Katalog

Yaşamın mitleri Amerikalı doktor ve tıp tarihçisi Shervnn Nuland bugüne degm ameüyathanede yaşanan dramların birçogunda önemli bir rol üstlenmiş. Mesela bir be. beğin mıdesinden plastik bir yumak alLfit • mış. Araştırmalar annenin, sütu poşet içinde kaynattığmı ve poşetin eriyerek süte kanşrıgını gösterrnış. Dığer bir ameliyat sırasında da Nuland iç kanama nedeniyle hastaneye getırüen bir kadının yırttlmış karacigerinin üçte birini almak zorunda kalmıştı. Hasta kadın sürpriz bir bıçırnde ıyıleşmıştı. Nuland son kitabında bu rür olaylann yanında yüzyıllardan bu yana mide, karaciğer, dalak , kalp ve rahim üzerine kurulu mitleri de ele almış. Insanoğlu yüzyü lardan bu yaııa bu organlarla ilgilı tuhaf teorüer üretip durdu. Bu organlar çoktan beri biyomakineler olarak kabul edılmesine rağmen büyü ve tıbbın bugün bile hâlâ birbirinden ayrılmadığından yakman doktor, düşüncelerinı 1541 yılında yaşamını yitiren doga bilimci Paracelsus'un ifadesiyle açıklamaya çalışıyor: "Bir kimyager gibi çalışan doğa anadan ögrenmemiz gereken çok şey vai' yoksa mutfak kalfası olmaktan öte gidemeyiz." j,'^. Tarih öncesine ait kutsal alan A 1 manya'nın Dresden ke n tin i P rag 'a bağlayacak oları A17 otobanımn inşaatı sırasın da 7000 yü öncesine ait olduŞu sanılan bir kult merkezi gün ışıgına çıkanldı. Arkeologlar, bırbirıne paralel dört mezar yerınin ne olitik donemdekı bir kutsal alanı çevrelemiş olabileceğini düşünüyor. Adeta koruma halkaları gibi alanın etrafını çevreleyen mezarlann en buyugu 11 Om çapında. Kazı başkanı Patrizia de Vries, 1 Om aralıklarla yerleştırilmış yuvarlak planlı mezarlarm Avrupa'nın en eski anıtsal yapıları oldugunubildırdı. Mımari, ınsanların kurban edildigi. sığırların evcil Domatesböcek sokmasını ö leştıı ıldıgı ve ılkel tarımın bilındigı şeritli bant keramigi kulturunu temsıl edıyor. Yuvarlak planlı tapınaklann 2000 yü sonrasma ait dolmenler (guney Ingıltere) gibi neolitik döneme ait bir guneş kultunün merkezını oluşturdugu ve çıftçilerin burada guneş takvimini belirledıkleri sanılmakta Arkeologlar geçtigimiz yülarda da bolgenin 500m ılerisinde bunlara benzer daha kuçük yapdar bulmuşlardı. Domatesın ıçındeki bir madde yakıııda bocek ilacı olarak kullanılabilecek, Benzer ilaçlar Amerikan ordusu tarafından 1946 yılma dek malarya gibi hastahk taşıyan böc e kl e r e karşı kullanılıyordu. Ancak DEET (dietiltoluarrud) maddesi goz yanrnası gibi ıstenmeyen yan etkılere de neden oluyordu. Hatta ender durumlarda konuşma bozukluğu ve sersemliğe yol açtıgı için çocuklarda sorun yaraüyordu. Kuzey Carolina Devlet Universitesi bilim adamlarının açıklamalarına göre domatestekı IBI246 maddesı DEEB'e kıyasla daha etkili ve daha güvenli. Domates, bu madde sayesinde zararh boceklerden korunmakta lnsanlarda yapılan deneyler IBI246 maddesınuı yalnızca sivrı sıneklenn değil kene, bit, hamamböceği ve karıncaların da iştahını kestıgmı gosterrnış. Araştırmacılar yeni maddenın Amerikan Çevrc Kurulusu tarafından onumuzdekı sonbaharda onaylanmasını bekliyorlar Bazı cırcır böceklerı aruden bir su kaynagına daldıklannda hsa bir süre sonra bedenlerinden 20cm uzunluğunda incecik bir kurt çıkar ve uzaklaşır. Nema Öldüren susuzluk İlk yardım için yaşam kurtaran bakış Ükyardım doktorları gelecekte kaza kurbanlarını yeni bir lazer ölçıiın aletiyle muayene ederek yaşamlannın tehlikede olııp olmadıgını ogrenebilecek. Yaşamı tehdit eden komplıkasyonlar bugüne degin dü şuk karı baaıncı ya da hızlı atan