Katalog

"Loop" atan otomobil 'Soru Akrobası gostenlennde uçaklannın havada loop attıklannı (loop atmak bır ha~ vacüık terımdır ve uçağın havada dıkey donuş yaparak halka çızmesı aruamında kullanıhr) goruyoruz Bazı fılmierde aynı akrobatık hareketın otomobil ıle yapüdığı na da tanık oluyoruz Kapalı halka şeklındeh pıstte, araç halkanın tam tepesme ulaştığı zaman baş aşağı duruma geçıyor Otomobüın duşmemesı ıçın suraünın kaça çıkması gerekır7 Yanıt Halkanın tam tepesınde ıken arabarun erışügı maksımum hız, yerçekunıne ve halkdnın yarıçapına baglı olarak degı şır Gereklı olan hız arabarun kutiesıne baglı degıldır, çunku loop atan arabayı dışan dogru ıten merkezkaç kuvvetı, tam tepe noktasındayken, arabarun agırlıgına eşıt olmalıdır Ikı kuvvetın de denklemı aynı oldugu (kutle x ıvme) ıçm kutleler. (M) bırbınnı goturur, dolayısıyla hesaba ahnmaz Pek çok ogrencı agırlık ve kutle yı bırbırıne kanştmr Dolayısıyla bu soru aradakı farkı ortaya çıkartmak açısından oldukça ogretıcıdır Arabarun agırlıgı arabayı yere dogru çeken bır kuvvettır ve (kutle x ıvme) denklemıyle ıfade edıhr M küogrdmlık bır kutleye sahıp olan bır arabarun agırhgı M x 9 81 nevton'dur Buna karşıhk halkanın tepe noktasmda, merkezkaç gucunu eşıtlemek ıçın arabarun uygun bır hıza ulaşması gerekır Halkarun yarıçapı r metre ve arabarun hızı sanıyede v metre ıse bunun denklemı şoy ledır Mxv2/r Bu bırbırıne zıt ıkı kuvveü eşıtlerken, M'ler bırbırını goturur ve sonuç şoyle kalır 9 81=v7r Yalnızca unutmamak gerekıyor kı hızın bı rırru sanıye/ metre ve yarıçapın bırımı metredır Bu durumda çarıçapı 10 metre olan bır arabarun suratı 98 1 'ın karekoku yara yaklaşık sanıye de 10 metredır Bu da saatte 36 kılometre dnldmınd gelmektedır Bu surat uıarulmayacak ka dar duşuk gozukebılır Ancak unutmamak gerekır kı bu hız sona enp araba tepe noktasmda ıken ulaşması gereken hızdır Dolayısıyla aşagıdayken daha hızlı gıtmesı gerekır CEOMETRİK SÖZMETİK (3) Düzeltzne 636 sayırruzda Geometnk Sozmetık (2) adı altında yayınladıgımız bulmacada, PI harflen yanhşlıkla JI olarak çıkmıştır Aynca buradakı Pl'yı sımgeleyen sayı ASAL da degüdır Bulmacanm dogrusu şoyle olmalıydr Geometnk sozmetık (3) Arıtmetık ışlemlerde rakamların harflerle degıştınlmesı sonucu elde edılen sozcuklu bulmacalara bır omek daha Coşkuçöküntü psikozu Soru Manıkdepresıf psikozu (coşhıçokuntu psikozu) nasıl ortaya çıkar? Yaıut Bazı kımseler degışık zamanlarda hem coşku hem de çokuntu duygulanrun etkısı aluna gırerler Coşku devresı haftalarca, hatta bazen aylarca surebılır Bu devreyı normal bır sure ızler Normal davranış suresınden sonra çokuntu devresı başlar ve uzun sure devam eder Once den kestırılebüecek bır duzenı yoktur, ne zaman başlayacagı, ne k a d a r surecegı büınmez var kı her ınsanın yaşamında coşkulu ve çokunrulu zamanlar olur Bu kışıler hasta degıldırler Bu hallerın psıkoz tanımına gırmesı ıçın şıddetlı seyretmesı ve uzun surmesı gerekmektedır Istatıstıklere gore duygusal bozukluklardan hastaneye kaldınlan kışılerden yuzde 50'run uzermde bır bolumune duygusal çokuntu teşhısı konmuştur Yuzde 30'u bıpolar (ıkı kutuplu) bozukluk ve ancak yuzde 9'u yalnız coşku psikozu gostenr Intıhar egılımı çokuntu psikozu ıçınde bulunan kışılerde daha yuksektır Duygusal çokuntu ıçınde olan her 1000 kışıden bırı mtıhar eder Bırçok psıkolog bu rakamın