Katalog

ıne Tanol Turkoğlu (TanolT@yahoo com) dörtköşe AMASYA Tacın Gizemli Şehri Amasya akla hemen elmdlan çdğiLşün 1 yor aslmda ne kadar hdksızlık Amasya plmalarının yanı sıra muthış bır kultur ve tarıh kentı Neredeyse butun Osmanlı şehzadelerının egıümleıını aldıklan bır şehrımız Yeşüırmak vadısınde tarıhı 7500 yıl oncesme kadaı gıdıyor Bır uy garlıklar beşıgı Buyuk cogrdfyau Stra bon un kpntı Amasya Vahsı Huseyın Po roy kenü tanıtmak ıçın buyuk bır kulturel ataıja kalkmıs ve Amasya yı tanıtan guze! bır kıtap hazırldtmış Poroy dıyor kı Amasya bır muzekent Perhat ıle Şuırı ornegı sevdalann füızlendığı Lokman He kım Mıhrı Hatun Strabon gıbı sayısız unlulerın hayat surdugu Osmanlı sultdiılarmdan bır çogunun şehzadehk do nemını gpçırdıgı ve tahta hazırlandıgı üsmanlıyı Cunıhunyete taşıyan de gerlerın yetıstıgı Mıllı Mucadele nın başlangıcında kurtulus meşdlesuun bızzat Mustafa Kemal taratndan yakıldıgı bır kent Amdsya Tarıh ıçınde Hıüt Fng Kımmer Iskıt MedPers PersPontus Roma egemerüıklerınden sorıra 1075 te Turklerın elıne geçıyor Amasya Bır ara Mogol lar gelıyor Yüdııım Beyazıd tarafuıdan yenıden PIP geçırüıyor Kentın adı ılk ke? Hıtıtler zamanınddkı yazılı belgelerde 'Hakmıs olarak geçıyor Amasya olarak ılk kez Hellenıstık donemı sıkkelerınde Amasse ıa ve Amassıa Amasseıas olarak geçıyor Kıtap çok guzel buyuk fotograf laı eşlıgmde Antık Amasya Şeh7adeler Şehrı Mıllı Mucadele Medrese ler Camıler Tutbeler Hdiüar Hamamlar Çeşmeler Amasya evlerı Do ğal gu7ellıkler Termal kaynaklaı Kaplıcalar Husn u Hat Geleneksel gı yım El sanatları Kapı tokmakları Hçeleı başhklan alünda hazırlanmış Ozellıkle Amasya Evlerı nın restorasyonu yapılarak kente ve kulture kdzandırma çalışmalarının buyuk bır bılımsel tıtızıükle surduruldugu Amasya yeıh turıstlerımızı beklıyor wwwamasya govtr Pıref H Okkeş INTERNET ve BÜYÜKLER Zaman zaman eposta kutumda Internet ve kullanımı ıle ılgılı temel nıtelıktekı bılgılere gereksınım duyan kışılerden posta alıyorum Ozellıkle de oğretmen lerden Bır yandan Internet'te bır bılgının aranıp bulunmasının zahmetlı olması, dığer yandan Turkçe ıçerığın yeterlı duzeyde olmaması nedenıyle bu tur talepler ıçn ne yazık kı hazırcevap hale gelemedım Hangı web sıtelennı, hangı dokumanları kaynak gosterebılırım tereddutte kalıyorum O nedenle ben de zor olan yolu seçtım Bu açığı kapatmak ıçın kendım bır seyler yapayım, dedım Her ne kadar daha once bu koşede yayınlanmış yazılardan bır kısmı, Internetın Kıtabı gıbı ıddıalı bır ısımle kıtap halıne getınlmış olsa da, kıtabın ıçerığı bu gereksınımı doğrudan karşılamıyor Bu kıtap Internet kullıyatında ıkına aldı oluşturacaksa, ondan once temel bılgılen ıçeren ve guncellığını koruyan bır bırıncı alde gereksınım var Temel bılgılerı ıçerecek bu cıldın ılla kı kıtap formatında olması gerekmıyor Belkı sonra o da olur Ancak en azından bu kosede zaman zaman bu anlamda temel bılgıler hakkında ıçenk sunarak, bıraz yol katedebılırım dıye duşunuyorum Bu yazıda teknık anlamda bır seylerı anlatmak yerıne oncelıkle Internetı sosyal bır olgu olarak nasıl ele almalı, onu ırdelemek ıstıyorum Ozellıkle de Internet'ı henuz gundelık hayatının bır parçası halıne getırmemıs olanlar ıçın La Fontaine Şırket aavaşlanmn azdı<5ı kararüık gunlerde adının Jean de La Fontaine oldugunu tahrran