Katalog

Yıldızlar hakkında bilgi Çanakkale Asos'ta bır olaya sahıt olduk ve çok etküendık Assos'ta bır grup arkadaşla ıskeleye yatmış yıldızlan seyredıyorduk Orada yüdız kaymalan çok olurmuş Bır ıkı yüdız kaymasına şahıl olduk Istanbul'da boyle bır gokyuzu goremedıgımız ıçın oradakı tablo bızı buyulemıştı Gece 22 sulannda (bır uçgen ve her koşesınde yüdız oldugunu duşununuz) uçlu yüdız ayru anda kuzeyden guneye doğru hareket etmeye başladı Ozeüıkle ben zaten hareketlerınden once o yüdızlara bakıyordum Arkadaşlanmızla once uçak mı dıye baknk, fakat 30 sanıye kadar sonra kayboldular Ne olabüecegını taruştık Boyle bır harekenn adı yüdız kayması olabüır mı gorduklenmız uydu olabüır mı bümıyoruz Bızler musbet bıhme ınanan ınsanlanz Fantasuk hücâyelerı dınler ama fazla ustunde durmayız (orn ufolar gıbı) Sızden ncamız bızım anlayabüecegımız şeküde bügı vermenızdır Bu konuda bügüenebüecegımız yayınlar da tavsıye edebüırsenız çok memnun oluruz Conul Dokgoz Emaü gonuldokgoz@superonlıne com <maüto gonuldokgoz@superonhne com> Astronom Haıan Eseno$lu yanıthyor Olen bır kuyruklu yüdızın kan kuçuk çekırdeğı çok ufak toz tanecüdenne kadar parça lanır Uzayda bol mıktarda bulunan bu kuçuk gok taşlannın yorungelen Yer yorungesı üe keaşüklennde goktaşlan buyuk hızlarla Yer atmosferıne gırerler Surtunme ıle de ısınırlar ve ışık saçmaya başlarlar Bu olaya kayan yıldız adı venlır Ufak olduklanndan daha Yere ulaşamadan yukarüarda yanıp bıterler Ozellüde açık yaz gecelennde çok ınsann gordugu bu olayın gerçekte yüdüarla bır üışlası yoktur Bu ve bu gıbı olaylara taruk olunduğunda dıkkate alınabüecek temel ozet bügüer şunlar olabüır 1 Yüdızlar bırer enerjı ureten kaynaklar olduklarından Yerden gorulen ışıklar atmosfe nrmzden geçerken kınlmadan dolayı saçü maya ugrar nokta kaynak yerıne genışlemis kaynak olarak gorulur bu da surekh yanıp sonen parlakhk degışımlen (kuçuk parüülar) şekkndekı yüdız goruntusunu verır Bu dynı zamanda bır gok cısmınm yüdız veya gezegen mı olduğuna karar verebümek ıçın onerüen bır yoldur da Gerçekte yüdızlar çok uzak cısımler olduklanndan atmos ferımız dışından baküdıgında onlar hep nokta kaynak olarak gorulurler Gezegenler gı bı onlan asla dısk şekbnde goremeyız Gezegenler ıse bıze yıldızlara gore çok yakın olduklanndan dısk şekhnde ve Guneş ışıgını yansıtnklarmddn dolayı ışüdannı kırpışmayan sabıt yanan bır ampul gorunumdedırler Temız kararüüc bır atmosferde gokyuzune ba küdıgında ozelhkle parlak yüdızlann bu kırpışık gorunumlen gokyuzune ılk kez bakan larm dıkkaünı çekebüır Surekh o yürdızı ızlemeye yoneltebüır Bu da bır muddet son ra berabennde goz yorgunlugunu genrebılır 2 Yüdızlar seyredüırken gozleyenın çok kuçuk bır yer degışormesıyle gokyuzundekı bu çok uzak gok cısımlerı sankı yer degıştırıyor şeklınde algüanabüınır Oysa yüdızlar yuzlerce yü mertebesınde yer degışnrmezler (uzaya bırer çıvı gıbı çaküı olarak duşu nebüınz) Benzer şeküde gezegenler de saatler sonra yer degıştırdıgı dıkkatlı bır gozlemle (ömegın sabıt yüdızlarla karşüaşürarak) ancak