Katalog

Ölen göllerini seyreden ülke Cöller için vatandaş duyarlılığı asreddm Hoca Kultur ve Sanat Dernegı Başkanı Av tsmet Şenoğlu telefonda feryat edıyor Lutfen bıze bır yol onerm, Akşehır Golu o kadar çeküdı h, bu yıl geleneksel fesüvalde Hocanın gole maya çalma temsılı büe yapılamadı Gol elden gıdıyor Bazüarı tarla açüacak dıye sevınıyor ama bunun sonunun ıyı olmayacagını pek çogumuz bılıyoruz Bız gostermelık çevrecı degüız Gol ortadan kalkarsa JUcarçay Havza»ı'ndah ekolojı ve ıklım şartları kotu yonde degışecek Endışehyız Yetkılı oldugunu duşunduklerımız konu ıle hıç ügüenmıyorlar Fesüvaü firsat büerek sorunu kamuoyuna duyuralım ıstedık, fakat unlu mısafirlerın çogu kameralan ve kalabalıgı kendılen ıçın kullandüar golun vazıyetı dıkkatlerını çekmedı büe Gol bızım, çareyı aramak da bulmak da yıne bıze duşuyor, farkındayız ama yontemı bılemıyoruz Muhtemelen başka goller de ayru sorunu yaşıyordur, acaba onlarla ortak bır platform oluşturabüır mıyız? Gonullu gol koruma grupları var m? Ne yapalım? Nerelere basvuralım? vb ' Turkıye'dekı goller ıle araşüna, çevrecı, sporcu, turızmcı, zıyaretcı, ışletmecı, baükcı, yore sakını, yazlıkçı hangı sebeple olursa olsun ılgüenenlerın bu tepka ve feryat karşısında saygı, umıt ve uzuntuyu bırarada yaşamalan kaçırulmazdır Kaçmak neye çare? N yok olmuş kurumuş kurutulmuş kıraç aıazı halıne qelmış pekçok gol mevcuttur Çunku sahıbı sorumlusu yoktur Zaman zoman resmı proje vaatle rı duyulsa da sonuç çıkmaz veya anlamsız harcamalar halınde kalmıstır Bu gıdışle Tuz Golu de yakmda alçak uçuş deneme sahası olacaktır Gorunen koy kılavuz ıstemez, zıra bır asır once, bugunku buyuk Karapınar duzlugu de bır gol ıdı Sulak alanlann yok olmasma yagıs azlıgı fazla buharlaşma gıbı nedenlerle dogal olay şek lınde baküamaz Kaldı kı bazı gollerde buharlaşmayı % 50 azaltacak tedbırler de vardır ve halen başarı ıle uygulanmaktadır Daha da tuhaf olan durum, goller uzerıne bırbırınden bagımsız pekçok çakşma yapıldıgı halde kamu kurumldrının elınde tedbır gelıştırecek verılerın olmayışıdır Toplu bıl gı bazı gollerde yapılan su sevıye kayıtlandır Oysa bugun büe bır kısmı yabancı 20 kadar ayn grubun araştırma halınde oldugunu bılıyoruz Kuçuk bır yorüendırme üe bunlar gereklı bügılerı uretmege hazırdırlar Bunun malıyetı de yoktur Kısaca varlık ıçınde yokluk çekme gıbı bır durumla karşı karşıyayız C BTnın 21 Temmuzsayısında Devrim Çubukçu'nun Beyın Goçerse Yurek Ddyanır mı ? başhklı makalesını ılqıyle okudum Makalede TIJBITAK Başkan Yardımcısı Prof Dr Cemal Saydam m "Gençlerumzı ulkemıze gen çekebılmemız ıçm kendılerme geıeken heı tutlu desteğı vermebyız 'sozlerı haürlatılarak "yuzbınîerce dolarhk ış teklıtlerını, rahat ve sorunsuz hır yaşamı ve ozgurce bıhm uretebılmeşanslanru"bırakarakTurhye'ye donen gcnçlerc sahıp çıhlmadığı vurgulanıyor Yurt dışındd ıyı bu eğıtım aldıktan sonra, oralarda sunulan olanaklara swt çe vınp zorunlu olarak değıl bılmçh olarak ulkesıne donmeyı yeğleyen ınsanlanıruza ne yazık ks çok ganp bahhyor Genelkkle "herhalde pek ahllı ya da başanlı değıldı, oralarda tutunmadı, mecburen dondu" dıye duşunuluyor ya da "ahllı ve başanlı ol masma rağmen donduğune gore delı olmalı'' gıbılerden yorumlar yapıhyor Geçen ay Hulki Ceviıoğlu nun programına teleton bağlantısıyla katılan Sakıp Sabancı ' Eğıtımlı ınsanımız yok" dıye yakrndı Ne kadar yanlış bır saptanıa1 Eğıtımh msanınvz yok değıl, asıl sorun eğıtımh ınsanlanmızdan yararlanılmaması Dışardan gplen ınsanlar ış hayatında ıta turyaklaşımla kaışüaşıyorlar