Katalog

Zümrüt'ten akisler karışma rıskinız zaman kazancınızla kıyaslanmayacak oranda artmaktadır (Grafık 2) 100 Tüm yaralanmalar,^ ı •0 Hızemniyet kemeri Degışık araştırmalar, emniyet kemeri kullanımının trafık kazası sonucu olumlerde '4050, yaralanmalarda %4555 mertebelennde azalmalar saglayacagını ortaya koymaktadır Dıger yandan, Danimarka'da gerçekleştırüen anket ve degerlendirmeler, dığer ulkelerde de çok benzer oldugu bılınen sonuçlar ortaya koymaktadır. Bunlar şöyle ozetlenebilir. OtoyoUarda müyon taş.ıt km başma duşen kaza nskı 1 ıken, bu deger ih şerıtlı devlet yollarında 3'e, şehirıçi yollarda 5'e çıkmaktadır llgı çekicı olan, aynı yol gruplarında emniyet kemeri kullanımıdır Otoyollarda bu oran %84 iken, devlet yollannda %78 ve şehir içinde %60 duzeyındedır Sayılaştınlmadıysa da Turkıye ıçın her ıla durum da aynı paraleldedır. Çelışkı son derece açıktır Fazla kaza nskı olan yollarda az, az kaza nskı olan yollarda fazla emniyet kemeri kullanılmaktadır Çelışkı yalnız bununla da sınırlı kalmıyor Yıne araştırmalar, emniyet kemeri kullanımının ozellıkle duşuk hızlarda ve duşuk çarpışma hızlannda, yara şehır ıçlennde daha koruyucu, efektıf oldugunu soyluyor Çarpışma hızlarımn 80 km/saat'ı geçtıgı durumlarda kemerin koruyuculugu son derece sınırlanmaktadır. eo4020A . c l/. 20 40 /y r A. M. C. Şengör Bir Kuvayı Milliyecinin mirası.... Annemın babası Mehmet Nuri Slpahioğlu 14 Haziran 1969 Cumaıtesf günü Yefilköy'deki köjkünde, uzun ve aalı bir hastalığın sonunda, çocuklan, torunlan ve dostlanyla çevrili olarak son nefesini verdi. Bu şekilde 1894 yılında Yanya'da başlayan ilginç bir yasam oyküsu son bulmuş oluyordu. Balkan Savasında Yeşilköy'e göç eden Mehmet Nuri derhal askere alınmıs, Birinci Dünya Savasını hava askeri olarak geçirmişti. Savas sonucundaki yenilgi üzüntü ve ıefaleti getirmiş, ancak genç Rumeli göçmeni kısa sürede yeni bir umut kaynağı bulmustu: Mustafa Kemâl Pafa! Anadolu'ya silâh kaçıran gruplarda çalışıyor, Istanbul sahillerinden yapılan yüklemelerde adını duyuruyordu. "Ingiliz devriyesi geldi mi çok endise ederdik. Didik didik ararlardı. Fransızlar ve Italyanlar ise göz yumuyorlardı" diye anlattığını hatırlanm. Bu arada, bır tanesinin altı delik bir çift ayakkabı ve ablasından aldığı birkaç kurus borç ile 1921 yılında Antalya Nakliyat adında bir taşımacılık şirketi kuruyor (şirketinin adının Antalyalı olan ilk müşteriden esinlenilerek konulduğunu söylerdi). Kurtulus Savası zaferle neticelendikten ve Cumhuriyet kurulduktan sonra şeker fabrikalarının kurulma faaliyeti Mehmet Nuri'ye de sans getiriyor. O sıralarda evlendiği, ÇanakkaIe komutanlarından Esat Paşa'nm kuzeni Prevezeli Kudret Hanım'ın teyze çocuğu Kâzım Taskent O'nu daha sonra "seker kralı" diye anılacak olan Hayrl Ipar'a tanıştınyor. Sonra bu ikisi Atatürk'ün dikkatini çekerek, seker fabrikalannın makinelerinin Almanya'dan yapılacak nakliyesi için eski kuvayı milliyeci Mehmet Nuri'yi salık veriyorlar. Şeker fabrikaları işi Mehmet Nuri'yi zengin etmistir. Ihaleler, acentelikler birbirlerini kovalar. Servet büyür. O kadar ki, 1935'de esi Kudret Hanım yalnızca "kendi biriktirdiği paralarla" Yesilköy'deki koca köşkü yazlık için