Katalog

Politikada ıslak sözcükler Medya kuruluşlarma halk yararına bir öneri Levent Mete(') sıkoterapıst Erich Berne, Insanca Sevgı ve Cınsellık' adlı kı tabına başlarken, kullaruldıgında üetışımı bozan bazı sozcuklere dıkkat çekıyor Berne cınsel organ ve eylem ısımlerınden oluşan bu sozcuk grubuna "ıslak sozcukler" adını venyor Islak soz cukler, kışınm duygularını kışkırnyor ve bır cınsel uyarılma yaratıyorlar Dolayısıyla, heyecan yuku altında kalan zının ıletılmek ıstenen bügıyı kavrayamaz hale gelıyor Bu nedenle, bılımsel oturumlarda soz konusu sozcukler yerme, aynı duygu yukunu taşımayan Latınce karşılıklan kullanılıyor Pierre Gniraud'nun "Gostergebüım" adlı yapıtında da, duygu ıle duşunce arasındakı bu karşıtlık dıle getırılı yor Guıraud, coşkuyu, kavrama yetersızlıgı olarak da tanımlayabüecegımızı soyluyor v • ^ , P Venüs'ün kanalları Tüm Venüs yüzeyini kaplayan bu kanallar Dünya yüzeyindeki akarsular gibi deltalar ve kum tepeleri oluşturmakta.. ımı astronomlann, Mars'ın yuzeyınde var oldugunu sandıgı kanalların gerçek olmadıgı ortaya çıktı Ancak, aynışey Venus'unkanallanıçınsoylenemez Magellan yonınge aracının gerçekleştırdıgı, gezegen yuzeyının yuksekrezolusyonlu hantasına gore bu kanallar genış (enlen yaklaşık üa kılometre), sıg (derınlığı 50 metreden az) ve çok ama çok uzunlar O kadar kı, zaman zaman bınlerce kılometre uzunluga ulaşabılıyorlar Tum yuzeyı kaplayan bu kanallar, Dunya yuzeyındela akarsular gıbı deltalar ve kum tepeleri oluşturmakta Nıtekım Journal of Geophysıcal Researchta çalışma arkadaşlan üe ortak bır araştırması yayımlanan Ingıltere Açık Unıversıtesı'nden Glyn WilliamsJones da, Venus'un kanalları ıle akarsuldrımız arasındakı benzerlıge dıkkaü çekıyor Araştırmacüara gore bu kanallann, yeryuzu akarsula rınınkını andınr bır sureçle, ust uste bulunan katmanların mekanık erozyonu nederayle, tortulann tasınarak çokmesı sonucu oluşması buyuk bır olasılık O halde akla, Venus'un suyla dolu akarsularının olabüeceğı ya da bır zamanlar bu tur akarsuların bulundugu gelıyor Ancak her ne kadar bu kanallar kurumuş akarsu yataklarına benzıyorsa da, Venus'tekı yuzey ısısının 470 Cye ulaştıgını goz onune alınca, suyun dkmasının olanaksızlıgı zıra derhal buharlaşacagı gerçegıy le karşüaşılmakta O halde bu kanallan oluşturan sıvı nedır? Dogal olarak araştirmacılar, bır tur lav ya da kayaç erıyıgı ustunde duruyorldi Her bırı çok farklı nnneral ıçerıgıne sahıp ve kendıne ozgu fızıksel ozellıklerı bulunan pek çok lav çeşıdı var dır Bu durumda, yeryuzundekı su gıbı, ama Venus'un yuksek sıcaklıgına dayaruklı bır lav soz konusu olmakta Dıger bır de^işle, yuzeyde erozyona yol açacak kadar erıyık 589/4 K (yaru sıvı) halde kalabılmesı gereken bır lav turu olmalı Aynca bu lavın vıskozıtesı son derece duşuk olduğu gıbı, gırdap oluşturacak kadar hareketlı akması ve yuzey sıcaklıgına yakın bır sıcaklıga sahıp olması gerekıyor Bu ozellıklere bazalt açısından zengın lavlarda rastlanır Bu tur lavlar aşın derecede sıcak olup, ustunde aktıkları torrulan erıterek kanallar oluştururlar Ancak, bınlerce kılometre uzunluktakı akarsu benzerı yapılar oluşturacdk kadar uzun sure erıyık halde kalamazlar Dıger bır olasılık ıse, atmosferı sulfunk asıt açısından zengın bır gezegene uygun enyık kukurttur Her ne kadar Venus, kukurt açısından son derece zengınse de, araştırmacılar, soz konusu kukurt lavlarının, kanal oluşturmaya yetecek mıktarda olmadıgını duşunuyorlar Bu durumda araşürmacüara ılgınç bır seçenek kalıyor O da, alkalı karbonatıt adı verılen kayaçlardan kaynaklanan bır lav turu Bunlar karbonat mınerallerı, alkah metaller (sodyum ve potasyum) ve halojenler (klor ve fluor) açısından zengın kayaçlar Yeryuzundekı karbonun çogu kıreçtaşı halınde bulundugu ve sodyum ıle potasyum da su tarafından toplanmış oldugundan, bu tur kayaçlar Dunya'da enderdır