Katalog

rekir. Gerçı TUBITAK bu konuda destek vermektedir. Ancak bu destegın daha buyuk bir kıtleye yayümasııu saglamak gerekir. Ogretım uyelerınin kısa aralıkh da olsa farkh ünıversitelere gıtmelerı geıekiyor. Şu anda urüversitelenmızin karşı karşıya olduğu, belki çoğu kısinin farkında olmadıgı en buyük tehlıke, bır elemanın mezun oldugu unıversıtede kalması ve butun kanyerini orada yapması, kariyen boyunca farkh bır uruversıteye gıtmemesıdır. Ünıversıte evrensel, farklı kultuılerden, farkh ekollerden gelen ınsanlann bır arada olması gereken bu ortamdır. 5) Turkiye'de doktora yapüktan sonra, yurt dışına gıtmek ne kadaı onemli ıse, yurt dışında doktoralanm tamamlamış ve Turkiye'de doktora sonrası çahşma yapmak ısteyen yabancılann da bu ulkeye gelmelerini (doktora sonrası çalışma yapmak uzere), ülkede doktora yapan elemanlarla onlann kaynaşmasını saglamak ve onlardan faydalanmak Turkiye bilimine katkı açısından onemlidir. Atanmış iyi yönetici 6) Istarıbul, Ankara ve Izmır Unıversıtelerırıde kadrolaıda anormal derecede şıskırüık varken, Anadolu Unıversıtelerınde durum boyle değildir. Yapüacak en akılcı ışlerden biri de Istanbul, Ankara ve Izmır Unıversitelerınde fazla ogretım uyesı olan birimlerde kadrolann dondurulması, emekh olanlann boşalttıgı kadroların ilan edilmemesi, zamanla kadrolann makul rakamlara çekilmesidir. Boylece buyuk universite lerdeki hantallaşma zarnanla onlenecektir. 7) Kaliteli bilim, şüphesız rahat bır ortamda yapılır. O halde üniversıtelerde kavgadan.gunütüden, kısır çekışmeleıden, kamplaşmalardan uzak bır ortamm sağlanması gerekmektedır. Boyle bu ortam da ancak atanmış ıyı yorıeticilerle saglanabiliı. Bugıln uygulanan yasalara gore, urüversıtelerımızde ıç açıcı bır ortam yoktur. Ozelhkle rektör seçimlerı; oğretun uyeleriru destekleyeceklerı adaya gore gruplara bölmekte, çogu zaman rektorluk seçimi öncesi üniversıtelerımızde siyasi partilenn seçım havası yaşanmaktadu. YÖK yasasının acil eylem planı ıçerisın de tartışüdıgı şu gunlerde, onceükle rektor seçünlerıne cıddı ve kalıcı bır çozum getirilmelidir. Her şeyden önce ıdarecüıgın ozendirümemesı şarttır. Bır ünıversıtede rektorluk, dekanlık, bölum başkanhgı yapan kisüerin her zaman alternatıfi oldugunu, belli bir sahada araştırma yapan, ders veren hocanın alternatıfırun ıse kolay kolay bulunamayacagı gerçegını, her zaman hatırlamak gerekir. Her üa durumda da cıddi mahzuılar vardır. Bınncıde, rektör kendıne oy veren kesimlerden ve daha once oy kaygısıyla söz verdıgı destekçüennden atamalan yapıyor. Ikinci duıumda ise fakülte bazmda kulısler yapılıyor, kamplaşmalar oluyor ve en fazla kuhs yapan oylan topluyor ve fakültenın başına geçıyor. Seçilmış rektorlerin onemh bır bsmı, ük donemlerinde rahat çahşamıyorlar. Çunku ıkmcı seçım ıçın dengelerı muhafaza etmelerı