Katalog

Sorgulamanın psikoloiisi Köyümde Arafat'ın Felih hareketınııı bölge sorumlusu olan bir kişi var. İsrailliler ondan nefret eder. Benım halkımın bu kişiye saygısı sonsuzdur. Çok yaşlı bir insan. Koubi bu kişiyi de tutukladıklarını söyledi. Haritanın üzerinde bu kişinin evinin bulunduğu yeri işaret ettı. Benim bu kişiyle bir ilgımin olup olmadığını sordu. Belgeleri onun ısteği üzerine sınırdan geçirip geçirmediğimi öğrenmek isledi. Bu kişiyi tanıdığımı, kendisine büyük saygı duyduğumu, ancak kişisel olarak kendisiyle tanışmadığımı söyledim. Koubi sizi nasıl sorguya çekti? •İsraılliler sorguya çektiklerı zaman sizi korkutmaya çalışır. Bu taktik bazı kişilerde işe yarar, çünkü kişilikleri zayıftır. Bana aynı .soruları tekrar tekrar sordu. Yapnıadığım bir şeyi bana itiraf ettirmek istedi. Benden bilgi sızdırmak istedi. Kullandığı tekniklerin birinden örnek verebilir misin? Yakalandığım zaman üzerimde bulunan fotoğraflar anneme ve erkek kardeşime aitti. Koubi bu resimleri önüme koyarak bu resimlere iyi bakmamı çünkü annemi son kez göreceğimi söyledi. Bir daha anneni göremeyeceksin dedi. Koubi çok akıllı bir adam. Babamın öldüğünü ve annemle birlikte yaşayan tek çocuğu olduğumu biliyordu. Diğer kardeşlerim yurtdışındaydı. Annemle birbirimize ne kadar yakm olduğumuzun farkındaydı. Bunu bana karşı kullanıyordu. Bu arada anneme beni tutukladıklarını ve hapse attıklarını söylediğini açıkladı. 'Annene bunu yapmaya ne lıakkın var' dedi. 'Annen iki gözü çeşme sürekli ağlıyor. Anneni ağlatmaınalısın' dedi. Annemin evini hallaç pamuğu gibi attıklarını ve annemin perişan olduğunu söyledi. Aslında bunların hepsı yalandı. Ona inanmadım. Annemin benimle ilgili söylediği şeyleri açıklarken annemin kullanmayacağını bildiğim ifadelere yer veriyordu. Annem cahil bir kadındı. Bu şekilde konuşmayacağını bildiğim için yalan söylediğini anladım. (Söyleşinin bu kısmında Filistinli kadın yüzünü elleriyle kapayıp sustu. Sonra dışarı çıktı. Bir sure sonra geri geldiğinde daha sakindi. Kendisini neyin rahatsız ettiğini açıklamadı ancak eskileri anımsamanın kendisini ne denli rahatsız ettiği açıktı) Koubi size nasıl davrandı? Beni ilk sorguya çektiğinde arkadaşça bir tavır içindeydi. Daha sonra sertleşti. Bir keresinde bana vurdu. Beni dövdüğünü soyleyemem. Yalnızca yüzünıe bir tokat attı. Sonra başka şeyler daha yaptı. Sözgelimi ayaklarmı benim oturduğumu masaya uzattı.Tabanları benim yüzüme dönüktu. Bu şekilde beni aşağılanıaya çalıştı. Teknikleri fiziksel değil, daha çok psikolojikti. Sorgu seanslarının başında genellikle daha nazikti. Ben inatlaştıkça o da giderek sertleşiyor ve geriliyordu. Bazen öfkelendiğini anlıyordum. Bir keresinde 114 süre içinde mim harfi olmayan bir siirenin adını söylemesini istedim. Bilemedi. Hakara süresi içinde kaç tane ayet olduğunu sordum. Unuttuğunu söyledi. Sonuçta ben kazandını. Sonra yüzlerce saat Hanıas'ın ideolojisi hakkında konuştu. Hâltâ diğer tutuklulardan benimle işbirliği yapmalarını istedi. Çünkü bana saygı duyuyordu. Elinden gelse beni öldürebilirdi. Ancak bu, saygı duymasını engellemiyordu. Saddam Hüseyin gibi birini nasıl sorguya çekersiniz? Amerikalılar betıden yardım istediler. Ancak ben reddettim. Saddam'ı kırabileceğimi söylemek istemedim.Onu kırabileceğimden emininı. En azından Amerikalılardan dalıa iyi sonuç alacağımdan eminim. Çünkü dalıa deneyimlıyim. Bunu