Ancak Venus te ne kıreçtaşı ne de su bulunmadıgı ve atmosferının % 97'sı karbondıoksıt ten oluştuğu ıçm, tarıhınde çok eskı donem lerde karbonatıt magma tabakalannın oluşması ıçın ıdeal bır yapıya sahıptır Dolayısıyla karbonatıt lavları duşuk vıskozıtel hareketlı ve kardeş gezegenımızın sarp koşullanna uygun yapılarıyla kanallar oluşturmuş olabüırler Bu da, bır zamanlar Venus'te lav akarsularının aktıgını gostermektedır Feza Akça Nature News Servıce 7 6 98 Duygusuz bir yaşam çekifmez olurdu. '{ Yalnızca akıldan oluşan bir ınsan bdımkurgu romanlarındakı androıdlere benzeyen duygusuz bır robot olurdu Boyle bır yaratık sevgı duyamayacak, merhamet edemeyecek, âşık olamayacaktı Seks yalnızca ureme ışlevıyle sınırlı mekanık bır ışleme donuşecek, şıır sozcugu sozluklerde yer almayacaktı halk adı verılen ınsan toplulugu vardır Bu topluluk, polıtıkacıyı dınler yaptıklarını degerlendırır ve onayını ya da tepkısını degışık bıçımlerde düe getırır Demokrasılerde karar larıyla ulkenın gelecegını boıırleyen gucun halk oldugu kabul edılır Bu durumda, eger halk şaşırtılır ve olan bıtenı kavıaması angellenırse yanlıs kararlar verebüır ve ulkenın gelecegı tehlıkeye gırebılır Dolayısıyla, halkın polıtıkacıyı dınlerken sogukkanlı ve aklı başında olması hayatı onemdedır Buna karşın polıtıkacıların kullandıgı bazı sozcukler taşıdıkları çagrışım yuklerı nedenıyle halkın duygularını kışkırtmakta ve kavrama yetenegını duşurmektedu Polıtıkanın ıslak sozcuklen olarak adlandırabılecegımız bu gruba bayrak, vatan, mület, ıman gıbı ulusal ve manevı degerı yuksek sozcuklen ornek olarak gosterebılınz Haın, kâfir, faşıst, donek gıbı polıtık kufurler de bu gruba dahıl edılebılır Kımı sozcuklerse koken olarak ıslak degıldır, ancak sonradan bazı temel duygusal tepküerle eşlenerek ıslatılmışlardır Duşmana asla verılmemesı gereken, "bır karış toprak" ve "çakıl taşı" kavramlan bu tur sozcuklerden olusurlar Çözüm geleneklerimizde gizli Halk, ıslak sozcuklen kullanan ve bu yolla duygularını ayaklandınp gerçeklerı kavramasını engelleyen polıtıkacılar karşısında savunmasızdır Bu tur demeçlerı ve nutukları dınlerken heyecana kapümakta ve halk deyışıyle "dolduruşa gelmektedır" Soz konusu sorunun çozumu geleneklerimizde gızlıdu Büındıgı gıbı halkımız avcüıgı sever ve bır çok yerde avcı kahvelerı vardır Bu kahvelerde gorunur bır yerde bır çan asüıdır Av hıkâyeleri anlatılırken palavranın dozu kaçtıgında bırusı gıdıp çanı çeker ve dınleyenlerı kendıne geünr Ancak duygudan arındırılması gereken durumlar da var Ornegın, bır büım adamı yaptıgı araştırmanın sonuçlannı yorumlarken duygusal çıkarımlardan olabıldıgınce uzak kalmalıdır Alışverış sırasında duygularına kapüan bır tuccar zarar eder Yogun bır duygusal boşalma halındeyken araba kullanan kışı kazaya davetıye çıkarmaktadır Yıne aynı nedenle cerrahlar yakınlanru kendılerı amelıyat et mek ıstemezler Sogukkanlıhkla karar vermeyı gerektıren alanlardan bırısı de polıükadır Ulkenın gelecegını ügüendıren bır anlaşmayı ımzalayan polıtıkacı, duygularıyla hareket ederse temsü ettıgı ulusun çıkarlarını tehlıkeye sokar Baltacı Mehmet Paşa'nın gonlunu Katerına'ya kaptırması nın yol açtıgı sonuçlar bunun açık bır ornegıdır Halkın yararına bir öneri Bu yazı, medya kuruluşlanmıza halk yararına bır oneride bulunmak amacıyla kaleme aündı Eger ekranın ust koşesıne boyle bır çan goruntusu konur ve polıtıkacılar nutuklannı atarken soz konusu ıslak sozcuklen kullandıklarında çalmaya başlarsa avcı kahvelerınde oldugu gıbı uyancı bır etkı yapacak ve ızleyıcılerın duygulanyla oynanmasını engelleyecektır Çan yerıne, ıstenırse, yanıp sonen bır kırmızı ışık da kullanılabılır (*) Ataturk Egıtım Hastanesı Psıkıyatrı Klınıgı, Basın Sıtesı İZMIR Halkın duygularıyla oynayan ısfak sözcükler Polıtıka adı verılen etkınlıgın bır ta rafinda pobükacı varsa dıger tarahnda