Katalog

Politik Bilim bıtırmış Master derpcesını Cdmbrıdgeden doktorasını Yale den alan Blackburn kadrn olardk karşüaştıcji guç luklerle mucadplede en buyuk destegı Yale dekı da ruşmanı hucıe bıyoloğu Joe Gallden gordugunu soy luyor Meslek yaşamına gerı donup baktıgı zaman çok sayıda onyargı üe mucadele etmek zorurıda kaidıgına dıkkat çekıyor Erkeklerın dunyasında kendımı sa vunmak ıçın yapUğırn tek şey bu onyargüarı yok say maktı Ancak bu şekılde uyum sağlıyabılryordum Eğer bana yapılan haksızlıkları duşunrneye başlarsam daya namayacagımı hıssedıyordum dıyor Blackburn San Francısco KaMornıya Uruversıte sı nden hucre bıyologu ve mıkroskopı uzmanı John Sedat ıle evlı ve 15 yaşında brr erkek çocuk sahıbı Ka dın olarak büım dunyasında yaşadıklarını şu sozlerle dıle getırıyor Pek çok keıeleı tukendıgımı hıssettım Sureklı kaygı ıçmdeydım Karşı karşıya kaldıgım stres ler eıkeklerınden çok farklıydı Yanlış yapmaktan ole sıye korkuyordum Fn buyuk çelışkımı hamıle oldu gum donemde yaşadım Doktorum son 5 ayı yatakta geçırmem gerektu^rnı soyledıgı zaman duşuk ucretle ızıne ayrüma talebmdc bulundum Oysa boluııı ba^kd mm kı kendiM erkektı urretımde kesıntı yapmaya ge rek kalmadan dogum ıznıne ayrüabılecegımı soyledı 0 anda bu ezılmışlık psıkolojısıyle cınsıyet ayırımına davetıyp çıkarttıgımı fark ettım Kendımı suçlu hıssedı yordum Butun bunlaı yülaım getııdıgı bu ^drtlanma dan başka bır şey degıldı Blackburn meslekı yaşamı boyuncd şans ın kendınden yana olduğuna ınanıyor Mutlu bır aıle yaşa mına Sdhıp olmasıru draştırma ortamında anlayışlı on yargrız yptkılılerle çalışmasını şansa bağüyoı Beklen medık surpnzler herkesın haydtındd onpmlı bır rol oy nar ancak akademık yolu seçen kadınlaı ıçın bu suı p nzler darıa onemlıdır Bır zamanlar bana kddın olarak nasıl bu kadar başarılı oldugum soruldu Kadın olarak degü erkek qıbı davrandıgımı soyledıc/ım zaman ver dıgrm yanıt benı büe şaşırttı Sonradan bunun ne kadaı acı bır gerçek oldugunu duşundum Gerçekien erkek gıbı davrandıgrnız zaman cınsıyet farkı ortadan kal kıyor dıye konuşan Bldckburn bu stratejıye daha son rd son verdıgını bplırtıyor Ve bugun laboratuvarında çalışdnların yansı kadın Blackbuın ve Geıder ın telomerazı keşfmden bu yana telomcraz konusundab didştıımdldidd bdşı kadınldi çekıyoı Reyhan Oksay Dıscover Kasım A002, Aykut Coker ARGE'ye dayalı kamu tedarik politikası (II) ARGE'ye dayalı tedarık meselesını bıraz daha açalım Dıyelım kı, buyuk bır kamu kuruluşundasınız Kuruluşunuzun verdığı emek yoğun hızmetler var Bu hızmetlerı, daha kalıtelı ve daha ucuza, otomatık olarak yapan makınaların ortaya çıktığını goruyor ve sıstemınızı değıştırerek otomasyona geçme karannı venyorsunuz Tanımladığınız bu yenı ıhtıyaa karşılamak ıçın alışılmış yontem, bır şartname hazırlayıp ıhaleye çıkmak ve alman teklıfler arasından, yerlı ya da yabancı, uygun bınnı seçıp, makınaları satın almak olacaktır Kamu kuruluşlarımızın bugunku tedarık felsefelerı aşağı yukarı budur Ama, orneğımızı bır de şoyle kurgulayalım Verdığınız