Katalog

Neydi bu ezgi? Karaoke mıkrofonunu kapıp şarkı söylemeye başladı9 gınızda insanlaı kulaklanııı mı kapatıyor Ayaklarınız müzigin ritmine uygun bir bıçımde. yere vurmakta zorlaruyoı musunuz? "Iyi ki Doğdun" gibi basit bir ezgiyi bile tanımakta güçlük mü çekryorsunuz? Bu somlara yanıünız evet ise, kulagınız yalnızca tınılara degü, aynı zamanda ezgüere de kapalı demektir. "Bu kişiler için müzık dınlemek yabancı bir dile kulak vermekten farksızdır," diyen Montreal Üniversitesi'nden tsabelle Peretz ezgisagırı kisilerin başka açılaıdan tümden normal, zeki insanlar olduklanru, geçmışlerınde ruhsal herhangi bir bozukluğa rastlanmadıgını ve çocukluk yülarında müzikle tanıştıklarım dıle getınyor. Bu kışılerın yalnızca ezgıran, olçu, ritim ve perde gibi, tomcl bileşenlerini kavramakta zorlandıklanna ve sonuçta müzik dınlemekten keyif almadıklarına dıkkat çekiyor. Söz konusu bozuklugun her iki cinsi de eşit düzeyde etkılediği belirtiliyoı. Peretz'ın araştırrnası ezgi sagın kişilerin yaklaşık iki yanmton ya da altındakı perde farklarını ayırt edemedıklerini oıtaya koydu. Yanınton Batılı müzik ölçeklerinde en küçük perde farkıdır ve çok kışı bunun yarısı kadar bir farkı ayırt edebilir. Ezgisağırı kişiler popüler ezgilerdekı 'yanlış" notaları tanımakta ve müzikal uyumsuzluğu belırtmekte de zorlanırlar. Işin ilginç yönü, Peretz'ın otekı arkadaşlarının ezgi sagırhgınm dil yeteneğini etkilemedıgini ortaya koyması Bu tür insanlar sesleri tanımakta ya da, soru bitımleruıde oldugu gibi, kimi vurgulamalan saptamakta zorlanmazlar Bu durum dildeki alçalma ve yükselmeleıiıı oldukga çarpıcı ve belirgin olınasmdan kaynaklanabilir Bu, beyinde müzigın işlenmesmden sorumlu, dil modullennden farklı, belli modullcr oldugunun da bir göstergesi sayılabilir Gelgelelım, Marsilya'daki BilişselSinirbilinı Araştırma Merkezi'nden Mircille Bcsson müzık ve dilin ışlenmesı arasmda bir bağ oldugunu gosteren farklı karutlar elde etti. Besson ekibi beynin bir melodıdeki beklenmedik bir sıçramayla, bir tıımcecieki beklenmedik vurgulamaya benzer biçimde tepkd verdigıni ortaya koydu. Bozuklugun ne denli yaygın oldugu tarn olaıak bilinmiyor, ancak bu özellıge sahip olanlann sayısının sanüdıgından çok daha fazla olduğuna ınanılıyor. (ns, 22 Eylul) rın yonlerı gelışiguzel düzenlenirse, genel bir manyetik alarıın oluşması söz konusu degüdır Ancak, tum donuşler bir yonde ıse malzeme, tıpkı bir mıknatısta olduöfu gibi, manyetik bir özellik kazanır. Bir malzemenin manyetik ozelüklerini belırlemek için fizikçüer her bir atomun dönüşünün en yakın komşusu üzerindekı etkısını belırlerler ve genel bir manyetik alan varsa bunu goz önünde bulundururlar Şimdi Arjantim Kuramsal ve Uygulamalı Fıziksel Kim ya Enstıtusü'nden Ezequiel Albano ve Clelia Bordogna bu kuramı okul çagındakı çocuklara uyguladı. Her bir oğ rerıcinin atomun bir donuşunu simgeledigı bu uygulamada, ögrencüere sıraya