Katalog

Ekolojiçevre ilişkisine yeni bakış T um dünyada ekolirsizlikleri anlamak.sisEkoloji biliminde ve yönetiminde, lojist bakış açısmın temi gozlemek ve bir egemen olmaya süreç içerisinde, yomodellerden teorilere giden dev bir başladığı, mekân rumlamaya olanak sagsıçrama söz konusu.. Artık bir toplam layıcı bır bılgi Ue müm planlama kuramının ve pratiğinin tcmelden sorkundur. (Hermenutık ekoloji bilimi doğuyor. yulandığı bir donemde "çevre" Yaklaşım) kavramı, iki boyutlu ve edilgen ^^^m^^mm ^^^^mm^^^^mmm Doğa zaten kerıdı kendını yonetir Ama insan yapısından uzaklaşıyor L'koloji populasyonu ve yerleşmeleıinın yonetılmeye ihtıyacı varbilimindc ve yönetiminde, modellerden teorilere giden dır. Gelişmış ekolojık kirlilik izleme. denetleme ve sımulas dev bır sıçrama söz konusu Bir coğrafya paıçasının ekoyon sistemlerinden alınacak bılımsel çıktıların yorumlannomik sosyal gelişmesını ve ekolojık değerlendırılmesıni masına yonelık çevresel otorıteler ve (gelişmeci) planlama aynı anda hesaba katan böyle bir kaotik yaklaşımm, sosyal otoritelerın orgütlenmesıne olanak sağluyacağı bir (ortakbilim alanında olduğu kadar, "Kamu yonetimı" alanmda da laşa) yonetim ve yenı bır planlama anlayışı gereklidır Tavyenı yansımalarının olrnası kaçrnümazdır. şanlarla tilkiler arasındaki ınteraktif yaşam dızgesınde bır Ancak; bu gelişim süreci bızi başka acı ve çıplak insanırı taraf tutmasının trajıkomık sonuçları ortadadır gerçeklerle yuzleştiriyor. "Çevre" ile "Ekoloji" bilimini aynı kefeye koyaıi katı biı akademık yaklaşım başlı başına bır Bu noktada; ekolojik sistcrne yonelık bir yontemın ve ekolojık felakete yol açacak statik bir zihnî birikırnı içeriyonetim aracmırı gelıştınlmesı aşamasında üst ölçekli me sinde taşımaktadır Buradaki kuınaz kaygı; kavramın özkan planlaması paradigmalarının degişen anlamı kurgulanturkçesini bulmaktan ziyade bir zihnıyetın başat göstergemadan yapılan her çalışma; (yasal duzenlemelerde dahil) sidir. Bu bağlamda, yerü tanımlama; Sosyal ekoloji ve Fizikgeçmişın betimleyici bir tekrarından başka bır anlam ifade sel ekolojıyı de kapsayacak şeküde bir toplam ekoloji bilietmez Bir ekosistem ozellığı gereğı; ne idari smırları ne minin içerigindeki paıadigma değişikliği, daha doğru bır planlama sınırlarını ne de "çevre"yi tanıı. Içınde gızh bır yaklaşımdır. Farklı nesneye ve bilmekânsallığı ve sürdürülebıgı kuramına sahip iki bilim alanının lirligi barındırmaktadn. butunleştirılmesi konusu eklektık olarak ele alınamaz Akıl ve doğa Yabancı sermaye Türkiye'yi kurtarır mı? lkelenn sahıp oldukları yabancı sermaye yatuını miktarlaıı biı başarı gostergesı olarak sunulurken boyle bır soru yadırganabilır Ancak, IMF'nin gudumunde uygulanan ulke kuıtarma operasyonlarında yabancı serma ye gırişinın her koşulda olunılu sonuç veı nıedıği du bilınıyor. En çaıpıcı ornek olarak da Arjantın gosterıliyor On yıl once bızım bugun yapmaya çalıştıklarımızı yapaıak enilasyonu yenen, parasını istikıara kavuşturan Arjantın, bugun yine çok cıddı ekonomik sorunlarla karşı karşıya. IMF progıamı, ülkeye önemli olçude yabancı seımayenın