Katalog

Politik Bilim Aykut Coker Öngörülerimizi niçin hayata geçiremedik? Turkıye'de ulusal bır bılım ve teknolojı polıtıkası gelıştırme çabalarının tanhı ıncelendığınde, hemen her donemde, burokrasinın konuyla ılgılı kesımınden, toplumsal sorumlutuğunun bıItncınde ve dunyadakı gelışmelenn farkında olan sınırlı bır kadronun ya da ılerı goruşlu bir bakanın gınsımıyle, boylesı polıtıka tasarımları ortaya konmuş olduğu gorulur Ne var kı, bu polıtıka tasanmlarına, tasarımı ortaya koyan sınırlı kadro dışında, sıyasî erkın temsılcılerı, sanayı kesımı ve dığer toplumsal katmanlar dahıl, başkaca sahip çıkan bulunmadığı ıçın, bırkaç ıstısnal nokta harıç, bunların hayata geçırılememış olması, gosterılen çabaların ortak kaderı olmuştur Yonetım değısıkhğı sonucu, o sınırlı kadrolar yetkı ve sorumluluk noktalarından uzaklaş(tırıl)ınca, hazırlanmasına onayak olduklan tasarımlar da butunuyle unutulup gıtmıştır Bu gozlemın, ozellıkle 1960'larla 198283'tekı ulusal polıtıka tasarımları ıçın, buyuk olçude doğru olduğu soylenebılır Orneğın, "Turkiye'nln Bilim Politikasr 19832003 "u hazırlama sureande yer alan DPT'nın, daha sonra, peş peşe gelen ıkı Plön donemınde, bu polıtıka tasarımını yok sayması başka turlu açıklanamaz 1993 ve sonrası hukumetlerı de, tasarım olarak TUBİTAK tarafından kendılerıne sunulan ulusal bılım ve teknohji polıtıkasının ve bu tasarım doğrultusunda BTYK'da alınan kararların ardında durmamışlardır Sanayıcılenmızın de o donemde bu konu ıle pek fazla ılgılendıklerı soylenemez Orneğın, 1995 'te başlatı lan, Cumhurıyet tarıhmm en kapsamlı, 'sanayie ARGE yardımı uygulaması', bundan en çok yararı sağlayacak sanayıcılenn, hukumet uzerındekı baskılannın, dolayısıyla da sıyasi erk yoluyla yansıttıkları bır kararlılığın değıl, burokrası kesımındekı, konuyla ılgılı sınırlı bır kadronun (DTM'dekı bır kadro), değışen dunya koşullannı lyı değerlendırerek takındığı kararlı tutumun sonucu yururluğe konmuştur Elbette, sanayı kesımınden bazı kışılerın ya da yonetımınde sanayıcılenn ağırlıklı olarak yer aldık lan 7TG V gıbı, ozel sektorle kamu arasında kopru gorevı goren bır kuruluşun bu konuda çok onemlı gayretlerı olmuştur, ama bu, hıçbır bıçımde, kehmenın tam anlamıyla sanayıı ardına alan guçlu bır talebe donuşmemıştır 1993 sonrasının bu ıstısnaı orneğınde gorulen kararltlık, aynı donemde, aynı polıtıka doğrultusunda alınan BTYK karar lan ıle ılgılı olarak, burokrasının dığer kesımlerı tarafından nıçtn gosterılememıştır? Bu soruya karşılık, sıyasî erkın bellı bır konuda kararlılık ve sureklılık gosteremedığı durumlarda, uygulamanın, burokratık kudrolann ya da şans eserı bır bakanın dunyaya ve Turkıye'ye bakış açılan, dunyayı ve Turkıye'yı yorumlama ye teneklerı, kulturel bırıkımlerı, yonetımsel alışkanlıkları ve uygulamada sureklılığın sağlanamamasının en onemlı nedenlennden bırı olan gorevde kalabılme surelerıyle sınırlı kaldığı soylenebılır Yenı gelenler tyı nıyetlı olsalar bıle, bu kez de, "geçmışın bılgı ve deneyım bırıkımını onyargısız değerlendırerek bundan yararlanma ve yenıyı bu mırasın uzerıne ınşa etme ve boylece kadrolar değışse bıle, kararların ve