Katalog

madıgını yazıp bınanın başına da koyacağız. Zaten ekipler geldıgı zamanda bızlm ekipleruniz onlara yardımcı olacak, profesyonel ekipler o tarz binalarda boş yere zaman geçırmeyecekler Ilkyardım egıümini bütun mahalleye vermek istiyoruz, sadece deprem için degil, olası bir yangın, dogalgaz, tüp patiaması, bina yıkılması gibi durumlarda da ılk yardım gerekli. Sunı solunumdan tutun, damar baglamaya, kanı durdurmaya kadar uzanan bır ılk yardım egıtunini ev hanımlarmdan esnafina kadar, herkese vermeyi düşünüyoruz. Sorn: Afet durumunda kim ne yapacakbeüimi? Yanıt: Evet. Amerika'dan alınmış ve şu anda başka mahallelerde uygulanan mahalle afet planını uygulamaya çalışıyoruz. Bu kapsamlı bır plan, sadece ilk yardımı ve hafif arama kurtarmayı kapsamıyor, genel olarak mahalle afet hazırlık planını kapsıyor. Bu k o nuda eğitim alıp mahallelıyi de egitmeyı düşünüyoruz. Istanbul'un belli semtierinde de bu çalışma yürütüluyor Bir iletişim ofısi sagladık tıuan Yerleşimleri Dernegi'nin de ilk başlarda çabalanyla afet hazırlık çalışmalannı yapan mahalleler ve semtlerle iletişim saglıyoruz. Birbırımızle sureklı iletişim halindeyiz. Diğer mahallelerden farklı olarak bir jeneratörümüz var. Bu olası bir afet sonrasında kriz merkezı olarak düşundüğumuz bir toplanma alanının aydınlatilması için çok büyük bir avantaj. Onun dışında çeşitli el araç gereçleri, battaniyeler, baget eldiven, tulum gibi malzemeler toparladık. Yiırtiçi ve yurtdışı bu konularda bilgi saglamak ve iletişim kurabılmek ve hatta belki yardım bulabilmek için Internet sayfası açtik, KugnBcnk.org olarak. Çalışmalan orada yayınlıyoruz. Japonya'da ve Amenka'da ömeklerini gördügümüz anma etkinliklerine önem veriyoruz. Ozellüde yıldönumleri çok önemlidir bu ça lışmalarda Hatırlatina haürlama ve bilinçlendirme ıçın bu anma etkınlikleri önemle yapılmalıdır. Soru: Örgüttenmaniz nasü geliçiyor: Yanıt: Deprem için çalışmalarırnız başladıgında ınsanlara seminerler verdik Bunlann birincisi mahallemizde oturan Amerikalı deprem egitim uzmanı Marla Petra'nın, ikincisiAkut uyesi AtillaUlaç ınverdıgı seminerlerdi. Bunlardan sonra önce kendi çevremizi tanımamız gerektiğine karar verdik. Evlerimız ne durumda, mahallemizde neler var, olası bır afet anında nerelerde toplanümalı.. Bu sorulara yanıt aramak için çevremizi tanıyalım turlan ve incelemeleri yapmaya başladık Bınaların durumunu, hangisinde nasü hasarlar çıkabileceğini, ahşap ve betonarme olanlan, kaç katlı olduklannı, doğalgaza rru yoksa bir yakıt depolanna sahıp olduklannı saptamaya başladık. Kuzguncuktaki tupgaz depolannı, yaşanan ya da terk edılmiş evlerı saptadık Olası bir afet anında ılk mudahaleye bız nereden başlamalıyız, çok onemli. Toplanma alanlanmızı belirledik. Bunlardan bıri Nakkaştepe mezarlıgının yanındaki bostan, ikincısi Icadıye Caddesı uzerindekd bostan ve uçuncu olarak ta bizim kriz merkezimiz olan saglık ocagının yanındakı basket