Katalog

dan ve beyrun çokduyulu yptenekloı ını ılk kez oıtaya atanlardan bırı olan Barry Stein, duyusal butunlugun açıklık ve saptama açı suıddn bellı bu katkısı olabılecegıne ınanıyor 0rne<5ın, koku VP tat alma duyularını bııleştııdıgmıı/de bır kımyasala çok daha duyaıh oluyuı uz Duyulan haı nidiıldydrı bıı beym belırsız bılgüerden çok da ha ıyı bıı anlarn da çıkarlabıJıyor New Yoık Temel Ardştırmd Eyalet Enstıtusu ndon David Lewkowicz bu durumu bır ekranın kaı sıl yonlerınden devınpn oıtada bııleşeıek yolldima devarrı eden ıkı tupuıı yaidltığı gor.sel ımgeyle gozler onune seııyor Gelgelelırn topların huleştığı anda bıı bıp sesıyle bıreyın gorduklerı tumden degışıveı ıyoı Işıtme duyusunun gorme duyusuyla harmanldnmdsı da gorduklerımızle ılgüı farklı sonuçlaı çıkdrtmamıza yol açabılır Tok bı: ışık aynı dndd verılen ıkı bıp ' sesıyle ıkı ışıkmış gıbı gozukebılır Tek bır ışık oldugunu bılsek de kendımızı bunu ıkı ışıkmış gıbı al gılamaktdn dlıkoydmayız Gorunuşe bdküırsa, beyın ıkı farkJı duyuyla ılgüı karşıt sonuçlar çıkdrtmdmıza ızın vermez Bılırn adamları gundelık ışlemleıın bıle gerçekte bırden çok duyııyıı gerektııdıgıne gıdeıek daha sık tanık oluyorlar Aıaştııma cılar yıl gorsel" korteksın kımı dokunsal ışlenılerle yakmdan ürntılı oldugu sonucuna vardılaı Ne var kı bu konuda bır araştırnıa gerçekleştıren L'mory Unıvprsıtesı ekıbımn onde gelen uyplerın dpn Krish Stahian beynırı devınıme geçırılen bolgesırun aslındd guısel olrnayıp dokunulan şoyı kafamızdd Cdnlarıdırmdya yarayan bır bolge olabıleceğıne dıkkat çekıyor PascualLeone'nın beynın tek tey duyular yerıne gotevlere gorp duzenlendığı yonundekı gozupek yorumu bılım çpvrelerınde pek yaygın olmayan bıı goruş Çokduyulu surecm surece araştıran bolgelerın kendıne ozgu ışlevlen olduguna dıkkat çekerek, Gozden guçlu bılgılpr alan ana bu bu beyın harıtasının statık oldugu anlamına gelmez" dıyor Çokduyulu bolgeler hpr geçen gun bır yenısı eklenıyor Sathıan sınırların gıdprek geı ı ye ıtıldığıne dıkkat çekıyor Dag gplıncıklerının beyınleı ının yenıderı dıi7Pnlendıgı' bır dpncyde bu suıırldi ınceden ınceye araştınldı Elde edılen bulgu lar beynın kımı bolgplerınm kendüerını yalnızca bellı gorevlere adadıkları yonundekı goruşun yenıden sorgulanmasına yol açtı Soz konusu bulgulara gore beyrn, gorme duyusunu başrn arkasın da ve ışıtrne duyuaunun yanlarında ışlendıgı boüı bır bıçımde ge lışmış olaa bılp gprçektp oyle olmak zoıunda değıl Yem dogmuş bııkaç dag gelmcıgımn beyınlerının tek yaııku lesınde amelıyatla degışıklıkleı yapıp normdlde gorsel tdldrnusa oradan da gorsel koı tekse ulaş an agtabaka sınırlerını ışıtsel tala musd ve ardından ışıtsel kortekse bağlayan ekıp, yenıden duzenlenen yandakı ışıtsel korteksın tıpkı gorsel korteks gıbı ışlev goı dugune hayvanların gorsel kortekslerı tumden yok edümekle bırlıkte yıyeceğm yolunu bulduklarına tanık oldu Kısacası ışıtsel kor leks gorsel kortekse donuşturulmuştu Beynın ne denlı çokyonlu olabılecegım oıtaya koyaıı bu deney aynı zamanda beyne gıden verıleı ın bunların enınde sonun da nasıl duzenlendıklermı de etkıledıgını gozler onune seıdı Pekı bunun sınırı nedır? Gorme duyusundan yoksun olan kışılerın beymlermm gozleıı goıenleıden çok farklı bır yapıya sahıp ol dugunu duşunebılırız Ya doguştan mıyop olanlaıa ne demeh 7 Bu kışılerın beyınleı ı dunydyı çok ddha keskın gozlerle ızleyen bıı kı şınrn beynrnden çok mu farklı'1 Pascual Leone Gorme duyusun dan yoksun olanlar dunyayı gozlerı gorenlerm dunyayı gozlerı ka palı olarak algıladıkları gıbı algılamazlar Bunlaı çok ddha fdrklı bır dunya goruşune ve bılınce sahıptırler," dıyor Işın aslma bakılırsa belkı de her bırımız kendımıze ozgu beyrıımızle dunyayı farklı bıçımde algüıyor olabılınz Ne yazık kı yalnızca kendımız olmdnın ndsıl bır duygu