hızmetı otomatık olarak yapan bır makına kavramı henuz ortada yok Ama sız, bazı hızmetlenn otomatık makınalarla yapılmaya başlandığını goruyorsunuz ve 'kuruluşunuzun verdığı hızme tı de otomatık olarak yapacak yenı bır makınanın gelıştınlmesı' ıstemıyle ıhaleye çkıyorsunuz Burada, buna ısteklı olacak fırmalar ıçın de, sızın ıçın de rısklı bır durum soz konusu1 Çunku, yenı bır makına gelıştırmek ıçın ARGE yapılması gereklı, ARGE ıse, rıskı yuksek bır faalıyet turu Ama, butun pazar ekonomılerınde, ulkenın geleceğı ıçın krıtık onemı olan alanlarda, fırmaları araştırmaya ve yenı urunler gelıştırmeye teşvık ıçın, devlet, en azından rıskı paylaşarak, bu tur satın almalar yapıyor Ulkenızde, otomatık hızmet makınaları' alanında bellı bır uretım yeteneğının doğmaya başladığını, bunun baska uretım alanlarını da tetıkleyıp buyuk bır ıhracat potansıyelı doğuracağını, ama, bu alanda yenı urunler gelıştırme yeteneğı kazanılamadığı surece bunun mumkun olmayacağını gormuş olsaydınız, yurt ıçındekı fırmaları ARGE'ye teşvık ıçın, kurumunuzun ıhtıyaandan hareketle, sız de boyle bır yol ızlemek ıstemez mıydınız'1 Bır baska ornek daha verelım ve dıyelım kı, soz konusu olan her ne ma kınası ıse (bunu bır sıstem ya da yazı lım olarak da okuyabılırsınız) zaten kavram olarak var, Turkıye'de de ure tılıyor Ama, bu tur makınaların gıderek gelıstığını goruyorsunuz 0 za man, sız de, bu makınaların, ılerdekı gereksınımlerınızı de dıkkate alarak ^t^^^^m^^^m^m tanımlayacağınız yenı ışlevlere sahıp kılınacak bıçımde, teknobjik olarak gelıstırılmesı ve zaman ıçınde meydana gelecek gelısmelerın de satın alınacak olanlara uyarlanması kosuluyla ıhaleye çıkabılırdınız Ama, her ıkı ornekte de, Turkıye dekı fırmalann bu ıhalelere katılabılmelen ve 'maksadın hâsıl olması' ıçın, kamu tedarık sıstemı şu hususlara ımkân vermelı • Her ARGE faalıyetı başarı ıle sonuçlanmayacağı ıçın rısk paylaşılabılmelı Ayrıca, ARGE malıyetını baştan kestırmek guç olduğu ıçın, ARGE hızmetlennın satın alınmasında, 'yıllara sârı malıyet+kar' uzerınden sozleşme yapılabılmelı ya da 'aşılamayacak bedelsınırı' vb kavramlara yer venlebılmelı • ARGE surecınde de, on odeme ve hak edış raporlanna dayalı ara odeme yapılabılmelı Bunun ıçın, ARGE faalıyet ve harcamalarının hakemlerce ya da hakemlık kurumlarınca ızlenmesı esası getırılebılmelı • Fırmalann olçeklerı buyudukçe, ARGE yapma ve yonetme yeteneklerı yukselmektedır Bu nedenle, buyuk pro/elerde buyuk olçeklı fırma bulma ıhtıyaana yanıt verebılmek, ama, kuçuk fırmalardakı ARGE yete neğınden de yararlanabılmek ıçın, 'ana yuklenıa fırma' ve 'alt yuklenıcı fırma' uygulamasına gıdılebılmelı, bu tur fırmalara yeterlılık verılmesının usul ve esasları belırlenmıs olmalı • Satın alman yazılım, donatım ve sıstemlerın kabul testlerı Turkıye'de yapılabılmelı, ekonomık omurlerı boyunca, beklenen ışlevlen yerıne getırecek durumda ıdame ettırılebılmelerı ıçın gereklı muayene, test, kalıbrasyon, bakım, onanm, yenıleme ve sıstem destek hızmetlennın Turkıye'de verılmesı ve