Katalog

Ağ@ Hazır Amir Hazkman John SifonisJohn Kador Yayına hazırlayan: Kutluk Özgüven LiteratürYayınlan In termet, dunyadakı tum ulkeler ve kışı ler ıçın eşı gorulmerrıış fırsatlar yaratan bır ınternet ekono mısı yurutuyor 'Dunya çapındakı Ag'ın (World Wıde Web) başlangıcmdan bu yana sadece 5 yü ıçınde ınternet ckonomısı Aga hazır yayınlaıın deyırruyle Ekonorra daha şımdıden erıerjı, naklıyat ve telekomınıkasyon gıbı guçlu sektorlerle rekabet edıyor Internet ekonomısırun etkısı kureseldıı hem ücaretı hern de sıyasal yonetımı etkıler Iş dunyasmın lıderlerı kendı şnketlerırun gelecekte ayakta kalma ve rekabet edebüme yetı leıınde mternetın oynadıgı stıatejık rolu tum dunya çapında kabul etmektedır Şırketlenn bu yenı ekonomıde rekabet edebılnıek ıçın mternetm gucunden yararlanmaya ıhtıyaçlan vaıdıı Içındekıler • E konomıde bctşdrı ıçın startejıler • DevamJüık gosteren E konomı degerı yonetme teknıklerı • Aga hazırlık gerçeklılklerı odemedıgınde parası aJınmaz, olduruJur Say gırı olmak budur Amerıkalılar ve Ingüızleı de bu şekılde duşunuyor durıyarnn onlardan koıknidsını ve şıddete başvurabılecekleımı bılmesıru ıstıyorlaı" Kıtaptakı duşuncelennden "Aslında entelektuelleı uı bırüeıce yüdır suregelen gorevı uısdnlaıı pasıf ıtaatkâr cahıl ve gudumlu hale getırmektır XIX yuzyüın Amerıkdlı buyuk deneme ydzdrı ve fılozofu Ralph Waldo Emerson, egıtırn pıogıanüarıru yoıumlarken "Halkı oyle bır egıtmelıyız kı gırtlağımıza sarılrnasın" demıştı Başka bır deyışle "onu oyle pasıf hale geüreltm kı bıze karşı çıkmasm" Ve bu çok alanda aydınlaım temel ışlevı bundan ıbarettır Elbette ısüsnaJar vardır Ancak genelde bu gozlem geçerlıdıı" "Amerıka Bırleşık Devletleı ı hangı hakla tanm urununu begerımedıgı bıı ulkeye askerı saldınlar duzenleyıp bıyolojık savaş açar' Hele de çıftçıler kendıleı me daydtılan neohberal poütıka yuzunden bu tur bır uretıme yorıeltıl mışlerse1 Asya'da her yıl bınlerce ınsan ABD'de uretılen olumcul maddeler yuzunden oluyoı Bu durum Çm'e, Kuzey Carolına'dakı tutun ekırn aldnldiıru bombalama hakkı verır mı 9 " Noam Chomsky üe ıkı saat Chomsky'nın ulusldidrası polıtık oyunlar haksız kazançlar, medya, Uçuncu Dunya Ulkeleıı ve kureselleşme uzeımeduşuncelerını ıçe rıyor 1955 yıImdan ben Massachusetts Teknolojı Enstıtusu nde ders v e r e n Chomsky 20 yuzyılın en onemlı ve en etkılı dıl bıhmcüerınden oııde geleru olarak sayüıyor Chomsky dıle yenı bır an layış getııerek, dılı ozgurce kullanmanın ve ya ratıcılıgın edınılecek bır şey olmadıgını tam teısıne msandd doguştan var olan bır ustunluk oldugunu gostcrdı Chomsky dıl formasyonu konusunda yapısalcı bır yaklasım bemmseı Chomsky'nın ük katabı olan SozdızımıYa pıları (Syntactıc Structures) 1957 yümda yayımlonmıştu Çagdaş yapısal dılbılımı kuramcı laımın savunduklan tezlerı eleştııen bu kıtap o zamana kadar gelmıs dübüırn kuramlarının ye ruden duşunulmesı gerektıgıru oı taya koymuştuı 1960'ü yülaıdd Amerıkd aleyhtan olarak fa al bır şekılde eylemlere katılan Chomsky, Vıetnam savasına kaışı yapüan gosterı ve yuruyuş lerde aktıf gorev