Katalog

Etiğe artan ihtiyaç A slında ulkemızde etık kuidllaıın gundeme gelmesı çok on cekı yıllarda başlamalıydı Bel kı her gun bu başkd çeşıdmı duydu gumuz etık dışı davtamşlaıuı bıı neb7e olsun onuııe geçdebdudı Yasalann yeteısızlıgı uygulamadakı zoılukları mançlarm zayıflaıridsı ınsanlarm degeı yaıgılarınmdegışmesı etıkdegeılerm yok olmasma başücd ııeden oldu Şırn dı ıse toplumumuzun geıçekten her geçen gun aıtdiı bıı şekılde buna ge leksunı var na ve gunluk yaşamma kadar varan tavsıyeleı vardır Hekmıhkteetıkkuidllar boylece guııuıııuze kadaı varlıgını koı uyarak geldı Gunumuzde ıse ddlıa genışlenldı Iıısdrun huı uadesıne say gı hastd hdkları hastalarm bılgılendı rılmesı tıbbı aıaşüımdldi da uyulması gereken kurallar gıbı kavramlaı ortaya çıktı tnsan saglıgı ıçm bu hassasıyet gosteı ümelıdır Bıı hekımm ıhmalı ve ya bılgısızlıgı nedenı ıle olume sebebı yet vermeye hakkı yoktur Hıçbır he kım de bılerek hastasına kotuluk etmez Tıp fdkulteleı uıde boyle bır egı tım verılır, meslek anlayışı aşılaıunayd çalışılır Hekmüık bıı yaşam tarzı bu ozven mesleğıdır Heı ne kddaı basmda olumsuz yayuılaı ve lıatta tıyatro laıda hekımlerı başka tuılu yansıtdiı oyımlaı seıgüense de bunlaı dzmlıkta kalu Hokımleı uı cdiüd bdşla çalışma ldiı ydptıkları fedakaıldaı pek yankı bulmaz Olumsuzluklaım çogu da ku luııüdrın yeteısızlıgınden çalışma şart larırun ağuhgmddn kdynaklanır ahldkı da ogretılmeye çalışdıı Dıger yandaıı hekımlık mesle gmın çalışma şartları da buııu zoıunlu kdar Çdlışma şartlan agu ve streslıdır Her an deıtlı uısarı larla ve olunde kaışddşmak kolay de gddıı Bır hekun her şartlarda hastasııu ıyıleştırmeye çauşmalı ne olursa olsun hastasma ıyı davranmalıdır Üniversiteler açılırken neleri tartışmıyoruz? lkemızdekı mevcut 77 uıuveısıte 1 100 000 e ya km ogıencı ve 71 000 ın uzerıdekı ogıetmı elemanıyla Eylul ayuım ortalaımdan ıtubaıen 2003 2004 egıtım ogretım yüuıa başlıyor Koskoca sotunlaı yumaĞfi kuçulecegme buyumuş Neıeden baksanı? karamsaı ol mamak elde degıl Ozellıkle buyuk ıllermuzde yuksekoğretun ogrencüerı ıçm yuı t bulmak buyuk sorun Ço gu orta ve dar gehrlı aıle çocukları ıçm harç kredısı ve oğıenım kredısı bulmak ayrı bu soıun Bunun ıçm çalma dık kapı yalvaımadu< nidkam bırakmıyorlaı Sonunda topu lopu aylık 4b mılyon lıra Bu paıa bu geııcm hangı ıh tıyaçlarmı kaç gun kaışılar''' BıJpn de duşunen de yok Her zamaııkı klasık açıklamalar 'Efendun devletın olanakları bu kadar Bız de ısterdık daha fazla vermesmı ama butçe ımkanlanmız ancak bunu saglıyoı" Hayır hayu Bu klasık lafldn artık gençlıgımız duy mak ıstemıyoı Batılılaşma ve Avıupa Bulıc/ı gıbı konulaı ddmangaldakulbudkmıyoıuz Ama bu