Katalog

Petrolsüz yaşanabileceği kanıtlanıyor Volkanlardan ve sıcak su kaynaklarmdan yararlanarak hidrojen ekonomisine adım atan İzlandalılar, petrolsüz de yaşanabileceğini kanıtlayan ilk topluluk oldu. Hidrojen ekonomisi diğer endüstri ülkeleri için de bir model... £ £ Onceleri herkes bana gülmüştü" diye haürlamakta, ' * Reykjavik milletvekili Hjalmar Arnason Bundan on yıl önce köylülere ışsızük ve balık kıtlıgı üzerıne hayıflanmak yerine yerel enerjı rezervlerine yönelmelerinı önerdığınde, Arnason'un sözlerı pek anlaşümarnıştı, Benzer durumu, başkente yakın bir çıftlikte oturan yaşlı Pallsson da yaşamışu. Svadbelisa nehrinin, Eyjafjallajökull buzulunun akıntılannı denize taşıdıgı bu bölgede, yaşlı çıftçi Pallsson, ilginç bir olaya tanık olmuştu. Buzul selinin yanındakı kayalıktan akan su, kış aylannda da bazen sıcak akıyordu. Ne var ki Reykjavik'dekı jeologlar bunu pek cıddıye almadüar. Pallsson'un torunu Olafur Eggertsson, bundan beş yıl önce bolgede bir sondaj yaptı ve 1000 m. derinlikteki sıcak su kaynagına ulaştı. Eggertson'un çiftliginde o zamandan bu yana buzul kenan ve kumsal arasında bir sıcak su kaynagı fışkırmakta. Bu kaynak ısınma, sıcak su ve hatta tahıllann kurutulması ıçin gerekli sıcak havayı bile karşılıyor. Buzul seli aynı zamanda küçük bir türbini de çalıştırdıgından Olafur Eg gertsson çiftlikte kullandıgı elektrik için fatura ödemekten de kurtuldu. Küçük nehir yıl boyunca 20 kilovatlık elektrik enerjisi üretiyor, bu miktar çiftçinin degerlendirebileceğınden ıkı misli fazla elektrik enerjisi demek. Eggertsson artık yalnız izlanda'da kaynaç: Kuzey denizindekl değil. İzlancetmet ,<>.;;$•>• • • • • • da'da yaklaşık 200 çiftçi kendi elektrik ihtiyacını karşüamaya başlamış bıle. Elektrik enerjısini bagımsız olarak elde eden çiftçiler hükumet tarafından da desteklenmekte. zer tekniklerle "enerji bagımsızlıgını" üân edınce kültür zenginlikle• »«V> nyle sesini dünyaya duyurma şansına kavuştu. Edebıyat alanında Nobel ödüllü Hall Reykjavik'deki jeotermlk yüzme havuzu: Adalılann Üzerinde yaşadıklan hazlne tonunda keşfedlldl dor Laxness ve di, o zamanlar planlanan alumınyum fabrikası ıçm gerekli muzigınde tekno ve cazın birbirıne kaynaştıgı Diva Björk elektrigi saglamak amacıyla sular altında buakılmıştı. ile gurur duyuyor şimdi bu küçük köy haUa. Teknolojik devrım ülkedeki on büyük balıkçı gemiIzlandahlann bağımsızlık çabalan aslında çok eskılesınden birine sahıp olan Eirikur Tomasson'u da umut re dayanır Bundan 50 yıl önce geleneksel bir biçimde taş landırmış. Çünkü Tomasson Japonya'da 1500 tonluk gemıve sopalarla Nato'ya karşı savaş açan ada halkı, Ingiliz balerin bile hidrojen motorlanyla ışledıgını ögrenmiş. lıkçılan ve gemilerine de 200 mil sınınnı koyan ilk topluluk Balıkçüık ülke ekonomisi ıçın halen büyük bir önenı olmuştu. taşıyor. Bu yüzden balıkçı gemilerinin kısa sürede yakıt peAda haüa bu arada kendılerine yakıştınlan (çürük tekleriyle çalıştınlması gerçekleşürilebılir. Zaten Izlandalı köpekbahğı eti yiyen ve ağzı