Katalog

lik düşüyor İNME tnme, beyinrlekl kalp kri/lnin beyindıki halidir Heyne okiijrn tafiyan kan damaıiarının ' yırtıtmruı veya pıhtılarla tıkanmau lonuru inmt olıi}ur Pıhtılann lniilnngıt noktau çuaunlukla kalplir Eğer linir htırreleri ıı/un iure j okiljcn atamn/ia, olmeye bajlar. ionııçta heyln Iflıvlcrtni yitirlr ve kulıa fel{ rılıifur, • Kadın erkek fnrkıİnme erfoklerden fo/< kadmlan ,,„ oldıırur (Kadmlarda V yu/tle 60, erkeklerde yti/de 40). Oyut erkek lerde inme vakıuı duha fa/ladır. Duktarlar neden olduıjıınu bilmeu de, htıntın nedeninln kadınlardaki kan damarlurınm duha Ince olu^una hağlıyor. veya pldkdlaıuı (bunldrın bırıkmesı onlarca yıllık bır sureyı kapsar) yerınden kopmasıyla başlaı Bu pldkalar pıhtı oluşturarak kan damarlaıından bırını tıkar Doktorlar anjıyog idrrı derulen bır yorıtemle (Kasıktan veya ba caktan sokıılan bır kateteı kalp damarlanna kadaı uzanıı Buiddd sdlgüandn bır boya yardımıyla tıkanıklıklaı kolayca tespıt edılebüıı) bu pldkaldiı ı/leyebılıı Kesın olaıak kanıtlanmamakla bırlıkte yeıuıden oynaydn pldkalaı kadmlarda erkek lerde oldugu kadar oldurucu degüdıı Dok toılaı uzun sureden beıı kalp krızı geçırmış kadın hastalaı ının çogunlugu menopoza gıı memış anııyogidmlarında damar tıkdyan plakalann ızıne çok az ıastladıklaımırı farkın dd Belkı de kadınlarda tıkanma ana damarlaıda meydana gelmıyot Oysa aııjıyoyidnüdi ve bypass operdsyonları bu arıa damarlan hedefahyoı Belkı tıkarıma kalpdamdildimm yarı ddllaıa ayrıldıgı daha kuçıık damarlarda meydana gelıyoı Belkı de SOITJII plakdlaıdan degıl kuçuk kalp damarlarının spazma daha meyıllı olmasından kaynaklanıyoı olabılu Bu duı umdd da kalbe gıden kan mıktarı azalır ' Journal of the Ameı ıcarı Medıcal As socıaüon da yayınlandn VVısconsm Madıson Unıversıtesı ndekı bılım adamlannın gerçek leştııdıgı bu araştırmada kan damarlan dar olan kadmlarda bu tuı spazmldrının kalp hastalıgına yol açtıgı ılerı suruldu Oysa kan da maılannın boyutları erkeklerde bır fark yardtmıyot Bu arada dar damar kuramıyeterın ce ınanduıcı degıl Oıneguı 'vasodıldtor derulen damar genışletıcı bazı üaçlann ka dmlarda kalp krızını engellemedıgı goruldu Bu arada kuçuk veya buyıık hangı da maıda bulunduğuıid bakılrridksızın pldkaların kddınlarda erkeklere gore daha farklı bır yol ızlcmuj olma olasılıgı da soz konusu Eıkeklerde am kalp krızıne yol açan canavar plakalar m oluşumuna rdstldrurken kadınlarda dtherosklero7 (damar kalınlaşması) daha homojen bu yapıya sahıp Başkd bu deyışle k'aduılaruı damarlanndakı bırıkım yavaş an cak homojen bır dagüım gosterdıgı ıçm erkeklere gore daha ılerı yaşlarda kalp knzını tetıkleı la kadınlarm kılo alma egüunı erkekleıden daha fazla Vucut kutle endeksı IS uı altmda olan kadınlar normal 25 30 aı asmddJoleı kı lolu 30 un uzeı uıde oldn obez olarak sınıflan dınlıyor Ancak Ingılız Kalp Saglıgı Çalı^ııid sı nın munan Ashton vucutkutle endpksmın 22 ran altmda turulmasını tavsıyo edıyor çurı ku kalp kıı/ı ıii,kuun ?5 ın uzennde degıl ??, den Ronra aı ttıguıı ıleı ı suıuyoı Aynca küonun rnıktarı de^ıl nasıl da gıldıgı da kalp kıızı ııskı açibmddiı onemlı Kadınldrdd yagldi eıkeklere ordnla