Katalog

KİMERİZM: Haplotlp genlerl Inceleptn Rlta'nm aslında blr ikU Oğullann tuhaf haplo 0 kansımı" olduğu saptandı. 1 Jf kanfimı" £ tıplerı nerden gelıyordu Rı Rlta'nm babaunm %. taııııı karı huuuleıınderı bır spermlerl fğr farklıhk sagianamamıştı Ekıp dc bu yuzden tıroıd bezı, agız t nın anve saçtan alınan DNA'lan ın >neılnln celenıeye kaıar veıdı yumurtalart Buldukları şey şaşkınlık vcııcıydı Dokulaıından bazı Rlta'nm anneslnln hamlle kaldığı Iklzler blrieserek tek blr lar ı 1 ıle 3 bazılarıysa 2 ıle 'I embriyona dönüfiir. hdplotıpı taşıyorldidı (New hngland fournal of Medıcıne sayı346 s 1546) İKİZB Rıta nın vucudu bırbı rmdon gcnotık olaıak faıklı 2, hucre tıpınden oluşmuştu Oıtada tek bu sonuç vardı Rıta ıkı farklı msanın bır kansımıydı Rlta'nm hiicrtlerlnln anallzl haplotlp kanfimım strglltr. Beyaı kan hücrelerl $aç ve derl Tlrold ve memne Realıty şovlaıını bıle kıskandıracak bu hıka yede doku testleı ı adamm baba olduğutıu gostenyordu ama kddrnın anne degıl Uz man olaym kırııeııznüe açıklanabıleceğını soyluyor Gunumuzdekı hamıle kalma yorıtemlerının ozellıkle ıkız dogumlaıı arftırdıgına dıkkat çeken Margot Kruskall, tetraga rnetık kımerızmın oıtayd çıkma oranının da yukseldıgını vurguluyor Kadının dollenme sını saglayan ılaçlar ornegın aynı anda bır den fazla yumurtanın uretılrnesını saglıyoı Tup bebek yontemını uygulayan klınıkler de rahıme bırden fazla yumuı ta yerleştırıyorlar tdırıbuıgh Unıversıtesı tarafından hazırlanan bır araştırmaya gore embııyonlarm petrı kabırıda veya rahımde bırbırlerme çok yakm bulunmaları buleşmeleıını de kolayldstırabılır Unıveısıte 1998 de bu dışı embrıyon ıle bır erkek embrıyonun yanlışukla bırleştı ğını VÜ kımeıızmlı bu tup bebegm oluatuğunu açıklamıştı ('Ihe New üngland Journal of Medıcıne sayı338 s 166) Çocukbıı eıkek olardk do^du ancak ureme sıstemtnın sağ tarafında bıı yumuı talık ve dolyatagı borusu gelıştı tıı ma Meıkezı ndon J. Lee Nelson, Kaduıldr hem çocuklarının hem de kendı annelerının hucıeleıuu baıuıdırıyorlaı' dıyot Çocuğa aıt hurrelerın annenrn kanında onlarca yıl kalabıldıgı 90'laıdan b e n bılınıyordu Ancak hucıeleı uı teıiı yone yanı arıneden bebeğe rıasıl geçtıgıne ıJışkın aıaştrrmalar ycrıı ycnı yapümaya başlandı Nelson ıle Natalie Lambert yetışkın kadınl.ınn kanlaıinda aııneleıuıe aıt hucıeleıı aıamaya baijladılar 32 saglıklı kadmdarı kaıı orrıekleıı aları ıkı uzman kadınlann yuzde 22 sının an nelenne aıt beyaz kdiı hucıeleı ı td^ıdıkldt ını belırledı Nelson hucrelerrn oranının mıl yonda 50 oldugunu kaydedeıken kemık ılıgı gıbı dokulardan alınacak ornekleı ın mık rokunerızmı arttuacağma uıaıuyor Bu kafa karıştıran bırkaç somyu da berabermde getırıyor Dışaı ıdarı gelen hucreler kışının bagışıklık hucıelerı tarafından nasıl oluyor da dışarı dülmıyoıdu' Hucreler yera yerlerınde bolunup çogalıyorlar mıydı' Pekı anne ve bebegı neden