Katalog

dörtköşe nları gerçeğin anrıı gösteriyor? u ya?ı yılın dort Oscar'lı fılmı Akü Oyunlan'ndakı bır ayrıntı ya dıkkat çekmek dmacıyla kaleme alındı Fümdo şızofrenı son yuz yılın bılgı bırıkımını yok sayarak, bın sehz yuzlu yülann sonunda terkedıl mış olan kaba orgamk bakış açısıyla ele alınıyoıdu Psıkanalızın ve daha sonra bu kuramı şızofrenıye uygulayan araştırmacüarın sağladığı kavrayış hıçe sayümış ve hastalık, aşırı bır basıtleştırmeyle beynm komuta merkezını ele geçırıp oraddiı yayın yapan bu ış gal gucu gıbı sunulmuştu Şımdı dıler senız, bu kuçuk ama sonuçları açısın dan son derece onemh aynntıyı akılda tutdiak fılrrıı kısaca gozden geçırelım Pıref. H. Okkeş Çakmakç Çetinden Ayak Oyunlan' B çunku şızofremdekı hayallerın ülmde olduğu gıbı budcn bıre boşluktan belırıvermeyıp yaşamla etkıleşım ıçınde oluştuklafının anlaşılması onları yaşayan kışılere karşı alman tavn belırlıyor Aşırı vurgulama Son yılların verılerıyle bakarsak şızofrenrnm beyın hastalıgı olduğu dogru Genetık yatkınlığın ve dığer orgamk etkenlerın hastalığın oluşumunda oynadıgı ıol heı geçen gun daha net bıçımde ortaya çıkıyor Uslelık, tuhaf duşuncelere kapüma boşluktan sesler duyma hayaller gorme gıbı belıı tüer üaçlarla ve kışmın geçmışını derınlemesıne soıgulama geregı duy mayan destekleyıcı terapüerle belırgın bıçımde yatıştırılabılıyor 'Saygıyadeğer Okkeş Hocam, Farkmdd ıım,ıııu bümem, 1994 yılında ekonomı dalında Nobel odulu alan matematıkçı john Nash'ın yaşam oykusunden seçmece bır kesıtın sunulduğu 4 Oscaı odullu film olan 'Ahl Oyunlan' ulkemızde gosterılmce, hem Nash hem de 'Oyun Kuramı' geçıcı de olsa gundeme oturdu Fıimın yaratmış olduğu tartışma ortamı ve pazar başdnsı ulke mız [ılmcılerını nıye hareketc geçırmedı anlayamadım azız Hocam Işte, sırf bu nedenle 'Ahl Oyunlan senar yosuna uygun, adını 'Ayak' Oyunlan olarak onerdığım bır 'bılım' ve 'büımadamı' odaklı yerh fılmm derhdl çehlmesını talep edıyorum Bendenız, malum ışportacı ha lımle, boyle bır proceyı hayata geçıremem Lahn sız onayak olursanız h sız bu ışlcrı hepımızden daha lyı bı hrsınız belh de ulkemıze ozgu tamamen ozgun bır fılm yapürabıhrsmız Benım yerh senaryoya ılışkın onerıın şoyle bışey olacak Samı, oradabırkoyvaruzakta dıyarlan cıvarla nnda ılkokıüa gıden parlak bır çocuktur Başanlı bır ma tematık eğıtımı almamasma karşm çarpım tablosunu bır çırpıda ezberlemıştır Oğretmenlen, kendılerme karşı saygıda kusur etmeyen Samı nın bır dâhı oldugunu hemen sezerler Kuçuk Ayşe, Samı 'ye aşıkür ama bellı et Yüzeyselliğin ilk işaretleri Hollywood tarzı sınemanın karakterıstığı sayılabılecek aşın basıtieş tırıcı bır kavrayış fılme bdştan sona egemen aslında Ama bız burada yal nızca senaryonun uzerıne oturtulduğu ve bugunun bılımsel duzeyı ıçın açıkça "ılkel" kabul edılebılecek zıhın modelı nın ızıra sureceğız Fılm, Pıınceton Unıversıtesınde, bılım VP buluşlar uzennp yapılan bır konuşmayla açüıyor 'eksdntrık dâhı" kompozısyonu