Katalog

Sevgi Üstüne Doğan Cüceloğlu Jocu/c ilişkisinde ortamcTgŞtirilen btönç(2) Sınırlar ve sorumluluk blllncl: Korku kültüründe: Çocuğa sınırlar ve sorumluluk bilind verilmesi önemli değildlr, hatta istenmez; çunku sınırlar ve sorumlulk bilına gelişmiş bir birey kendi hak ve sorumluluklannı otoıiteye karşı da koruma eğiliminde olur. Çocuğun sınırlannm ve sorumluluğunun ne olduğuna otorite karar venr ve bunu sorgulamak çocuğun haddine duşmemelidir. Çocuk kendi hayatmdan sorumlu değildır ve olmamalıdır; otorite onun hayatından sorumlu olmalıdır. Ne var ki otoritenin kendlsi davranışından kimseye hesap vermek zorunluluğunu hissetmez, 0 otorite olduğu için hesap vermek zorunda değildır. Ister oper, ıster dover; hikmetinden sual olmaz. Korku kulturunde keyfilık vardır. Değerler kültüründe: Çocuğa sınırlar ve sorumluluk bilind oğretilmesi, çocuğa oğretilecek şeylerin en başında yer alır. Çocuğun kendi haklarını ve aynı zamanda sorumluluklannı oğrenmesi ve bu bilinç içinde kendi hayatının sahıbı olarak toplum ıçınde yasamına yon vermesi onu eğitmekle yukumlu aile buyuklerının uzerinde ısrarla durdukları en onemlı konudur. Otorite durumunda bulunan kişi çocuğun uyması gereken değerler ve kurallara kendsi de uymak ve hesap vermek zorundadır. Değerler kulturunde keyfilik yoktur. Anababa davranışının örnek alınması: Korku kültüründe: "Hocanın dedığıniyap, yaptığını yapma," korku kulturunun tıpık ılkeleriden biridir. Anababa veya çocuğun yaşamında otoite durmunda olan kişiler çocuğa davranışlarıyla ornek olma gibı bir bilinç taşımazlar. Bu nedenle bır baba veya anne korku kulturunde elınde siraga yanarken çocuğuna sağlık konusunda nasıhat edebilir ve bunda da hiç bir tuhaflık gormeı. Değerler kültüründe: "Hoca dediğini yapmıyorsa, o hocanın ne dediğine inan ne de yaptığını yap" ilkesı geçerlıdir. Anababa, çocuğun yapmasmı istedıklerı herşeyı once kendi davranışlanyla gosterırler. Sağlık konusunda çocuğuna konuşmak isteyen anababa, once kendi davranışlannı gozden geçirdıkten sonra sağlık konusunda çocukla konuşur. Değerler bilind: Korku kültüründe: Çocuğu terbıye etmek için "Elalem ne der," "Aman kımse gormesin," "Yapma, yoksa seni çok ayıplarlar," gıbı sozler çok sık kullanılır. Çocuk davranışlannı dışarıda bir başkasının gozuyle değerlendırme durumunda bırakılır. "Oğretmen bu davrnışının gorseydi ne derdı şimdı sana?" tavrı hakimdir. Değerler kültüründe: "Evladım, 'başkası ne der?' onemlı, ama en onemlısı 'senin nedıyeceğindir.'Aynadagozierinin içinerahatrahat bakamayacağın şeyleri soyleme ve yapma; çunku senin en onemlı gucun bu gozlere rahat rahat bakabilmekte saklıdır." Sorumluluk boylece başkasının ne diyeceği vurgulu dışsal bir kaynaktan, çocuğun kendisinin ne diyeceğı ıçsel bır kaynağa donuşturulmuştur. Bu iç kaynağın adı vıcdandır. Korku kulturu vicdanın gelişmesıne olanak sağlamaz. Yalnızlık: Korku kültüründe: Çocuk ıç benlığınin kimsenin umurunda olmadığını hısseder; çocuğun ozu, canı yalnızdır. Çocuk zaman içinde, "benım ozumde bir bozukluk var," duygusuna kapılır. Utanca boğulmuş ıç çocuğun kaynağı bu yalnızlık duygusudur. Değerler kültüründe: Çocuk ozunun, canmın onemli olduğanu, kabul edıldığını bılır. Değer