Katalog

Şımdı Multıcell Assouatesden Ronald Faris onder lığındekı bır ekıp hucrelerm ışlevlerını surdurmelerı ıçın farklı bır yaklaşımdan ydrdrlanardk bır dızı olumsuz karacı ğer hucrelerı urettı Genellıkle hucrelere bolunmeyı dur durmalarını soyleyen pıotem smyallerını kesmekle gorevlı SV40 1 anüjen ddlı bır gen yerleştıren ekrp sonuçta oluşan hucrelerm hâlâ karacığcı hucreleıı gıbı ışlev goıdukleıme ve kdnddkı atıkkrı temızledıklerme tanık oldu Multıcell den Stephanic Cascio hucre çevıımıne gırmeye zorlarıan bu huueleıın o drıddn berı pompdlamayı surdurduklerıne hucreleıdekı telomerazm da doğal olarak tetıklendığme dıkkat çekıyor Gelgelelım bu durum Nebraskd Unıversıtp sı karacığer nakıl uzmanı Ira FOJC u kaygıldndırıyor Telo meid/ırı ridsıl tetıklendığını kımsenm bılmedığme parmak basan Fox bunun başka şeylere yol açabılecegmden koı kuyoı Bır çekmce hucıeleım kanseıe yol dçdbıknesı Gunumuzde bu tur aygıtlar genellıkle domuz karacı ğer hucıelerı ıçerıyoı çunku bağışlanan karacığerler he men hdstdyd ndkledılıyor Ancak domuz hucrelen genellık le bağışıklık sıstemmde ıstenmeyen etkıler yaraüyor Dengede yaşamlar Sılıkondan ydpılmış mırıık trdmplenler erkeklerde pn yaygın tur olan prostat kanserımn saptanması açısmdcm son deıece duyaılı bııer algıç ışlevı gorebılırler Algıcı gelıştılen araştnma ekıbı klmık J ^^^^^^^^^Baçıdan onuıılı Ozellıkle bebek bekleyen kadmlar taraimdan çok yaygm kullanılan bır vıtomın hapında yuksek duzeylerde colchıcıne adh tokhme idsüdyaıı bıhnı ddamlan bu tur bıtkı ozlu ılaçlann sakat doğum lara yol açahılereğme dıkkat çehyorlar 24 gebe kadının doleşmden (plasenta) Idn omeklerı dlıp mceleyen IVayne Lyalet Unıversıtesı uzmanlanndan Hov/ard Petty ve arkadaşlaıı 5'ınde colclnune adh maddeye rabtladılar Orneklerdeh cochıcıne mıktan zarar h pthler yaratarak denh yuksekü Colchıcme bırçok bıthde doğal oldiak bulunan bır maddedır Bu rnadde kmv zaman gut hastalığmm eağaltımmdi kııllamlmakla bırhkte hucre bolunmesıru t'ngclledığmden yuksek dozda kullanımı olumcul bır etkı yaratabıhr Duşuk dozlarda ıse dolute zarar verdığı bıhrur Kan ornekiennde rastlanan colchıcme ' maddesının neıeden kdyndkldiıdığuid ontelerı bır açıklama geüremeyen Petty ve ekıbı daha sonra kaniannda bu hmyasala rastlanan kadmla nn tumunun de bıth ozlu haplar aldudan faık edıldı Araştrmacılar çok yaygm kuüanuan ve gmkgo bloba ıçeren bır vıtamını mceledıklerınde bunun colchı cme" de ıçerdığmc tanık oldulaı Baldınkaıa ağacınddiı çıkdrtılan gmkgo bıloba genellıklp Alzheımer hastahğı ve yaşhlarda bellek yıtımme karşı kulla nılıyor Ancak belleğı guçlendırdığme manılan bu madde son zamanlarda gençler arasmda da çok yaygm bır bıçımde kullanılmaya başlandı Admı vermedıklerı tek bır gmkgo bıloba orneğmı mceleyen araştırmacılar bu konuda bır genelleme yapmak ıçın henıız ypteıh veıı olmadığma dıkkat çekmekle bırhkte otekı bıtkı ozlu ılaçlarıçm de geçerlı olabıleceğı konusunda uyaııda bulunuyorldr ve bır bdğaltım yontemınm salt geleneksel ve doğal olmasmın onun guvenlı olduğu anlamı na gelmedığını dıle getınyorlar Bıtkı ozlu