sahası. Kriz merkezimiz dedigımız saglık ocagımız tek katlı bir yapı. Uzmanlara incelettirdık. Binada herhangi bır sorun yok, afet anında bınanın yıkılması söz konusu degil. Kasklanmız, ufak el aletlenmiz, bisikletimiz jeneratörümuz hepsi bu kriz merkezınde. Merkez olarak da orayı aldık. Bu uç noktada ınsanlar toplanacaklar ve olay anında herkes gıdecegı bölgeyi bilecek, Insanlar birbirlerine ve komşulanna yardım edecekleri için, yanmdaki bınanın durumu hakkmda da bilgi sahibi oluyor, böylece kendilenne ve yaşamlanna ait güvenleri artıyor. Zümrütten akisler A. M. C. Şengör "Sisyurt"a yolculuk Grönland'ın orta kesiminin tamamen buzla kaplı olduğunu 1887'de ilk kez belgeleyen Norveçli büyük kuzey kaşifi Fridtjof Nansen (18611930), ilkçağlardan günümüze kadar kuzey kutup bölgelerine yapılmış keşif gezilerinin tarihçesini anlattığı eserine "SisYurt" adını vermişti. Yıllar önce bu büyük eserin Almanca çevirisini okumuştum. Nebelheim olarak çevrilen başlık beni çok etkilemişti. Avrupa'nın kuzeyinde yaşayan HintAvrupa kavimlerinin mitolojisi olan Edda'yı bilenler, bu hikâye ve şiirler topluluğunda sis ve karanlık temalarının ne kadar sık tekrarlandığını hatırlayacaklardır. Ama Kuzey Kutup Dairesi'nin (66 K) kuzeyinde veya yakınlannda bulunmamış olanlar buralarda sis ve karanlığın ne anlama geldiğini gözlerinde kolay kolay canlandıramazlar hele bizler gibi Akdeniz'in o günlük güneşlik, rengarenk dünyasında doğup büyüyenler. Bizim dünyamızdaysa sis, açıklığı bazen perdeler, kuzeyde ise sis perdeleri yalnızca bazen aralanır. Grönland'ın batı kesimlerindeki Isua bölgesinde bulunan dünyanın 3.9 milyar yıllık en yaşlı kayaçlannı inceleyen eski öğrencim Dr. Ali Polat (İTÜ 88), bunlarda gördüğü kayaç türlerini, kayaç topluluklarını, genel yapıyı veyapısalevrimi, benim Rus meslektaşlanmla birlikte Orta Asya'da bulduğum çok daha genç (500350 milyon yıl öncesine ait) kayaç topluluklarına benzeterek, dünyanın bu en eski kayaçlarının da bulunduklan yerlerde halklara atfen artık genelde "Türk tipi" denilen bir evrim sürecinden geçerek oluştuklarını düşünmüş. "Bir gelip kendi gözlerinle görsen" dedi. Tesadüf, Isua bölgesi bugünlerde çağımızın en iyi yapısal jeologlarından olan yakın dostum Prof. Dr. John Myers tarafından haritalanmakta. Bir diğer yakın arkadaşım, kırk yıldır Batı Crönland'da çalışan ve Isua'daki dünyanın en yaşlı kayaçlannı ilk bulan Oxford'lu şöhretli jeokronolog (=kimyasal yöntemlerle taşların yaşını saptayanlar) Stephen (Steve) Moorbath da bu yıl gene orada olacaktı. john ve Steve de Crönland'da 40 yil dünyanın KÜS2& ZZSJZMS 1 S Î Ü E t gorülmeyen bir yağmur en eski cröniand jeoiojî Servisi araştma altında *"" W "oyoçlar, peflnde... bir yol uzerindeyiz. Bu yolun da trafik konusunda âcilen çozüme ihtiyacı var. Trafik yasagı, park yasağı, tek yön gibi Binalarımız depremden sonra başka semtlerde oldugu gibi çok buyuk hasar görmedi. Hafıf hasarlı bırkaç bina