satın alarak kocasına hos bir sürpriz yapar! Fakat para kazanmak, zengin olmak Mehmet Nuri'nin esas amaa değildir. "Mustafa Kemâl, ben cebimı doldurarak yan gelip yatayım diye bana o fırsatları vermedi" der'di. "Vatana, millete hizmet gerek! Bize bu yaşamı veren Cumhuriyetimizi guçlendirmek gerek!" Artık Mehmet Nuri Sipahioğlu zengin Mehmet Nuri Sipahioğlu Cumhuri18941969 yet Halk Partisi uyesi, partinin Yeşilköy baskanıdır, Kendi cebinden arazi ve bina alarak partiye hediye eder, Yeşilköy Halkevi o binalardan birine yerieşir. Bugünkü Yesilyurt'un tüm arazisini satın alarak esinin muhalefetine rağmen bir kooperatif olusturur. Emektar asçımız Süleyman Aydoğan o günleri hatırlıyor: "Kaç defa buyuk hanımı kendi eliyle Halkevinde yemek dağıtırken görmüşümdür" diyor. Mehmet Nuri kendini yetiştirmekte, savas yıllannda yapamadığı tahsilini, yaşam dersleriyle telöftye çalışmaktadır. Tek hedef asri, yani modern olmak, uygarlığı yakalamaktır. Dans dersleri alınır, Cumhuriyet balolarında Mehmet Nuri danslan bizzat eşiyle açar. Etrafındaki herkesi, ama herkesi, okumaya, oğrenmeye, çalısmaya itekler. Bana çok küçük yaşımdan itıbaren "aman Celo'm" derdi, "müsbet ilim oku, milletine hizmet et, Atatürk en çok bunu isterdi." Kendi çocuklarını en iyi okullara yolladı, yurt dısında okuttu, onları da sanayilesme hareketine katkıda bulunmaya tesvik etti, sermaye verdi, Tamek Holding doğdu. 2. Dünya Savaşı yıllannda büyük bir saygı ve sevgiyle bağlı olduğu Millî Şef ismet Inönü'nün emriyle Millî Istihbarat Teskilâtına da girerek Nazi isgalindeki yerlerden Musevilerin tahliyesi çahşmalanna yardıma oldu, Sofya'da bir Cestapo suikastından kıl payı kurtuldu. O yıllarda Nazilerin yaptıklan vahsetten her zaman tıksınti ile bahseder, Atatürk'ü Hitler veya Mussolini ile karsılaştırmaya kalkanlara hiç tahammul edemezdi. 1946 sonrası Türkiye'sine, hele Demokrat Parti ıktidanna ise bir türlü alısamadı. HasanÂli Yücel'in Maarif Vekilliğinden istifası O'nu derinden yaraladı. Vatan Cephesi rezaletinden ve iktidar tarafından şahsına yapılan baskılardan sonra politikadan çekıldi, kendini siyaset dıyndaki işlerine verdi. Mehmet Nuri Sipahioğlu, son nefesine kadar kuvayı milliyeci kaldı. Kendisi vatanını kaybetmisti. Elimizde kalan vatana en iyi sekilde sahip çıkılması birinci amaaydı. Modernlesme, sanayilesme, milletin okuryazar olması, yobaza goz açtırılmaması, "müsbet ilim" ve san'atın gelismesi O'nun yeni vatanında Atatürk'ten öğrendiği ve gonulden bağlandığı konulardı. Yaşam felsefesi ise "komşum zeytin ekmek yerken, ben balborek yiyemem"di. Düşünüyorum da, o 14 Haziran günü son nefesini verirken birisi sorabilseydi, "Mehmet Nuri, nereye gidiyorsun?" diyebilseydi, ne cevap verirdi? Hiç kuşkum yok, dedem şöyle derdi: "Ataturk'un huzuruna gidiyorum. Bana bahşettiği vatanın ve servetin hesabını vermeğe gidiyorum. Allahtan tek dileğim Mustafa Kemâl'in huzurunda mahcub olmamaktır!" Mustafa Kemâl'e olan borç, Mehmet Sipahioğlu'nun bize bıraktığı en kutsal miras olmuştur. / 60 80 100 Hız degişimleri (km/saat) Grafllt 7: Araç hızmın değlflk artif oranlannda yaralanma ve ölüm olasılıklan hava yastıgı çalışması olum nedenınız bıle olabılır 5. Araçtan