ılaçlann bırçoğu belh bır tuzuğe uygun olarak uretıhnedjğmden bunlann zararlı hmyasallar ıçerıp ıçermedıklerı kesm olarak bılmmıyor DOGAL ZEHIR ^*T^ ıMtMPV*' A Lim? ' ^jt^^M^^ ^^^BHHİ^fe. I^^K molekullerın duzeylermın kesm olçumunde ılk kez mıkroskobık yapılardan ya f *• t ., » larlanıldığırid dıkkat çekı yor Ekıbm uyeleı ınden Kalıforruyd Unıversıtesı nde gorevlı Arun Majurabar soz konusu yontemm kanserle ılıntüı pro tpınlerın belırlcnmesı ve pıotem yongalaımın lıı/lı smdnrrid sında yenı olandklar sunduğunu düe getırıyor Oak Rıdge Ulusal Laboratuvarı ndan Thomas Thundat ve Guney Kdlıfornıyd Unversıtesı kanser araştırma uz mdnı Richard Cote ıle bırlıkle çalışan Majumdaı standaı t yaıııletken ureüm yontemleı mden ydrarlanarak ^ÜOO mıkro metre uzunluğunda uçgen bır süıkon nıtroz dırsek oluştur du Ardından bu dırseğm ust yuzeyme prostdt ozgul antıjen (PSA) adı verılen bır proteıne ılışen ve prostat urlarıyla ka na ıleülen antıkorlar yerleştırıldı Araştırmarılar dırspğın uzerıne PSA ıçeren bır erıyık doktuklerınde pıotem molekulleıı buna ılışırken dırseğın hafıfçe bukulduğune tdnık oldular Dırsektekı devınımı sağlayan ek molekullerın ağırlığı olamazdı çunku sayüaıı bu agırlıgı yaratacak denlı çok değıldı FSA molekullerı sılıko nun yuzeyınde toplandıkça yuzeydekı ağıılık değışıyor bu da dırsegın bukuimesme yol açıyordu Bukulmo dırscktcn yansıtılan duşuk guçlu bu lazerden yansıtılan ışığın sektırılmesıyle saptandı Ardştırmacı lar yaklaşık yuz hıdıojen molekulunun genışlığıne eşıt olan 10 nanometreden duşuk devınımlen saptayabıldıler Majumdar ve ekıbı mılılıtrede 0 2 nanogramd vaıan duzeyler dckı PSA yı saptaydbıldıleı Bu duzey gunumuzde PSA ıçın kullanılan ELISA testıne eşıt olduğundan ekıp dırseğı daha uzun tutmak suıetıyle bunu ddha dd gelıştırmeyı tasarlıyor Ne Vdr kı bunu yapmadan onrp bırtakım engelleıın aşıl ması gerekıyoı Bu engellerden bır tdnesı bır olasılıkla ye rıne daha ucuz LED lerın konabılecegı ırı lazer Buna bır seçcnok olarak PSA molekulleıı eleküık dırencmdekı degışımle saptanabılır Parkinson'un kaynağı toprakta Az mıktarda topragın ağza alınması bıle Parkınson hastalığına yol açabılır Yenı yenı ortaya dtılan bır kurama gore toprakta bulunan ender turde bır bakterı soz konusu hastalığa neden olal nlıyor Nocardıa asteroıdes ddlı bakterının ınsanlarda zaman zaman beym ıltıhaplanmasına donuşen akcığeı ıl tıhdpldnmdsınd yol açtığı bılınıyor Bu bügıden yola çıkan Kahfornıya Unıversıtesı mıkrobıyolojı uzmanı Blaine Beaman hastalığa neden oldn bakten orneklerını ığneyle farelere aktararak gelışmelen ızlemeye koyuldu Sonuçta farelerın bır bolumunde akcığer ve beym rahatsızlıklarınm behrtılerıne rastlarken bunlann dışında kalan yuzler cesının tıpkı Parkınson hastdldrındd olduğu gıbı devmımlerınde bır tıtreklık ve yavaşlama meydana geldığıne tanık oldu Elektronık mıkroskopla yapüdn gozlemler bakterüerın beynın devınım denetımıyle ılıntüı olan bazal gang lıa adh kuçuk bır bolumune akın ettıklerını ortaya koydu Bdkterüer orada dopamın ureten sınır hucrelerme yanı Par kınson hastalığmda da saldrrıya