nabız ile teşhis ediliyordu Ancak üd belirti de pek guverulır sayılmıyor, Çunku yogun kan kaybı sırasında, damarlar en azından en onemli organlara kan akışını sağlamak için büzulur Ve kan basıncı, kanm %2530'u eksıldikten sonra düşmeye başlar ki bu da birçok durumda geç bir uyarı olur. Ote yandan nabız da lcuvvetli ağrılar ya da hastanın geçirdıgı şoka baCflı olarak hızlanabılmekte. Amerikan Sarnoff firması tarafından geliştirilen lazer yontemi, olayın basmdan ıtibaren guvenılır bir uyarı sinyali gönderiyor, Retinal Oxuneteı olarak isımlendırılen alet, farklı renklerdeki lazer ışınlarıyla kısa surede agtabakd damarlarındakı oksijen miktarını ölçmekte Bedenin herhangı bu yeruıdekı kan kaybı sırasında agtabaka damarlarındaki oksijen kısa surede azalır. Tıp mühendislerine göre yeni aletle kaza kurbanlarmm yaşama şan.sı daha fazla. Amerikalı araştırmacılar şu sıralar sistemi pratikte uygulanabilir hale getirmeye çalışıyor. Yeni lazer aletiyle ilgilı klınık deneylerse kısa sure sonra başlayacak. tomorpha kurdu bu durumda yaşam dongusunü tamamlamıştır. Zoolog Anderas SchmıdtRhasea, bu parazitin konakçısının susuzlugunu uyararak suya dalmasmı sağladıgmı buldu. Kurtlar, konakçı hayvan üzerinde çifüeşerek karmaşık yumaklar oluşturuyorlar. Yumurtalardan daha sonra minik larvacıklar çüayor ve sivrisinek larvalan tarafından yutuluyorlar. Kurtçukların yaşaması için sivrisinek larvalannın gelişip cırcır böceklerinin midelerine ulaşrnaları gerekiyor. îşte o zaman kurtçugun yaşamı başlıyor. Konakçı böceğin bedenindeki kurt, boceğın içini iyice doldurana kadar besleniyor ancak sonunda çiftleşmek için suya girmesi gerekiyor. Buraya kadar her şey açık, ama bılim adamı, kurdun, konakçı hayvara susuzluk konusunda ne şekilde uyardığını hala büemiyor. Futbolculardaki bacak deformasyonu Ayaktopu oynayanlaım bacakları O biçımınde çarpılmakta. Ancak bu kanı tamamen halkın ızlenımlerine dayanıyordu. Gand Üniveısitesi doktoıla rından Erik Witvrouw B O futR bolcuyu mercek altına alarak bu sendromu bilımsel olarak da kanıtladı. Sonuç: Futbolcularda O biçımınde çarpık ba cak normal vatandaşlara gore on kez daha fazla, Doktor her dort futbol oyuncusunda bacakların dışa dogru egrildığinı tespıt etmış. 13yaştan ıtibaren yalnızca Obacaklıların sayısı •j Sayfa haberleri: Nilgün Özbaşaran Dede degıl, bozukluk derecesı de yükselmekte Witvrouw'a gore bacaklardakı çarpılmadan diz eklemlerine yansıyan asimetrik kuvvetin etkısı sorumlu. Oyunculardakı ıç kaslar oyuncu olmayanlara oranla daha kalın ve kısa. Asimetrik güç etkisi ayrıca deformasyon dışında oyuncuların daha sık yaralanmalarına da yol açıyor. Amacının panik yaratmak olmadıgını söyleyen doktor, futbolculara uyluk bölgesindekı iç kasları (yakl&jtrncı kasları) gerecek, dış kasları (çekıci/uzaklaşürıcı kaslar) da guçlendirecek egzersızler onermekte. Nobel ödullü Amerikalı bilim adamı Phillip Sharp, Nature Medicine dergisinde yeni bir Aids tedavisi taruttı. Terapi bundan birkaç sene önce keşfedilen yönteme dayarayor: Yabancı bir kalıtım beden hücresine sızdığında, çoğalmasını önlemek için hücre bir tür kopya mekanizmasmı devreye sokuyor. Ancak.bu sa vunma sistemi HI viruslerine karşı etkili olmuyordu. Sharp şimdi bu savunma mekanizmasmı HI virüsüne karşı duyarh hale getırmeye başardı. Aıds virüsleri hücrelere girdiklerinde kopya sistemi otomatik olarak çoğalmayı engellemekte, Ancak Sharp ilacın piyasaya yülar sonra çıkabileceğirü söylüyor. YenibirAIDS tedavisi 799/4