daha orantıü dagılmakla bıılıkte aşırı kılolu laduı laı ıki çeşıt Yagldi ın bel kısmında yoğurılaş tıgı Elmalaı ve yaglaım kalça vc bdldulaı da yogunlaştıgı Arrnutlar Sonyapılan aıaç tırmalaı aımutlaıın kalp knzı nskı a^ifauıddiı ddhd şanslı olduklanru gosterıyor Danımar kada yapılan bu başkd diastumd ıse yaglan bacak kalça ve baldır bolgeleruıde bırıken kadınlarda atheıoskleroz nskuun dalıa dusıJ< oldugunu oı tdya koydu Yine kolesterol Kolestıol olçumlen ıle kalp knzı ıush aidsuıddkı dışkı de kadmlarda erkeklerde ol dugundan daha faıklı Orneguı eıkekleıde yuksek LDL oranı kalp krızı rıskmı ışaret ederken kadınlarda yuksek tnglısent oıanı bu açıdan ddha tehlıkelı Gohlke Barwolf e gore kadınların HDL oıaıılan 65 rrıg/dl duzeymde seytetmelı Kaldı kı HDL duzeyı beslen meyle yukseltılebüıı Bılun adamları bol sebze, meyve baluV ve zeytınyagı uzerıne kunüu Akdenız mutfagmm kalp hastalıklarma karşı ıdeal bır beslenme rejunı oluştuıdugu konu sunda hemfıku Bu aradd son tıbbı golışmelerm yaıdı mıyla gehşünlen yenı teşhıs olanakldrı kalp krızı rıskı taşıyan kadmlan erken evıcdc teş hıs edebüıyoı Sozgelırru hdsarlı kalp hucre lerınm sdlgıladıgı TYoponm T adı vetılen bu enzun rısk altındakı kadmlan orıceden ele verıyor ABDde geıçekleştırüen ıkı çalışma ka dınlarm anjıyoplastıden erkekler kadar yarar sagladıgını gostenyoı Eskıden kdteter ve stentleı tek bır standart boyutta uretılıyotdu Bunlar erkekleruı genıs damarlanna uygım du Bu nedenle anjıyoplastı sonucu pek çok kadında olume kadaı varan sorunlaı çüayor du Aynca uç yıl oncesme kadaj doktoılaı kadın ve erkekleıe kaıu sulandıncı bır ılaç olan heparını aynı miktarda onerıyordu So nuçta kadınlarda goıulen ıç kanama vakdlan erkeklerden fazlaydı Oysa şundı daha kuçuk stent ve kateterleı dalid duşuk oranlarda he parın kadmlann yaşam şansmı aı tırıyoı BuyınnUı kalp e d e üiııduıulen Kadınlaıdd Kdlp Sağügı Çaışması haftada 21 unıteden (Bır unıte bır kaieh şaıaba veya 0 2bO Lıtre bıraya eşıt) fazla çta ıçen kadmlarda ınme rıskının yuzde 70 jıaıımdd drtdcacjinı oıtaya koyuyor Kadmlar lynca erkeklere gore bazı etmenlerden da ıa fazla etkılenu Ornegın kadınların kılo alna egüımı daha fazladır ve daha az spor ya )aıkr Kuşkusuz kadmldim da erkeklenn de 'aşları ve genlenyle ılgüı yapacakları bır şey 'oktuı (Eger bdbani7 55 yasından once veya ınnenız 6b yaşındaıı once kalp kıızı geçudıy e kalp saglıgırıızd daha fazla dıkkat etmeruz KONIHTİf KALP YtTtRİİZLİGİ Kalp vututtaki organlara ye terli kan pompalayamazıu, a)irı (uh}ir ve yavai yavai yarulur Yeterli miktarda kan dıuınyu pompalanamadığı i{in kalhe cjiren kan hirikim yaparak kalbin huyumeüne neden olıır Bu yelenizliğin en helirgin goitergeıi bacak ve ayak hileklerinde ii^meılir Kadın erkek farkı: Konjeıtit kalp yeteni/ligi tahisi konan kaılınlurın beıte biri bir yıl içiıtde yauıınıııı yitirir. Bunun nedeni teih'nin fjr< konulmu} olıtuıu olahilir gerekır) Kalp hastalıklanrun kaduı ve eıkek len nıçın faıklı etküedıgı henuz büınmıyor Yapısal olarak kadınların kalplerı ve damaılan erkeklerınkının aynısıdıı Kadınlaıın kalplerı erkeklere gore daha kuçuktur ancak vucutld nyla orantılıdu