anlaşüabüınır Buna gore gokyuzunde sanıyedakıkd mertebesınde farkedılebüır bır hızla yer degışüren bır cısım varsa bu bır yüdız (ve/veya yüdızımsı gokcısmı) ve gezegen olamaz Burüann ısında çogunlukla atmosfer dışındakı yapay uydulann geçışlenne rast gelmek çok olasıdır Gorme alanımız ıçınde konumlanna gore kasa sureü olarak Guneş ışıgını yansıtuklanndan uydulann gozle gorulebüır bır parlaklıklan vardır (npkı sonuk yüdızlannkıne benzer şeküde) Hızla üerlemelerınden (ama çok kısa surehgıne) onlan sabıt gorunumlu yüdızlann aralanndan üerleyışlenyle kolaylüda farkedebüınz Guneş panellennden yansıttüdan bu Guneş ışıgı bazen buyuk orarüarda gerçek leşır kı o zaman da onlar anlık flaş ışıgı şek lınde gorulurler (ozellüde Indyum uydulannda) 3 Çıplak gozle ayru bır a s m e aıt 3 ayn yüdızımsı gorunumu verecek (uçgenın koşelennde oldugu soylenen) dogal bır gokcısmının oldugu bügısı büım lıteraturunde yok Nlore or Less Işte sıze bır s o z m e ü k d a h a Aşağıdakı ıfadenın ıçerdığı ıkı ondalık sayı tekrar e d e n üa s o z c ü k şeklınde sıralanrruştır MOREMOREMORE LESSLESSLESS Bu ondalık sayüardan bın dıgennın katlanndan bındır Ve bunlardan bın en basıt şekılde kesır olarak yazüırsa paydası 1000 den kuçuktur Soru: Bu basıt kesır nedır 9 757. sayıdala "Leyla üe Mecnun" isimlı bilmecenın yanıtı: MECNUN = 138202 Bılmeceyı doğru çozen okuyuculanmız Omer GemıcıBalıkesır, Can TemızoÇluGazıantep, Ramazan Bulancanlstanbul, Mehtap Fungorlstanbul, Avnı AkyuzZonguldak uyuru Cahit Arfanısma konferans ODTU Matemabk Bolumu ve Matemaük Vakfı tarafindan Cahıt Arf anısına ortaklaşa duzenlenen yülüc konferans dızısının ükı 6 Ekım 2001 Cumartesı gunu saat 15 00'da ODTU Matemaük Bolumu Cahıt Arf Anfisınde gerçekleşecektır Feza Gursey Ensbtusu'nden Prof Dr GunduzDceda, Pnnceton "InsıtuteofAnvancedStudy' 'denProf Dr RobertLanglands ve Heıdelberg Unrversıtesı'nden Prof Dr P J Rocjuette ten oluşan 'Cahıt Arf Konferans Dızısı" Danışma Kurulu bu yükı konuşmacı olarak Essen Unıversıtesı Matemaök Bolumu ogreum uyelennden Prof Dr G Frey'ı seçtı G Frey ' Brauer Gruplan ve Ven Guvenlüıgı" uzerıne konuşacak Konferans Dızısı ve Cahıt Arf'la ügılı bügüen http.//arflecru res.math metu.edu tr/ WEB sayfasından alabüırsınız Jeofizik Mühendislerl Kurultayı Bu yuzden gorulenın sunı bır gokcısmı oldu gu duşunulmehdır 4 Gece gozlemlerımız sırasında uydulann kuzeyden guneye degü tersme guneyden kuzey tardfına hareket ettdden goruldu Bu ızlenımlerın bügı değen olup olmadıgma ve genelleştırüıp geneUeşhrüemeyecegıne ve ılgüı dıger bügüere uydular konusundakı iataplardan ogrenılecek Bununla bırlıkte gectıgımız hafta ıçerısınde sabah erken saat saatlerde (05 50 cıvannda) batıdan kuzeye doğru bır yapay uydunun uzunca bır sure (dakıka mertebesınde) hareket ettıgı tarafim dan ızlenmıstır Yukarıdakı ozet bügıler gokyuzunde tanık olunulan bu ve bundan sonrakı ügınçlüdenn tanısına yardımcı olacaktır Astronomı ve Uzay Büımlerı konula nnda kolay temın edebılecegınız üa kaynak şunlar olabüır 1 Gokyuzunu taruyalım