nasıl yapacakbmz? Saddam bir lider. Çok da deneyimli. Kendisi de çok sayıda insanı sorguya çekmiş, binlerce insanı öldürtmüştür. Dolayısıyla onu sorguya çekmek çok zor olacaktı. Ancak bunun da bir yolu vardır. Duyduğuma göre sorgulama sırasmda hiçbir şey söylememiş. Sorguya çektiğiniz kişilere, yaşatüklarınızdan dolayı sempati duyduğunuz hiç oldu mu? Bazen 24 yaşında, masum görünüşlü bir kişiyi sorguya çekersiniz. Derken 180 derece dönmenize yol açaıı itıraflarda bulunur. Bu çok sık olur. Bazen yaptıklarından dolayı öldürmek istediğinı kişileri sorguya çekerim. Ancak sonuç almak istiyorsanız, soğukkanlılığınızı yitirmemelisiniz. Sorgulamanın yaratbğı olumsuz ctki yıllarca sürebiliyor. Bütün bu yıkıcı etkileri haklı çıkartacak ne söyleyebilirsiniz? Emin olabilirsiniz ki mahkumlara zarar verecek fıziksel ve psikolojik yöntemler ııygulamadık. Sorguya çekilseniz, sizi konuştu rabilirler mi? Hayır. Birilerini sorguya çekerken kııllandığım yöntemlerden yararlanırım. Doğal olarak bu yönlenılerin tam tersini uygularını. Beııim ağzımdan hiçbir şey alamazlar. Hiçbir şey. Hiçbir zayıflığınız yok mu? Hiç. En azından sorgulama sııasında. tiğim bir araca bindirdiler. Benimle birlikte iki İsrailli kadın asker daha vardı. Beni yere oturttular. Üzerime basıp küfür ediyorlardı. Sürekli hakaret ediyorlar, Arafat'a küfür etmemi istiyorlardı. Hapishaneye geldiğiınizde gözlerimi çözmediler. Ancak hücreye girınce açtılar. Nerede olduğum hakkında hiçbir fikrim yoktu. Beni doğrudan doğruya bir hücreye attılar. HÜCTeniz nasıldı? UTUKLU 'Sorgulama teknikleri fiziksel değil, daha çok psikolojikti.' Michael Koubi'nin sorguya çektiği kişilerden biri olan ve isminin açıklannıasını istemeyen Filistinli bir kadın, bir hafta boyunca bu ünlü sorgulayıcının kendisinı nasıl sorguya çektiğini anlatıyor. Kadın 2ü'li yaşlarındayken bazı gizli belgeleri sınırdan geçirmeye çalışırken tuluklaıımıştı. Kudüs'ün merkezinde Moskabiyya Hapishane'sinde hücre hapsinde tutulmuştu. Nevv ScientistTutuklandığınız zaman ne oldu? Filistinli kadın Gözlerimi bağladılar ve askeri bir cip olduğunu tahmin et Hücrem bir şilte boyutlarındaydı. Tuvalet olarak kullanılmak üzere bir kenarında delik vardı. Yiyecek ve su yoktu. Penceresi yoktu. Yalnızca tavanda dikdörtgen bir delik vardı. Buradan gündüz mü gece mi olduğunu anlıyordum. Kırmızı gece lambası sürekli açıktı. Sizi nerede sorguya çektiler? Beni hücremden alıp, özel sorgulama odasına götürdüler. Burada bir masa ve sandalyeler vardı. Beni masaya oturttular. Çok küçük bir odaydı. Sizi sorgulayanla karşılaşmanızı anlatır mısınız? Önce kendini tanıttı. 'Ben yüzbaşı Koubi'yim' dedi. Kim olduğunu biliyordunı. Ramallah Bölgesi'nden sorunılu özel hizmet biriminden olduğunu duymuştunı. Benim köyümden pek çok kişiyi sorguya çeknıişti. Böylece Ramallah'ta olduğumu düşünüyordum. Kudüs'te olduğuınuzu hiçbir zaman söylemedi. Size neler söyledi? Aclımı sordu. Daha sonra benim köyümdekı insanlardan bahsetmeye buşladı. Bölgenin haritasını masanın üzerine yaydı. Bu şunun evi, şu bunun evi diye saymaya başladı. Köyümdeki herkesi tanıdığına beni inandırdı. 'Benden bir şey gizleme. Her şeyi biliyorum' dedi. Sizden ne istiyordu? Belgeleri niçin aldığımı, kimin için aldığımı ve sınırdan geçirmemi kimin istediğini sordu. Ülkemde yurtsever biri olarak tanınırım. Ancak hiçbir örgüte bağlı değilim. 925/14 11 Arahk 2004