gelmesını sağladı; ancak, Arjantın de beklenen yatırım sıçraması olmadı, ülke sanayiinin rekabet gucu aıtmadı, Bu sureçte Arjantin'de artan tek şey ulkenm borçları oldu Ulkeye giren burı ca yabancı sermayeye rağmen ulke sanayiinin teknolojik duzeyı yukselmedı. LTNESCO'nun 2001 yılı raporuna göre, Aı jantin'in toplam ıhracatında orta ve ileri teknoloji urunlerının payı sadece % 19dan ıbaret U Hangi dersler? Bu ve benzen orneklerden ulkemiz adına deısler çıkarmak zorundayız: * Ulkeınizın içinde bulunduğu Yabancı sermayeyi ekonomik sıkıntılar yabancı seımayeyı oncelikle fınans her derde deva ve sektoru ile ılgüenmeye yonelt mektedır ve bu bızım açımıztemel kalkınma dan olumlu sonuçlar doğuracak biı yeüşnıe değıldır. aracı görmeden 1 Bır ulkeye gıren yabancı seı önce, dünya ve ül muyenin mıktaıı kadar, bu kemizdeki uygula sermayenın hangı alanlarda kullanıldığı da dıkkate almmamalardan gerekli hdır * Yabancı sermaye ile üışkıde dersleri çıkarmak teknolojik boyut oncelikli olzorundayız... nıalı ve ozelleştirmelerde hem ^ ^ • [ ^ • ı ^ a B de ozel sektorün yabancı ku ruluşlarla yapacağı evliliklerde bu goz onunde tutulmalı * Eğer yabancı sermaye tum yatırımı sıfııdan yapıyoısa, buyük bir ihtimalle, kendısıne uluslararası pazarlarda re kabet şansı sağlamayacak bır teknolojiye yatırım yapmayacaktır, Ama, sermaye gırışi eğer bir yerli ortakla evlilık sonucu olmuşsa. bu beraberlık tarafların çıkarlan uyuştuğu surece devam eder: ve yabancı ortak. hiçbir teknolojik katkı sağlamadan yerli ortağın kurduğu tesus ekonomik ömrunu ta mamlayana kadar uretim ve pazarlamanın ortağı olmakla yetinebilir. Terk edilen görüş Zaten, "ÇevreBilım" olarak yanlış anlamda savunulan bu guduk goruşten kastedilen "Biçım bilim" dir Normatif bilimle oynanıı, ama gerçek bilimle asla. Gelenek sel bilim ve özellikle sosyal bilim anlayışımız ile bir ekolojınm tanımlanması, ekolojik sureçlerin anlaşılması, dunyada ve kıta Avrupasında terk edilen bir görüştür. Gelenekscl bilim anlayışının yerçekleıi (fenomenleı i) dogrusallaştırmaya yonelık geliştirdiği analitik yöntemlerin, özellikle ekoloji bilimi, gundeme geldiğinde, yetersizliği ortaya çıkmaktadır. "Ekoloji" gibi düşünmeden doganın birikimsel taşıma kapasitesi, ekosıstemın sınırlılıklaııııı ve gelişim kapasıtesını anlamadan yapılan büinçsiz ("Akılcı" olması onemlı değildıı) lıeı tuılu mekân planlama faaliyetinin, ekolojık çöküntüyü hızlandırma tehlikesi vardır Ekoloji biliminin hızla gelişmesi (çoklu nedençoklu sonuç ilişkdsi) geleneksel bilim anlayışımızı ve kullandıgımız analitik yontemlerin işlevsizliğini artırmaktadır Gele neksel bilim bu anlamda ileride Bilim felsefesının eleştirı konusu olmaya namzettır. Ne yazık ki; gerçeklerin peşinden koşan bilim, geıçeklerin gerisinde kalmıştır Onde gı1 den tekrıoloji olsa gerek Şımdı, bır felsefe adamına kulak verelim "Akıl ve doga. ıkısı de ayrı ayrı bagımsız bir yapıya salııp. Ikı anlayış ta içinde büyük özürler taşıyor. Ne doganın ne de aklın ve bilimin enayısi olmalı, Aklın enayisı olmak, akıl ve analitik bilim adına insan yaşamınm ve düşüncesinin