Katalog

Dünyanın kaderi güneşin keyfine mi bağlı? Dünya gerçekten de insanlar tarafından yaratılan yeni teknolojiler yüzünden mi ısınıyor? Yoksa güneş belli dönemlerde daha mı fazla ışm yayıyor? Yıldızın ışıma gücündeki oynamalar, bugüne dek fark edilememişti. Araştırmacılar şimdi olası bir felaketin gerçekten yaşanıp yaşanmayacağmı tartışıyorlar. igruna insanlar kurban edıldı Ucu sıvrı taş aletlerle sdvdş esırlerının bedenlerınden taze kan akıtüdı Ve Maya rahıplen sıcak kanı, guneş tanrısı Kinlch Ahau'yd sundular Ama nafile onca kurbana ragmen kuraklık surdu, ta kı koskoca uygarlık çokene dek Çunku uygaıhgın en parlak donemınde bırden bıre yok olmasıru tann degıl guneş ıstemıştı Maya'lann duşunemedıklerını şımdı Amerıkah paleoklımatolog David Hodell ortaya çıkardı Maya'lar 200 yd ıçınde duzenlı aralıklarla buyuk kuraklıklar yaşamıştı En yoğun ve en uzun kuraklıklarsa M S 750 ve 850 yülarında meydana gelmıştı Esrarengız kurakhgın nedenı bugun guneştekı perıyodık hareketlere bağlanıyor Bu kuram Yucatan yanmadasındakı Chıchancanab golundeb karot orneklerını degerlendıren Florıdah bır jeologa aıt Ikhm koşullan çamurlu toprak ornegınde tabaka tabaka ızlenırken o dönemlerde dunyaya yansıyan guneş enerjısı de hesaplanabılıyor Kuraklık ve guneş etkmlıklerı oylesıne eşzamanlı kı Hodell bunun sadece bır rasilantı olduguna ınanmakta zorlanıyoı Araştırmacı Maya uygarlıgırun çokuşunden çok bugunku ınsdnlıgın kaderıyle ılgüenıyoı asknda Guneş sabıt bır ışın kaynağından ote bır guçtur Astronomlar guneşten dunyamızd farklı oynamalarla ışm yansıdıgını büıyorlar Şımdı ıklım arastırmarıldn da bu fenomenle ılgılenmeye başladılar Bazıları kuresel ısınmayı guneştekı değışımlere bağlıyor Guneş şu sıralar ıkhm araştırmacılannın en hararetlı araştırma konusu' dıyor Alman Iklım Aıaşurma Mer kezı'nden (DKRZ) Ulrich Cubach. Yoksa sera gazı etiasınden çevreye CO2 yayan ınsan sorumlu değü mp Guneş her zamankmden daha mı çok ısıtıyor? Almanyada bu tez ozellıkle de Alman Jeolojık Araştırmdlar ve Hdmmaddeler enstıtusunden (BGR) Ulrich Berner tarafindan savunulmakta Bundan boyle CO2 pdrddıgmasından uzaklasmah yız dıyor klımatolog Berner'ın açıklamalan polıtık açıdan da ses getırecek nıtelıkle BGR, Ekonomı Bakanlığına bağlı guneybatı musonların guneşteh perıyotlarla eş zamanh ortaya çıktığını saptadı Dıkıtler Omandakı bu mağaraya aıt Dunyadakı sıcakhk ortalamasının yukselmesınden hiç kuşku duymayan bıhm adamlan bır tek konuda hemfı? kır degıller Bu gelışmede ınsanın ve guneşın payı nedır Guneş teorısını savunanlar en çok da CO2 ıddıasından ya kınıyorlar Guneşın etkısı neredeyse bır tabu olarak kabul edılmekte dıye eleştırıyor stratosfer uzmanı Karin Labitzke 'Bundan soz ettıgımız de enerjı tasarrufuna da karşı oldugumuz ıma edılmekte' Sera etkısı yaratan karbondıoksıtın fizıksel etküerı, araştırmalar sırasında kusursuz olarak tasarlanabılırken guneştekı mekanızmalarla ılgılı kanıtlar henuz eksık Labıtzke harareth tartışmalara neden ıkı kuramdan bırını ortaya attı Buna gore ıkhm oynamalarını açıklayacak anahtar dunyanm stratosferınde gızh Buradakı en onem lı oluşumsa 1250 m arasındakı ozon tabakası Guneşte yaşa nan guçlu puskurmeler sırasında dunyaya yogun mıktarda kı sa dalgalı ultravıyole ışınları yansıyor Bu sureç ıçerısmde daha fazla ozon oluşarak stratosferı ısıtıyor Bu