aJdı O donemde Amerıka aleyhmde yazdığı yazılar tepkı çekmesme rag nıerı buyuk kıtleler tarafından tanınmasında etkılı oldu Hepatit C ile mücadelede son durum Soru: Hepatit C'nin diğer hepatit Hirlerinden farkı nedir? Yanıt: Hepatıtm i>ozcuk anldmı "karacığer buyumesı"dır Hepatit C (HCV) bu hastalıga yol açan 5 vırusten (A B C,D,E) bırıdır Ayrıca alkolızm gıbı vıral olmayan nedenlerden dolayı da ortaya çıkabılır HCV bır karacığer hastalığıdır Ilaçların aJkolun ve çevresel zehırlerın toksık etkıleıını azaltan veya oı tadan kaldıran bır organ olan karacığer, aynca eskı kan hucrele rını vucuttan atar ve sındıı ınu kolayldstıııı HCV 1960'h yülarda farklı bır hepaüt tuıu olarak tdnımlandı O donem lerde hastalıga neden olan etmenı tammlaydcak gelışmış yontemler henuz so7 konusu olmadıgı ıçın bu hastalıga A ve B tıpırıe gırmeyen hepatıt gıbı dolay lı bır ısım kondu HFV arastıımalarında kulldnıldn yontemlerden yararlanılarak 1989 yıünda tam olarak teşhıs edılmesı saglarıdı Ne var kı vırusun kendısı hala gorulmuş degü Halıhazırda HCV hastalannm sayısı HIV hastalannm dort katıdır Şu anda dunyada yaklaşık 170 müyon HIV hastası var HCV enfeksıyonu kardcıger naklı gerektıren bır nedendır Hastalarm yuzde 70'rnde kroruk karacıgeı hastalıgıgelışu 10 yılda ortaya çıkan belırtıle rın başında yorgunluk saıılık koyu renklı ıdrar, ıstahsızlık ve mıde bulantısı gelır Ancak vımsun bulastıgı pek çok uısdn bu belırtılerı gosteı meyebılıı Bulaşmd kan ve kan urunlen yoluyla oluı Damardan dluıan uyusturu cular hastalıgın yayürna ne denleı ının yuzde 60 ını olusturur HCV teshıısı konan ın san sayısmdakı artısa kaı şın vırusun tanımlanmasından bu yana geçen zarridn ıçmde yenı vakaldida yuzde 80'lık bu azalnıa goruluyoı Kan tararnd testlerı ve vırusu oldurmek ıçu kullanılan ışlenJer yenı vakaldrın ortaya çıkmdsıru engellıyoı Vırus mutasyon geçırır YapısaJ degışım geçıren vırus bılınen 6 genote ve 50'den fazla alt tıpe donusuı HCV ıçın bu aşı henuz yok Ancak enterferon ve ı ıbavu m'den oluşan üaç kombmasyonunu 6 ay kullanmak yarar lıdır Enterferon bagışıklık sıstemını guçlendırırken rıbavırın HCV'nuı ço galmasını onler Tedavı ile vucut vırus ten temızlenıı Ancak tedavı yuzde 30 ile yuzde 50 oranındakj hastdkrdd etkılı olabılır Yorgunluk grıbe benzet belu tıler ve depresyon gıbı yan etkıler o ka dar şıddetlı seyredebılır kı bazı hastalaı tedavıyı yarıda kesebılır Bılım dddmlan polıetüen glıkol (PEG) adı verüen bır maddeyı enterferon molekulune baglayarak enteıfeıo nu degıştırıp guçlendırdıler 'Pegıla ted" mterferon adı verüen bu yenı tuı vmısle daha ıyı mucadele edıyor çunku standart enterferona gore vucutta daha uzun suıe kalıyor Noam Chomsky İle İki Saat Röportaj: Denis Robert & Weronika Zarachowicz Türkçesi: Işıl Bircan Plan b yayınları Dunyanm en çok almtı yapılan 10 kayna gmddiı bıı ı olan, urüu dübılımcı ve muhalıf aydm Noam Chomsky de polıtık oyunlar haksız kazançlaı, medya Uçuncu Dunya Ulkeleıı ve kureselleşme uzeıme yapılan soyleşı Turkçe yayımldndı Chomsky kıtapta dıyoı kı "Saygınlık nedır ? Sıcüya'ya