Katalog

kuldu Arkadaşlar dedım Turkıye hakkındakı bılgı lcı ınız sandıgımdan fazla çıktı Bızdekı ba tıp hkulte smdo bu soruyu toısme sorsaydım Zımbabvve hıkkın da bu kıdır bılgı ılarmzdım (Donduktpn sonra bu so ruyu gerçekten de kendı ogrennlenme sordum Sade ce bır ogrencı Guney Afrıka tarafldrındd bır ıılke ola cak galıba şeklınde yanıtladı Dıgerleı ınden bır ses çıkrnadı) Ve konuşmamı surdurdum Turkıye ıle Zımbab we arasında tarıhı ve kulturel bır bag yok Ama bu sıra lar bırçok Afııkalı futbolcu bızım bırıncı lıgde top koş turuyor Bunlardan bırısı sızden Kım cipdıler hep bır agızdan Mapezd der demez Mnıftan bu alkış tufanı yuk seldı Mapeza mızın top kovaladıgı ulkeden gelen bır hoca bızım ıçın çok degerhdır turunden sesler duyul du Futbolun daha evrensel dıiı sayesınde ılk derste ogrencılerle aramızda guzel bır bag oluştu ardına olup gıdıyor Dunya Saglık Orgutu ıstatıstıklerı ne gore Zımbabvve de halkın dorttf beşte bırı AIDS vırusu (HIV) taşıyıcısı Bu oran profesyonel seks ışçıle rırıde ' n9095 lere kadar varıyormuş Ben gunluk patolojı çalışmdlarımda AIDS e baglı ıkıncıl hdbtalık tablolanyla çok sık kaışüaşıyoıdum Soz gelımı gunde 30 40 bıopsı mcelıyorsam en az 4 5 tane AIDS e bag! 1 bır tuı c ıt kanserı olan Kaposı ye rastlı yordum Aynca bagı^ klık sıstemının bozulmasına baglı mantarlar parazıtler ve tuberkuloz oldukça yaygın Kdciınlarda rahım agzı kanseııyle ılışkısı sapta narı papıllonid vırusu nun yol ı, tıqı hucresel degışık lıkler sık karşüaştıgım bır dıgn hastalık tablosuydu Ote yandan durgun tatlı sularda yasayan bır tur salyan gozun ara konak gorev yaptıgı kurtçukların derıden gırerek ıç organlara yerleşmesıyle ozellenen parazıter bır hastalık olan Şıstozoma yı da unutmamak gerekı yor Halkın AIDS ı cıddıye aldıgmı soylemek zor Yetkı lılerın halkı bılınçlendırme çabaları da yetersız duzey de AIDS ın Afrıka da yaygın olan ruru normal cınsol ılışkı ve kan yoluyla bulaşin unsınden Afrıka ran bu bolgelerınde toplumsal yapı erkeklerde çok eşlılıgı ve kadınlarda da evlılık oncesı cınsel ıhşkılerı reddetmıyor AIDS ın Zımbabvve basınmdakı kod adı Kısa su rerı hastalık Ama bence en çarpıcı tanımlaması çogunlukh sıyahlann gıttıgı bır bann duvarmda gordugum şu slogandı AIDS Amerıcan Ideas Dısfouragıng Sex yanı bızleıı sekMen sogutrnak ıçın Amerıkalıla ım uyduıdugu yalan Bıı qun patolojı bolumunun baş tek rusyenı odama geldı Sıkıntılı halın den bır şeyler soylemek ıstedıgı se zmlenıyordu Çekıne çekıne anlat maya koyuldu Türkiye de Matematık Olimpiyatları Aytek Erdıl Bu hafta Ulusldrarası Matematık Olımpıydtları ndd Iuıkıypyı temsıl Pdpcek olan tdkımırı nasıl seçıldıgınden yanı hbeletdekı trtkım seçme sındvldiınddn UMO ya (Ulusldididii Mdtematık Olunpıydüdiı) uzanan sureçten bahsedecegız Yanı olımpıyatçı bır ogrencının nere den başlayıp hangı aşamaları geçeıek nprelere geldıgını anlatacağız Ilk olarak olımpıyatçı sozuylp np anlatmak ıstedıgımızı dçıklaya lım Sadece kendı okulunda yapılan olımpıyat takım seçme sınavın dan bolgesel ulusal ya da uluslararası sınavldra kadar her tuı olırnpı yat sınavına ılgı duyan ve bu tıp sınavlaıa hazırldndn bu ogıencıyı olımpıyatçı olarak tanımlamak çok da yanlış olmaz herhalde Boylece olımpıyatçı olarak anacagımız kışıleı UMO takımrna gıren altı kışıden ya da TUBtTAK ın duzenledıgı UMO Hazıı lık Kampl iı ı na kdtılan otuz kark kışıyle sınırlı