ıddıa eden bır azız okurum bana nidsal yazıp yollamış Bu masallan da maşallah taa 1600 lu yülarddn b e n yazdrmış Elbette Dortkoşe'de masal basacak kadar aşmya gıdemeyız Lakm savaşın yavaşlamadıgı gunlerde ehme ulaşan bu okur mektubunu bugun yayımlamazsam ayıp olurmuş gıbı geldı barıa Aşın Gitme Yok lnsan hayvan Kımse gormedım dıınyada Olçuyu kaçırmayan Evrenı yaratan Buyuk Usla Her şeym ortasmda dur deımş Ama hıç duran yok galıba Ister ıyıhkten yand olsun Ister kotulukten yana Olçuyu kaçuaii kaçııana Buğday toprağm o altın o(jlu bıle Oylesıne azıtır h bazen Tarlayı hık'Ptır herpketıyle Aşm buyudb mu Başaktan çok jd/nd/id gıdeı Gündelik hayatınız ve bilgisayar Tabıı şu tespıtlen yapmakla baslamakta fayda var Internet'ı gundelık hayatın bır parçası halıne getırmek ıçın once bılgısayar kullanmayı gundelık hayatın bır parçası halıne getırmek gerekır Bılgısayar ve Internet malı açıdan bakıldığında ulkemızde hâlâ ha deyınce satın alınabılen ya da abone olunabılen şeyler değıl Ancak bır kaç sene oncesıne kadar bın dolar duzeyınde olan bır bılgısayar bugunlerde besyuz dolarlar duzeyıne gerılemış durumda Ote yandan bın dolar da olsa bes yuz dolar da olsa goze pahalı gelebılır Aslında bır nesnenın pahalı olup olmadığı ona verdığımız değer ve ona olan gereksınımımızle de ılgılı Eve goturecek parası olmayan bır kısının ıçecek sıgara bulabılmesı nasıl musaıtse gelırı sınırlı dahı olsa kafaya koymuş bırısı ıçın bır bılgısayar sahıbı olmak, duzenlı ınternete erısebılmek gıbı "zor" olgular, kolaylaşabılır O halde ılk temel soru şu olmalı Cunumuzde bılgısayar kullanmayı, ınternet erışımıne sahıp olmayı gundelık hayatımızın değışmez bır parçası halıne nasıl 7 getırebılırız Sektore yon veren kısı, kurum ve kurulusların bu alanda yapması gerekenler başka Kullanıa duzeyındekı kışılerın yapacakları ıse başka Ikıncı kısım ıçın soyleyecek bır seyım olamaz On yıl once hıçbmmızın cebınde cep telefonu yokken, geçtığımız gunlerde Istanbul sokaklannda bır yerde, çopluklerden hurda kâğıt vb toplayarak para kazanan bır kışının bır çop konteynerının yanında kaldınma oturmus cep telefonu ıle Konustuğunu gordum O halde bu "gereklılık" lartışmasını hıç değılse "zorla" ve "zorunluluk" kavramları ıle ozdeşleştıreyım ve velılere, oğretmenlere ya da gundelık yaşamına bılgısayarı, ınternetı, genel adıyla bılışımı sokmamış kışılere şu mesaıı vereyım Kendınızı zorlayın ve bunun bır zorunluluk olduğundan yola çıkarak, kendınızı mecbur hıssedın Once bır etkılesım ıçıne gırın bu kavramlarla Kullanmaya baslayın Neden kullandığınız ya da kullanarak neler elde edeceğınız soruların cevaplannı sonra verın Internet çağımızın ronesansı O denlı temel bır gereksınım duzeyıne ınecek kı belkı de on sene sonra bu "Ne ıçın''" sorusunu hıç sormaz olacağız Bugun hangımız neden su ıçıyorum, neden soluk alıp vermek zorundayım, neden otobuse bınıyorum dıye soruyor muyuz7 Onun ıçın ılk engelı boyle aşmanızı onenrım Once makınelerı bır harekete geçırın "Bu ışın ıçınde olmalıyım" dıye kendınızı zorlayın "Internetın ıçınde olmalıyım" gucu AQaç da ondon aşağı kalmaz Aşırı bolluk tut kımına Hangı yaratık kapılmaz' Tann b u d u ? onlP h m l u ğ l 1 Türkçemiz ve Ord. Prof. Dr. Fritz Arndt Baftarafı 7. sayfada Turkçe okumayı yazmayı bu Osmanlı aydını kadar bıldığını son