kurumların sureklılığını sağlama kulturumuz olmadığı ıçın", doğalan gereğı, uzun donemlı olarak tasarlanan bılım ve leknohji polıtıkalannda ya da bu polıtıkalann uygulanmasında sureklılık sağlanamamıştır Ozetle, Turkıye'de, hıçbır donemde, bılım ve teknolojı meselesı sıyasî gundemde gereken onemde yer almamış, polıtıka tasarımları sıyasî kadrolarca yeterınce sahıplenılmemıştır Ancak, bu sahıplenmeme olgusunun asıl koklerını toplumsal gelış me çızgımızde ve uretımı temel almayan bır ekonomı hâlıne gelmemızde aramak gerekır Çunku, bılım ve teknolo/ıye olan talebı ancak ureten ekonomıler yaratabılır, polıtıkaya da, bu talebın ıstenen duzeyde karşılanabılmesı ıçın gereksınım duyulur Ekonomık buyume ve toplumsal gelışme ıçın ulkenın bılım ve teknoIOJI çıktılarını artırmak yaşamsal onemde olduğu ıçın de bu polıtıka bır kez belırlendıkten sonra uygulanır, gerekme yenılenır, ama, kesıntıye uğratılmaz Turkıye bu açıdan umutsuz bır vak'a mıdtr? Bılım ve teknolojı meselelerıyle uğraşanlar boşa mı kurek çekmektedırler? Yanıt ıkı hafta sonraya kaldı, ama, şu kadarını hemen belırteyım Durum o kadar da umutsuz değıl, eğer, geç mıştekı deneyımlerımızden gereken derslerı çıkarabılırsek http //www ınovasyon org 831/6 Yeni ürünler MP3'ün yeni adresi Sony ve Samsunq kadar ta nınmasd da Guney Kore rıın ıRıveı ısımlı elektroruk şırketı uç yüdıı drjıtal muzık çalıcısı pıyosasında kendıne yer edınmeye çalışıyor Şu anda pıyasaya çıkarttıgı SlımX 400 ıkıncı jenerasyon MP3/CD ça hcısı Standart CD lerı de ça labılen cıhaz aynca MP3 Wındows Medıa ve hatta da ha az büınen formatlaıı da çalıştırabılıyor Sennheıser kulaklannın ust kısrrundakı kayan kapakçıklar sayesın de gerı plan gurultulen kesuıydr Fıyatı 199 dolar sorunu olanlann yaşam kalıtesını artınyor Bugune dek uretümış en gelış mış bıreysel ışıtme cıhazı olan Senso Dıva ışıtme kaybı olanlara yuksek or tam gurultusu olan durumlarda bıle dogal ve lahat bır ses sağla mak uzere tasarlandı Pedıatnk ışıtme cıhazlan ıse kuçukçocuklarda çok zor olan ışıtme cı hazı uygularnasını kolaylaştınyoı Senso Dıvada rıhaz uzeıınde bulunan program anahtarı ıle geleneksel ışıtme programlan (mıkrofon telekoü ve mık rofontelekoıl) yanında ozel bır muzık programı da seçılebüır Bu program ozellıkle muzık dırüemek ısteyenler ıçın tasaılanmışnr Bılgı ıçın wwwwıdexcom wwwelektromedıkscomtr iSeries ailesi yenid< len doğdu IBM dunyanm en yaygın kullanılan sunucu aılesı eServer ıSeı ıes ı yenı PO WER4 ışlemcıler ve yenı ya7ihmlaıla baştan aşagı yenıledı Yenılenen ve fıyatlannda ındırım yapüan serı eskısme gore yuzdt, 80 daha yuksek performans su nuyor 1988 yılında pazaıa sunulan ve o zamandan bu yana tum dunyada 2 mılyonu aşkın kullanıcıya ulasaıak dunyarıın en yaygın kullamldiı bunucu aılesı halıne ge len ıSenes aılesı yenılenen yapısıyla e busıness dun yasının geıeksımmlpnne daha guçlu yanıtlaı vcnyor bılgııçm 0212 212 35 15/138 Vestel'den 2003 model TV serisi Vestel yıllık cırosunun yaklasık yuzde 5 ını ayudıgı AR GE merkezınde gelıştırdıgı Onyx adını verdıgı 200 • ! model TV sensı ıle elektıonık sektorunun en son tek nolojüermı tuketıcısmp ulaştınyoı