gerekıyor kı bunu da dogal karşılıyorum. Bu kadar ozel yetküerle donatılmış şatafatlı, butun yetkiyı ehnde bulundurduğu bir rnakamı kim ıkmcı seçı9 mınde bırakmak ıster Çözürtı: Rektorler atanrnahdır ve yetküeri sınırİLindınhnalıdır. Atanmanın ne şeküde yapüacagı tartışmaya her zaman açıktıı Oıneğin, çok üst düzeyde, kendını kanıtlamış kışilerden oluşan bır rektor beliıleme kurulu, oluşturulabıhr. Boyle bır kurulun oluşturulmasında TUBA uyelerınden muhakkak faydalanılmalıdır. Oluşturulacak bu kurulun yanı sıra, bazı rektör atama kriterlennm muhakkak getınlmesı şarttu. Rektör olacak kışüerın çok ust duzeyde olmazsa dahi bıhmle haşir neşir olmalan muhakkak aıanmahdır. Iyı bıhm yapan, ıyı rektor olur fikrini kesınlıkle savunmak ısternıyorum. Ancak, universite kaynaklannın dagıtümasmda, ıyı bılım ınsanlannın on plana çıkarümasında, kışının büımle ugraşmış ohnası onemli derecede rol oynamaktadır. Rektor atama kurulu tarafındarı behılenecek olan adaylar şırndı yapüdıgı gibı Cumhurbaşkanına sunulmah ve mhai atamalar Curnhurbaşkanı tarafmdan yapıhnahdır Rektorler kesınlıkle sıyasiler tarafmdan atanmamahdu Tablo 3. UniversiteleıvfeJÜşi başma di ?en jrajr ıxı sayııaıı Universite Makale Sayısı** 163 157 468 832 146 449 Ögr. Üyesi sayısı 235 235 721 1340 245 840 102 517 359 360 968 231 1636 202 372 407 501 496 1304 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 Seçimlerin mahzurları Rektörlenn seçun ile behrlenmesı demokrasınin kesınhkle geregi degüdır. Neden hıç kimse, bır şehrm vahsırun atanmasmda demokrasiyi ön plana çıkarmamaktadır, Neden yalnız rektörlenn seçım ıle belirlenmesınde, kışıler demokrasiyi on plana çıkanrlar'' Bunu anlamıs degüım. Rektorler kesınlıkle seçımle beMenrnemekdır. Rektor, seçimle atandıgı zaman dıger idarecileri atamada ild ayrı yol izlemektedır. 1) Dekanlan kendisı belirliyor ve YÖK bunlardan birını atıyor. 2) Fakülte bazında seçimler yapılıyor, en fazla oy alan üç aday YOK'e bildiriliyor. YOK yasasının yenıden ele ahnmasının ve gerekh duzeltmelenn çaga uygun bır şeküde yapümasının gereklüıgıne ınanmaktayım Ancak, ülke, yuksek enflasyon, ışsızhk, uretım darbogazı, AB'ye gurış, Irak meselesı, Kıbns sorunu vs. gıbı uUcerün geleceğmı tehdıt eden konulaıla karşı karşıya iken, acıl eylem planı ıçıne YÖK'ün hele hele OSYM'nın alınmıs olması son derece düşündürucudur. Hukumet neler yapmak istedıgmı şeffaf bu şeküde ortaya koymalıdır ve ügüı kurum ve kuruluşlarla işbırhgı yaparak gerekli duzeltmelen yapmalıdır Burada Turkıye Büirrüer Akademıstne onemli gorevler duşmektedır. TUBA'nm kuruluş amaçlanndan bınsı, bilimsel konularda Hukumete, ügüı kurum ve kuruluşlara danışmanhk yapmaktır Maalesef Universite yasasının değıştırümesırun gundemde oldugu bir donemde TUBA'ya, tum üniversıtelere gondenlen matbu bır yazınm