gırıp derse odaklanmalarını soyleyen öğretmenin dış bir manyetik alan gibi davrandıgı varsayıldı, Modeldeki öğrenciler aynı zamanda karşılıklı bir etki leşim içindedirler. Bir tanesi sıraya girme egiliminde oldugunda, ötelalerin de aynı şeyi yapmalanru ister. Derste konusuyor, ya da elden ele notlar gönderiyorsa, yakınındakılerin ögretmenın anlattıklanna odaklanmasma yardımcı olmaz. Buna göre, tum haylaz ogroncilerin aynı grupta toplanması dummunda kımse bir şey ögrenmiyor. Ancak, bu tür ogrencilerın farklı gruplara dagıtılması dummunda da iyı öğrenciler zarar görüyor. (rts) versitesi'nden Peter Cragg, Kaıl Pavey ve meslektaşları sözü edilen bu bıleşimlerin DNA'ya gerçekten de zarar verıp vermedigini araştırmaya koyuldular. Insan DNA şeritlerini altın kaplı bir kuvars kristaline iliştiren ekıp daha sonra bu kristalin arasmdan bir akım geçirerek titreşmesine ola nak tanıdı Bu arada, C vitamini yaglı bir asıtle karıştırılıp 7, saat bekletıldı, Daha sonra meydana gelen karışım kristalin üzerine döküldü Günde 2 grama denk düşen, yüksek dozlarda C vita miniyle kristalin ritreşim hızında bir duşüş meydana geldiği goruldu. Bu degışim bir şeyin DNA kıtlesini degiştırdigının, bunun da DNA kopyalandıgında birtakım guçlukler yaratabileceginin bir gostergesiydi. Araştumacılar yüksek dozlarda C vitamininin kansere yol açabılecegıne dıkkat çekerek, "Bu vitaminden yüksek dozlarda kullanan çok sayıda insan var. Herhangi bir eczaneye gırıp C vitamini almak çok kolay," diyorlar. Brıtanyaüa onerılen gunluk C vitamini dozunun 30 müigram oldugu belırtiliyor. (ns) Aş ırı C vitamini zararlı Kimya uzmanlan aşırı dozda C vıtamininin kansere yol a ç a bıiecegı konusunda uyarı da bulunuyorlar. Kısa bir sure once Pennsylvania Universitesi araştırmacıları tarafından yayınlanan bir raporda yaşlanmaya neden olan yılacı serbest radikalleri yok eden C vıtamininin, çok yuksck mıktarlarda kuiianıldığında, dogal yagL asitlerın zataılı bileşimlerc donuşmesıne yol açmak suretıyle ters bir tepki yaratabıleceği belirtilmekteydi. Şimdi Brighton Üni Sıkıntınız hafifleyecek Bir Britanya üaç şırketi Prozac'ın cınsel yaşam uzerindekı olumsuz yan etkisini giderecek bir üaç geliştiriyor. Prozac ve benzerı antıdepresanları alanların en az uçte birınde orgazma ulaşma guçlükleri ve cinsel istekte azalmaya tanık olunuyor. VML 670 kod adıyla bılinen yeni ilacı Prozac'm üreticisi Eli Iilly şırketiyle ortaklaşa geliştırmekte olan Vernalis şırketınden John Hutchison, Viagra türü bir ilacın kan akışını arttırmakla birlikte, cinsel istek ve uyarüma konusunda herhangi bir etki yaratmadıgına dikkat çekiyor. Tam tersine VML 670 beyinde 5HTla adı verüen ve cinsel uyarıknayla üintili oldugu bili nen bir alıcıyı devirüme geçırıyor Vernalis kemirgenler uzerınde yaptıgı deneyler so nucunda VML 670'in hayvanlardakı cinsel durtuyu arttırdıgını, erkeklerın alıcı dişilerle çok daha hızlı