Katalog

Çoğu hastalığın nedeni, ann "Fetüs, anneden ihtiyaa olan her şeyi alır" görüşü geçersizleşiyor. Annenin sağlıksız ve kötü beslenmesi, bebeğin yetişkin dönemlerinde karşılaştığı kalp, şeker, yüksek tansiyon gibi hastalıklara yakalanma riskini arttınyor. , ' Patagonyalı kadm behek bekledığmde tum olumsuz nesnelerden uzak tutuluyor, sabah lan muzıkle uyandınhr en çok hoşuna gıdecek ştflerle oyalaıımasma ozen gostenhr, uyuşukluğa nıeydan vermemek ıçm bedenı onu yormayacak bıçımde gonlunce, devınıme geçırüır ve kafası ncşplı şeylprle dmgm tııtulmasma çalışılır Patagonyalılar annenm doğacak çocuğun sağlığı açı smdan nn denlı belırleyıcı bır rol taşıdığmın hıç kuşkusuz, bılıncmdeler" üunya Çnvıesınde Yolculuk , Aııoıum. I /S7 atagonya'dakı bu soylencelere ınat, çağdaş ınaruşa gore, anne uyuşturunı bagımlisı olmadıgı, sıgara ve alkolden olabıldıgırıce uzak durdugu surece bebege pek bu zarar vermesı beklenmez Dolutun ıso, annesı nerodoyse açlıktan ole cck duruma gclsc bıle gereksındıgı tum besınlerı annesınden aldığına ve bu açıdan da ustun nıtehklere sahıp yuce bır asalak turu olduguna ındnılıyoı Ne vaı kı, son yırmı yüdır surdurulen araştırmalaı da, şımdı bu savların ne denlı geçerlı oldukları goruluyor Soz konusu araştırmalar ana rahmın de yaşadıklarımızın ellı yıl sonrakı sağlık durumumuzu etkıleyebılecegını, kalp krızı, şeker ve suregprı yuksek tansiyon gıbı hastalıklara yakalanma ruskmı belııleyebılecegırıı ortaya koyuyor Avustralya'dakı Howaıd Florey Enstıtusu fızyologlanndan Miodrag Dodic, "Bobok bosleyen kadınların beden haroketlerı yapmalan, aşırı küo al P mamaya ozen gostermelerı ve hastalıkların genetık unsurları gıbı şeylerden oldum olası soz edılır, arna ana rahmındekı yaşanı bebegırı gelecektekı saqlıgı uzermde çok daha etkılı olabüır" dıyor Dolutsel yaşamın crgınlık donem saglıgı uzermdekı etkısını araştıran bılım adamları, gebe kadınlara "ıyı beslenın ve stresten uzak durun" gıbı en beylık onerılerın dışında bır onerıde bulunmak ıçın henuz ellennde yeteıınce bılgı olmadıgını soylerken çok acelecı davranıyorlar Daha sı, elde ettıklen bulgulann annelerı suçlu luk duygusuna ıtecegınden korkuyorlar Ama sonuçta gebe kadının dogacak bebe5ın gelecekte saglıklı olması ıçın neler yapması ve nelerden kaçınması gerektıgı yonunde aynntılı bır bılgının, çagdaş toplum ları kasıp kavuran suregen hastalıklara kar şı verılen savaşımda etkılı olacagına ınanı yorlar ana rahmmde saghksız gelışmesının gecıkmelı bır sonucu olabılır mıydı' Barker'ın savı oldukça huzur bozucuydu M başlarda hemen hemen heıkes k Barker'ın ortaya attıgı goruşe burun kıvır± Gelgelelım tarıhçılerden tutun da ebelere dek varan her alandan uzmanla el ele vererek konuyu bırkaç yü daha araştıran, bu arada tngütere'dekı bınlerce saglık kaydını da ınceleyen Barker, enınde sorıunda, dogru yolda olduguna herkese ınandırmayı ba şardı Kısa bır sure sonra, Fınlandıya'dan tu tun da Hındıstan'a dek uzanan çok sayıda ulkeden, bır toplumda bebeklerle yaşamın daha geç evrelermde gorulen yüksek lıklan aıasında bır baglantı oldugu yo nunde bulgular yagmaya başladı Sozgelımı, 1944 45yıllarındaHollan da'da yaşanan Açhk Kışı'nı ele alalım Bu donemde gebe olan kadınlarm çocukları dogurrıdn normal olnıalaıma kaışın, bunların daha sonraları şekeı hastalıgına çok daha duyarlı olduklan goruldu Bu araştırmalaı ın buyuk bır çogunlugu bu bulgulann hem erkekler hem de kadınlar için de aynı oranda geçerlı oldugunu ortaya koydu stres hormonlaı ındd bır artışa neden oldugunu ve dolaylı olarak plasentanın ve bu hormonların bebege geçmesını onleyen enzımlenn gelışmesını engelledıöpnı savunuyor Dodic ve ekıbının koyun ve fareleı uzerınde gerçekleştıı dıgı araştırmalar bu canlılarm ana rahmınde stres hormonlarıyla karşı karşıya kalmaları durumun da daha kuçuk dogduklarını, kan basıncı ve glukoz duzeylerının yuksek oldugunu ortaya koyuyor Duşuk hlolu bebek ve farelerm de erışkınlık dönemlerinde yuk sek