Katalog

KKTC'ye su taşınması pıojesının çalışmalarını surdurmektedır Bunun yanısıra KKTC'nın acü su ıhtıyacını karşılanıak ıçın de Soğuksu kaynagından plastık torbalarla su taşıma ışlemı başlatümıştır Manavgat Su Temın Projesı ve KKTC 'ye Su Taşımd Projesı Tuıkryenın Dogu Akderaz havzasındakı ulkelere denız yolu üe su ıhracı konusunda attıgı ılk adımlar olmuştur Turkıye bu projelerle su sıkmtısının yaşandığı bu havzada hıdropolıtık dengelerı .etkılemeye aday bır ulke konumunda bulunmaktadır Sonuç ve Değerlendirme onemlı bır role sahıp olacağı ortaya çıkmaktadır Azgelışmış bolge ulkelennın sıyasi, ekono mık, demografik ve kulturel gelışme trendlen ve bolge genelrnde başarılabılen ışbırlığı programları, havzada su kaynaklannın surdurulebüır kııllanımında etkıh dacakür Ozet olarak su Dogu Akdenız Havzdsmdakı en degerlı dogal kaynaklaıdan bın olması nedenıyle ayru zamanda anlaşmazlıklann veya ışbırlığının de potansıyel kaynagıdır Kısıtlı olan su kaynaklan konusunda yapüacak ışbırlığı, ulusal ve bolgesel olçekte ekonomık ve sosyal gelışmenın yaratılmasınd ve guçlendınlmesine olanak saglayacak yollan açabüır A. M. C. Şengör Hava Harb Okulu'nun 50. doğumgünü nasıl kutlanır? Ağustos ayı tüm Turk Silahlı Kuvvetlerinde olduğu gibi Türk Hava Kuvvetlerinde de heyecanın, mutluluğun ve burukluğun bir arada yaşandığı bir aydır. Heyecanla beklenen terfi, tayin ve emeklilik haberlerı gelır Ağustos'ta. Terfi müjdeleri mutluluğu getirirken emekli olanlar çoğun çocukluktan beri yaşamlannı adadıkları aile içindeki görevlerine vedanın burukluğunu yaşarlar. Geçen Ağustos ayında da Hava Kuvvetlerinde aynı hisler dalgalandı kuşkusuz. Ama bu Ağustos'un dığerlerinden bir farkı vardı. Bu yıl Hava Harp Okulu, Türk Hava Kuvvetlerinde eğitimin bel kemiği olan bu yüce yuksek tahsil kurumu, hem resmen universite statusune kavuştu hem de 50 yaşına bastı. Hava Kuvvetleri bunu kutlamağa ha/ırlanıyor. Aslında kutlamayı Turk Hava Kuvvetlerine yakışır bir şekilde çoktan başlattılar bile. Nasıl mı? Önce 17 Ağustos'ta Yeşilköy'deki (kusura bakmayın: Hava Kuvvetleri soz konusu olunca elim Yesilyurt yazmağa gitmiyor!) Hava Harp Okulu tesisleri içinde yepyeni bir "Havaalık ve Uzay Teknolojileri Enstltüsü" açtılar. Lisansustu eğitim verecek bu Enstitu aynı zamanda bır bilımsel ve teknolojik araştırma kurumu olarak plânlandı. Plânlama aşamasında bu yıl emeklıye ayrılan Hava Kuvvetleri Komutanı Celasin Paşa "Bir MIT, bir Caltech kendi ortamlannda neyse, biz de bu Enstitüyü o düzeyde düsünmeliyiz. Standardımız Turkiye değil, dünyada en iyisi neredeyse orası olmalıdır" diyordu. Kisısel kutuphanesinde 14.000 kusur cilt kitabı olan entelektuel komutan ve bu konuda aynı heyecanı paylaşan ekibi, hem asker hem sivil arastıncı ve eğiticiler içerecek bu kurumun dunyada biyoteknoloji ile beraber en hızlı gelisen teknoloji olan havaalık ve uzay teknolojisinin çizgisine paralel olarak ulkemizde teknoloji ve bilimin mızrak uçlarından birisi olmasını arzuluyorlar. Amaçlan ülkenin en yetenekli gençlerini buraya çekerek ciddî bir araştırma ortamı yaratmak. Bu Enstitu'ye hoca yetiştirmek için dünyanın en gelişmiş üni Dogu Akdenız havzası, farklı kultıır ve uygarlıklarm tıcarı ıhşküenn petrol ve doğalgaz kaynaklarınrn ve okyanusa açüan bır suyolunun yer aldıgı bır havzadır Bu nedenlerle de stratejık açıdan dıkkatlen uzerınde toplamaktadır Bu stratejık havzada su kaynaklannın kısıtlı eşıtsız dagılmış ve kırlenme tehdıtı altında bulundugu ve genelde verımsız