fırlarsam hayatta kalabüırım Bunun ıçın emniyet kemen takmamalıyım Araçtan fırladıgınızda, olme ve agır yaralanma rıskınızın 510 kat arttıgını büıyor musunuz 9 Değerlendirmeler Hızla ügüı bırkaç onemlı konuyu daha incelerne geregi bulunmaktadır Hemen tum trafık kurallarında oldugu gıbı, hız lımitlenne uyulması da ulkemızde bırkaç satırlık bır kural basıtlıgınde ele alınmaktadır. Ozellıkle ehlıyet alınmasına yonelık surucu kurslannda konunun mutlaka "suruculerin hızlı araç kullanmakla uzerlerme aldıkları rıskler" ozelınde ışlenmesı gereklidır Rısk bılgısının eksıkligı suruculerin en belirgın problemı olarak goze çarpmaktadır Dıger yandan Trafık ^M>^MBM Kanunu'nda değışık kural ıhlallerıne, ıhlalın kazaya yolaçma ve sonuçlarını etkılemesı açısından onemı ve rısk degerı goze alınmadan ceza karşüıklan tanımlandıgı bır başka tartışma konusudur. Ornegın 'tıcarı araç surucu belgesı olmadan tıl carı taşıt kullanma'nın hız lımitlenne uymama' ıhlalıne oranla tam dort kat daha fazla ceza karşılıgı bulunmaktadır. • *' ', * Televızyon programlannm, reklam ve sinema fılmlerının hızlı araç kullanmdyı ozendırmesı ve dahası sonuçlannı onemsız gostermesı bu başka çelışkıdır Şehır ıçlennde ve karayollarında yuz km/saat hızları aşan hızlarla takıpler, buyuk kazalar sonrası araçlar ıçındekı ya da çarpılan ınsanlaıın hıçbır şey olmamış gıbı, ellerını kollannı sallayarak yurumeleıı ıle ozellıkle gençlerın rısk algılamalarına duzeltılmesı olanaksız zararlar verılmektedır Çogu Amerı kan fılmlennde yeraldn bu sdhnelere karşın Bırleşık Devletlerı trafık kurallarına ve hız lımitlenne uyulmdsının en etkın ve yogun olarak kontrol edüdıgı ulke oldugunu belırtmeye gerek var mıdır' Yararlanılan kaynaklar: 1 Spet^i Kılls Oı Does It diıd VVhy?" Kdllberg and Luomd Technıcdl Rescirch Cenlre of Fınlrfnd 1996 2 'lVdvellmy Speed and the Rısk of the Crash Invol ment" Kloeden, Mc Lean, Moore Ponte Road Accıdent Research uıut, The Unıveraıty of Adelade, 1997 3 "Er du spaendt'", Kampdgne loı brug af sıkkerhedssle (Ddiumarka'dd dmnıyet kemen kulldnımına yonelık kdmpdnyasına yonelık anket sonuçları) Doğru olmayan gerçekler II 1. Şehır ıçlennde emniyet kemeri takmıyorum çunku, ben duşuk hızlarda çarpmaya dayanınm 4 tona dayanır mısın? Almanya'da yapılan bır araştırma, 50 km/saat gıbı suruculerımizce fazla onemsen^^^^^^^^^^^ meyen bır hızla kata kafaya çarpışmada, karşı koymak durumunda kaldıgımız kuvvetın 4 ton oldugunu ortaya çıkarmıştır 2. Kaza sonrası kemerım baglı degılse, ^ " " " ^ aracı daha rahatlıkla terkedenm Emniyet kemersız kazaya kanştıgınızda, yerınızden kıpırdama olasüıgınız daha da azalacaktır 3. Kaza sonrası yangınlardan kurtulmak için kemer takmıyorum tstatıstıkler, kaza sonrası yangından etkılenen yaralı ve olu sayısınm genel ıçınde bınde bırler mertebesınde oldugunu soylemektedır. 4. Benım aracımın hava yastıgı var! Hava yastıgı üave koıuyucudur Unutmayınız, devrılme, sdvrulnid gıbı bırçok kazada hava yastıgı çalışmamaktadır Emniyet kemersız 100 60 km. hızda kaza yapma . olasıhğı%10 65 km. hızda ise bu oran %20'ye yükseliyor Kazaya kanşma riski % Zaman kazammı % Crafik 2: Değlflk zamanlarda zaman kazanımı ve kazaya karışma riski 639/5