vardı, tespıtlerden sonra onanmlan yapıldı. Biliyoruz kı bu son deprem bır Istanbul depremi degildi. Işte Marmara'da. olan bır depremde acaba bınalarımızda nasü bir durum ortaya çıkar, bunlann tek tek tesbitı için çahşmalara başlamak istiyoruz. Büinçsizce yapüan mudahalelenn yapılann dokusunu zayıflatugını duşunuyoruz. Kaçak katlar var, bu fazladan yapılmış katlann kaldınlması grekıyor. Zeminlerm, bodrum katlannın rutubetten, bakımsızlıktan zayıflamış olması sözkonusu, semtimizde zeminden gelen sular var. Binalann tek tek envanterinin çıkarülması, bunlan web sayfasında (www.sayısalgrafik.com.tr/cihangir) yayınlanması ve bu konuda semtte yaşayan insanlann bilgilendirümesi gerekiyor. On günlük Crönland gezimi burada uzun uzadıya anlatmayacağım. Belki yakında All ile birlikte Cumhuhyet Bilim Teknik okuriarı için dahageniş biryazıda özetleyebiliriz. Hava tam bir felâketti. Rivayete göre kırk yıldır böyle bir yağmur görülmemiştl. Bir hafta boyunca kampımızın iki adım ötesindeki tepecikleri, gölü, sis nedeniyle göremedik. Çadırlanmıza hapis olarak alacakaranlıkta rüzgârtn sürekli ulumasını, dlnmeyen yağmurun çadırın üzerinde trampet çalmasını dinledik. Stk sık Nansen'in SisYurt'u aklıma geldi. Büyük kaşifin eserine niçin bu adı seçtiğini her zamankinden daha iyi anladım. Ama bu sürede Ali ve john'la harita ve keşifler üzerinde bol bol tartışma olanağını buldum. (Moorbath da başka bir kampta hapisti.) Ali'nin konuya olan mükemmel hâkimiyeti beni çok etkiledi ve mutlu etti. Ne istediğini bilen, zeki bir öğrenci geldiği zaman, İTÜ'deki jeoloji eğitiminin dünya çapında rekabet gücü yüksek olan öğrenci yetiştirebildiğinin kanıtıdır Ali. Böylece, yükseköğretim sorununun çok hayati bir kısmının ortaöğretimde çözülmesi gerektiğinin bir kez daha benim kafamda altı çizilmiş oldu. YÖK'ün getirdiği ortaöğretim puanı uygulamasının üniversite seçmelerinde ne derece gerekli ve önemli olduğunu daha açıkça gördüm. Birkaç günlük iyi havada Ali'yle birlikte yaptığımız gözlemlerden pek çok şey öğrendim. Yıllardır 3.8 milyar yaşındaki bu kayalarda bulunan ve hep bizim "Türk tipi dağ oluşumu" modelini destekliyor sandığımız örneğin yassılaşma gibi bazı süreçlerin o ana kadar hiç aklımıza gelmeyen gerilme olaylarına işaret ediyor olabileceklerini keşfettik. Insanın en hoş bulduğu varsayımlardan doğada yaptığı yeni gözlemler tarafından 'sökülüp alınması' aynen soğuk bir duşun yaptığı ürpertici fakat bir o kadar da uyandırıcı etkiyi yapıyor. Doğanın doğal güzellik açısından gördüğüm en çarpıcı yerlerinden biri olan Isua bölgesinde, hem iliklerimize işleyen rüzgârın hem de 3.8 milyar yıllık kayalann bize fısıldadıklarının etkisiyle Ali'yle ürpere ürpere bir mostradan diğerine tırmanıp, bir buzuldan ötekine yürüyerek Dünya Ana'nın kuzeyin ve zamanın sislerine bürünmüş genç kızlık masallannı dinledik. Onun o yaşlarda belki sandığımızdan da uçarı olduğunu düşünmeye başladık. 704/5