ısırrüı TUBITAK Po puler Bılım Kıtaplan yazarlan ProfDr M Emın Ozel ve Dr Talat Saygac haberleşme ıçın emaü bteknık@tubıtakgovtr veya ınternet wwwbtelcruktubıtakgovtr 2 Astronomı ve Uzay Büımlen ısırrüı Orta Ogretım Kurumlan ıçın hazırlanmış bır ders kıtabı 1ekışü< Yayıncüüc tarafindan Ankarada 1996dabastırümış Yazarlan (hepsıProfDr) Z Aslan C Aydın O Demırcan H Kırbıyüc E Derman Daha üen sevıyede bügüer ıçın ıse Istanbul Ankara ve Ege Unıversıtelennce yayımlanmış kıtaplan onennz Deprembüımcı ve Turkıye nın ekonomısme yon veren yeralh kaynaklan (petroldogalgaz maden yeralusuyu, jeotermal taş ocağı) aramacüan ve muhendıshk jeofizıkçüerı (metro tunel yeraraşürma (zemm) yerseçımı kentsel planlama) çevre arkeojeofizüc ve uzay je ofizıkçüerındenoluşanyaklaşık 1000uzman 811 Ekım2001 tarıhlen arasmdaAnkarada Turkıye nın gerçeklenru tartısmak ıçın bıraraya gelıyor Genel Başkan Prof Dr Ahrnet Er can ın açış konuşmasıyla başlayacak ve Sayın Bakan Safter Gaydalı nın da sunuş yapaca gıtoplanüya TUBITAK MAM KANDHU DSI MTA TPAO Kl DLH ILLER AFETIşlenGe nel Mudurlerı TMMOB Genel Başkanı ve basın katüacak Ankara MTA Kultur Merke zınde yapüan toplantıda 21 poster 54 sozlu olmak uzere toplam 75 sunum yapüacak Sunular deprem deprem kestırımı deprem çekıncesı maden petrol çevre yeryapı deprem üışlası yeraraştrma yontemlerı (zemın etudu) yerleşım yen planlama gıbı ko nularda yapüacak Toplantıda dort konuda açık oturum yapüacak Açık ofurum konulan şoyledır Marmara Kapanında Deprem Turkıye d e Altın Madencüıgı ve Sorunları YerYapıDeprem Üışkısı ve Yasalar Turhyede Petrol Aramacüıgı Uretımı Üetımı ve Enerjı Uretımındekı Yen Uluslararası Evliya Çelebi Sempozyumu Dogu Akdenız Unıversıtesı (Gazımagosa KKTC) 89 Kasım 2001 tarüüerınde Turk Düı ve Edebıyatı Bolumu tarafindan duzerüenen Uluslararası Evhya Çelebi Sempozyumu'na ev sahıplıgı yapacaktır Uluslararası Evhya Çelebi Sempozyumu nun duzenlenmesındekı amaç dü edebıyat sıyası askerı, ekonomık ve toplumsal tarüı sanat tanhı mımarhk gı bı degışık alanlardan Evliya Çelebi Seyahatnamesı uzennde çalışan uzmanlan ve konuya ügı duyanlan bır araya getırmektır Sempozyumda 17 yuzyüda yaşamış olan Evliya Çe lebı nın 40 yü boyunca yapügı gezüennı anlatügı, çok değışık cografyalarda yaptıgı gozlemlen derledıgı bügüen ve edındıgı ızlenımlen buyuk bır ustalüda bırleştınp okuyucu ya sundugu Seyahatname, çeşıtlı yonlenyle ele abnacakür Uluslararası Evliya Çelebi Sempozyumuna ABD Almanya Fransa Rusya Hollanda Macanstan, Azerbaycan, Norveç Turkıye ve KKTC'dekı çeşıüı unıversıtelerden çok sayıda büım adamı katüacaknr Toplam 32 büdınnın sunulup tartsüacağı sempozyumda 3 de araşnrma sunusuna yer verüecekur Da gun surecek olan Uluslararası Evhya Çelebi Sempozyumu na Seyahatname uzenndekı bıhmsel ayınlanyla bu alanda çahşanlara onderhk eden degerh Turkolog Prof Dr Robert Dankoff (ChıcagoABD) ve Prof Dr Klaus Kreıser (BambergAhnanya) konuk konuşmaa olarak katüacaklardır Bügı kamüe ımer(a)emu edu tr tel +90 392 630 20 16 faks +90 392 365 16 04 759/2$