bunun ıçın gereklı altyapının Turkıye'de kurulu bulunması şartı getınlebılmelı ve bu ımkanların varlığını onaylayıp denetleyecek bır hakemlık kurumu ongorulebılmelı • Şartnamelerde, 'yabancı ortakla bırlıkte teklıf verme', 'daha once yurtdışına satmış olma'gıbı, yerlı fırmalara kapıyı kapatacak hukumlere yer verılmemelı Bunların bır bolumu yenı yasal duzenlemelerı gerektınyor, ama, her şeyden once zıhnıyet değışıklığı şart http //www inovasyon org İUM BIUM OALLARINDA KADİN )>ftuf. ÜHANI TUrklye Flnlandlya Portekiz Avustralya Amertka Fronso İspanya Kanada Norvef Isvef Avrupa'da ve Türkiye'de kadın akademisyenlerin oranı Italya Yenl Zelanda Yunanlıtan Ingilten izlanda Israil Belfika (Frama) Dantmarka Irlanda Avuiturya Almanya isvifre Belfika (Flaman) Hollanda A Turkıye tle ılgıtı verı ler Devlel Matıtiık Cnstıtusu nden alın mi}tır Prof doçenl ve yrd dot, kapso maktadtr 1 988 verı lerı baz alınmiftır vrııpa Bırlığı ne uye ve aday ulkeleı m dpmografık ozeüıklerını ıçeren Etan Raporu ndan (1999 yılrndd yayımlandı) alman aşagıdakı grafık kadın profesoı doçerıt ve yardımrı doçentlerın toplam ıçındekı oıanlaımı gostermpkiedır Almanya Goettıngendekı Max Planck Erısıtusu rıdpn Profesor Mary Osborn Tuılaye ve Fınlarıdıyadakı kadın akademısypn oidnlanmıı yuksoklıgmı ucıet pohtıkdlaımdakı eşıtsızlıkten kaynaklandıgını ıleıı suıuyoı Pıof Os born a gore Turkiye ve Fınlandıya da akadenııs yerılere odenen ucretlerın duşuklugu devlet uüiveiMtelerırıırı cdzıbesıru azaltan bır faktor verilen Doldyısıyla ozel sektorde daha fazla kazdiidiı erkeklet devlet unıversıtelerındekı ogıetını uyesı kadrolarını cazıp bul rrıuyor Ayrıca 1983 1991 yıllaıı dtdbiııdd Tutkıyede farklı alan laıda kadınldid veıılen doktora deıecelermuı yuzdesııu gos teren tablodan goruleceğı uzerp kadınların en fazla ıstıh darrı edıldıgı alan saglık bılım lerı Ddha sorııa temel bılımler gelıyoı Tuı kıye de Uıuveı sıtelerdekı kadm ogretım uyelermrn oranını gosteıen tab lodan dnlaşılacagı uzere 1997 yıkn da kacLn ogretım uyesı sayısının yaklaşık yuzde SO oranında art tıgı goruluyor Kamu tedarik politikaları, ülkemizde ARGE'yi geliştirici olmalı ve destekleyici Tablo 1: Turkiye de farklı alanlarda kadınlara doktora derecelerinin yuzdesi ( 7 9 5 8 1991) 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 Temel blllmler MUhendlillk blllmlerl 36.2 12.3 43.8 25.0. 28.6 16.4 29 0 19.6 24.6 14.8 23.6 23.9 35.1 20.3 30.6 23.4 27.1 24.3 Sağlık Blllmlerl 36.3 42.7 48.8 44.3 53.4 41.8 54.2 41.6 51.6 Tablo 2: Turkiye de universitelerdeki kadın oğrctim uyclerinin oranı Tilm penonel 1987 1989 1990 1991 1992 1993 1997' Toplam 24.382 Kadın 7.585 Kadın% 31.1 öğretlm üyeleri (Prof.Doç. Yrd. Doç.) Toplam Kadın Kadın% 7.767 1.694 21. 8 8.685 1.965 22.5 2.061 9.105 22.6 2.375 10.169 23.3 10.720 2.543 23.7 11.491 3.106 24.9 12.481 3.106 24.9 20.947 6.023 28.7 1988 28.114 31. 190 33.652 34.280 37.580 47.150 26.611 8.430 31.7 8.936 10.028 10.876 11.152 12.453 16.007 31.8 32.1 32.3 32.5 33.1 33.9 Kaynak OECD 'KaynakDİE 819/7