gıduı, bıt rnafya babasına bu soıuyu sorun, sıze şoyle aıüatacaktu Bırısı bır emre uymadığmdd ya da ıstenen parayı Diinyanın en yaşlı ağacı Soru: Diinyanın yaşayan en eski nerededir? Yanıt: Dunyanın yaşayan en eskı dğacı "Old ManYash Adam" adı veıüen agaçtır Bu agacm geı çek kımlıgını yalnız ca bır avuç ınsan bılıyor ve bunlar da agacm yerı hakkında konuşmaktan kaçmıyor Ancak 4767 yasında oldugu tahmın edılerı agacm dunyanuı en eskı agacı oldugu yonunde kesm kanıtlar var Old Man, dunyada 17 tane kalan "brıstleconedıkenlı kozalakpınus longaevd" turu eskı çam dc/acmdan bırı Kalıfornıya'nm Beyaz Daglaıı'ndabulunuyor Hangı agacm Old Man oldugu gızlı tutuluyor çunku bundan daha yaslı bazı ağaçlarm ışguzâr bı lım adamlannm baltasma kurban gıttığı yonunde duyumlar alınıyor Old Man'uı yaşı üe ügüı bu merdk ve ılgı uzun yasamarun gızmı arastuan ınsanoğlunun bu arzusunddn kaynaklanıyor Pekı bu agaç bızlere bu konuda neler soyluyoı 9 ağacı Agaç denız sevıyesınden 3 000 metre yukseklıktekı Metnuselah Ormanı'nda bulunuyor Bu bolgede ortalama yagış yılda 30 sdntım Bımun da buyuk bır kısmı kaı şeklmde Dolayısıyla burada nem çok dusuk Ve agaç dolornıt de nılen çok az mıktarda besm maddesı ıçeıen kıreçtaşı nıtelıfifi taşıyan topidkta yetışıyor Dü<eıüı kozalak çamldrı çok az enerjı tuketır ve eneıjıyı depolama ye tenegıne sahıptır Buyumek ıçm çok az mıktarda kaynak tuketırler Dolayısıyla bu kadar yaşlı olmalaıına karşm oldukça kuçukturler En uzunu 18 metredır ve ağacm çevresı yüda 0 25 müımetre genışleı Normal çamlardan farklı olarak ıgne yaprakları dgacm uzermde 20 üe 30 yü dokulmeden durur Bunların ayakta kalmaları burüardan baska hdngı etmenlere bağhdn^ Beyaz Dağlar'da hemen hemen hıçbır şey yetışmez Dolayısıyla bu agdçlaım duş manıyoktur Sıraklıklar üaaşuıuçtaseyrederveruzgâr çok şıddetlıdıı HavdO kadaı kuruduı kı bakterı ve vırusler dahı yaşayamaz Ayrıca ağacm odunu çok sert ve reçmelıdır Bu gıbı ortamlarda zararlı d<3dç boceklerı ıç kısımlaıa eıışenıez Old Man'm uzun yaşamm sırrı peşmdekı ınsanlaıa ne gıbı mesajlar verecegı henuz net olarak ortaya çıkmış degıl Ancak msdnlar bugun uzun yaşamak ıçm açuktan olme smırmda bır beslenme rejımıne sıcak bdlayoıldr Kalorı kısıt kmasırun sıçanlarda yaşamı uzattıgı ıse büınen bır gerçek Bılım adamlaıı bu agaçlaıuı 5 yuz yü ddha yaşdyabılecegmı tahmın edıyoı BUt Merih simdi burada 859 sayının çozumu Komşu çocukları ısımlı bulmacanın yarutı şoyledıı ABCD^6156 Aysu'nun yaşı6 Banu'nun yaşı= 1 Cenk'ın yaşı=5 Dmç'm yaşı6 ABCD 18'+18'6156 324+5832=6156 Kazanan okuyucularımız Enııe Cdiı SuıçmezAnkara Basak Bozkurt lzmır Tevfık Altınçubuk Istanbul Behçet Kabdlık Istanbul Ferırid Uygutı Ankara Huseym Crgonul llzunkopıu/Edııne Keıem Sumeıkan Istanbul Oglumım da adı olan, şırndüerde herkesın MARS dedığı MERIH gezegenı çok yakınımıza geldı Bundan csınleneıek hazırlddıgım dşağıddkı sozmetık bulmacamı oluştuıan toplama ışlemmde her harf bır rakamı .sımgelernektedır MERİH + ŞİMDİ = BURADA SURU ' BAŞARMA" sozcugunun 'ımgeleyecegı sayı kaçtıı? Hazırlayan Necah Buyukdura