donem Osmdnlı kultumnu ıyı tanıdıgını soyledı ama Turk toplurrıurıu Ataturk un gerçekleştırdığı Devrım ın yaşdüp uluslararası duzeye çıka ideagına ınandıgına ve cbldekı yenı yapılanmayı dd ddım ddım ızledı ğıne yakından tanık oldugunu behı ttı Bu konular ıkı hoca arasında ge çen uzurı konuşmalarda ele alınmıs aynca bu soyleşüenn çogu Be bek ten Emınonu ne gıden o unlu uç vagonlu tramvayda gerçekleşmıs Burada yen gelmışken behrtmek gerekır kı Almanlar dailennın ozune donuşu ıçın 17 yuzyıldan bu yana savaşım venyorlardı 19 ve 20 yuzyüın başlanndakı teknık gelışmeler sonucu uretılen diaçldra aygıtlara Almanca ddlar ortaya koyuyorlardı omegm radyoya Rudfunk telefona 'Fernsprecher ' denılmesı ıstenıyordu Ne vaı kı Hıtler dıldekı ozleşmeye karşı çıkarak bu konuddkı tum çalışmalan yasakla mı^tı Bu kuçuk ammsatmd ıle Arndt ın ulusal dıllere sahıp çüalması gelenegını Turkıyede de surdurdugu duşunulebılır ama hukumetın yasaklamasına karşın tutumunu dırençle surdurmesı başka turlu bır baglılıgın gostergesı gıbıydı Nılekım daha sonrakı yılldrdd Dıl Demeğı'nın çahşmalanyla ılgılı kavnakldn tdrarken Ataturk un Dolmabahçe Sarayı nda yaptıgı dü konulu toplantılarla ılgılı belgelere ulaştıgımda toplannlara katılan bılım ddamlan aıasında Ord Prof Dr F Arndt ın adını gormek benı hem şaşırtmış hem de duyguldndırmısn Demek kı Arndt Ataturk u yakınddn tdnımış onun Dü Devnmı nın temelını atan konuşmalanna, bılımsel çalışmaldrınd doğrudan katlmıştı Kendı ulkesmde yuzyıllar boyu suıen çalışmalan duzenlemelerı Ataturk un kendısının ele al masından etkılenmış olmalı kı, konuya baglıbgını Tıırkıye'den aynlıncaya dek surdurmuştu Oysa o toplantüdra kaülan bılım adamlanndan aydınlanmızdan kmulerının Ataturk un olumunden sonra durduklan yer bambaşkaydı Gunumuzde de hem Ataturkçu olup hem de Dü Devnmı ne karşı olan büım adamlanmızı aydınlanmızı koşe yazarldrımızı okudukça Ord Prof Dr F Arndt bır kez daha buyuyor ınsanın gozunde Her ne kadar Istanbul Unıversıtesı kendısının anısını yaşatmak gıbı kadırbılır bır tutum ıçınde degüse de oğrencüen onu hep saygıyla anımsayacaktr rnek&temış Ruğdayakoyun lan musallıit ct mış Fazlasmı yesmleı dıye Bu sefer koyunlar aşm gıtnvş Buğday başlamış tukeıımeye O zaman Tann kurtlara başvurmuş Şu koyunJan bıraz azaluıı buyuımuş Gel gelehm kurtlar da azgın Oyle hoşlanmışlaı h bu ışten Koyun kalmayacakmış dunyada Tann bır boş bulunsa Bakmış olacak gıbı değıl, Gel oğlum demış msana Tann Sındır şu canavarlan Insanoğlu dururmu aıtık Astğı astık, kestığı kestık Butun canhlar arasında Insandan beten var mı olçuyu kaçırmakta? Kuçuk buyuk hepımızı Bu bahmdan sorguya çekmeh Tek tşı bulunur mu sanmam Aşm gıtmemış hayaünda Soylemesı kolay hep soylenz Ne az, ne çok Aşm gıtme yok, denz Denz ama bır yoklaym kendınızı Çok soyler az tutanz bu sozu (*) Ve bır haber gazetelerde "Bush kendısını Tann nın gorevlendırdıgıne ınaruyor' Belkı de WC Bush hakıkaten bır tann tarafınddn gorevlendınlmış olabüar Bu tann da Allah büır Dolar Tannsı dır Ya da Tann boş bulunmuş o an boş buldu gu Bush'u bulmuştur Yoksa ıpını koparan her çah çırpı bushuna Tann nıye denızaşın gorev dagıt sın' (*) ]ean de La Fontaine Masalldi c,evın Sabahattın Lyupoglu Turkıyu Iş Bankası Kultur Yayınlan sayfa401 402 Lylul üiüi prof@okkes com wwwokkescom 840/14