hucrelerını degıştırıyorlardı bu yalrıızca lastlantısal mıydı yoksa pratık ve gereklı bır nedenı var mıydı? Nelson bebege aıt hucrelerın neden anneye geçtığuu tarn olaidk bılmıyor ancak bu hucrelerın annenın bebege alışmasını kolaylaştııabılececjim soyluyor Tek embiyon ikizleri Kruskall a gore bunun en mantıklı açıklaması Rı ta nın annesının farklı yumurta ıkızı olan (bu nedenle de ge netık yapılan farklı olan) ve hamılelıgın başlaımda bule şeıek tek bır embriyona do nuşen ıkızleıe gebe kalmasıydı Tıbbı olarak soylemek ge lekıibe Rıta nın ıkı ayrı speı mın oluşturdugu bırbııınden genetık olaıak farklı 2 ayıı a gottan meydana gelıyordu yanı o bır "tetragametık (4 ga metlı) kımerızm" ıdı Bu bulgu dokulaıuı rıı telıgının neden bu kadar kar rrıaşık çıktıcjinı da açıklıyoı Ikızlerın bırınden gplen hucıeleı bılınrneyen bıı şekılde Rıta nın kanında daha fazla sayıda bulunuyorlaıdı Rıta ııırı yumurtalıklan gıbı dıger do kulaımdaysa heı ıkı ıkızden gelen hucreler bulunuyordu Çocuklardarı bııı hucreleıı kanda daha fazla olan ıkızden kayıidklanan yumut talaı la dollenırken dığer ıkısı otekı ıkızm hucrelerınden kaynak Mikrokimerizm Bu arada Rıta nın gızemı de rnutlu bır sonla çozulrnuş oldu Vurudu normal H1A haplotıp sayısının ıkı katrnı taşıdıgmddiı kendıne uygun bır bobrek verıcısı bulmdsı da daha kolay oluyor Ote yandan kımerızmm bır turunu ta şımanm gorunduğu ka daı tuhaf olrıiddıgı yonunde kanıtlar gıderek ddlid dd aı tıyor Aslında ba7i uzmanlaı hepımız olnıaaa da bırçoğumu 7un bu olgunun bır tuaı nu taşıdıgıınıza ınanıyor Tek bır genetık hucıeden oluşan bıreyler yeruıe vucutlarımız aımelerden babalardan gelen melez hucreler den olusmuş olabıkr Bu başta bıraz şaşırtıcı go lunebüır arıcdk "dışardan gelenlere" sızı sağlıklı kılmalaı uıdan oturu teşekkur etmelısuuz Hamılelık donemınde anne ve bebegm karılatı bırbırme karışmaz ama bazı hucıeleı plasenta aracılıgı ıle anneden bebeğe ya da be bekten anneye geçerler Krsacası sızde bu sefeı annenızde bulunan sızın annenızden, anne nızde de sızden bazı hucreleı buluııabılır Araftırmacılar, Rlta'nm oğullannın genlertnln kökenlerlnl tiim alleyl Inceleyerek ortaya çıkardı. Rlta'nm babau Rlta'nm annesl Bireysel hücre kolonisi Heı^ey bu yana hamılelık aslında nakledılen bır oıganı 9 ay boyuııca tasunak gıbı bır olay Uzmanlaıa gore, kımı sartlarda organm beyaz kan hucteleıuıırı kışımnkıleıle kanşmasıyla ortaya çıkan mıkrokırnerızm kışının ypnı "mı safu ıru kabul etnıesuu sağlayabılır Nelson "Belkı de yaıarldr uzun donemde ortaya çıka caktıı Buııu kunse bılmıyor dıyor Anrıeden bebe gp geçen hucreleı ko nusundaysa bu durumun bebegı daha saglıklı kıldbılecegı belııtılıyor Annenızden gelen hucreler pasıf bır şekılde oylece dur mazlaı Nelson ozellıkle rahımdeyken bu hucrelerın dokuları onardıgına ınanıyor Anne ve bebegı bırbırlerme alışabılıı leı ancak eğer bu duzen