Katalog

KORFEZDE TSUNAMI OLDU VE CAN ALDI Körfez depreminde tsunaminin olduğuna Hişkin çok sayıda bulgu var... Agustos 1999 Golcuk (Kocaelı) depremı çok buyuk can kaybı yaratarak ulkemızı yasa bogmuş ve Bolu'dan Tekırdag'a olan alanda onemlı maddı hasarlara neden olmuştur Bu depremle bırhkte Iznnt Korfezı kıyılannda oluşan tsunamı'ye (sısmık denız dalgası) degınmeden once konuya unlu doga bılımcı Charles Damin'ın gozlemıyle başlamak ıstıyorum 20 Şubat 1935'te Beagle gemısı guney Şüı kıyısındakı Valvıdya Lımanı açıklannda demırlemışü Darron, her zaman yaptıgı gıbı, yenı turler aramak ıçın karaya çüctı O anda anıden çıkan bır ruzgâr agaçlan sallarken toprak sarsılmaya başladı Darvvın daha sonra duşuncelennı şoy le dıle getırıyor ' Kotu bır deprem en koklu kavramlan altust edebüıyor Sağlamlıgın sımgesı olan toprak tıpkı sıvı uzerınde yuzen bır kabuk gıbı ayaklarımızın altından kaydı Saatler boyu kafa yormakla tanımlanamayacdk tuhaf bır guvensızlık hıssı bır sanıyelık bır zaman ıçınde ortaya çıkıverdı" Bu sırada Beagle sankı bır anda demırınden kurtulmuş ya da denızın tabanına vuruyormuş gıbıydı Saat 11 40'ta sarsıntı başlamış ve bırkaç sanıye ıçınde akıl almaz olçude şıddetlenmıştı Çok garıp bır bukulme hareketı üe toprakta once oruz santım genışlıgınde yarıklar açılmış, sonra kapanmıştı Bunlar olurken kuru bır çatırdı sesı duyulmuştu Bu esnada denız Talcahuano Koyu'ndan çekümıştı Lamanda demırlenmış bırkaç yelkenlı gemı bulunuyorduv Bunlar çamur ve ıslak yosun karışımı bır taban ustune yan yatarak oturmuşlardı Kıyıdakı ınsanlar, gelmesı beklenen buyuk dalgadan korunmak ıçm yuksek yerlere kaçışmış, ılk sarsıntıdan yarım saat sonra da beklenen dalga gelmıştı Koca bır su duvarı yuruyen bır dag buyuk bır gu rultuyle sahıle vurmuştu Dalga her şeyı, ağaç kutuklerını her çeşıt ote benyı ıçındekı eşyalarla bırlıkte evlerı hatta tarlalarda otlayan at, koyun, ınek surulerını onune katıp 12 goturmuşru Gerıçekılırken butun bunlan alıp denıze suruklemış ve bu sırada lımandakı gemıler tekrar taban vurmuşlardı Sonra daha buyuk ıkıncı dalga gelıp çekılmıs, onu daha buyuk uçuncu dalga ızlemışü Dalga gelmeden denıze açılabılen gemıler kurtulmuştu Açıklar da denız sımsıyah ve sankı kaynıyormuş \ Ulafb depremle denlze göçen kıyı şertdl. lı faylanmalann da oluşturdugu tsunamıler az da olsa gonümuştu Konunun açıklıga kavuşması ıçın olayı yerınde gozlemlemek ve gorgu tanıklarının bılgüerıne başvurmak gerekıyordu Bu amaçla, lzmıt Korfezı çevresıne gıdüerek 30'dan fazla gozlem yerınde yapuan araştırmada tsunaminin oldugunu kanıtlayan 70 e yakm verı elde edüdı Deprem felakeü üe bırlıkte tsunami bulgularını gozlemleyenlerın sayısı gece yarısı 03 02 olmasına ragmen az sayümazdı Bu gozlemlerden yalnızca bırkaçı aşagıda sunulmuştur Şirinyalı: Denız kenarına 5 m uzaklıktakı bır evde yaşayan gozlemcı, depremle beraber balkona çıktıgını ve dalganın 2 kat balkonuna ulaştıgını gormuş Depremden çok denızden korkfugunu, 17 Agustos'tan bu yana ev hal kının denıze hıç gırmedıgını belırtmıştır Bu evın yanında kı bır dıger evın 1 katını denız basmış evın ıçıne yaklaşık 10 m'lık denız üerlemesı olmuş, dalga evın kapı ve çevre lerıne zarar vererek getırdıgı mıdyelerı de evın ıçıne bırakmıştır Bu kıyıdakı başka evlerm de 1 katlarını denız basmıştır Yarunca: Bır tesısîn gece bekçısı olan gorgu tanıgı depremle beraber denızın çekddıgını sonra gerı gelerek rıhtımda bulunan masa ve sandalyelerı gorurdugunu baglı bulunan tekneyı 1 m kadar surukleyerek 2 5 m yukan kaldınp 50 m uzaga taşıdıgını, 2 dalganın en az 30 m ılerleyerek 1 katın demır kapısını ve tum malzemeyı su rukleyerek goturdugunu gozlemıştır "Dışarda bulundu gumdan depremden degıl denızden çokkorktum" şeklınde endısesını dıle getırmıştır De^irmendere: lzmıt Buyukşehır Beledıyesı'ne aı olan 375 gross tonluk, 50 m boyunda "Ataturk" yolcu ge mısı deprem sırasında Degırmendere ıskelesme bağlıy mış Gemı kaptanı depremden kısa bır sure once gemınır altından gelen vurma sesıyle uyandıgını, denızın çelcüdı gını, halatların koprugunu, ıskelenın çoktugunu 150 m ka dar açığa gıttıklerıra ve ardından gelen buyuk dalga ılt 1015 kadar yukselerek yenı kıyıya (ıskele üe bırhkte ka yının buyuk bır kısmı denıze goçtuğunden) devrüdıklerı nı anlatıyor Gemının alt kat yolcu salonundakı butun cam ları patlamış ve bacadan ıçenye sular gırmış Bu aradc gıbı gorunuyordu Daha sonra bır gırdap oluşmuş, sankı denızın dıbı yanlmış ve denız, aşagıdakı buyuk boşluga açıyor gıbı olmuştu Izleyen gunlerde saatte bırkaç gel gıt olayı meydana gelmıştı Tsunami oldu mu? Yukarıda Charles Darwın'ın gozledıgı tsunami, yalnız depremler nedenıyle degü, volkan patlaması, zemın kayması, nukleer patlama gıbı olaylar nedenıyle de oluşabılır Tsunami felaketı çaglar boyu kıyı ulkelennde yaşayan ınsanlara kayıplar verdırnuştır lzmıt yakınlannda oluşan deprem tsunami yaratmış mıydı? Tarıhsel bılgıler bu yorede oluşan depremlerın Iz mıt Korfezı ve çevresınde tsunamı oluşturdugunu gosterıyordu MS 120/128, 325, 358, 447 488 553 555, 557, 715, 740, 1754 Nısan 1878, Mayıs 1878 18Eylul 1963 tarıhınde olan depremler lzmıt Korfezı ve çevresınde tsunami yaratmıştı 17 Agustos 1999 depremının buyuk olması (Mw7 4) sığ odaklı olması (h18 km) tsunaminin olma olasüıgını desteklemekle beraber, odak mekanızması çozumunun sağ yanal dograltu atımlı faydalanma gostermesı kuramsal olarak ters duşuyordu Aslında dogrultu alım42 IZMIT 40' 0 1 1 ) 4 » 'YAlOVfl 660/14