duzeyde stres hormonu taşı malan beslenme kokenlı gergın lıgın dolutu nasıl programladıgına bır açıkldma getırıyor Bu dçıklamaya goıe, beyın sureklı "ya savaş, ya kaç" duıu munda çalışmak zorunda kaldı gından yuksek tansıyona neden olabılıyor Ikmcı goruş ıse, besm ve oksrjen mıktarının dolutun faıklı bolumleııne gore oranlanmasmı ıçerıyor Hayvan dolutlerındekı kan dagılımını ınceleyen araştır malar, annenin yetersız beslen mesı duıurrıunda gehşmekte olan bebegın beynının de yeterınce beslenemedıgını, bu arada karacıger, bobrek ve pankreas gıbı otekı can alıcı organlara da yeterlı mıktarda kan gıtmedıgını, bu nedenle soz konusu organlarda sayıcd daha az ve anormal nıtelıkte hucrelere rastlandıgını ortaya koyuyoı Bunun sonucu ıse, ılerıde adı geçen organların ışlevlerını ge rektıgı gıbı yerıne getırememelen rıskmın daha yuksek olması Ornegm, Oregon Saglık Bılımlerı Unıversıtesı'nden Lori Woods ve ekıbının geıçekleştudıgı bır araştırma, gebe farele re daha az proteın verıldığınde dogan be beklerın çogunun erışkmlık dönemlerinde yuksek tansıyonlu olduklarını ortaya koyuyor Proteın yetersızlıgı bebeklerın bobreklerınde kanı fıllıeden geçıren nefronların da dalıa az sayıda uıetıknesme neden oluyor Üçüncü görüş dogrudan yaşlan mayla bır baglantı kuruyor DNA hucresının bır bolumu olan telomerler hucredekı olası bolunmelerın sayısıra belırlıyor Bır mumun fıtılı nasıl o mumun yanma suresını belırlıyorsa, telomerleıın uzunlugu da hucıenın omrunu behrlıyor Araştırmalaı gebelık donemınde yeterlı proteın alamayan annelerın dogurdukları farelerın bobrek hucrelerındekı telomerlerın daha kısa oldugunu gosterıyoı Bu dd, draştırmdyd onderlık eden Cambrıdge Umversıtesı bıyokamyd uzmanı Nick Hales'e gore, hucıeleıde bo lunmenın noımalden daha once sona erecegmın ve bobreklerın ışlevmı yerıne getı tansiyon, şeker, kalp ve damar hasta Rahatsız eden iddia Anne rdhmındekı yaşarnın, bireyin orta yaşlardakı saglık durumunu etkıledıgı goruşunun koklerı bu yuzyılın başlarındakı Ingıltere ve Galleı'dekı pamuk tezgâhları, komur ocaklarına dayaruyor 0 donemlerde oldukça yuksek bır duzeye ulaşmışü Onlarca yıl sonra bu yerlerde kalp hastalıklanndan yaşamlarını yıtıren erışkmlerın oranı da başka yerlere kıyasla bır haylı yuksektı. Southampton Umversıtesı bulaşıcı hastalıklar uzmanı Kalıcı hastalıklar nasıl ortaya çıkıyor? Barker, anne adayının kotu beslenmesıyle, yalnızca dolutun norrnal gelışmesıne engel olmakla kalmayıp, bebegın yaşamının daha sonrakı evrelorınde suregen hastalıklara yakalanması yonunde de ' programladıgı" sonucuna vardı Gelgelelım, Barkerın savında yıne de eksık bır şey vardı Bır duzenek Gebe kadınlaıın aşm uyuşturucu ve alkol kullan maları durumunda bunun sonuçları genel lıkle dogumda ortaya çıkıyor ve olumsuzlugun nereden kaynaklandıgı kolaylıkla saptanabılıyor. Ornegın, sıgara oksıjen mıktarının azdlmasına ve karbon monoksıt duzeylerının yukselmesıne neden oldugundan dolutun gelışmesını engellıyoı Pekı, bır ka dının beslenme alışkanlıgı pankreas, karacığer, damar ve bobreklerde daha sonraları suregen hastalıklara donuşecek kalıcı olumsuzluklara nasıl neden oluyoı9 Şımdı, Baıker'ın savını oıtaya atmasından on yıl sonra, çok sayıda bılım adamı dolutsel programlamanın ardındakı duze neğın aydınlıga kavuşturulmasına çalışıyor Bu yonde one surulen goruşlerden bır tanesı gerginlik kavramı uzenrıe oririklrinıyor VP kotu beslennıpııuı diınemn David Barker Hamilelik dönemi, bebeğin ileriki yaflardaki 660/10 olum oranlannı ın celerken bu garıp dızgenın ük ayırdına varan kışı oldu Bar ker 801ı yülann ortalarında bu duruma bır açıklarna getıren gozupek savını ortaya attı Bu sava gore, dogumu ızleyen ük ay ıçınde tanık olu nan bu yuksek olum oranı, o toplumdakı annelerın sağlıksız olduklarının, dolaylı olaıak da, bebekle rın ana lahmınde sağlıksız gelıştıklerı nın bır gostergesıydı O halde orta yaşlarda gorulen kalp sağlığını bellriiyor. hd.slalıkldiı dolutun