olarak kullanüdıgı gorulmektedır Havzada yağışlann yü ıçı ve yülar boyunca dagüımuıın duzensız oluşu yaşanan su sorununu donemsel olarak artır Yukarıda belırtılen tum bu koşullar gozonune almdıgında stratejık onemı yuksek olan bu havzada su potansıyeh gorecelı olarak daha fazla olan ve su kaynaklannı kryıdaş ulkelerle makul, hakça ve optımal olçutte bırhkte kullanmak durumunda olan ulkelenn uygulayacagı stratejı ve hıdropohtikaların onemı daha da artmaktadır Dogu Akdenız Havzasmda suyun bolge ulkelen arasmda rransfenne ve satışına yonelık bazı projelerın uygulamadakı ılk adımı Turkıye tarafından Manavgat'ta kurulan tesısler ve KKTC'ye su transferı projesı ıle atü mıştir Turkıye bu uygulamalan üe ozel hkle Dogu Akdenız havzası'nın Hıdropolıtıgıne agırlıgını koyma açısından onemlı bır surecı başlatmışar Bu surecın, bolge barışına ve ısükranna kaüada bulunmasının yanısıra Turkıye'nın avantaj saglayacagı bır sureç olması, kapsamlı tekfekll 3.1. Doğu Akdenlı Ulkelerindt yenlleneblttrtoplam rılbk ortala nık, ekonomık ve ma su potanslyellne gört su kullanım ktdeksleri. stratejık araştırmalar temelmde şekıllenmış hıdropoktıkalarla da dogmdan bağlantüı olacaktır Hâlen Manavgat suyunun Israüe satışı ıçın yapüan goruşmeler Turkıye açısından tam bır Hıdropohtık uygulaması olup havzanın gelecegı ıçın de buyuk onem taşımaktadır (*)Hacettepe Unıversıtesı Hıdropohtık ve Stratejık Araştırmalar Merkezı dyO2k@trnet KAYNAKÇA BAClŞAItısan \Wİ The Cuphratos and Tigns VVatercouree Sy3lenıs Con(lırt or C'o opeıalıon' RPVIPVV of Mıddln East Studı e;, Annual 199J No 7 Istanbul pp 215 223 1993 The Water Is 1 sue and ıt» Lflecl on Aidb I\ııkısh Relatıons paper presenled to the Arabs and 1\ırks A Dıalogue on the fulure 1 b 18 November 1993 Beırut Lebanon 'VValer ın the Regıon Potentıal and Pros pectsAn Overvıeu/ Alı Ihsan BACIŞ (Ed) Water as an Element of Cooperaüon and Development ın the Mıddle East 15 26 Hacetiepe Unıversıty and Fhedıifh N ııırrumn Foundatıon Ankara 1\ırkey 1997 Turkeys HydropftİJtıo'î of the Euphralps Tıqrıs Basın Asıl K Bıawas (Ed ) VValer Resouıees Develüpnıent Vol 13 No 4 üxford Cdridx Publıshıng Ltd 367 581 BENBUD1A Mohamed ve MARGAT. Jean 1997 VValer ın the Medıterranean Regıon BluePlan for the Medıterranean Regı onal Actıvıty Centre (BP/RAC) Juty Sophıa Anüpolıs/ Fiance CORREIA N Francıaco 1999 'VVater Resouıees ın the MedHer ranean Regıon' I V A VVater Intematıonal Vohıme 24 March, VK, No 1 p 2? İ0 MAROATI vt DVallep 2000 "Medılmanedn Vaıon on VVater Populatıon and Ihe Ermronnıent for the 21 st Cenrur y" (Jlnbdl VVdter Partnershç (GVVP/MEDTAC) January, Stockholm Sıw den SEMIAT Raphael 2000 Desahnaüon Present and Future" VVater Intematıonal Vol 25 No 1 5465 March Intematıonal VVater Resourcea Aasocıatıon PAMUKÇIJ Konuralp 2000 Su Polmkaaı Baglam Yayınları Istan bul YILDIZ Dursun 2000 "Akdenız Havzaaının Su Potansryeü ve Hıdropolıhgı Yayınlanmamış Yuksek Lısans Tbzı Tbmmuz 2000 Hacettepe Unrversıtesı Sosyal Bılımler Ensntuau Ankara Hava kuvvetleri, "Havaalık ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü" ile havacılıkta bilimsel olarak da söz sahibi olmayı hedefliyor maktadır Dıger taraftan havzadakı kısıth su kaynaklan ozellıkle hızlı nufus aruşı, kenüeşme, turızm, mınımum gıda guvenhgını saglamaya yonelık tanm polıtıkalan ve çevre kırlılığının baskısı dltındd bulunmaktadır Havzanın yenüenebüır su kaynaklarında mıktar olarak ydşandn bu sıkıntıya, su kaynaklannın kırlenmesı üe gelen problemler de