verildiğini bilir; yalnızlık duygusu içinde değildır. Sonuç ve süreç llişklsi: Korku külturü: Sonuç vurguludur, ne yap yap, hangı yolu kullanırsan kullan sonucu elde et ilkesı geçerlıdir. Sınıf geçmek için sınavda kopye çekmek, maç kazanmak ıçın şike yapmak bu kultur içinde kabul görur. Değerler kültürü: Sureç vurguludur; çocuklara iki ilke oğretılir: 1 Bır şey yaparken elinden gelenin en iyisini yap; 2 yaptığını zevk olarak, coşkuyla yap. Bu iki k'urala uyarsan eninde sonunda iyi netice alırsın. a İşitme engellilere çevirmen vrupalı araştırmacüar ışaret dılıne yonehk çevı men konseptı her ne kadar manuksız gıbı gorunse de rı programlan gehştırıyor Programların ışıtme televızyon yayıncüan ıçın en azından da avantajı var engelhlerıne televızyon haberlennı ızlemede Yedı mıslı daha az verı aktanldıgından büdık Phoenıx ve postane hızmetlermde yardımcı olmalan beklenıyor çozumunden daha ucuz Aynca ışıtme engellı sennsı Phoenıx haber kanalı engellilere hızmet etmek ısteğe gore devreye sokulabüdıgınden ızlenme oranını konusunda pek başarüı olamıyor Ne zaman ana haber da etkdemeyecek bultenlen başlasa, ızlenme oranı da neredeyse sıfıra Schulmeıster, sanal çevırmenlenn ornegın hasduşuyor Neden ekranın sag alt koşesınde gorunen tanelenn kayıt bolumlerınde ya da tren ıstasyonlannda spıkenn haberlerı aktarmaktakı becerıksızlığı kullaralabüecek şeküde uzmanlaştırüabüecegını de Oysa ışaret düı ışıtme engellılerının en onemlı duşunuyor üetışım aracıdır Dıgerlerıyle, ışıtenler dunyasında bo Internettekı hava durumu yayınlan ıçın Sımon'un calarlar Ornegın dudaktan okuyanlar, soylenenlenn dışı bır modelı gelıştırüıyor Işıtme engellüerın sırf hahepsını anlamakta zorluk çekerler Ve ışıtme engellıle va raporunu ogrenmek ıçın Internete gırmesı beklen nyle yapılan konuşmaldr her zaman trajıkomık bır bı rrayor tabu Burada aslında çok basıt bır olayın kanıtlaçımde surer gıder Soylenenlerı daha yavaş arüadık nabümesı soz konusu Eger bu sıstem prensıpte ışler lanndan tekrarlama sırasında gereksız yere daha yuk se Vısıa karmaşüc web sıtelerını de çevırebüır sek sesle konuşuruz dıyor bügısayar dılbılımcısı ThoFakat ne var kı bu uygulamanın da pek akücı olmas Hanke dugu soylenemez Kuçuk yaşlarda ışıtme yetılerını Hanke şu sıralar hem Phoemx kanalına hem de kaybedenler 12 yülık eğıtımden sonra on yaşmdakı bır ışıtme engellüerıne yardımcı olabüecek bır proje uze çocuk kadar okuyabüıyorlar Almanca'yı yapay bır dü rinde çdlışıyor Ingüız Fransız ve Hollandalı araşurma olarak ogrenıyor fakat hıç kımseyle konuşdmıyorlar cılar ve Hamburg Unıversıtesı ndekı Alman Işaret Düı ' Bu benım üetışım düı oldrak Latınce oğıenmeye çalışEnstıtusu dılbüımcılerınden Rolf Schulmeıster üe bırlık mama benzer bıraz dıyor Schulmeıster te tasarlamak ıstedıgı çevirmen modelı Almanca IngıSanal hava raporu spıkerı ıçın şımdı fırtına dolu lızce ve Feleyagmuru ya menkçeyı ışada guneşlı ha ret düme çevı va gıbı terımrecek Avrupa ler ıçın ozel Bırlıgı Vısıbır gramer cast (Vırtual programı geSıgnıng.Caphştırıyor ture, ArumatıGramer kuon Storage ralları oldukça and Transmısbasıt dıyor sıon) ıçın 3 7 Hanke Buıamılyon Euro da uç farklı ayırdı Bügısabügıye dıkkat yarlarddla çeetmemız gevırı