Katalog

launceı ııp Mustafs Çetiner Radyasyon kazaları vetıp Çernobil nükleer kazasının olduğu 26 Nisan 1989 larihinden iki gün sonra radyoaktif bulutlar o günkü meteorolojik durum gereği kuzeye doğru yönlenerek Baltık Denizi'ni aşmış ve isveç'e ulaşmıştı. isveç'teki radyasyon ölçüm cihazlannca fark edilen sıra dışı radyasyon artışı sayesinde SSCB, saklamaya çalıştığı kazayı dünya kamuoyu ile paylaşmak zorunda kaldı. Tüm zamanlann en büyük nükleer kazası, trajikomik bir şekilde santral çalışanlannın "reaktö'r çalışırken işletme personelinin acilen çalışmayı durdurma provası" sırasında olmuşlu. Hasta Örnekleriyle Dahili Bilimler Editör: Prof. Dr. Candeğer Yılmaz (Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı) Hasta Örnekleriyle Dahili Bilimler; editörü Prof. Dr. Candeğer Yılmaz'ın sunuşunda da belirtildiği gibi "hekimin hergün en sık karşılaştığı hasta örneklerinden yola çıkarak, dahili bilimleri kapsayan hastalık konularında deneyimlerin aktarılması yoluyla hekimlerin bilgilerinin güncelteşmesine yardımcı olmak üzere" yayımlanmış çok ya/arlı bir kitap... Devamlı değışen ve gelişen tıp eğitimi diinyasında sadece hekimlerin bilgilerinin güncelleşmesi amacına hizmet etmeyeceği, bunun yanı sıra tıp öğrencilerinin mezuniyet öncesi ve sonrası eğitimlerinde de kullanabilecekleri bir başvuru kitabı olacagı da çok açık. Kitap Adli Tıp, Anesteziyoloji ve Reanimasyon, Algoloji, Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları, Dermatoloji, Genel Cerrahi, Göğüs Hastalıkları, Endokrinoloji ve Metabolizma, Tiroid, Gastroenteroloji, Hematoloji, immunoloji ve Alerji, Nefroloji, Onkoloji, Romatoloji, Kardiyoloji, Nöroloji, Psikiyatri, Parazitoloji ile Tıbbi Beslenme ve Tedavisi gibi geniş bir dahili bilimler yelpazesi altında toplam 188 vaka içeriyor. Kitaptaki bölümler ve vakalar, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin alanında uzman, deneyimli öğretim üyeleri tarafıııdan aynı lormat temel alınarak hazırlanmış; her bir vaka sunumundan sonra olguya yönelik değerlendirmenin yapıldığı irdeleme bölümü, ardından ılgılı bozukluk ya da hastalıkla ilgili bilgilerin veril digi Geııel Bılgı (ayırıcı tanı, laboratuvar ve tedavi bölümleıi de dahil) Bölümü ve en sonda ise hem genel bir özet hem de checklist görevini gören Anımsatma bölümü ile Okunması Önerilen Kaynaklar listesi bulunuyor. Kitabın bir başka artısı ise, 12. bölüm olarak tasarlanan ancak 50 sayfayı aşkın içeriği ile başjı başıııa bir kitap olmayı hak eden Hasta Eğitimi VB iletişim Yöntemleri bölümü... Bu bölüm sağlık eğitiminden, yetişkin eğitimine, eğitiminin planlanmasına, verilen eğitimin izlenme ve değerlendir ılmesinden danışmanlık kavramına kadar birçok önemli eğıtim alanını açıklayan, tanıtan, uygulanabilir bilgiler surıuyor. Kitabın son bölümü ise tanı ve tedavinin ayrılmaz bir parçası olan Laboratuvar Değerleri'ne ve bunların değerlendirilmesine ayrılmış. Sonuç olarak, Hasta Örnekleriyle Dahili Bilimler, güııcel eyitim öğretilerini hakkıyla kullanan ve okııyur.