eklenınce problemın çozumunun daha zor hale gelecegı gorulmektedır Butun bu gelışmeler ve kabul edümış. kıtlık gostergelerı gozonune alınarak yapdan değerlendırmeler sonunda Dogu Akdenız ulkelerınden Malta, KKTC Guney Kıbrıs, Israü, Urdun, Tunus, Lıbya ve Fıhstın kıtlık ındekslerının bırçoguna gore su kıtlıgı tehdıtı altındakı ulkeler olarak ortaya çıkmaktadır (Yıldız 2000) Doğu Akdenız havzasının bır dığer ozelhgı de havza lükelennın yansının su potansıyeh açısından memba ulkelerıne bağırrüı veya su kaynaklannı membadakı bır ulke üe paylaşmak durumunda olan ulkelerden oluşmasıdır (Correıa 1999) Dogu Akdenız ozel fizüa koşulları nedenıyle uluslararası üışküer, kalkınma ve su arasmdakı etküeşımın çok ozgun nıtehkler taşıdıgı bu bolgedır Bolgede artarak yaşanacak olan su sıkınüsı sosyoekonorrak gehşmeyı de olumsuz yonde etküeyecektır Bu durum doğal olarak zaten ıstıkrar ve guvenlığın yülardır sdgldnamadıgı bu bolgedekı sorunlan daha da artıracaktır Bu koşullar altında, bu bolgenın gelışmesınde ve ıstıkrannda, su kaynaklannın surdurulebüır bır şeküde kullanımının versiteleriyle temasa geçtiler, bulabildikleri en yetenekli, en hazırlıklı gençleri mimlediler bıle (Bu çalışmalannı dışarıdan seyreden bir universite hocası olarak itiraf etmek zorundayım: Çok gıpta ediyorum). Ikinci olarak, Hava Kuvvetleri Türklye'de NASA tipi bir uzay arastırmaları kurumu kurulması için çalısmalar başlattı. Bu amaçla Hv. Tuğg. Beklr Ata Yılmaz başkanlığında bir ekip ABD'deki ilgili kurumları yerinde mceledı bile. Yılmaz Paşa, 7 7 Ağustos'ta Caltech'in birparçası olan )et Propulsion Laboratory'i gezerken benı de Hava Kuvvetleri ekibine kattı. Dünyanın en gelişmiş uzay araştımıaları kurumlanndan biri olan fPL'de Turkiye'yi temsil eden havaalar göğsumu kabarttı: Gelmeden once odevlenni ciddiyetle yapmış, bilgili, bilimi ilerleten en önemli iki his olan ve meraktan doğan heyecan ve hayranlık hislerine sahip usteğmenden tuğgenerale kadar neş'eli, cevval ve uyumlu birgrup. Bir ekip uyesı "F16 pro\esi Hava Kuvvetlerlne çağ atlattı. Bu proje tüm ulkeye çağ atlatacak potansiyelde" diyordu. 1 Ekim'de Hava Harp Okulu yeni ders yılını açarken 50. doğum gununü de torenle kutlayacak. Ama havacılar gerçek kutlamanın eğıtımlerini daha da iyileştirmek, dünya standardının, "muasır medeniyet seviyesinin" üzenne çıkarmak olduğunun, ozgun bilimsel araştırma olmayan yerde de eğitimden bahsedilemeyeceğının bilincındeler. Bu bilinci tüm ülkeyle paylaşmak arzusundalar. Temel eğitim kurumlarının 50. yılında yaşama geçirdikleri yeni araştırma ve eğitim kurumlarıyla bu amaca hizmet etmeyi diliyorlar. Bilhassa üç sözü Hava Kuvvetleri kendine kılavuz seçmış gibi gorunuyor. "Hayatta en gerçek yol gösterici blllmdir, fendir; başka kılavuz aramak aymazlıktır, sapkmlıktır", "Celecek göklerdedir" ve Ataturk'ün 10. yıl nutkunda dile getirdiği "çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne çıkma" arzusu. Ülkemizin en mumtaz yuksekoğretim kurumlarından biri olan Hava Harp Okulu'nun 50. yaşgununü kutlarken, tum ulusumuzun şukranına lâyık işlerinde havaalanmıza başanlar diler, Hava Kuvvetleri içinde yeni bir eğitim ve araştırma dönemini yaşama geçiren ve bu Ağustos 48 yıllık bir hizmetten sonra emekliye ayrılan muhterem ve pek sevgili dostum Hv. Pt. Org. Ergin Celasin'e ve kıymetli eşine yeni yaşamlannda mutluluk, Hava Kuvvetlerimizin yeni komutanı Saym Hv. Pt. Org. Cumhur Asparuk'a da çok verimli, başanlı bir komutanlık dönemi temenni ederim. 75S/5