ulkelerm unıveı sıte gençleıme sagladıkları nıaddı olanaklara gelınce orası Avrupa burası Turkıye dıyoruz Bır çupıda bdtdiı bankdlara ve hortumculara mılyaıldica dolaıı hıbe eden devlet heı nasılsa gençlere geluıce cımrı davraıuyoı Sonıa da çaresız kalan gençleumızm bazı Lstısmdrcıların şu veya bu cemaatmorgutun elıne duşrugunu uzuleıek goıuyoııız Unıversıteyı kazaıunak bır dert okumak bu deıt bıtumek ve bıtırdıkten sonra bu ış bulmak ayıı bu dert Mılyonlaıca uıuveısıte mezurıu asgarı ucıetle bır ış bul mak ıçm kapı kapı dolasıyor Oyle ya zdVdllı genç hâlâ mı ana babadan haıçlık ıstesuı' Sorumluluk artıyor Tıp fakulteleı me guıste lııçbu on eleme yapılmadan meslegı seçen uısanlar arasında bu etık kultuıu yetermce alamaydiı msdiddr da olabılece gını unutmamak gereku Son ydlaıdd tıp etıgı sempoz yurnldi ı ve kongreleı ı yapümaya baş landı Konu ıle dgılenen ogretım uyesı sayısmda drtmalar oldu Bu toplantdaıda hekımm etık ve ydsdl sorumlulukla ıı hdstd hakları dıgeı guncel ve ben zer konulaı taı tışdnidktadu Son olarak 23 25 Hazıran 2003 taııhınde Bursada ulusldrdrası katdımlı 3. Ulusal Tıp Etiği Kongresi yapddı Yeılı ve yabancı doktorlaım hukııkçu laıuı ve dıger meslek mensuplaımın da konuşmacı oldiak katddıgı bu top ldiıtıdd gurıumuzım etık konulaı ı genıs bu şekddu taıtışıldı Yurtdışmdan ge len yabancı konuklar kendı goıuşlermı anlattdar U Etık nedu? Çeşıtlı dısıplınler ta rafınddn gunumuzde dalid kapsamlı şekılde taııf edılıyor ıse de etık kısaca dlılaktıı Nıtekun eskı tıp kıtaplarında da boyle taııf edılmektedır Fger açık ve kısacd soylemek gerekııse etık herkesm goıevmı ınsanlıgm yaıarı dogrultusunda en ıyı şekılde ve tam olarak yapmasıdu Insdnın yaptıgı ıste sadece yasal degıl vıcdanı soı urnluluk almasıdu Kunseyı kandırmaması mes lecjını kofuye kıdlanmarridsı yanı uısa na msan gıbı ddvrdrıarı bımu benlıgm de yaşayan bu kışı olmasıdu Her meslekte var Hekimlik çok zor Etık heı meslek ıçm gereklıdıt Gumhuı ıyet Cazetesı "Bduıı TekBıı hekım hastdsını tedavı etme Hdtta heı uısaıı ıçm soz konusuduı ndc' ekuurı 5 temmuz 2003 840 sayı run mutlulugunu duydi Alacagı pdra Her memuı sanatkdi esnaf ve tuccaı smda saym Yargıtay onuısal uyesı Çenm hesabuu yapmaz Llbette her mes ıçm vaıdu Onlar da kendısme gelen tin Aşçıoğlunun Meslek adammuı lekte oldugu gıbı tıp meslecjınde de bır kımscye veya rrıuşteı ıye en ıyı şe sorumlulugu dıye bu yazısı çıktı Ça buna uymdyaııldi olabılır Onlaı ıçuıde kdde hıznıet vermek zoı uııda lışma alaıdarmm geregı dır lşmı yapamasa bde orid unumüzde, etik konusu sıklıkla gundeme olan nıtelıklı uzmdiı ve yaıdmıcı olmak ve yol gosteı etık degerlere saygılı \gelmeye