Katalog

Diş çürümelerine karşı yeni bıleşimleri uretenler uzun bir sure bunlara çızgi romanlardaki kotuler çetesı gozuyle baktılar Agzımızın ıçi. oncehkle bakterıleı, rrıantarlar, tek hucreli canlılar, virusler ve asalaklar gıbi, yuzlerce farklı canlı turunden oluşan uçsuz bucaksız bir orman, Bu canlıların çogu ıgızda geçıcı olarak barınıyor, bır bolumune de başka hıçbır memelıde rastlanmıyoı. Bılirn adamlan bu goıuntunun son derece ıncelikli bır ekosıstem olduguna dıkkat çekiyor lar, Gelgelelım. bu gerçek insana çok da şaşırtıcı gelmemelı 36 derecede, sureklı nerrjlı bır ortamda tutulan ve beslenen agzımız yıl boyunca tıopıkal ozelliklerini koı uyan bir cennot. Buna bir de agza dışarıdan sokulan parmak, yiyecekleı, kalem ve benzerı etküeri de katarsanız ortalık bır panayırdan farksız olur. Yanagı oluşturan dokunun her mılımetrekaresı diş etlerınrn arasındakı her kıvıırn. dılırıuzeıindekiher oyukbu kıvıl kıvıl canlılarla doludur, Buyuk bır özenle fırçalanmış bır diş bıle milyarlarca baktenyı banndırmaktadır Çürük dişleri bakterileri yok ederek sağaltmanm, fındığı balyozla 200 ıle 500 arasındakr farkJı inanılan caıılı turleı ınırı yaklaşık ellisının kımlığı şimdiden belirlenmiş durumda, kırmak gibi bir şey olduğunu ileri süren bilim adamlan, artık Bunlann içınde kure, çubuk ve bukulmuş ıplık bıçımındekı baktenler ve çürümeye karşı çok daha zararsız yöntemler öneriyorlar. oruntunun çagdaş bır sanat yapıtıyla kanştırıl ması işten degıl On planda hafıfçe egilıp bukulebilen top balonlardan oluşmuş bir orman, arkada balık ıstifi yerleştirilmiş kuıelerden oluşmuş ve giderek ui'ukia belirsizleşen bir yaban sıgın surusu duru Agzımızda sureklı barındıgına G bunlardan yaklaşık 50 kat daha buyuk olan ve tıpkı kocaman bir beyaz kopek balıgı gıbi salyayor. Bunlann uzerini ıse, incelikle ışlenrnış mısır koçanlan yararak devinen. 'lYıchomonas tenax", ya da ormaları. şişe fırçaları. rozet ve çitler susluyor.Ne var kı. bu nın uzun azı dişli kaplanı "Entamoeba gingivalis" gıbi gorüntu duşler âlemını sLmgeleyen bır goruntü degıl tek gözelı canlılar sayılabılır Tumü de gerçek yaşamın, bizlere hıç de uzak olmayan Turlerın çeşitlılıgıne karşın. bılım adamlannın yıl bir dunyanın dıger parçası ölan bu goruntuler agzımızlardır bır tek tur uzermde odaklandıkları goruluyor dakı mikropların elektronık bır "Treptococcus mutans '. Yalnızca insan dişırıde gorulen mıkroskop altından bize yansıyan kure biçiminde ve belli bır tanırnı olmayan bakteıı tuıu goruntüleri. Yıllar boyunca diş uz20'li yıllardaır beri biliniyor. Ancak baktenrıın şekerle manları ınsanlann yaşamına "bubeslerup, diş çurumesme yol açtıgına inarnlan, laktik asıt runlarını sokan" bu minik carüüasalgıladıgı. 1956 yılında anlaşıldr O gun bugundur uz ra karşı amansı/. bir savaş verdimanlar bu baktenyı kokünden yok etmenın yollarını ler. Diş macunu ve ağız çalkalama aıaşünyorlar. Agzın içindekı tuın canhlaıın araştırılmasına yonelik çalışmalara 1966 yılında Danımar ka'da başlandı. Dışlerıne istendıgmde çıkartılabüen bır levha takılmasırıa ve uç hafta boyunca dışlennı fırçalanıa^ maya razıolan 11 denek uzerinde yapılan bir araştırma sonucunda uzmanlar arasında diş taşı olarak büinen bakteri topluluklarını yakından inceleme olanagını elde ettıler. Venlere bakılırsa, her canlı tur belli bır sıra izleyerek kerıdirıden oncekının yerinı alıyor ve bu süreç denge sagianrp tur lerın doruga ulaşmalarına dek boyle surup gıdıyordu Diş uzerinde oluşan bir tuı inilk bakteriyel koloniler, tükürük proteinleri lle bakteriyal ce katman olan diş taşlarının parçalann olufturduğu ince tabakadakl reseptörlere oluşum surecı şöyle: Fırçala bağlanır. Sonuç küçük kızın ön diflerindekl glbidir. 582/8