kalmayacak en azmdan Ulusal Matematık Olımpıyat ları bırıncı basamak sınavına gıren bırkaç bın ogrencıyı de ıçınf ala raktır Ulusal Olımpıydt ın bırıncı aşamasmd her okuldan altı kışı (bır onceh sene tum kdmpldrd kdtılmd başdiısı gosteren ogıencıleıe ozel kontenjan saglanır) kdtılabıldıgı ıçın olınıpıyatçı olınaya ısteklı bıı og rencının dk yapacagı ış kendı okulundan seçılecek olan ılk altı kışının arasına gırmeye çalışmaktır Bu altı kışının seçımınde ızlenebılpcek en ıyı yol ulusal olımpıyat benzerı bır sınavın belkı buaz dahd koldyırun okul oğretmenlerı tdrdiinddn oı^rencıleıe uygulanmdsıdıı Ancdk bu yol pek dz sayıda okuldd uyguldnmdktddır Geneldeogrenrılpı ya yuk sek not alanldi ya dd mdterridtık ogretmenlennrrı sevdıgı ogıencıleı arasmdan seçüır Bazen de bır sınav yapılır ancak bu sın«un gprçek olımpıyat sınavlarıyla uzaktan yakrndan ılgısı yoktur Bu tuı ,eterınce olçucu olmayan <;pçımler okullaıın olımpıyatldidd bdŞdiılı ol ınidmdla rına neden olmaktadır Okulldrdd olımpıydtlara hdzırlık ve ogıenrı se çımı konularındakı onerılerımızı ılerıkı sdyıldrda sızlerle pdyldy iCdgız Okul takımınd gırdıkten sonıakı ılk hedef Ulusal Olımpıyat ın bı ııncı aşamasıdır 36 tane çoktan seçmelı sorudan oluşan bu sınav bı çım olarak OYS yı andırsa da ıçerıgı oldukça faıklıdır Matematık olım pıyatlannın gerektırdığı ek bılgı dıger olımpıyatlarınkınp (fızık kımyd bıyolojı bılgısdyar) gore oldukça azdır Ancak sorular OYS soıuldiınd oranld oldukça zordur ve duşunmeye dayanır Bu 36 soıu ıçın verılen sure ıkı buçuk sddttır yanı OYSde oldugu gıbı soru başına bır dakıka degü yakldşık dort dakıka verılıı Buna nıjmen sorulann tımamına yakmını yapan ogrencı bulunmaz Mayıs ayında gerçekleştırüen ılk aşrima sınavının sonucuna go rp yaklaşık 20 kışı ıkı haftalık yaz kdmpına çagrüır 40 kışı de Aıalık aymdd yapıldcak oldn ıkıncı aşamaya katılmaya hak kazanıı tkıncı aşa ma sınavı heı bırı 4 5 saat suren ıkı oturumdan olu^uı Her oturumdd ogrencılere uç soru soruluı Yanı toplam altı soı u dokuz saat Bu sına vın sonuçlarına gore ulusal olımpıyat madalyaları dngıtılıı VP kış kam pına katılmaya hak kazanan yaklaşık 20 kışı Şubdt ayında duzenlenen kampa katıldıkları takdırde Nısan ayında yapılan takım seçme smavı na davet edılırler Ikıncı aşdmd sınavıyld aynı bıçırrıe sdhıp olan bu sı navdan sonra UMO da Turkıye yı temsıl edecek olan altı kışı belıılenır Bu altı kışı bırı OYS den once dıgerı sonra olmak uzere yıklaşık ıkışer haftalık ıkı kampa daha alınular VP Temmuz ortalarında yapılan UMO ya Turkıye adma katılırlar Akademik kurulda Zımbabvve Unıversıtesı 1955 lerde Ingıhzlerce kurulmuş Hattd o yıllarda Bırmıngham Unıvprsıtesı ne eş deger tutulurmujj Genı$ agaçh yeşü feıah ve Ingı lu uslubu alçak katlı tugla bmalardan oluşan sevımlı bır Sıze bır şey anlatmam geıekıyor Ama lutfen benı yanlış anlamayın Ben de ne var dıye merak edıp cıddı bakışlarla adamı dınlemeyp koyuldum Sız çay ve ogle moldldrında gerıel Zlmbabve patoloji'dekl teknisyen çalışma arkadaflarım. Yaııda lıkle bızım teknisyen arkadaşlarla iözünü ettlğim çay molalarının blrinde. bırlıkte otuı up çay ıçıyorsunuz On lar sızın yabancı ve beyaz bıı hoca olarak ınsan ve kampusu vaı Tıp dışındı Veterınerlık Fen Edebıyat renk ayrımı gozetmeksızm kendılerıne katılmaların ldarı Bıhmler hkııltelpn bulunuyor Bagımsızlıktan sondan memnurüar Ancak ışm bır de Afrıka kulturu