ııları tarafıııdan da bu kavramların kullanılmasında yol gösterici olabilecek degerli bir başvuru kitabı... Sağlıkalanındaçalışan tüm eğiticiler ve öğrenciler ıçin.... ISBN: 9759731878 890/2210 Nisan 2004 Basım yılı: 2002, 1095 sayfa, izmir Güven Kitabevi, Genel Dağıtım: Nobel Tıp Kitabevleri isteme: 0 232 425 27 58 İç Hastalıkları 2 cilt Güneş Kitapevi Kitap iki cilt olarak ilk kez 1996da basıldı. Çok tutuldu. Türkiye'ııin en ırak bülgelerine kadar ulaştı. Bir yıl önce, ikinci basımı içiıı hemen hemen tüm bölümler tekrar gözden geçirildi. 2002 yılının bilimsel yayınlarmdan yararlanıldı. 28 tıp fakültesi ve 357 yazarın katılımı ile 4218 saytalık dev bir esere ulaşıldı. Hekim, uzman, tıp fakültesi öğrencileri ve meraklıları için bir başvuru kitabı olan bu eser için önsöz yazısını yazan Prof. Dr. Kazım Türker tıp tarihi ile ilgili bir girişten sonra şöyle diyor. " Moleküler biyoloji ve gen mühendisliği alanındaki gelişmeler, insanoğlunun bu yöndeki araştırmaları ile transgenic diye adlandırılan canlı modellerinin deneysel amaçlarla yapılabilmesi günümüzde yaşam bilimlerinin hangı düzeyle eriştiğinin tipik kanıtlarıdır. Bundan 2030 yıl öncesine kadar bizler olayları organ düzeyinde izlerken günümüzde hücrede saklı gizleri en ince noktasına kadar izlemek ve lakip etınek olarıaklarına sahibiz. Tek bir hücrede membran geçirgenliği iyon akımları ve hücre içi moleküler degişiklikler 'One channel sıngle cell patch clamp1 tekniklerle iz lenebilmekte ve gerek normal fizyolojik olaylar ve gerekse patolojik gelişmelerde yeni yeni mekanizma larla konular daha detaylı olarak anlaşılmaktadıı. Bu konıı o kadar ileriye gitmiştir ki günümüzde herhangı bir reseptörün veya bir hormonun gelişmesini engelleıııek veya herhangi bir canlıda pok çok degişık patolojik olayları deneysel olarak yapabilmek imkân dahiline girmiştir. Yaşam bilimlerindeki bu gelişmeler kısa bir gelecekte gen tedavisi yönlemlerini gündeme getirecektir." Cilt 1 'in içindeki konu başlıkları ise şöyle: Kişisel hijyen ve koruyucu hekimlik, Tanı ve tedavide temel prensipler, insan genetiğinde temel ilkeler, Geriatri, Kardiovasküler hastalıklar, Solunum sistemi hastalıkları, Yoğun bakım üııitesi, Böbrek hastalıkları, Gastrointestinal sistem hastalıkları, Hematolojik hastalıklar, Onkolojik hastalıklar, Cilt 2'deki konu başlıkları: Endokrin ve metabolizma hastalıkları, Beslenme bozuklukları ve hastalıkları, immün sistem ve hastalıkları, Kas iskelet ve kalojen doku hastalıkları, İnfeksiyon hastalıkları, Nürolojik hastalıklar, Göz hastalıkları, Deri hastalıkları, Meslek hastalıkları ve çevresel tıp, Laboratuvar verilerinin yorum ve kullanımı, Psikiyatri, Kulak, buruıı boğaz hastalıkları, ve Genel tarmakoloji. isteme adresi: Güneş Kitapevi Ltd. Şti M. Raut inan Sokak 3/B Sıhhiye Ankara Tel: (312) 431 14 85435 1191 Faks:(312)435 84 23 email: [email protected] Dünyada 19442001 yılları arasında saptanabilen 420 radyasyon kazasında 3000 kişi yüksek doz radyasyona maruz kaldı, 133 kişi ise hayatını kaybetti. Radyasyonun tıbbi kullanımı sırasında ortaya çıkan kazalar tüm radyasyon kazalarının %37'sini oluşturuyor. Tıbbi kazalarda en önemli neden pmsedür eksikliğidir. Bunu, güvenlik donanımının yetersizliği, cihazların kurulmasındaki ve tedavinin planlanmasındaki hatalar izlemektedir. Brezilya'nın Goias eyaletinin