Dolayısıyla kadın ve erkek lerde kalp hastalıklanrun farkı ruı faıkıyla de gü, derecesıyle açıklanabılır Erkeklerde kalp krizi Kardıyologlaı eıkekleıde kdlp krızırıın nasıl oluştugu konusunda yeterli bılgıye sa hıpler Sorun damarlarda bırıken yaglaım gara içmiyorsanız ve yuksek tanslyonunuz yoksa guvenlıdır için yapılması gerekenler nuzu Idler kolestrol ve trıgli faktorlerıdır Doktorlar LDL (kotu kolestrol) ol •tse de, HDL (lyi kolest ınlarda kalp krızi rıskıyle r gostergedir Kadınlar numkun olan en yuksek a çalışmalı ğınız zaman soluğunuzun kesllmesl dlk kate almanız gereken bir gostergedir Bu durumu mutlaka doktorunuza iletmenız gerekır Ayrıca tanslyonunuzu beslenme, egzersiz ve llaçlarla normal duzeylnde tutmaya (alısın Stresinizi azaltın Kronlk stres kalp krizı rlskını artı nr Ayrıca sıgara, alkol ve hazır gıda tüketı mı glbi zararlı alıjkanlıkları tetikleyen stres, egzersiz, yoga ve me dltasyon ile gıderılebılır Depresyon gecırıyorsanız destek ve tedavı olanak I a rını arajtı Hormonlarınıza güvenmeyin Hormonlar genç kadmlan kalp hastalıklarına karjı korur Ancak artık biliyoruz kı menopoz sonrası donemde hor mon replasman tedavısı kadmlarda kalp krlzinı engellemlyor Hatta kriz geçirmıj kadmlarda bu rlski artırıyor Dogum kontrol hapları ise, 35 yajının altındaysanız, si nuzu kontrol :un ıslyon kalp krızı ve ınme )lr faktördür Zoriandı Dıger taraftan kadınların sıgarayı he men burakmalanna gerekçe oluştuıan bır dıger neden de sıgaranın damarlardakı sabıt plakalan haıeketlı plaka hdlıne getırmesı Yeruıden kopan bu plakalar kan dolaşımı ıçrnde üerlerken kalpte veya beyuıde buyuk hasara yol açabüırler Kadmlarda kdlp kıızmın belırtılerı erkeklerdekılerden bıraz farklıdır Soluksuz kalma teıleme rrude bulantısı, kusma, boyun kol ve omu7 agrısı bu belırtılerden bazı Son bulgulatm ısığı altında kadınlarm ldiı Gohlke Baıwolf bu beluülen şoyle açıkmenopozdan oncekı donemlermde kalp kı ızı lıyot Kadınlar erkekler gıbı kalp krızı nskı rıskmı hafife almamaları, sağlıklı yaşam ıçuı altmda oldukldiıru bılmezler Bu nedenle bu gereklı olan onlemlere mumkun oldugunca belulılerı yanlış yorumlarlar Doktorlar da erken başlamaldiı oneıılıyoı bazen ayru hataya duşerleı Ingılterede surReyhan Oksay durulen Kaduı Kalp Saglıgı Araştırması nda Tırne 11 Agustos ^!ÜO3 gorev alan bılun adamları kalp krızı geçıren kadınlaıın ancak yuzde 46sına • Kadınlarda olum nedenienıurı başındd kdlp hdstalıkları geü dspuuı venldıgmı bıldırıyor Ancak ABD'de yapılan bır araştırmaya gore 4 kadmdan bıyor Oysa ayru durumdakı n kalp knzırun kanserden daha buyuk bır tehlıke oldugunun erkekleım yuzde /l ı asfarkında pııuıkullanıyor • Bır kadırun ılk kalp knzınden olme nskı yuzde 50 dolaylannda Oysa bu oran erkeklerde yuzde 30 Kddınlarda gorulen • Dk kalp krızını atlatan bır kadırun bır yıl ıçınde yaşamıru yıtırkalp krızınm bu dığeı ne me nskı yuzde 38 Bu oran erkeklerde yuzde 25 denı de kadınlarm yete• Ilk kalp knzınden kurtulan kadınların yuzde 46'sı kalp yetı ınce egzeısıze zaman mezlıgı nederuyle saghksız bır yaşam suruyor Bu oran erkekdyırdmdmalan Dolayısıy lerde yuzde 22 Kadın kalbiyle ilgili bazı gerçekler RS7/9