Katalog

urdular: Watson&Crick IAN VVILMUT: ILK CANLIYI KLONLAYAN ADAM Bır bm yılın daha sonuna doğru yaklaşırken Ian Vftlmut adh bır Ingılız embnyolog, çıfüık hayvaruannın uretkenhğını arttırmak ıçm yola koyulduğu sı rada, bıyolojıdc bır deprem yarattı Onun ısrarla suıdurduğu deney yetışhn bır memelıden alman bır hucrenın, gehşmekte olan bır embnyo hucresı gıbı davranmasını sağlamak uzun suredır bırçok araştırma merkezmde başansızhkla sonuçlanıyordu Bunu lısede bıyolojı okuyan oğrencıler bıle bılır Bır memeh hucresı fark lılaşmca ve doğa tarafından sınır kemıkya da den hucresı olması ıçınprogram lanmca, yenıden programlanamazdı Ama Wılmut bunu başardı VVılmut ve arkadaşlan Roslm Enstıtusu 'nde, yetışhn bır koyunun tek bır meme hucresındcn Dolly ısımlı koyunu klonlayıp, bunu, 1997'de dunyaya duyurdular VVılmut da herkes gıbı, mutevazı, korkunç derecede basıt ve çok hsıtlı bır kaynakla yurutulen bu dencym sonucuna çok şaşırdı VVılmut, klonlama tekno lojısının çıftlık hayvanlannın gehştırılmesmde kulldnılmasmı ısüyoıtiu Insan uze rınde yapılacak deneylerm hucre ve protem duzcymde kalması gerektığme mamyordu Bu teknığı ınsan kopyası yaratmak ıçm kullanmak ahlakı açıdan kdbul edılemez dıyordu Ne var kı ınsanlar ahllarma tekbırşey getırıyorlardı "Insan klonldmak ' bıhmkurgunun malzemesı olan şey gerçek oluyordu Dolly, etık ve toplumsal deuerlerımızı, hatta dınsel mançlanmuı sarsıyor Toplumda klonlann yerı n e ? Bunlar akraba çutuklaıı mı^ Bunlaı ınsanlann kolelerı ya da organ taşıyıcılan olabıhrler mfi Bunlann ebeveynlen hm? Aılelen hm? Onlar Tannnın nv yoksa ınsanın mı ımgesmde yaratıldılar7 Insan klonlamaya kulturumuz, geleneklcrımız değerlenmız, yasalanmız ve gelecektekı ınsan gen havuzu uzenndefo ethlennı oğrenmcdcn once başlanılmanidsı gerek Ancak hcr ulkenın ahlah değerlen aynı değıl ısraıl, Avustralya Çın ve pek çok Avrupa ulkesı ınsan klonlamayıyasaklıyor AncakABDgıbıbazı uikelerdeyasakdeğıl tlkmsan bebeğınm, Richard Seed gıbüer tarafından gızlı olarak uretılmesını nv beklemelıyı?? Bu gurultu koparan tarüşmayı başlatan VVilmut 'Hdyır' dıyoı ınsan kopyalamak yasaklanmalı Dr. Bernadine Healy tson 30 yıl sonra yine blr arada. 'nın dünyadaki en iyi X kırılım readın: Rosalld Franklln (Yanda) da labir lafiklık verebllir. da ler u tacak <r basit Watson ve Crıck kuramıyla ılgüı yaptıgı eleştırıler, onlan tekrar çalışma masasına gondermıştı Not defterlen, onun sonuca çok yakın oldugunu gosterıyor Bu yapıyı bır çeşıt üalı sarmala ındırgemeyı başarmıştı Ama, O, hıçbır zaman temel aıacı, VVatson ve Cnck'ın uzermde ugraştıkları uçboyutlu buyuk molekuler modeh kullanamadı Son paıçayı yerıne oturtan VVatson oldu VVatson, laboratuvarmda, bugun DNA'nın alfabesı olarak bıldıgımız dort ba zrn mukavvadan yapılmış modellerı uzet ın de duşunup taşıruyordu adenın, tımın, gu anın ve sıtozın ya da A,T,G ve C VVatson ıkı hıdrojen bagıyla bırleşürümış adenın tımın çıftının şekıl olarak guanmsıtozın çıftıyle aynı oldugunun tarkma vardı Bu baz çıftlen, donerek yukselen bu DNA merdıvenının basamaklan gıbı olabılırdı Kopyalarridmn asıl sırrı A üe T'nın C ıle G nm bubırlerını tamamlıyor olmasında Çıfl Sarmalda, bır genetık altabe dızısı, mesela CAT onun tamamlayıcı dızısı olan GTA de ıkı parçadan meydana gelnuştır Saınıal ıkıye bolunduğunde, tdmamlayıcı dızı bır şablon gorevı goruı onun G, T, A bazları orıjınal dızınuı yanı CAT nın, tam bır kopyasını yaratmak ıçın gereklı bazlarla bırleşır Crıck A, T C ve G'nm arasındakı dogal çekımı sorguladı O, daha sonra tanıaınlayıcüık senaryosunu Chargaff Kuralları'nırı1 olası bır açıklaması olarak yordu DNA eşıt mık tarda adenın ve tımın, eşıt mıktaıda guanın ve sıtozın ıçerıı Rosalınd Pıanklm'ın asıl eksıklıgı sı LINUS PAULING James Wat$on Lınus Pauhng, 1931'de 30 yaşındayken dunyanın en ıyı bmyacısı olduğunu büıyordu On yu sonra bıle akranlan aynı fıhrdeydı Daha sonra yazdığı "Kımyasal Bağın Doğası (1939)" yuzyıhn en et hh hmya htabı oldu Bıyolop alanındah en buyuk başansmı, 19Slde protem molekuüermm alfahelezon bıçımh katlandığmı onermesı sayesmde sağladı Bulgulan hızla destek gormeye başladı Lmus'a duyulan guven tamdı Ancak daha sonra beklenrnedık bıçımde, DNA ıçm uçlu sarmal modehnı uretınce oyun dışı kaldı Bırkaç ay sonra, Cambndge'te, Crıck vc ben, Lmus'un çıft sarmalı bularakoyuna gen donmesmden endışelenıyorduk Ancak Lmus'un bunu neden başaramadığı asla oğremlemeyecek Inanıyorum kı, Ikmcı Dunya Savasını ızleyen on yıl boyunca Pauhng aılesı ıstırap dolu anlaryaşadı Bunun nedenı, ozellıkle nukleer sılahlara karşı olmasıydı tlk atom bombasmm ardmdan, konferanslar duzenlemeye başladı Konferans lar, ulusumuzun gıderekartan anükomunızm korkularmın, bızlcrı çılgmca bır nukleer sı lahlanma yanşma zorlamakta olduğu kaygılannı dıle getırıyordu J. Edgar Hoover onü bızzat tahbe aldı, Senatot McCarthy ıse ulusal tehdıt olarak gordıı ve pasaportu ehnden almdı Lmus'un en son dıleğı, hmya ıçm yaptıklannı tıp ıçm de yapabümektı Ancak basıt bırsoğuk algmlığı, ahl hastahklan ve kansen alt etmek ıçm vıtammlen kullanması, bu ışm ona bıraz ağır geldığmı gosterıyor Başansızhk yucehğm etrafmda dolanır Ama şımdı onemlı olan onun başanlan Pauhng'ı çoğunlukla 50 yıl oncch sozuylc haür lıyorum "Yaşamm temehnde bır "hayat eneıjısı" değıl, yalnızca hmyasal bağlaryatıyor" Bu mesaj oknadan, Cnck ve ben asla başaramazdık 639/13