yoksullaşıp kirlenmesine yol açabildi. Böylesine tannsallaşünlmış akıl, akıldışı sonuçlar açtı başımıza Gerçekte hem doğa dışımızda bagımsız, hem de içimizde bızle birlikte. Doğa bızle bırlıkte kendını değıştirmekte... Neyın doğaya uygun neyin aykırı olduğunu nereden biliyoı uz9lnsan merkezli bir doğa anlayışını bırakalım savı, insan merkezli bir sav değil midir? Siz kendi çevre anlayışınızı doğal buluyoısunuz da, karşınızdakının" 9 ekoloji anlayışını neden doğal bulmuyorsunuz (Inam A., 1994. Doğa ve Akıl) Doğanın ve aklın enayisi olmamak. sanırım empatik bilinci ve sessızlik içinde. farkındalığın farkına varmak felsefı becerisini de gerektiriyor galiba.... Bütün koklu öğıetilerin özunde sevgi ve iyi niyet ya tar. Lıneer bır bilim anlayışının otesinde, eşyanın gerçek doğasını fark etmemızi sağlayan bır ıçgoru ve üst bilinç ile temellendirilmış hologramik bilim anlayışı, ekoloji biliminin anahtar kavramıdır Ekosistem empatısıne temelli bır çevre ahlakı savunuculuğu; alan bilgisi gerektirdiğı gibi, pozitivist Kant'çı bilimsel etik anlayışından farklı bır felsefe açılımı da gerekli kılıyor. Tanrı taşta uyur. çiçekler de rüya gorur. hayvanlar da uyanıı, ınsanlar da uyandığının bilincine varır, (Tao) Sevgı ve ruhsal bılinçle scyrcltılmiş akılcı bir bilim vizyonu, dcokure için bır umuttuı Eko sı.stem yaklaşımına dayalı bir planlama söylemi bu açıdan bakıldığında; ne ukalâ, empati yoksunu çevre bılımcılerıne, ne tüccar akademisyenlere, ne de sayısız takıntüan olan soluk yuzlu sığ kent bılımcüerine bırakılmayacak kadar cıddı bır olgudur. En önemlisi de bir "ruhsalduygusal olgunluk" ve algılama durumudur Ar.Gör. Tahir Çalgüner G.U. Muh. Mim. Fak. Ekoloji planlanamaz Bu bağlamda; "Ekoloji Planlanamaz". Ekosistem yak laşımlaıında sıstemık yontem denemelerınde bilinç.siz "planlı yaklaşımlann" yeri yoktuı. Ekolojiyı ve ekosıstemı ancak algüayabilıriz ve belkı de bu sürecin planlamasında, kamu yöneticüeri ve plancılara duşen; insan davıanışlanmıı ve her türlu ekonomikmekânsalsosyal eylemlerinın ekolojık sureç içindoki etküerinm yorumlanması ve gelişime etkilerinin saptanmasındarı ıbarettir Ekolojiye müdahale; yanlış mekânda, fonkaiyonda, zamaıılanıada ve yanlış sektor kararlarını ıçeren (masculer) pozitıvıst bır planlama eylemi olarak goı ulmemelıdn. "Öğrenen sıstern" (herhangı bır ekosistem) hakkındakı be Rakibi yok etme yöntemi Yabancı sermayenın sanayi sektörune diğeı bır yıriş yolu da sektörde kendisine dunya pazarlarında rakıp olabı lecek potansıyelde gorduğu bir kuruluşu satın alarak onu kendi bunyesinde eritmektir, Boylece, gelecekte karşısına çıkabılecek bır telılıkeyı onceden yok etme şansına kavuşa caktır. Bu olasılık, ülkesine yabancı sermaye çekmeye çalışan Turkiye gıbı gelışmekte olan ulkelerin ulusal çıkaılaıı açısından hiçbir zaman akıldan çıkannamalan gereken bır durumdur. Turkiye böyle acı bir oınek yaşamıştır. 1980'li yıllara kadar PlT'run araştırma laboratuvarı olan PTT ARLA, Sayırı Fikret Yücel'in önderlığmde TELETAŞ adı ile umtım yapmaya başlamıştı. Telekomunıkasyon sektörundo lisans anlaşma 819/12