başladı. Etik nedir, kurallart ne meslek adamı yetıştııe mek zoıundadu Meyverım ıyı loıını on tarafd koyup arkasm lerdir, kimleri ilgilendiriyor gibı sorular bılıyoı muyıi7 sorusuna dan kotulcıını doldutdn maııav olumlu yanıt aııyoıdu toplumun her kesıminde tartışılır oldu. Onceki Maalesef olumlu yanıt ıçın de vardıı Beşıktaş paza rından aldıgı meyveıuıı yaiksı yıllarda etık deyince daha çok tıbbi etik akla ge vermek mumkuıı degdnın bozuk oldugunu goıen liyordu. Şimdi ise her meslek için etik kurallar soz d l 1 Y d Z l d d beiırtıidıgı gı emeklı bu valuıuı "ben haıumı konusu olmayataştad,Hatta Tedmer Etik Co L ™ f o ™ rna bunu nasıl goturecegını bana yme mı aldatddm dıye bıı belge veımek kafı nüllüleri Vakfı" diye bir vakıf bile kuruldu. cek" dıye uzuldugunu hıç uııu degddır tamam Mesleguı etık deTıp bılımmde etıguı taı ı hı çok cskıdu HekıınİLk meslegının var oldugu uzun yıllaı nncesmdon başlamıştır Bunuıı en canlı ornegı gunu ınuzden yaklaşık ıkı bm ıka yuz yıl onco yaşamış Hipokrat uı ydzdıgı tıp ye mmıdır Halen tıp ogrencıler ıne ufak tefek degışıklıklerle bu yemm ettırıiu Gerek yerrımın ıçeııgınde gerekse Hıpokıat ın dığeı tdvaıyelennde bu hekı nıırı ridsıl bır uısan olrnası yeıektıgı gorevrnı nasıl tıtızlıkle yaparagı ve benzeı kurallar açıklıkla anlatılıı cezaı yaptırmıldr var Hatta son zdiridiı larda hekııne fıılı tecavuze kadar varan mudahdlelerı olabılıyor Ltık uzurı yülaı tıp fdkulteleıı rnızde deıs olarak okutuluyoı Bu ku nuda onculuk eden Sayuı Ptof Dr Stiheyl Ünver Hocami7i saygıyla aıunak gereku Tıp taııhı ve deontolojı ısmı al tında uzurı yıllar tıp ogrencıleı ıne dersler veımıştıı O bu deısınde 'he kırnlık o kadar /or o kadaı çok ogre nüecek şeyı okm uzun bır meslek kı ben yumı beş yıl yapmaya çalışüm ya pamayacagımı anladıın şımdı taııhı ıle ugıaşıyorum demıştı Tıp fakulteleıuı de etık kuıalldim eÇfitımı sadece ders olarak degıl klınıkte her zaman heı oğ retım uyesı tarafuıdan veı ılmektedıı Konu msan saglıgı olunca he kunlı yapacak kımselere gorevını oz verı ıle ve çok dıkkatlı bu şekılde ydpüması geıektıgı îMdila anlatılır Uygu lamalarda asla gevşeklıge musadde edümez Yaıu tıp fakultelerınde ogren cılere sadece tıp bılımı degıl meslek geı len başta pgıtımı sı idsmda olmak uzere yaşamınm her donemmde ogretılmege çalışılmalıdır Sadece tıp fakulteleı uıde deCol butun fakulteleıde yuksek okullar da hatta lı selerde yapacagı mesleguı etık degeıleııogretılmelıdır Bukonuda ogıetırn uyelpuno çok gorev duşnıektedır Meslek yaşamuıda bılgı ve becerılerı nı aıtıracak egıtım veıdmelıdıı Etkın denetuıı yapümalı hıçbır şey yaparun ydiurid kar kalmamalıdu Hele ddlw çok ozen gosterüme sı