uğrayan beym hucrelerme bulaştılar Bu durum bakterının bellı turlerınm Parkınson hastalığına yol açabıleceğını ortaya koyuyor Nocardıa' hemen hemen tum toprak orneklerınde rastlanabüen bır bakterı turu olduğundan herkes tdrdfmdan her an solunması olası Ne var kı bu bakterının bınlerce tunmden yalnızca bırkaçı hastalığa neden oluyor Bu tur bakterılerın Parkınson hastalığına yol açtığınrn çok daha onceden büındığıne dıkkat çeken Bırmıngham Unıversıtesı sınrrbılım uzmanldrından Adrian Williams bakterüerm hastahğın asü nedenı olmayıp kunı duı umlaı da tetıkleyıcı bır etkı yaratabıleceklerını one suruyor Gelgelelım toprak ıle Parkınson arasındakı bağlantı nm kdnıtlanmdsı oldukçd mcelıklı bır ış Beaman fareler Parkınson benzerı belırtıler sergılemeye başlar başlamaz beyınlerındekı bakterılerm gızemlı bır bıçımde ortadan kaybolduklarını belırtıyor Boyle olunca bakterıler hastalı ğd neden olsalar bıle ınsan beynı uzermde yapılacak bır otop<îide bunlara rastlanmayabılır 766/7 DUMBO DALIŞTA Fıller kendılerme ozgu akcığerlere sahıp bır memeiı turu olmakla bırlıkte, 300 yıldır famse bunun nedenı konusunda bır açıkla ma getırememıştı Artık bu soruya bır yanıünvz var Fıller şmorkellı daıhş ıçm en uygun tur memehlerde akcığerlerle goğus kafesı ara smda plevral boşluk adıyla bıhnen sıvı dolu bır boşluk vardır Bu boşluk akcığerlerm duzensız bıçımdekı goğuste tıpkı bır balon gıbı şış mesıne olanaktanır Gelgelelım, 61lerde plevral boşluk yoktur Bunun yerme, akcığerlerı gevşek bır bağlayıcı dokuyla çevnlıdır Bu ozelhk ılkkez 1682 de su yuzune çıkartümış ancak bu konuda doyurucu bu açıklarna geunlememışu Şımdı Kahfornıya Unıversıtesı fızyologlanndanjohn West fılle rın anatomık yapısmddh bu sıradışılığın su altmdayaşama uyum sağlamak uzere oluştuğunu one suruyor Fıller hortumlarmdan soluk almak suretıyle su yuzeymın altm da kalabıhrler Bu canhlarda plevral boşluk olsaydı suyun altında kal malan atmosfer basmcma açık olan akcığerlerm ıç bolumuyle, boşluğu orten zann ıçmdekı mce kdiı damaılaıı aıasmda buyuk bır basmç farkma yol açardı Damarlar çevredeh suyun yarattığı yuksek basmcm ethsıyle sıkışırdı Su yuzeymın 2 metre altında yuzen bır Ghn bedenmdeh basmç akcığerlerm ıçmdekı basmçtan yaklaşık % 20 daha yuksek olurdu Bu basmç [arkı ıse plevral zardah damarlan patlatıp olumcul bır eth yaratacak denh yuksektır Boyle olunca, evrım bu sorunu plevral boşluğun yerını bağlayıcı doku katmanlanyla doldurup mce damarlan yok ederek gıderme yoluna gıttı Gevşek doku, fil suyun alündayken, akcığerm goğus kafesı ıçmde kayıp genışlemesme olanak verıyor VVest'm açıklaması üllenn bır zamanlar sudan çıkmadıklan goruşune üpatıp uyuyor Molekuler kanıtlar üllerm denızayılan ve dugonlarla yakmdan ıhntıh olduklannı ortaya koyuyor Son paleontolofîk araştırmalar da fıllenn oncelerı suda yaşadıklannı, daha sonra evrüerek karada yaşayan canhlara donuştuklerını gostenyor Fıl dolutlennde nefrostom adı verılen suda yaşayan turlerde olup, kara canklannda olmayan bır bobrek sıstemmm bulunduğuna da dıkkat çehhyor Sayfa haberlerı. Çımen Oner Rıta Urgan