Katalog

Gönülden Bilime Ahmet Inam Bilimkürede Edebiyatçı soluğu Bılımın şıırı, oykusu, romanı, denemesı yazılıyor mu"> Yazılacak mı7 Hakıkatı bılım yoluyla araştıranların oykulerı yazılmış, tarıh olarak, roman olarak Fılmlen yapılmış Bılım ınsanları bır yanıyla edebıyata yansımış Bılımsel etkınlık de Ama dış tan Şızofren matemalık^ı Bır şızofren Ama matematıkle, uğrastığı, çozum aradığı sorularla duygusal yasamı arasındakı ıçten bağ nedır, bu yok Bılım ınsanları arasına romana, oykucu ve şaırlerı sokmalı Işte bu ınsanlar bılımle yaşıyorlar, ama ınsanlar Kendı aralarında duygusal ılışkıler var Gıpta, kıskançlık, saygı, sevgı gıbı Koşul şu o/oco/c Edebiyatçı arkadaş, bellı bır olçude, yazacağı alanın bılgısıyle donanımlı olacak Turtışmalan, çekışmelerı, soruları, kaygılan anlayacak Bılım ınsanının soluduğu kurede, bılımkurede soluyabılecek (Elbette, akademısyen tayfasının kaçının bıltmkuıede soluyabıldığı ayrı bır sorun Bılımkureye gırdığınde, denızden çıkmış balığa donenlerı az değıl Unıversıtekure, ne yazık kı bılımkureyle ortuşmuyor, yalnızca kesışıyor1) Bılım ınsanlarının kendı alanlarında çozmeye çalıştıklan sorunlarla, onların duygusal, toplumsal, cınsel ılışkılerı arasındakı bağın ıncedenınceye, keskın oykucu, romana, denemea, hatta şaır Görme engellilere yeni bir umut daha Yaşımızm ilerlemeslyle birlikte gözümüzün ağ tabaka da onemli bozukluklar meydana gelir. Yeni geliştlrilen bir lazer tedavisiyle ciddi göz bozuklukları iyileştiriliyor Göz doktoru Höh, fotodinamik terapi sırasında: Soğuk ışıkla tedavl Bilim edebiyatçıları, bilimküreyi soluyabılen, bilimsel etkinliğin yüzlerce yıllık serüvenini anlayabilmiş, insan denen varlığın zaaflannı bilen, yorum gucu yuksek 'ınsanlar. gozlemlerıyle anlatılması bılımsel etkınlığı daha dennden, farklı açılardan tanıma olanağı verecek kışı Conul, bılım ınsanlarının kendılennı edebiyatçı gozuyle yazabılmelerını ıstıyor Bunun gerçekleşme olasılığı du şuk olsa da, her gece yatmadan once, o gunun olaylarını, ızlenımler bıçımınde defterıne yazan bır kımyacı, sonuda bu notlardan oluşan bır kıtap çıkarabılır "Kımya Alanında Bellı Sorunların Çozumune Omrunu Veren Bır Bılım Insanının Mahrem Ha yıtıru kapı pervazları kaldırım kenaılan ve bınalar sankı efjnlmıştıı Haıfleıın vc yitflenn rengı solar ve konturlerı değışır ve her şey bulamkldşır Yaşlı ınsanlann korluklerı ışte boyle başlar Ama hastalık ağrısız ve yavcUj ıleılednŞınden başlangıçtd pek rahatsız edıcı değıldır oysa ılerledı<3ınde cıddı goıme kaybına yol açar Ulkernızde yakloşık olaıak 200 000 gor me ozurlu buluıımakta Gozlerı tamamen gorrneyen bu kışıler m gorme kaybı genelde retınaddla saıı benek bo zukluğunddn kayrıaklanıı Tıp dılmde Macula lutpa olarak ddJarıdırılan bu bolge sadece 1 Smın boyutundadır ve ışıkla uyarılan mılyonlarcd sırııı hucıesı bu oval alana ulaşır Dogrudan doğıuya bıı nesneye baktığırnu zaman as luıda bunu sarı benek sayesmde goruruz Dıger retma bolgelen ıse ozellıkle de objeleım çevresındekı goruntulen akjıldmomızı saglaı Fotodinamik terapi yatı" Ya da, araştırmalannda bır turlu başarıya ulaşamayan, duşkırıklıklurı yaşayan, bu başarısızlıklarının nedenlerı ustune duşunebılme, yorum yapabılme, gucune sahıp, elı kalem tutan bır bılım ınsanının romanı "Çozmek Uzereydım, Ne Oldu Bana?" Ya da, ' Naul Uyunık Bır Bılım Insanı Oldum7", "Bılım Dunyasını Nasıl Uyuttum'", "Bılımı Hıç Sevmeden Nasıl Zırvede Bır Bılım Adamı Oldum7" "Matematıkçı Olduğum Halde, Sosyal Bılım Alanında Nasıl Butun Kuramlan Çuruttum7" "Hıç Roman, Oyku Şıır Okumadan, Turkçe'yı Bıle Doğru Durust Konuşamadım Nasıl Unlu Bır Cerrah Oldum7 Ustelık Rektor de 01dum1" Bır bılım ınsanları ekıbı oluşturarak, ortaklaşa bır roman yazabılır Unıversıtede bılımkureyı nasıl deldık7 (Havakurenın, atmosferın delınmesı gıbı1) Hakıkatı araştırmanın bınbır