ilişkiye gırdiklerini ve çok daha hızlı boşaldıklarını ortaya koydu. Vermalıs onumuzdeki yıl ilacın, aralarında Prozacin da oldugu, seçi IÇTEKI DÜŞMAN Dünya uzerindekı mercan kayakklannın giderek renklennı yitirmeleri bir vıriisten kaynaklanabilir Bu durumda, kınv mercan kayalıklarımn yükselen deniz sıcaklıklanna karşı neden daha duyarlı olduklanna da bir açıklama getırilebilir Daha sıcak sular mercanlarla ortak bir yaşam sürdüren VP normalde fotosentez yoluyla onlara güç sağlayan yosunlara zataı verirler 1997 ve 1998 yülannda El Nino etkisiyle iklımde meydana gelen dalgalanmalar mercanlarda bugüne dek tanık olunan en yoğun renk değişinvne yol açarak, Hint Okyanusu ve Karaıplerdeki mercan kayahklannm zarar görmesme neden oldu. Ne var ki, artık elimızde mercanlarla ortaklaşa yaşayan yosunlann içlerinde mercanlan değişen su sıcaklığma karşı daha duyarh hlan bir virüs banndırabıleceklen yonundc kanıtlar var. Plymouth 'daki Deniz Biyolojı Deıneğı iıden Willie Wilson ve ekibi 32 dereceliksuya mercanm akrabası sayılan "Anemoma viridis" adh bir canh turünü yerleştirerek 24 saat orada tııttıı. Bu tür genellıkle 1S derecedekı sularda yaşadığmdan, daha sıcak suda ıçmdekı bir virüs hızla çoğalmaya başlayıp, Wilson 'un deyirniyle, ' 'hücre leri patlattı''. VVHson söz konusu vınisün normal koşullarda yosunım DNA 'smda uyukîadığını düşünüyor Morötesi ışmlar gıbı, başka çevresel etmenler de vinısüıı uyanınasına yol açabıliyor. VVilson elde edilen bulgulann mercanlann renklerinı yitirmesmde de benzer bir virüsün etkih olabıleceğı görüşünü gündeme getirdiğini belirtiyor. Anemonlarla mercanlar göründüklerinden çok daha ortak özellıklere salupler. Öncelikle, her ikısi de selentere smıfınm bir üyesi. Daha da önemhsi, her ikisi de tür aynı canlılarla ortakyaşam koşullanm paylaşıyorlar Mercan kayalıklan konusunda uzman olan, Georgıa Üniversitesi'nden James Porter daha yüksek sıcaklıklarda mercanlarda meydana gelen renk değışiminin virüslerden kaynaklanabıleceği görüşünü son derece çarpıcı bir görüş olarak değerlendiriyor ve Wüsoriun araştırmasmm bir organızmanm bash altında kalmasımn tüm bir ekosıstemi nasd etkileyebileceğine ışık tuttuğunu dıle getınyor. Öte yandan, Kansas Universitesi 'nden Robert Buddemeier anemon türlerindekı virüse bağh hastakklarm mercanlar için de geçerli oldugunun kabul edılebilmesi için daha çok kanıt elde editnesi gerektiğine dikkat çekiyor. Öğrenciler için çekici birgüç Oğıelmerıın renkli bir kişiliğe sahip olması, hıç kuşkusuz, dersine gösterüen ügiyi de artırır. Ne var ki. Arjan tinli iki fizik uzmaru bu geıçegi daha da abartarak, sınıfta öğrencilerin davranışlanrn sergıleyen bir ornek oluşturmak arnacıyla atorrılann bir mıknatısta nasıl davrandıklarıyla ilgi li kuramdan yararlandı Demir gibi bıı malzemede atomlar, olcktronlarının donuşu sayesın de, kendı manyetik alanlarını oluşturur lar Malzemenın içinde bu donuşle768/4