yo ra hem malı bakımdarı hpm de Ingılu kokenlı hocala nu var Sızın ulkenızde bu yapügınız çok normal ola ı ın ayıılmasıyla kalıtede bııaz dus,uş yaşandıgı bekrtıl bılır arridbızdeustlerastlaıldbu aıadapekolmazlar mekle bıılıkte berıc e qeçmujirı nıııası gene de ıyı ko Çunku sonra onlara ış yaptıramayız Bu bıraz da bı ıunmıuj sayılu Bızını unıverfaiteleıdekı akıdemık ku zım toplumsal yapımızdan kaynaklanmaktadır rul yapısı Zımbabvve Unıversıtesı nde de varmış Akademik Kurul ı benı dc çagırdılar Knnuk ogreüm uyesı oldugum ıçın boyle bır ç ıgrı bekiemıyordum Toplatınııı saat ıkıde başlayacagı duyurulmu^tu On dakıka once gıttım Sdlon boş sayılırdı Ikı buçuk ı doqru doldu ve dekan toplanıyı açtı Gundem maddeleııne geçıldı Heı umversıtede gorulebılecek bıldık konular Toplantı dılı Ingılızrp Ingılızre zaten ulkenın les mı dıh Hdstanede hasta dosyaldiı Iııgıhzce Bızpatolo jıde raporları Ingılızce yazıyoruz Semınerleı dersler duyurular lasacası her şoy Ingılızce Hatta oyle kı aynı etnık kokenden gclen ıkı doktor bıle kendı aralarında yerel dıllerınde degü Ingılızce konuşmayı yeglıyor Ancak sıradan rnlkı farklı Onlar bırbırlerıyle kendı dıllerınde konuşuyorlar Unıversıte rektoru kım bılıyor musunuz 9 Zımbab we Devlet Başkara Mugabe. Ama o bu tur toplantılara katılmıyoı Kendısını de kampuste rektoı yardımcısı temsıl edıyor Bunu kendısını kırmayarak şekılde yanıtladım Bu molalarm karşılıklı goruş dhijvenşınde bulundrak bırbırımızın ulkesını ve kulturunu tanımak ıçın guzel bır fırsat oldugunu soyledım Ustelık burada konuk nldugum ıçın hıyerarşık yapıyla ılgımın bulunmadıgı ru belırttım Teknisyen Bızde bır soz vardır dedı Kendı sıne yetkı verılen kole sahıbınden daha zalım kesı lır Zımbabvve dp 8 ay kaldım Hem meslekı hem de kıılturel a<, ıdan ılgınç bır yaşam deneyımı oldu Af rıka gunlerımı kıtap butunluğu ıçmde derledım Yaz başında Baglam Yayınları ndan çıkacak Adını şoyle koydum GOZUMDEN AFRIKA Yerkureyı tanımaya çıkarken Hep Amerıka hep Avrupa demeyıp yaşantımıza gızemlı cograf yaların getıreceqı heyecanlarla suslemeyı duşunur senız bır gun sızler de pekala aynı şeylerı deneyebı lırsınız Oralarda nasü yaşarım • dıye urkmeyın çe • kanmeyın sakın Turkıye de ayakta kalmayı becerdıgı nıze gore Afnkada haydı haydı yaşarsıruz1 Çekıp gıtmek alışkanlıga meydan okurridk ını^ Bu sozu yenı duydum ve pek sevdım Ne dersınız 9 Bir soru Butun bu kampldiın smdvldiuı katılan . F *• AIDS: Bir Amerikan uydurması AIDS oldukça yaygın Gencecık ınsanlar bırbırı lara son derece yaidrlı olmalarının ya nında ne derece eglencelı okıbılecegı ayııca olımpıyatldia hazırlanmıyı ne reden b ışlamak geıektıgı ya da nasıl "B *""' y ° n l P r n ızİPnmpsmın daha yararlı olacagı konusundakı fıkırleı ımızı daha sonrakı yazılarda sızlerle paylaşacagız Yazımızı oldukça zanf bıı soruyla bıtırelım ABCD doı tgenınde AE 1 AF 2 dır vc F de G ortd noktalaıdır Başlangıçta A B C koşeleıınde bırer kannca vardır Karrncalar her hangı bır sıra olmaksızın teker teker hareket edıyorlar anrak her kannca sadece dıger ıkı karıncanın bulundukları noktaldrı bırleştırpn dogruya paralel Olan dogru boyunca hareket edebılıyor Karıncalann F F G noktalanna gelmelerı mumkun muduı' Mumkunse nabü gelır ler degılse neden 1 Bu sorunun cevabınm ve matematık olımpıyatlaııy la ügılı daha daha başka bılgılerın bulunacagı bu dahakı yazımızda buluşmak uzere 582/19