Ya, oralan" bırahp "buralara ' geldıklenne bahhrsa "pek de ahlh olmadıklan" duşunulerek onlara guvenılmıyor ya da, şayet gerçekien "eğıtımlı" olduklan anlaşıhrsa çalıştıklan ortamda "tehdıt" olarak gorulerek onlerme set çehhyor Bu tutum karşısında, bılgı bırıhmını ulkesmın yaranna kullanmak uzere ısteyerek yurda donmuş olan hşının şevt ksnhyor ' 'Eğıtımlı ınsanlanmız yok' dıye yakmmakyerme bu ınsanlardan "yararlanılabılse" onlerı açılabılse bundan en fazla Turhye kazançlı çıkacaktır Ulkemızm ıçmde bulundugu bu krız ortammda "kapağı dışanya atma" eğılımm daha da artmakta oldugunu uzulerek ızlıyoruz Gazetelerde, dergılerde, lelevızyonlarda bu konu sık sık ışlenıyor ve hangı yoldan, nasıl, nereye "kaçüabueceğı" adeta teşvıkedtlıyor Macaristan başardı Goller bulundugu cogra fik konum ıtıbarıyle Turkıye'nın onemlı su zengınlıgıdır Ekolojık ve ekonomık değerlerı çok yuksek tır Ancak bakım ıster, yatırım ıster Fızyografık yonden Akşehır Golu üe buyıü< benzeılıgı olan Maca nstarı'm Balaton Gölü ıyı bır duzenleme üe tum orta Avrupa nın turızm ve rekreasyon merkezı halıne getıı ümıs ve yüda 150 000 kaşı tarafmdan bır haftadan fazla sure üe zıyaret edümektedır Bu sadece konunun turızm boyutudur Dığerlerı saymakla bıtmez Bızde ıse kurumaya terkedılmış goller var Mevcutdurum karşısında Turkıye de yapüacakük ışın yetla yanında sorumluluk verılmıs bagımsız Geleceğini silen ülke Geçenlerde Karakoy vapurunda 3035 yaşlannda bır grup bayanın konuşmalanna kulak mısafm oldum Hepsı ağız bırhğı etmış, Turtye de kesınlıkle bır gelecek olma dığını, tek çıkar yolun yurt dışma "kaçmak' oldugunu soyluyordu Bu amaçla, ılkokula başlama çağmdakı çocuklannı buyuk paralar odeyerek yabancı ozel okullara kaydetmışler, şımdıden yülar sonra çocuklannın o okullardan yurt dışma ne kolay "kaçacağınm"hayallerınıkuruyor bu "kaçışplant"sayesmde çocuklannm geleceğini kurtardıklan mancıyla kendılennı ve bırbırlerını kutluyorlardı Dehşet ıçınde ta nık olduğum bu tatsız sohbet kehmenm tam anlamıylj mıdemı bulandırdı Asıl sorumluluğumuz onlan beğenmedığımızbu koşullardan ' kaçırmak" değıl, bu olumsuz koşullan olumlu yonde değıştırmek ıçm çaba gostermek ısteyecek bıreyler olarak yeüştırmektır Elbette gıtsmler yurt dışmda eğıtım gorsunleı, ama sonra edmdıklerı bılgı bırıhmıyle yuklu olarak yurda DONSUNLER ' Ben kendımı kurtarayım da, gerısını boş ver1 yaklaşh mıyla hem kendımıze hem de ulkemıze ne kadar zarar verdığuruzı neden goremıyoruz? Turkıye 'yı terkedıp Avrupa ya Amenkaya, Kanadaya ' kaçsak' da, Turkhmhğımızı terkedemeyız, ozumuzden kaçamayız Yurt dışına gıderekgerçek anlamda "orah" olabıleceklennı sa~ nanlar çok yanılıyorlar ' 'Aı tık kuı eselleşme çağmda ya şıyoruz ben bır dunya vatandaşıyııh gıbı hlıüar uydu1 rarak sorumluluklanmızdan kaçmayalım Hepımız kendı uğraşlanmızı elımızdcn gelen en ıyı şehlde yunıtmeye çalışırsak, bu hem bırey olarak kendı hayatımızın hem de ulke olarak toplumsal hayaünvzm "kalıtesını' arüracaktır Saygı duyulur, çunku gundelık olayların, ekonomık ve sıyası krızlerm bıktıncüıgı arasında, bınlen, yurdun onemlı bır zengırüıgının yok olması karşısında endışelenıyor O zengınlıkkı, UNESCOtarafından Sulak Alanların Korunması Içın Ulusldrarası Ramsar Sozleşmesı ıle daha 1972'de onemı ortaya konulmuş ve Turkıye bu sozleşmenm tardflanndan bınsıdır Ümit duyulur çunku vatandaş artık kendı sorununa kendısı sahıp çıkıyor çozum arıyor Ozellıkle uzun vadede kotu sonuçları olabılecek bır konuda duyarhlık gostenyor Bu anlayış yaygırüaşırsa goller ıçın