kokan) Vikingler ımajını da lann balıkçılıkta bu denli iddialı olmalan da avcılık filosusilmeye başannış Izlanda'nın kışi başına düşen ulusal genun sürekli modernleştırılmesiyle saglanmış hr, Isveç ve Almanya gıbı ülkelerden daha yüksek, üstelik Aynca ulkede her zaman yenı gemılere ihtiyaç var. işsızlık de tümüyle ortadan kaldırılmış. Adalılar 50 bilyon Çünkü buz denizı son derece acımasız ve şimdıye degin vatlık yenilenebüir enerjiyi karşüayabilecek kaynaklara saçok sayıda balıkçı gemisini yutmus. hıp olduklannı öne sürüyorlar. Yani Almanya'nm elektrik Kim bilir belki de ilk adım yine yeni hedefler peşinenerjisinden 300 misli daha fazla. Şimdüık bu potansıyelin de koşan Olafur Eggertson tarafından aükr. Eggertson 20 yalnızca %13,5'luk bir bölumünden yararlanılmakta. litrelik benzin deposuyla çalışan Ford marka otomobılını ilerde kendi üreteceği bir motorla çalıştırmayı düşünüyor. Benzin istasyonları tarihe karışıyor Eggertson aynca buzul selınden arta kalan elektrik Ülke uzun süredırkendı enerji kaynaklarmdan yararenerjisıyle, 60 ineginden elde ettigı gübreyi ısıtmak istiyor lanıyor. Her on konuttan dokuzu jeotermik ısı sistemine ve ortaya çıkan gazı da bir kompresör yardımıyla sıvüaştırbaglı. Reykjavik'dekı parlak metal silindirlerden oluşan sımaya deneyecek. Gaz şiselerı daha sonra ek depo görevicak su deposu "Perlan", başkentin sembolü halıne gelni görecekler. miş. Enerji ihtiyacını petrolden karşılayan üçte bırlik bir Eggertson bu buluşu nedeniyle adeta bir ekoloji füokesim için Izlanda 1999 yılında yaklaşık 10 milyar kron zofu gibı sevinçlı ve gururlu: "lnsan ısterse bazı şeyleri ayırmak zorunda kalmış Yürürlüge giren bir pilot projeyle degıştirebiliyor". bu gıdenn sıfira ındırümesi hedeflenıyor. DaimlerChryaler, Shell ve Izlanda hisseli Nordsk Hydro kuruluşlarından oluşan New Energy firma sı ilk olarak başkentteki beledıye otobüslerini deÇiştirmeyi planlamakta. Yakıt petekleri, hıdrojenle beslenecek olan 3 otobus üa yıl sonra trafıge çıkarılacak. Aynı teknigin birkaç on yıl içinde otomobillerde de uygulanması beklenıyor. Ve adadaki son benzin istasyonları 2030 yılına gelindiginde tumden kapatüacak. Hidrojen ekonomisine geçiş Izlanda'daki varlıklı kesimm başını da agntmıyor degil. Çevreciler Fljotsdalor gıbı barajlan protesto etmeye başlamışlar. Ülkenın dogusundaki bu va Geleceöin ekonomisi ve yerel enerji kaynakları Aynı teknik şimdi tüm ulkede yaygınlaştınlmaya çalışüıyor Yanardag etkınlikleri, su kaynaklan ve buzul nehirlerınden oluşan bir ısı üçgeni üzerinde yer alan adada, birkaç on yıl içinde fosil yakıt kullanımını tümüyle bir tarafa bırakılacak. Reykjavik hükümeti 1998 yüında, yaşam standartının ve gelecegin tümüyle yerel enerji kaynaklanyla biçimlenecegı müjdesini de verdi, Arnason'a göre Izlanda bu açıdan diger ülkelerden bir adım önde. Adadaki 270 bin nüfuslu küçük bir Gal köyü de ben Sıcak su deposu (Reykjavlk), yer altı kaynaklanyla Işlettten fabrika (Kettmlk): Her on konuttan dokuzu merkezl ısınma sistemine bağlı 708/15