başkenti Goiania'da terk edilmiş bir "radyoterapi" ünitesinin neden olduğu radyasyon kazası dünyada en iyi bilinenlerden biridir. Başka bir yere nakledilen ünitenin radyasyon kaynağı. artık kullanıimayan eski ünitede hiçbir önlem alınmaksızın "terk edilir". Yaklaşık iki yıl sonra, 13 Eylül 1987 tarihinde iki talihsiz yurttaş artık harabe haline gelmiş ünitede radyasyon kaynağını bulup evlerine götürür ve kapsülü kırarlar. Sonuç 4 6lü, çok sayıda radyasyon ile kirlenrniş irısan, geniş çaplı çevre kirliliği, 5000 metreküpten daha fazla radyoaktif atık oluşumu, ekonomik kayıplar ve olayın yarattığı psikososyal çöküntüdür. Radyoterapi planlaması sırasında aşırı doz uygulaması sonucu Kosta Rika'da 115 hastanın etkilendiği ve 17'sinin yaşamını yitirdiği bilinmektedir. Günümüzde 2 milyar insan, tanısal amaçlı X ışını uygulamasına maruz kalmakta, 32 milyon hastaya nükleer tıp uygulamaları yapılmakta, 5.5 milyon insan ise radyoterapi görmektedir. Yazık ki, bu tedaviler sırasında oluşan kazaların pek azının bildiriliyor olduğuna ilişkin yaygın bir inanış vardır. Tıpta kmlar: 133 ölüm Radyasyonun etkileri ve korunma Radyasyon, solunumyolu ile veya yutularak vücudaalınır. Deridekiyara veya çizikler ile bulaşma da olasıdır. Evlerimizde radyasyon yayan cihazların çokluğu düşünüldüğünde, odaların sık havalandırılmasınm önemi ortaya çıkar. İyi havalandırma, karşılaşılan radyasyon dozunun azalmasını sağlıyor. Kullandığımız bilgisayarlar, televizyonlar, cep telelonları hatta saç kurutrna makinası gibi günlük yaşamımıza girmiş birçok cihaz radyasyon salınımına neden olur. Alırıan radyasyon dozu 1 mSv olduğunda ölümcül kanser riski 1/20 000 iken, doz 20 rnSv olduğunda risk 1/1.000'e yükseliyor. Etkilendiğimiz ortalama küresel dozun yılda 2.69 mSv olduğunu da belirtmek gerekir. Radyasyonun yarattığı biyolojik etkiler, somatik (bedensel) ve kalıtımsal (sonraki nesillere aktarılan) etkiler olarak iki bölümde incelenebilir. Radyasyona en duyarlı doku ve organlar lenlbezlen, dalak, kemik iliği, mide bağırsak sistem epiteli, embriyonal dokular ve üreme organları olup en erken ve ciddi etkilenenler de bunlardır. Olası bir radyasyon kazasında alınması gereken acil önlemler arasında: iyot tabletlerinin kullanımı, tahliye, karantina ve temizlenme sayılmalı. Radyoaktifmaddelere bulaşmış kişilerin duş altında yumuşak sabun ve ılık su kullanılarak temizlenmesi geıeklidir. Solunum yollaıınm havlu veya mendil ile kapatılmasının ve korunaklı bir yere sığınmanın etkin korunma yöntemleri olduğu bildirilmektedir. Hintli filozot Krishnamurti, "dünyayı sevmiyoruz, ondan sadece yararlanmayı düşünüyoruz" diyor; ne kadar haklı. Unutulmamalı ki, çevreye ve insana duyarlılığın artması bu tür kazaların önlenmesinin "olmazsa olmaz" kuralıdır. [email protected] Not: Bu yazı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ÎAEK ve Gülhane Askeri Tıp Akademisi GATA'nın 1921 Ocak 2004 tarihleri arasında gerçekleştirdiği "Nükleer ve Radyolojik Kazalara Hazırlık ve Acil Tıbbi Yardım Çalıştay Notları" esas alınarak ve Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı öğretim görevlisi Dr. Cafer Adıgüzel'in katkıları ile hazırlandı.