gereken meslekleıde meslek msanınm borumlulugu ddha da artmaktadıı Butun toplumun elbuhgı ıle konuya sahıp çıknidsı geıeku Meslek kuruluşla ıı daha etkın olmalıdu Ulkemızuı ve halkımızuı buna çok gereksınımı vaı dır Ulke olarak olumsuzluklardd boyle kuıtulabılıı msanldrunız boylece ddhd rnutlu olur dıye duşurıuyoı unı Prof Dr Turgut Ozeke Uludag Unı Tıp I ak Ogr Uyesı Fakülte açmak çok kolay Yuksekogretım Kanımu Bakanlaı Kuı ulu na unıveı sıtelerde dıledıgı sayıdd fdkulte kurdbılme yetkısı vcrıyoı Bu sdyededu kı her gun yenı kuı ulan fakultelerı takıp et mekte zorlaruyoı uz Aı tık bu çok ılımız ıçın ıllâ da uıuver sıte ıstıyoıuz demenm de bır anlamı kalınadı Sıyası gucu olan ıstedığı ıl veya ılçede ıstedıgı fakulteyı kopartıyoı Bu Tduı unı Zdterı bozuk olan nıtelığı daha dd bozuyor Bu 7a ; manlar lıse açaı gıbı neredeyse her ılçeye bıı fdkulte yuksekokul açmak moda oldu Halıhdzııda yuksekogre tımde gelışmış ulkeleım oğrencı başma haıcadıklaıı rnık taılaım810dabırmı ancakayuabılıyoruz Gıderek aıtan yuksekogretım kuıumu karşısında bıı oıan dalıa da azalıyor Pekı yuksekogretımm yıücarıda vurgulanidyd çalış tıgımız sadece bırkaç sorununa ragmen bızleı neyı taı tı 9 şıyoı uz 21 yüdu gundemden bır tuı lu duşmeyen YOK u taı tısıyoruz 1982 'den bu yana hukumetleı sayısız Taslak lar hazırladı Bu tasldkldrın hemen hepsuıe bakıldıgmda bıı çok konuda degışen bu şey olmadıgı goruluyoı Butıuı sorun YOK başkanı seçılsm mı atansm mP Yuksekogıe tım Kuı ulu kımlerden nasıl oluşsuıı? Sonıa Dekanlaı bo lum başkanlan aıidbdım dalı başkanları ve ust kuıullar nasıl ve kunlerden oluşsun' Bunlaı m dışmda olan konular zaten ıkuıcı uçuncu pldiıdd olan konular Dolayısıyla tartışma bu zemmlere kayınca unıversıteleı uı mtelıgı de ımıversıte gençlıgmm soıuıüdiı da goz ardı edılıyoı Tum burıiar rıeyı degıştuıı'' Gelınız oyle ıse uruversıtelerımız nasü daha rutelık1 lı hale geltf Unıversıtelerımızde bdımsel uıetım nasıl aı tırılır Gençleımıız gelışmış ıdke ımıversıte gençlıgmm salııp oldugu olanaklara nasıl kavuştuı ulabdır ? Bunlaı ı taıtışalım Veya bırılerı açıklasm YOK başkaıu A degd de B olunca tum bunlar duzelecek mı' Heı halde oımdnı tartışırken ıçuıdckı dgdcı unutu yoruz Doç. Dr Mehmet Arslan E Mdil disldn(a)ercıyes edu tı Hammurabi ve etik Daha geıüoıe gıdıluse Hammu ıabı kdiıuııldr ırıda bıle hekımlık mesle gı ıle ılgüı yaptııımlaı ve taııfler vardır O belgeleıde hekımm sadece bılınıı ve kışılıgı ılc ılyılı değd alacagı ucret ve cezalar bıle belırlenmeye çdlışddıgı goruluı Hekım yaptıgı tedavıden so lunılu tutuldu olume kadar vaıan cezalara çaıptııüdı Datıa sonrakı yülaıda da hekımm gıyımınden kımlerle konuşacagı