oldugunu bıldıgımız den, bunu bılmek olanaksız Dag gekncıklenne gerçekten gorup gormedıklerrnı ya da bu bıçımde ışıgı duyup duymadıklarını da soramayacagımıza gore muz konusu yenıden gurıdeme gelıyor acaba bu olağanustu saı ı ıneyve sızın ıçın ne ıse benım ıçın de ay nı şey mı 9 Pek de aynı olmasa gerek Rita Urgan Kaynak New Scıentıst 11 Agustos P001 Teknoloji ve Akm Çakmakçı Türkiye'nin bilım ve teknoloji üreten bir ülke olması için çahşan, hatta savaşan, TTGV (Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı) Genel Sekreteri Dr. Akm Çakmakçı nm vefatma insamn inanası gelmiyor. Son bir kaç ay içinde Çakmakçı ile yine teknoloji konulu toplantüarda birlikte olduk. Bırden haber ahyorsunuz ki Çakmakçı aramızdan ayrılmış... TTGV şirketlerin yeni ürün geliştirmelerine parasal ve düşünsel destek ve yardım ederekrekabet edebilirliklerinı arttırmaya ve Türkiye'nin genel teknoloji geliştirme düzeyini yükseltmeye ve bu açıdan ülke ekonomisini dünya ekonomisine hazırlamaya çalışıyor. TTGV Akm Çakmakçı önderliğinde 10. kuruluş yılında büyükbir atılım yapmış ve teknoloji geliştirme ve üretme fikrini, başta sanayi olmak üzere bütün topluma yayacak kampanyalar düzenlemişti. Ölümün soğuk ellerinden biri olan ağırkalp krizi, Akm Çakmakçı'yı, yüksek teknoloji ve enformasyon teknolojileri alanmda Türk ve tsrail firmaları arasmda işbirliğini güçlendirmek amacıyla İsraü'de düzenlenen seminerde bir konuşma yaptıktan sonra yakalamıştı. Bır aylıkyoğun çaba, Çakmakçı'yı hayata döndüremedi. İTÜ mezunu Makine Mühendisi Çakmakçı, MKE'de Genel Müdürlük ve Yönetım Kurulu Başkanhğı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na Müsteşarhkyapmıştı ve ayrıca TÜBİTAK Bilim Kurulu ve YÖK üyeliğini sürdürüyordu. Özyaşammdan: "Çakmakçı'nm, projelerde verimliîik ve prodüktivite, sanayiyapısı ve stratejıleri, savunma sanayii, küçük sanayi ve demirçelik konularında çeşitli konferans ve yaymlan vardı. İTÜSenatosu'nca 1989 yılında Akm Çakmakçı 'ya; ulkemizde araştırma ve geliştirme etkinliklerinin yaygmlaşması, üniversitesanayi işbırliğme katkıları ve özellikle savunma sanayıinde modern teknolojilerin uygulanması konusunda gösterdiği başarı ve hizmetlermden ötürü Fahri Doktor unvanı verılmiştı. Çakmakçı ayrıca ODTÜ Parlar Vakfı'nm Hizmet Ödülü'nü almıştı". Önümde, TTGV'nin yeni çıkarttığı DESTEKnoloji dergisi duruyor. Çakmakçı, "Güçiü Türkiye için inovasyon ve teknoloji" başhklı başyazısmda hedeüerini şöyle açıkhyordu: * "Ülkemizin kalkmması, işsizliğin önlenmesi ve sürdürülebüir ekonomik büyüme için ülke olarak teknoloji üretmemiz gerektiğini vurgulamak; * Sanayi ve bilışım sektörlerinde faaliyet gösteren firmalar nezdinde, teknoloji geliştirme ve inovasyonun önemli oldugu algısını güçlendirmek; * Teknoloji geliştirme ve inovasyonun her türlü ekonomik krizi aşmada ve olası krizlere karşı bağışıkhk kazanmada önemli bir araç oldugu algısını güçlendirmek; * Üretim verimliliğini, kârhhğı, uluslararası rekabet gücünü arttırmak için teknoloji geliştirme ve inovasyonun önemli bir silah oldugunu, firmaların bu konuda yardım almak için her zaman TTGV ile işbirliğine girebileceklerini vurgulamak... " Yol arkadaşlarmın, bu çabaları arttırarak sürdüreceklermden şüphe etmiyoruz... *** Gelecek cumartesiyeniden birlikte olmak umuduyla... obu:sah@cumhunyet com tr CBT Inteınet ddresı wwwcumhnrıyet.com.tr Cumhuriyet BİLİMTEKNİK • No:768 8 Aralık 2001* tmtiyaz sahibı: Yedı Mayıs Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. adına tlhan Selçuk . Yayın Danışmanı. Orhan Bursalı • Sorumlu Müdür: Fikret llkiz. Gorsel Yonetmen Tüles Hasdemir • Baskı: Sabah Yayıncılık A.Ş Idare Merkezi ve Yazışma adresi: Turk Ocağı Cad. No: 39/41 Cağaloğlu, 34334 tstanbul. Tel: (212) 312 05 05 • Faks: 0212313 83 93. Reklam: Publi Media 768/3