Katalog

** farihl uçufta sağda Wllbur kamatlann dengesinl sağhyor. I Orville havalandıktan 12 sonra 36 metre yiiksekllğe çıktı. Yüzyıl" en önemli 8/7/ Gates 1 Merak, sabır, araştırma, çöziim = İlk uçak Wright Kardeşler'in yüzyılın en önemli buluşlanndan birini nasıl gerçekleştirdiklerinin öyküsü... * . kararhlık ve yaratıcüıgı ozumsemek ınsanın solugunu kesen bır deneyımdı VVrıght kardeşler daha çok kuçuk yaşlarda uçmayı kafalanna koymuşlardı Pıskopos olan babalan 1878'de onlara mantar ve bambudan yapılmış uçan bır oyuncak armağan etmıştı Govdesı kâgıttan oluşan bu oyuncak lastık şentler yardımıyla devırume geçırılıyordu Çocuklar çok geçmeden oyuncagı paramparça ettüer, ama odanın ıçınde sendeleyerek uçuşunu bellekleıınden sılemedüer 1890'lann ortalarına gelındıgınde Wübur, henuz yere bagımlı olmaktan kurtulmamış bır büım olan uçmayld ılgılı elme geçırdıgı her htap ve yazıyı okumuştu Kıtty Havvk'ta tanhe damgalarıru vurmadan dort yü once de kardeşler ilk uçan makınelerını kanatları yaklaşık bu bu çuk metre uzunlugunda, tahta, tel ve kumaştan ydpılmış pılotsuz bır "uçurt mayı ydprruşlardı Bu deneyden yola çıkan Wübur' ınsan taşıydbılecek" bır uçak kapabılecegıne artık ıyıden ıyıye manmıştı çege donuşturulmesı ıçın gereklı uygulayımların her bırmı tek başlanna yarattüar Havacılıkla ügılı yayınlarm pek de guvenüır olmadıgını anlayınca, VVrıght kardeşler hava akımlarını denemek ve uçan bır malonenın gokte yukselmesını sağlayacak koşullan araştırmak uzere kendı ruzgâr tunellerını oluşturdular Dar uzun kanatların uçuşa en uygun kanat bıçımı oldugunu ilk kez onlar buldular Bır arcın yalnızca yerde degıl, aynı zamanda bır hava yastıgı uzerınde rahatça yukan aşagı devınmesıne olanak tanıdılar Araç alçalıp yukseldıkçe egımını denetlemek amacıyla üerıye taşıyıcı bır asansor oluşturdular Aracın sağa sola yalpa vurmasını engellemek uzere arkasına bır çıft dumen yerleştırdüer Uçuş sırasında donuş yaparken uçagın havada yuvarlanmasını engellemek ıçın kanatlann bıçımını degıştırecek bır makara sıstemı gelıştırdıler Pervanenın gemmınkıne kıyasla farklı oldugunu, gerçekte donen bır kanat ışlevı grodugunu kavrayan kardeşler, ruzgâr tunelmden elde ettıklerı verüerle gerçek anlamda ük uçak pervanelerınm tdsarımmı gerçekleşurdüer O donem gazla çalışan hafıf bır motor olmadıgını anlayınca yıne kolları sıvayıp 12 beygır gucunde 75 kılo agırlıgındd bır motor yapülar Leonordo da Vinci'nm ımgelemınde yarattıgı uçan makmeyı bu ıkı Amerıkdü bısüdet ustası sıstemlı uygulamalan sayesınde gerçege donuşturdu ilk çabaları sonucundd urettüderı püotsuz planorlerı duzensız bır bıçımde uçuyordu ve guçlu ruzgârlann ınsafina sıgınmıştı Ancak kardeşler ruzgâr tunelı aracılıgıyla kanat tasarımı konusunda daha çok ven topladılar ve gunumuzde büe geçerlı olan hesaplamalara ulaştüar Bu büımsel çalışmanm ışıgında VVrıght Kardeşler 1903 yüında ük uçan makınelen "Flyer"ı gerçekleştırdüer Ladın ağacı, kul ve muslınden oluşan uçagın kanaüarı 120 santım genışlıgınde agırhgı ıse 300 küo ıdı W ilbur ve Orville Wright, Amerıka'nın yuregınden kopup gelen, alabüdıgıne engın bır duşgucune sahıp, ancak bır o kddar da man tıklı ıkı kardeştıler 1892 yüında Ohıo'da kurdukları VVrıght Cycle Co adlı bısıklet şırketı, ulkedekı sayısız rakıplerı ıçındp tekeılegın yanı sıra kanat da urten tek şırkettı VVrıght kardeşler yülardır duşledıklerı uçmd tasarısını 1903 yüında gerçekleştırınce dunyanın sınırları du sureklı olarak kuçulmeye başladı Kardeşlerın gelecekle ılgüı duşler kurdukları, ar dından da sınırlarını uçarak aştıkları Kıtty Hawk'u gozle rımle gordum Orada olmak ve dunyamıza yeru ufuklar açan bu üa kardeşın sahıp oldugu akılalmaz Doğum: vMilbur: 16 Nisan 1867, Melville, Indiana. Orville: 19 Ağustos 1871, Dayon, Ohio. 1892: Bisiklet mağazasının açı * hsı. 1899 1902: Uçurtma ve pla nörlerin yapılıp denenmesi 190i: İlk havadan ağır uçakların kııllanılmosı 1906: Uçak denetim %'ntemleriyle ilgili patent haklarının alınına sı 1908: Amerikan ordusuna uçak yapılması için sözlesıne imzalanması 1912: VVilburun tifodan yaşammı yitirmesi 1915: Orville in uçak fabrikasın daki hisielerini satması 1948: Orville in kalp krizi sonucu yafamını yitirmesi f f işe koyuluyorlar Bısıklet ışıyle geçıınlerını rahat lıkla saglamalannd karşın, Wübur uçan bır makıne yapma duşunu kafasından atamıyordu Bu duşun gerçege donuşturulmesı ıçın ıkı kardeş bısıklet sattıkları magazanın arkasındakı çalışma odasında gunlerce kafa patlatıp yerçekımını yok edıp ruzgâra meydan okumanın yolla nnı araştırdıldr Bu duşe kendüerını boylesme kaptırmış olmasalar ne kımı sorunlara çozum bulabılırler ne de yepyenı bu çıgır açacak buluşlarını geıçekleştırebılırlerdı VVrıght kdrdeş leı yuıekten ınandıklan bu duşun ger 4 saniyelik ilk uçuş 17 Aralık 1903 gunu "Flyeı" Kıtty Hawk'da Orville 638/8