Serının sahıp olduğu ozellıkler şunlar Insan Sdğlığına ve do^aya zaıar ver meyen su bazlı boyalar kullanılaıak uıetılmesı yanı çevıe doîtu ol ^ ^ ^ ^ rnası sadece 3 t W^ ^Oft MHB| HH BB BJ| BB"**" S( d 'ttanbağlanan cıhazlardakı qoıuntunun deönl Müzik programlı işitme cihazı Wİdcx taıatınddiı uıetıletı iunyanın ukyuzde yıi7 dıjıtal ve tam otomatık kulak \c\ ışıtme cihazı Senso ışıtme tunprden baq lanan vt anten ıle ı^lenen ıkı yayının da aynı anda ızlenebümpsmı sdQ layan 2 Tuner PIP (Pıctuıe m Pıcture) ozellıgı goruntu kalıtesını aı tııan S VIIS gırışı 100 Hz dıjıtal tarama evımzde gerçeğı yaşıyoımuş gıbı hıssetmunz] sag layacak steıeo ses farkı ve dığer cıhazlan bağlamak îçm bulunan çok sayıdd ek gıı ıs Hazırlayan Reyhan Oksay rmın ne kadar donduğunu ı/lemesı yeterlıdır Ancak bu arada tekerlekler kayarsa rohotlar şaştrabılır Samsung navigasyon sırasında yanılgı payını ortadan kaldırmak Yıyecek ve servıs sektorune yonelık otomasyon sorunları ıçın kızılotesı goruntu alabılen bır vıdeo kamera ve hzılo tesı LED'ını supurgenın uıerıne monte edıyor Supurge su POS A Ş ve POS Pa/arlama Otelahk ve SerHız A Ş 'nın ıj reklı olarak belleğınde bulunan oda fotoğrafı ıle bu gorun ortaklığı yaparak sunduklan çozumlerle çok daha ekono tulen eşleştırmeye çalışırken, Cruıse fuzelen de benzer şe mık ve çok daha sağlıklı çozumlenıyor POS Pazarlama ve 1 Otelahk ve Ser Hı? A Ş nın geltstırdtğı POSsıble , tum kılde uzerınde uçtuğu yerle, uzerıne monte edtlmıs kame raların çektığı goruntulerı karşılaştınr dunyada onemlı bır standart olarak kabul edılen IBM Sto re Proven tertıfıkası alarak uluslararası bır kımlık ka/an dı Ikı fırmanın ışbırlığı sayesınde donanım ve yazılım urunlen tek bır paket halınde sunulahılecek Çozum pakeIBM ıle Brıtannıa Havayolların'nın ortaklaşa yaşama ge tı IBM donanımlan ıle her ıkı fırmanın yazılım çozumlerın çırdıklerı "e Uçuş masası" adlı proje ıle IBM ThinkPad no den olusuyor Fırmaların otomasyon urunlen, otelden res tebook bılgısayarlar kokpıllerdekı yer darlığını rahatlata torana, sosyal tesıslerden gece kulubune, tatıl koylerınden cak ve pılotlann uçağı uçuşa hazırlama sureçlerını kısalta barlara kadar butun konuk ağırlama ortamlannın hızmet rak malıyet tasarrufu sağlayacak Pro/e ıle Brıtannıa Ha kalıtesını artınyor vayolları'nın butun Boeıng 757 ve 767 uçaklan ' kağıtsız ortamlar" halıne geldı IBM ThinkPad x24 notebook bıl gısayarlara yasa gereğı uçaklarda bulundurulması zorun lu olan onlarca kullanma kılavuzu yuklenmıs durumda ve bu kılavuzlar telsız bağlantılar uzennden otomatık olarak Guney Koıe nın Samsung şırketı Cruıse fuzelennden elekt guncellenıyor ThinkPad x24 'ler sayesınde uçakların uçuş rıklı supurgeye kadar pek çok urunde kullanılabılecek bır sırasında gereksınım duyduğu yakıt mıktan kolayca he navigasyon sıstemı gelıstırdı Bır robot elektrıklı supurge, saplanıyor, bakım sureçlen hızla ve kusursuz olarak kont odanın ıçınde yolunu bulabılmek ıçın sabıt bır noktadan rol edılebılıyor ne kadar uzaklaştığını hesaplar Bunun ıçın de tekerlekle Otel, kafe ve bar'da PO5 avantajı ThinkPad ler kokpitte Robotlara navigasyon sistemleri