gehşme de dunyaya yakın olan hava tabakalarındakı ruzgar yonlerını Ctinef üzerinde gaz püikürmesi: On bir yılda bir esrarenglz blr hareketlenme yafanıyor ve bulut oluşumların henuz anlaşılmayan nedenlerle etkılebır kuruluş Gerçı hıçbır partıye uye olmayan kuruluşun mekte Ne var kı Labıtzke'nın modehndekı en onemh ekbaşkanı Werner Müller ınatçı bır enerjı polıtıkası ızlesık akut verı bırıkunı Puskurmeler guneş lekelerı olarak mekle tanınıyor ama başbakan Gerhard Schröder de ıkdunyadan da ızlenebılıyor Fakat sıstematık goruntulerı uyhm sorunlarına gekndıgınde ondan pek gerı kalmıyor dular ancak 19yy'dan ıtıbaren gondermeye başladılar Schroder tum larmızı yeşıl kabmeyle bırhkte karbondıok"Dogrudan dogruya guneşten dunyaya yansıyan ışınlar sıt doktrınınden yana yalnızca 20 yüdan bu yana olçulebıhyor1 dıyor Neff Ikhm uzmanına gore anı bır puskurme sırasında guneşte neler olup bıttıgını astronomlar henuz bır turlu kavra Pohtıkdcıldrın kanıları CO2 modehyle ortuşmekte yamıyorlar Dahası yuksek etkınlıkh evrelerm neden boyleAshnda bıhm cephesmde de durum farkh degıl Kısa sure sıne dıkkat çekıcı bır bıçımde duzeph olarak tekrarlandıgıonce Saence'' dergısınde 17 farklı ulkenın bılun adamı ta ra da bılemıyorlar rafından yapılan açıklamada çevreye atılan sera gazının Astronomlar her onbır yılda bır guneşte olaganustu duşurulmesı onerılmıştı Fakat yenı draşürma sonuçlanna hareketlenmeler ızlıyorlar Bu durum 200 yü ıçınde devırgore bıhm adamlan yanılıyor olabılır de tkhmde yaşanan den devıre daha hızh gehşırken guneşın ışıma gucu de degışıkhklen sadece karbondıoksıtle açıklamak geçerhhyuksehnekte Ve dunyamız da bu sureç ıçınde gıtgıde dağını yıurıyor' dıyor fizıkçı Ulrich Neff. Araştırmacının, ıkha fazla ısınıyor Son 120 yıhn guneş etkınlıklerıne baktıgıhm oynamızda bunların atmosferdekı CO2 yogunlaşmasına gore malannda dunyadakı sıcakhk aruşıyla daha ıyı ortuştugu gorulmekte Dunyodoki ınakhk artifinın guneşın guncs lckdi ctkinlikteri ve (bkz grafik) Fakat CO2 teorısını destekleyenler yıne de guonemını C02 yogunluguyla neşın daha duşuk bır payı olduguna ınanıyorlar vurgulak l l Hamburg ve Potsdam'dakı ıklım tasdrımcıları guneş yan yazısı etkmhklerıyle ılgıh verılerı bügısayarlanna yukleyerek son "Nature" Cuna fcke üa yuzyıhn sıcakhk gehşımını hesapladılar Potsdam ıkhm dergısınctkinliği araştırmaları enstıtusunden Andrey Ganopolski'nm sode de yanucuna gore, son yuz yıl ıçınde meydana gelen 0 6 dereceyımlandı hk kuresel ısınmdnın uçte bırınde (yanı 0,2 derece) gune Isvıçreli şm payı bulunmakta Sıcaklık artışı ınsanlar olmaksızın araştırmaaçıkldnamaz Benzer sayüar DKRZ ışlemcılerınde de okunc 11 a r 1 a du "Yıne de modellenrrazı daha çok guneş etkmhklerını bırhkte ısolçecek şeküde ayarlamamız gerebr" dıyoı DKRZ oraştır talagmıtmacısı Cubasch lerdekı Atmoiferdeki CO2 Sonuçta verüerdekı hesaplar henuz kesın degıl yoğunluğu kalsıyum Şımdıkı bügısayarlar henuz 19 atmosfer tabakasındakı karbonat olaylan ızleyebıhyor yanı 12 km yuksekhğe kadar ' Oysa tabakalaguneşın etkısını hesaplayabılmemız ıçın karşılıkh etkıyı 120 nnı ıncekm'ye kadar ulaştırmarruz gerekır bu da 90 tabdka de1ey en mek" Neff As Nılgun Ozbaşaran Dede Kaynak Sp 23/01 ya'dakı Başka açıklama gerekli:. Arktlk buzulu üıtte, Los Angeles Uzerindekl ımog tabaka $ı: Karbondlokslt paradlgması parçalanıyor mu? 755/2