ıçınde sunulan kahramaımnızın ınsan üışkılerınde ne kadar becenksız, matpmatık formuller konusunda ne denlı yaratıcı oldugunu gos teren anekdotlarla devam edıyor Izleyıcımn zıhnınde yerı olan Eınsteın posterlerıylp popularıtesının doruğuna ulaşrriLş bır kavram bu Dolayısıyla, dehayı kavramak ıçın yem ve ozgun bır bakış dencmek yerıne hazır bır sempatı ve onay parantezının guvenlığı tercıh edılıyoı Yetersiz kavrayış Basıtleştn ıcı yaJdaşım, ıkıncı yarının başlarında, Nash'ın Pııncetondakı ogrcncürk donemınden bu yana yaşadıklannın buyuk bolurnunun şızofrenıye yakalanmış beynınm urettığı hayaller olduğu seyırcıye ılan edılırken en dolaysız halıyle karşımıza çüayor Dağınık oda arkadaşı ve daha sonra onun yegenı olarak tanıttığı kuçuk kız tıpkı fılındekı Nash tıpının eksantrık dâhı kı.şılıgı gıbı bır boşluğırn ortasında anıden beüı ıvenyorlar Az sonra, onların gerçek olmayıp, üaçlar ve başka tedavüer yoluyla kalıramanımızın beyrunden sılınmesı gereken hayaller oldugunu oğıenıyoruz Ama nasıl ve nereden çıktıklan konusunda tek bır Ancak, bu durum hastalanan soz edılmıyor Ortada bır ıma ya da beynın geıçek yaşamla hıçbır ılışkısı dolaylı bır ıpucu bıle yok Hayalı kah olmayan hayaletler urettığı anlamına raman Supermen ıçın rumturaklı bır gelmez Tıpkı matematık konusundakı oluşum oykusu hazırlayan Hollyvvood genetık yatkınlıöjın hıçbır eğıtım alburada gerçek bır yaşamdan yola çıkmadan kendılığınden tığını üan ederken Nash'ın formuller dehasının olduğu gıbı şı Başannın gişe lamasının uretmeye baş olanaksız olzofrenısının de oluşum oyması gıbı Deha da kusunu anlatmayı es geçı hasılatıyla şızofıenı de hem bıyoloyor Oysa, beynın ve bıreölçüldüğü jıden hem de toplumyın bu arada onun ıçındebeslenıyor kı dehanın ve ruhsal boHootywood dan zukluğun oluşum sureçleDolayısıyla koklerınden sinemasında bırını gormezden gelen n salt seyırlık açıdan bıle, Hollyvvood fılmlerının su bır bakış eksık olduğu nabıldıklerınden çok daha oranda çarpıtılmış bır ler hoşa giden kavrayışa da zemın renklı ve ügı çekıcı Ornegın fılmde anlamsız bıhazırlıyor ve oncelıkle şablonlara çımde ortalıkta dolaşıp bu hastalığa ydkalanmış duran hayalet kışılıklenn feda ediliyor hşılerın anlaşılmalarını Nash'm erken çocukluk engelleyerek onlara donemlerınden başlayarak başından zaıarveııyor Çunku hastalandığı ıçın geçen olaylarla nasıl bır ıhşkılprı oldufarklı çalışan bır beynın urettıgı algı ve gunu hayatma gırıp çıkan hangı kışı duşuncelen hşının bıreysel oykusuyle lerden etkılenerek turetıldıklerını kımı ılışkısıne aldırmadan ılaçlaıla yatış ya da neyı temsıl ettıklerını bılmek ıste tınlıp ortadan kaldınlmalan gereken, mez mısınız9 kalp çarpıntısı ya da karın ağnsı gıbı belırtıler olarak gonırsenız ona kendını ıfade etrne yollarını kapatmış ve Konunun önemi tumuyle ıyıleşıp "normal" olarak tanımSenarıst, Pİbette gerçegm dılelanan duşunce alanına donunceye dıgı kadannı vermekte ozgur ve ele al kadar bır ınsan olarak