guçluğunu, çlesını, sevıncını, coşkusunu farklı edebıyat duzlelennde, farklı usluplarla anlatmak, bu anlatım da, bılım dılının zorluğundan, çetrefıllığınden korkmamak Romanı ya da oykuyu, tam anlamıyla, ancak o alanı, bılen kışıler anlıyor olsa da, yazılanın bılım dunyasını anlatan bır "belge" olabıleceğını, bılım tarıhmın bır yorumunu gerçekleştırdığını unutmamak Edebıyat gozuyle bılım Bılım antropohfisı, bılım sosyolojisı, bılım sosyalpsıkolofisı, bılım ınsanları psıkolojisı, bılım psıkıyatrısı, bılım tarıhı, bılım felselesını ıçıne alıp, onu edebı anlatımın ışığı ıle aydınlatma çabaları Bılıme dıstan bakıp, onun duygusuz, mekanık, duygu ve değer koru bır etkınlık olduğunu savlayan, gâfıl edebıyatçlardan soz etmıyorum Bılım ınsanını bır buyucu, bır dahı, bır yalvaç olarak gormeye çabalayan da benım edebıyatçım değıl Bılım edebıyatçıları, bılımkureyı soluyabılen, bılımsel etkınlığın yuzlerce yıllık seruvenını anlayabılmış, ınsan denen varlığın zaaflannı bılen, yorum gucu yuksek ınsanlar Bılımın edebıyatçılara acılen ıhtıyaa var Edebıyattan ve bılımden bıraz olsun anlayan nedenını bılır Llcrıırnlenmızın ' 80 mı botçlu olduğumuz gozler dogal olarak çok çabuk yaşlanular Lenslerın esneklıgı azdlır (presbıyopı) saydamlıgı kaybolur (kdtdiakt) goz yaşı kanalı tıkanır (glokorn) ve en sonunda da başta sarı benpktekıleı olmak uzcre tum agtabaka hucreleı ı zayıflar Yaşlılıga baglı sarı benek bozuklugu hem hastaların hem de doktorlaıın koıkulu ruyasıdır • Hastaların "o85 mde gorulen kuru" sarı benek bozukluğunda agiabakddakı ışıga duyarh hucreler ışleNilgun Ozbasaran Dede Spıegel 10/2002 vuu yıtu ır Hastalık çok ağır ılerler kaynagı büınmedıgınden etkılı bır Bulanık görüş: tedavısı yoktuı 0/ San benek bozuklugu olan bir hastanın göz keshl • Gorme ozurlulerın ol5 ın de gorulen sulu saıı benek bo zuklugu daha çabuk ılerler Hasarh kan damarları agtabakaya kadar ış ler darnarldidan kan ve sıvı sızar Hassas sarı benek dokusu şışer (odem) ve duyu sınırlerı olur Bu goz bozuklugu da kısa sure oncesıne kadar başanyla tedavı edılemıyordu Ama şımdı durum degıstı Bu goz bozuklugunu gıderecek formul fotodmamık terapi yontemınde gızlı Tedavı sırasında san benege bır boyaı madde dkta rüdıktan sonra kırmızı lazerle ışınlanıyor Yeni terapi bekledığımızden çok daha ıyı sonuçlar verdı dıyor yeni lazer tedavısmın onculeı ınden Helmut Höh (Neubrandenburg Goz Khnığı) Ayakta geıçekleştırılen teda vı çok dakık bır bıçımde tamamldnmdkta Hastaya karan lık bır odada damaıdan Veı tepoı fın boyar maddesı dşdanır Bu boyar madde sarı benek damarları da dahıl olmak uzere tum orgaruzmaya yayılıı 5 dakıkadan sonra bu bolgede ıstenılen mıktaıda etkı maddesı bırıku Müırnetıerun bır parçası kadar boyar madde soğuk lazeı ıle aktıfleştınlır Kırmızı ışm 83 saruye sureyle goze tutul'ir Işık boyaı maddeyı degıştırır kısa omurlu oksıjen tadıkalleıı oluşur Işte bunlar ıstenmeyen damar oluşumlarının yollarını tıkayıp aQtabdkaya akan sıvı madde ve kan akışını durduıarak goz bozuklugunu ıyüeştıııyoılar Daha once uygulanan sıcak (termık) lazer teıapıle ıırıııı aksıne saglıklı doku da korunmakta Boyar maddeye bugune kadaı sadece ağu kalp ve karacıger hastaları olumsuz reaksıyon gostermış Tedavının 1ek olumsuz yanı şu Verteprofın tum bedene ydyüdıgmdan fotodinamik tedavı goren kışının ıkı gun sureyle ışığa çıkrnaması gerekıyor Bu yontemle tedavı edılenleıın ° o70 ının goı me yetısı bırkaç gun ıçınde duzelmış (yaş ortalaması 70) Hoh tedavıden sonrakı haftalarda agtabakada meydana gelen objektıf damar değışımlerını mcelıyor ve gerekiı gorurse fotodinamik tedavıyı bırkaç kez tekrarlıyor Ne vaı kı yeni lazer tedavısı oldukça masıaflı Çunku terapi ıçın gerekh boyar madde 'Vısudyne (Verteporfırun rndikası) ıçın Novarüs e baglı kardeş fu rna C±>aVısıon a tek kalenjde odenen meblag 1700 Euıo cıvannda 786/2