gerçegın altında oldugunu ıfade ederler ALAN=PIXR2 Daırenın alanını ıfade eden formulun soylemı olan bu sozmetık'te ıse "ALAN" sozcugu sıze bır DATRE'yı duşundurebüır, ancak belırtmek gerehr kı buradakı ALAN bır KARE'dır ALAN=4XPIXR2 Bulmacanın yanıünı gelecek sayımızda yayınlayacagız Buarada yanlışlıgma karşın bulmacayı duzelterek dogru çozumu bulan okurlarımız Kenan DaçdeıtürBagcılar, Utkn Fıratlzmır Hazırlayan: Necah Buyukdura uyuru YÖNETIM BILIMLERİFAKÜLTESI Ekım ayında ogrenıme başlayacak olan Sabancı Ünivenitesi'nın programı ve ogretım uyelerı açıklandı Mutevellı Heyetı Başkanı Güler Sabancı, Rektor Tosun Terzioğlu ve Fakulte Dekanı Muhittin Oral'ın katüdıgı basuı toplantısında Yonetun Bıumlerı Fakultesınde sadece lısans ustu programlan uygulanacagı belırtıldı Yonetım yuk sek hsansı, Yonetıcıler ıçuı Yonetım yuksek hsansı program lan ve Yonetıcı gelıştırme programlarına bu yü 50 kışı katılabılecek ' Bırlıkte yaratmak ve gelıştırmek" felsefesı ıle hazırlanan programlarda geleneksel master programlanna gore farkulıklar var Yönetim Yüksek Lisansının, yaratıcı ve yeteneklı yonetıcılere ış dunyasının pratık sorunlanna yanıt verecek esneklıkte konular ve fırma ve kuruluşlardan alınan gerçek projeler çerçevesınde hazırlandıgı belırtıldı Yonetıcıler ıçın yonetım yuksek hsansı programı da yıne pratıge yonehk gerçek projeler temelh takım çahşması ıle surdurulecek Katüımcüar, kendı kuruluşlaruıddn dd proje getırebılecek Yüksek lisans progran\lan ıse Ingüızce surdurulecek Normal konuların yanısıra, bu programda Kureselleşme, Rekabet, lşbırlıgı, Anlam y ° n e t ı r m . Urun yonetunı, Deger yardtmd yonetımı vb gıbı konular da vdr Doktora programı, akademık dunyada draştırma y°ne^m[ danışmanlıgı ve yonetıcı egıtura alanlannda vb kdrıyer yapmak ısteyenlere yonehk ogrenım verecek Yönetici geliştirme programlan, ozel sektor ve kamu kuruluşldruıın ust ve oı U duzey yonetıcılen ıçın kısa sureh gelıştırme programlaruTi ıçerıyor Sabancı Unıversıtesı Bügı Merkezı 12 bın cılthk kıtaphk, elektroruk ortamda 600 dergı abonelığı 50 verı tabanı olanaklaruıı sunuyor Yonetun Bıhmlerı Fakulte sınde ıse ' Bırhkte oğrenelım takım odaları, semıner odalan, ozel toplantı oddları ve konferans salonları bulunuyor 638/23 Bebek ve uyku Soru Bebekler karanhkta mı uyumak? Yoksa kuçuk bır gccc lambasını açık bırakmak mı gcrekh Yanıt ABD'de yapılan bır araştırmaya gore yattıklan odada ışık yanan bebeklerın ılen yaşlarda mıyop olma rıskı, karanlıkta uyuyan çocuklara oranla 5 rnıslı daha fazla Dunyarun en saygıh tıp dergüerınden Nature'da yayınlanan araşürma, gece lambalannın açık rutulması ıle mıyop arasuıda bır bagldrıtı oldugunu ortaya koyuyor Phıladelphıa Unıversıtesı ıle Pennsylvanıa Unıversıtesı Tıp Fakultesı'nın bırlıkte gerçek leştırdığı araşürma, bu konuda yapılan ılk ve tek araştırmd olma ozelhgını koruyor An cak elde edılen sonuçlar o denlı çarpıcı ve onemlı h, dığer araştırmacıları da harekete geçıreceğıne kesın gozuyle bakılıyor "Anne ve babalar bu araştırmanın sonuçlan kaışısuıda endışeye kapüıp, alelacele çocuklarırun yattıklan odada ışıkları kapdtrrıaya başladılar" dıye konuşan Londra Psıkıydtrı Enstıtusu uzmanlarından Dr Till Wykes, 'Ancak bu konuda bu kadar acele etmeseler daha ıyı olur Uyku akşkanlıklarını bır gunde degıştırmek bebeklerde olumsuz etkıler yapabüır" dıyor