gonderilmesi harıcınde, sıyasiler tarafmdan bu: başvuru yapümamısür. Bugun YOK yasasının acüen degıştırümesi için fücir yürüten, televızyon programlarında yorum yapan ogretım uyelerı vardır, Ne hikmetse, bu ulkede aktif bu" şeküde büımle ugraşan ve YOK'e karşı tavır koyan bıhm ınsanlannın sayısı ne kadar az ıse, YOK'e karşı savaş açmış, bihm fukarası ınsanlann sayısı da o oranda fazladır Bazı ogretun uyeleıımızm neden YÖK'u eleştırdıklennı anhyorum, Çunkü son yülardır yapüan uygulamalarla "ucuz bilım, kolay yukseltme" bu ulkede engellenmeye çahşümaktacür, Bu da onerrüı bir kesimı elbette rahatsız etmektedır. Sonuç: YOK yasasında bazı degişikliklenn yapüması kaçınıhnazdır. Ancak, bunun aceleye getınhnemesi gerekir Kavgadan uzak, sakin bır ortamda, yetküı kuruluşlann filarlerme başvurularak, uruversitelen sıyasetm ıçıne suruklemeye Bükent*** Başkent*** Orta Dogu Teknik Hacettepe Gazıantep Istanbul Teknik Geb. Yük. Tekn. E. Fırat Bogaziçi Mersin Atatürk Kınkkale Ankara Harran Inonü Yüzüncüyıl Ercıyes Akderaz Ege Gazıosmanpasa Çukurova Pamukkale Istanbul Karadeniz Cumhuriyet Gazi Celal Bayar Trakya Selçuk Dokuzeylül Osmangazi Afyon Kocatepe Suleyman Demırel Dıcle Çanakkale Anadolu Uludağ Adnan Menderes Ondokuzmayıs Nığde Yüdız Teknik Mustafa Kemal Marmara Bahkesir Kocaelı Abant Izzet Baysal Karaelmas Sutçuimam Sakarya Dumlupınar Yedıtepe*** Muğla 52 249 172 154 372 88 585 71 127 138 166 153 395 48 215 84 603 142 103 361 93 105 198 247 94 168 783 308 2239 529 399 1414 373 443 849 1062 418 188 529 414 192 569 690 294 849 164 443 233 1274 229 42 118 92 40 110 125 52 146 28 75 39 197 34 72 36 36 25 40 10 10 10 525 287 298 217 387 136 158 162 Öğr. Üyesi başına dusen yayın sayısı 0,69 0,67 0,65 0,62 0,60 0,53 0,51 0,48 0,48 0,43 0,38 0,38 0,36 0,35 0,34 0,34 0,33 0,31 0,30 0,29 0,27 0,27 0,27 0,27 0,26 0,26 0,25 0,24 0,23 0,23 0,22 0,22 0,22 0,22 0,21 0,19 0,18 0,18 0,17 0,17 0,17 0,17 0,15 0,15 0,14 0,13 0,12 0,12 0,10 0,07 0,06 0,06 *) Ogretım tıyesi 100'un uzennde olan uıuversıteler değerlendirmeye ahnmıştır **) Profesor, Doçent ve Yrd. Doçentler venlen laksmlara dahüdır. Öğretim Cörevhieu, Okulman ve Araş, Gorevlılen venlen takjınlora dahıl değıidtr. ***) Vakü unıversıteleruun yalnız dauru kadrolaıda bulunnrı uğıetım uyesı sayılanna ulaşılabılmıştu. cek, büımsel hyakatın temel unsur olacagı duzeltmeler yapümahdır. Prof Dr Metin Balcı TUBA Üyesi ODTÜ Ogretım Uyesı 1) TUramada lcullanılan ulke ve universite adıeslen; http //www ulakbim.gov.tr sıtesınde bulunan adresler aracıhgı üe yapümıştır, 2) Bu taramada yalnız bilimsel makaleteı taıanmıştır Kongre ozetlerı, edıtore mektup, kılap eleştırısı, duzeltmt; vs taıama dışı bıra küınıştır 3) (a) Cumhunyet Bıhm Teknik, 2 Şubat 2002, s 10 (b) Cumhuriyet Bılım Teknik, 10 Şubat, 2001. s 4 £29/10