bozulursa rahımdekı bebegın bagışıklık sıstemı anneden gelen hucıeleı ı yabancı olarak tarumlar ve oidlarasaldıru Busıradaysa bebeğvn kendı kalp hucrelerı zarar gorebuu Belkı de kendımızı yalıtümış bıreyler yerıne bırçok farklı bueyden oluşrnuş kışı ler olarak gorebıürız Bır açıdan bakarsak herkes duyguları ve duşuncelen olan kendısıdır Ancak bır dığer sevıy^ye atlayın VP goreceksmız kı bırbırlenyle çalışan veya savaşan bueysel hucrelerın kolonısısınız Bu tamamen olaya hangı açıdan baktıgmıza bağlı Nev Scıentıst 15 kasım 2003 Çevırr Bılge Eser lar da pratıkte Rıta'nın kendı 2 oğlunurı bı yolojık annesı olmamasıydı Pekı bu nasıl oluyordu9 Bır olasılıgd gore, bebekler hastanede kanşmıs olabılu dı Ancak olayırı 2 ke7 aynı aılenm başma gelme şansı çok yııksek değıldıı Aynca ogullann bu haplotıpırun babayla aynı ol ması bu olasılıgı oıtadan kdldnıyoı Şaşuan Dr Kıu.skall sonuçları meslpk taşlarına gondereıek makul bır yaıut bulup bulamadıkJarını sordu Bır araştırmacı Rı ta'nm gızlıcc bağıslanan yumurtalaıdarı ha mıle kaldıCpnı one surdu Bır dığerıne gorey se lîıta eşmın speınılcııylc kız kardeşmı haııııie kaJtnaya ıkna etmış ve dogumdan r.onra da çocııklan almıştı Sonuııda üı Kruskall Rıta'nın aılpsının dığer uyelenne de haplotıp testı uygulddı çıkış noktasmı buldu laruyordu Ela ve kahverengi göz l'etıagdmetık kımeıızrrıın rıe kddar yaygm olduc/u bılınmıyor Bu gorunuşte ken dını ele vermeyebıhı Bazı duı umlardaysa kııneıızm tdşırıdıö;ı tastlantıyld ortaya çıkar Natuıe deıgısı 1979 da Rıta'nırıkıne benzeı bu vakayı yayımlarruştı Olayda genetık testler sonunda hastanın, 4 çocugun dan hıçbuının annesı olamayacağı belırle mıştı Bazı kımeıızm vakalaıı geıçekten çok tuhdf fızıkbel ozeliıkleıe saluplırler Ürnegın genç bır kızm kımerızm olduğu bu gozu nuıı ela bır gozurıunse kahveıengı olmasıyla keştedılmıştı Bazılarıysa ureme sıstem lerıyle ılgılı sorunlaı nedenıyle doktora baş vuruyoı ancak sonuçta hem eıkek hem de kaduı ureme oıganlarma salup oldukları or taya çıkıyoıdu Ters yönde hücre akışı Mıkıokımerızm denılen bu dururna goıe hamıleyken annelerın yuzde 80 ıla 9O'ı kanlaıında çocuklarmrn DNA veya hucıesuıı taşır yuzde bO'sı ıse onlarca yıl taşımaya de vanı edeı (New Scıentıst 24 Nısan 1999, s 4) Eger annenızın başka çocuklan da olursa bu sefeı aıınemzde bulunan sı/uı hucıelerıruzden bazılan kuçuk kardeşlennıze ge çebılu Ayrıca ıkızler ozellıkle aynı plasentayı paylaşıyorlarsa hucrelerrnı bırbu"lerıyle degıştınıleı Fıed Hutchınson Kaııseı Aras İki farklı insan Rıta nın cıkck kaıdeşmde "gızemlı tıp 2" haplotıpıııın saptarnası ıkı oğulurı arırıele rıyle bır şekılde baglantüı olduklaıına ışaıet etrnısü Kruskall "tşte bu devam etmernızı saglayan dostek oldu" dıye hatıılıyoı Günümüzde artıyor Dı Kıuskall bugunleıde çocuğuııun babasının erkek arkadaşı oldugunu ıddıa eden bu kadınuı davasına yaıdımcı oluyoı 874/7