kurtuluş kapısı açılmış olacaktır Üzüntü duyulur, çunku gollerın ekonomık, sosyal, ekolojık ve büımsel onemı yetennce kavranamamış ve olume terkedılmıştır. bır göl yönetimi dairesinin kuıuknası olduğu gorulmektedır Yetkılerını bırakmak ıstemeyen devlet kurumları buna anlamsızca dırenış gos terebüırler veya en azından bu yonde çaba harcamayacaklardır Akşehır Golu ıçın kaygüanan Nasreddın Hoca Kultur ve Sanat Dernegı nın onculuk etmeğe hazıı oldugu Gollerımızı kurtaralım dayanışma platformu" turunden gırısımler şımdüık tek umıttu Bu umıdı yaşatalım Onlarıdesteklemek ve teşvık etmek hepımıze borçtur Prof Dr Nizamettin Kazana Gebze Yuksek Teknolojı Enstıtusu Kocaeh nkazancı@penta gyte edu tr Ülkemizin eğitimli, pırıl pırıl gençleri şimdi her zamankinden daha çok gereksinimi var! 300 Gölümüz var Tuıkıye'nın yuzolçumu 3 kırr nın uzennde olan 300 kadar dogal ve yapay golu vardır Çok azının derırüıgı 20 metrenın uzenndedır Dogal gollerın ekserısı 1 5 m derınlıklı sıg su ortusu halınde olup, bır kaç cm lık sevıye duşmesı halınde bıle hızla buzulur kuçulurler Erozyon sonucu sedıment ıle dolma tehdıdı yanında, buharlaşma ıle fazlaca su kaybederler Dogal olmayan su kayıplan, kotu ve bılmçsız kullanım en buyuk tehükedır Asıl sorun ıse kamu malı sayüan goller uzerınde başta Çevre Bakanlıgı Devlet Su Işlen, Sağhk Bakarüıgı, Tarım Bakanlıgj Orman Bakanlıgı, Mülı Parklar Genel Mudurlugu, Valılıkler, Ozel Idare'ler olmak uzere pek çok yetkllinin bulunmasma karşılık hemen hıç bır sorumlunun olmayLşıdır Gol uzerınde gezmege çıksanız bu kurumlann bır kaçından ızın almanız gerektıgı halde, olen yokolan bu gollere hıç bırı ahvah'dan başka harcama yapmazoıundadeğıldıı nıyetlerı de yoktur Bu yaklaşımın sonucu olarak, hantalarda gosterılen veya kayıtlarda ısmı bulunan gerçekte Işımız yamızca çıvı çahyor olmak olsa bıle, çaktığımız çıvılerı en doğru en duzgun, en sağlam şehlde çakmaya çalışmaktan soz edıyorum Sabah yedıden akşam yedıye kadar kuçucuk dukkanında durmaksızm çalışan, "artık bu ayakkabının ışı bıtmış" dıyerek atmayı duşuneceğınız ayakkabılardan harıkalar yaratan ' ayakkabı tamırcısı Muhsm ustadan soz edıyorum Meslektaşlan muayenehanelermde atl almaz ucretlere ustelık vergı de odemeden hasta kabul ederken, mutevazı bır ucretle hasta kabul ettığı Tıp Merkezmde en acıl durumlara en doğru şekılde mudahale eden ve doktor hmhğını aşıp msan hmhğıyle hastalarma şıfa dağıtan doktor Abdurrahman Beyden soz edıyorum Saym Erdal Atabek 9 Temmuz tarıhlı koşe yazısmda şoyle dıyor ' "Tuketım toplumunun kolehğını kabul ederek çokparaya ve markalı yaşama gıden yolda kendme bır 'kalıteh tukeücı hmlığı' satın almak Bunun ıçm yaşamak, bunun ıçm eğıtım gormek, bunun ıçm çahşmak, bunlan hayatm değerlen yapmak Gunumuzde en yuksek sosyal onay bu seçeneğe verıldığı ıçm pek çok ınsanın hedefı bu yolun yolcusu olabılmektır ' Işte, Turhye den goç etme yanşmda olan hşıler ıster Avrupa, ıster Amenka veya Kanada yolcusu olsun, aslmda ne yazık h hepsı tek bır yolun, Erdal Atabek m sozunu ettığı "o yolun" yolcusudurlar Toplumsal gelışmenın onunu açma ulusal varhğımızı guçlendırme çabalan neredeyse çağdışt sayuıyor Evet, ış gucunun beym gucunun karşıhğı parasal olarak "oralarda" daha yuksek olabıhr. dolayısıyla da oralarda ' daha fazla tuketerek ' yaşayabıhrız Ama, bır yandan parayla kendımıze sozde daha kalıteh bır yaşam satm alırken, ote yandan nelerı yıhrmekte olduğu7 muzu acaba hıç duşunuyor muyuz KımlığımiQ degerlenmızı, ılkelenmızı yıtınyoruz1 •^ Ayfe Ozyağcılar 752/15 \