var olma olanagı dığı konuyu degışık bıçımlerde ışleye tanımamış oluyorsunuz bılır Ancak bu denlı yaygın ve onemlı Levent Mete bır sorun soz konusu olduğundd, me Doç Dr Ataturk Eğitim vc Araştırma sajın ıçengı buyuk kıtlelen ılgılendırıHast 2 Fsıkıyatrı Klınığı Izmır yor Ustelık konu son derece duyaılı emaıl leventmete@yahoo com bazen gerçek mez Zor şartiar alünda ortaokul, ardmdan da lıseye de vam eden Sanv guçlu belleğı sayesmde ezherledıklerı nı asla unutmaz Aldığı yanş atı van takvıye kurslar netı cesınde de unıversıte smavı adı verılen meslekpıyanqosunda şansma bır buyuk unıversıtenın en duşuk puanlı bolumu çıkar Samı nın, tıpkı butun dığeı arkadaşlan gı bı, gırmış olduğu bolum hakhnda hıçbır ükn yoktur Ve de, dığer butun arkadaşlan gıbı, o da okulunu bıtırıı ış arar ama bulamaz Askerhk zamanı da gelıp çatmıştır Ln ıyısı yuksek lısansa kayıt yapürmaktır Yme smavlara gırer, kazanır ve kaydını yaptırır Zaten unıversıte demek, smavlara gırıp çıkmarıın uznidiıı olınak demektıı Yuksek hsansıru bıuren Samı, ış araı yme bula maz Doktoraya kayıt olur Deıken başma devlet kuşu ko nar ve burs kazanıp yurtdışma doktora yapmaya gıder Bırkaç yıl sonra doktorayı bıtınr Yurtdışında ış arar, bulamaz, yurda doner Unıversıtede once asıstan, sonıa yardımcı doçent olur Evlenıı Kooperatıfe uye olur Uz manlık konusu pıyasada ış yapmaya uygun olmadığı ıçın unıversıtede kalıp doçent olur Sonra S yıl bekler ve bır profesor kadrosu kapar Geçen bunca zaman ıçmde Samı hem konusunda hem de ayak oyunlarmda uzmanlaş mısür Kendısı gıbı ayak oyunlarmda başanlı bu ehplc ortak hareket etmeye başlar Onun bunun çalışmalanna el koyar EUen uzar, burnu buyur, her yerı oynamaya başlar Sonra çeşıtlı kurum, kunıluş ve enstıtulere mudur veya başkan olur Raporlar alır, raporlar verır Vatan, mıllet ve Sakarya derken kuçuk dağlan da kendının yaratüğını keşfeder Ve elbette Samı hıyerarşıde çok yuksehr O da, artık herkesm sandığı gıbı kendmı bıhmadamı sanmaktadır Fılm bıter, oyun surer (Eh, hlnvn senaryosu her ne kadar "Ahl Oyunlan kadoı dgınç oknasa da ıdare edıverm artık) Mubarek ellennızden operım" Imza Çakar Çakmaz Çakan Çahnakçı Çetın 790/13 v Hekımlerın butun meslek yaşamlan boyunca problem çozecek profesyoneller olduğu unufulmamalı Tıp ve Saglık Bılımlen Eğıtrm Konseyı klınık bılımlerlp ügüı çekırdek program çalışmasının bır benzerını temel tıp bılımleıı ıçın de en hsa zamanda yapmalıdır Bu çalışma temel tıp bılımlerıne mensup bılım adamlarının da temsıl edü dığı bır çalışma gıubu de gerçekleşünlmelıdır Bu grup, tıp fakultelerınde oğrencıye kazandınlması gereken 'temel tıp bılımlen kulturu" ıçınde yer alacak kavıamlarla ügüı bır lıste hazırlamalı En az bunun kadar onemlı bır başka duzenleme de bu kapsamda verüecek egıtım ıçınde çeşıtlı büım dal larının hangı ağırlıkta temsıl edılereğıyle ügüıdır Prof Dr Oğuz K. Başkurt Akdenız Unıversıtesı Tıp Fakultesı Fızyolojı Anabürm Dalı Başkanı baskurt@akdeniz edu tr