programrekıyor zaldrının Ingüız. man yer ve ceden Almanhava turu caya büe haHamburglu tasız çevırı yaaraştırmacüar pamadıkları sozluk ıçın duşunulurse, 350 ışdret bul projenın aslınmuşlar Bun da ne kadar larddn ydlnızıddıalı oldugu ca dokuz taneÇevlrmen ve veri eldlvenl: 400 farklı parmak hareketl cinlaşüıyor sı yagmur sozcugune aıt Tek bır ışaret Çın alfabesınde oldugu gıbı Ardştırmacüarla bırlıkte televızyon kuruluşlan ı ıtme engellüerı derneklerı ve ingüız posta kuruluşu bazen bırkaç anlamlı olabüıyor v Dinlemek: Koku kültürü: Çocuk dinlenılmez; çocuğu dinlemek onemli değildir, çocuğa söylemek onemlıdir. Değerler kültürü: Çocuğu once dinlemek, dınledıkten sonra konuşmak onemlidir. Mary Wollstonecraft, "Dunyadaki butun kotuluklerın temelinde anneler ve babalar vardır," der. I Chıng de, "Aile ilişkileri duzenlı olan bir toplumun butün insan ilişkileri duzene girer," buyurur. Ben onlann bu söyledıklerını daha ayrıntılı olarak tekraretmjş oldum; yalnız bu sözlere korku ve değerler kulturu boyutunu eklemeye çalıştım. da Vısıcdst uzerinde çalışıyor Ozellüde de Ingüteledekı ışaret düı lobısı çok etküı Kısa sureden berı tum resmı kuruluşlardd ışıtme engellıler ıçın kadrolann tvrüması zorunlu hale geldı Sanal ışaret düı çevırmenı Sımon test yayınlannda Ingüız televızyonunun vıdeotextlerını ışaret düıne çpvırdı Sımon'un ardüı ıse konuşulan her sozcugu dıutdl televızyon yayınlannı ızleme olanagını veren her bügısayarda çevırebüecek Fakat Sımon un yeteneklen sınırlı O ne seslı düı ınlayabüıyor ne de bunu ışaret düıne çevırebüıyor Her hareket ıçın onu yonlendırecek verı sınyallenne ıhtıyaç duymakta Bunlar gerçek bır çevırmen tarafindan televızyon sınyallerı aracüıgıyla gonderümekte Yelek elLİıven ve Fıber kablolardan oluşan ve sensorlarla dona tılı bır Verı gıysısıne burunen televızyon studyosundakı bır çevirmen yayındakı programı ışaret düıne çevırıyor Bır kamera yuz mımıklermı çekıyor Sensorlar olası 400 parmak hareketınden her bırını ve bunldra baglı olan kol ve büek hareketlerıyle bırhkte ellerın ;emın ve beden arasındakı mesafesını de ayarlıyor Bır çevınnen ıçın çevırmenlık yapan bır çevır Hedef ışaretlen ozel bır kayıt sıstemıyle yazı verüerıne deşüre edebümek Boylece ışaretle'r otomatüc olarak Vısıa'ya aktanlabüecek Vısıa nın mımıklerı şımdüık çok zayıf Walt Dısney m çızgı fümlerındekı pamuk prensesm mımüderını andırıyor bıraz Fakat Hanke yalnızca mımıklerı duzeltmekle kal mayacak çevırmene gulmeyı aglamayı hatta sınırlenmeyı büe ogretmeye kdrarlı Fakat yıne gerçek bır çevirmen kadar duyarlı olmayacak tabu Vısıa nın kardeşı Tessa geçtıgımız sonbaharda Ingüteredekı bır postanede bambaşka sorunlarla karşüaştı Ppsta hızmetlerıyle ügüı sozcuk ve gramer ku rallanyla donanlı Tessa yı bır postane memuru yonetıyordu Memur caımlelerı bır mıkrofonla okuyor Tessa da bunları bır ekran uzerinde ışaret düıne çevırıyordu Denekler Tessa'yı °/ı.8O oranında anlayabüdıkleıını belırttıler Fakat yaklaşık 1000 ışaretten 200 unun ne oldugunu çıkartamamışldrdı Programı gelıştırenler orta Ingütere dıyalektıgını konuşan bır çevirmen yaratmışlardı Ve bu ışaret düı dıyalektıgını dığer bolgelerdekı ışıtme engellüerı anlamıyordu (nod, Sp 9/21) 750/14