Katalog

T I R M AL ARI n yiikseldi? Maymun ve ınsan arasındakı "kayıp bağlantı"nın ortaya çıkması, 1974'tekı çok onemlı bır buluş ıle olmuştu Şu anda IHO'nun başkanı olan Donald Johanson onderlığınde Etıyopya'da yapılan bır kazıda bulunan bır maymun fosıl ıskeletı ozenle bır araya getırıldı Kafatasının onemlı bır kısmı da dahıl olmak uzere kemıklerın % 60'ının eksık olmasına rağmen, bılım adamları bu yaratığın 98 cm uzunluğunda olduğunu soyleyebıldıler Bır homınıd ıçın çok kısa gorunuyordu ama yaratık bazı onemlı ınsan karakterlerıne 'a sahıptı Tarıh oncesı donem az ıçınde yaşadığı bılınen maykez mun turlerınden farklıydı 8u yaratık tamamen dıkey olarak yuruyordu Araştırmacılar bunu şu şekılde anladılar Dız eklemlerı, ayakları uzerınde dıkey yuruyebılecek "Kayıp bağlantı" ve Lucy şekıldeydı Genış perıyodlu, uzun, paytak şekılde ıkı ayaklı yuruyuş yapabılen bugünun şempanze ve gorıllerınden farklıydı Bu kuçuk fosılın dışı olduğu tahmın edıldı Donald Johanson Ona "Lucy" adını verdı Çadırında bu fosıl uzerınde çalışırken, teypte Beatles'ın "Lucy ın the Sky wıth Dıamonds" adlı şarkısı çalıyordu Bılımsel adlar pop şarkılarından alınmadığı ıçın, bılımsel sınıflandırmada "Australopıthecus Afarensıs" adını aldı Lucy Unlu arkeolog Mary Leakey'nın lıderlığındekı bır ekıp tarafından 1970'lerde Tanzanya'da mukemmel olarak korunmuş ayak ızlerı de dahıl olmak uzere, daha bırçok onemlı kalıntılar ortaya çıktı Katılaşmış volkanık kuller ıçındekı ayak ızlerı de gosterıyordu kı, Lucy ve akrabaları ınsanlar gıbı yuruyorlardı Bazı A Afarensıs turlerının 3,9 mılyon yıl onceye kadar tarıhlenmesı, onları bılınen en eskı homınıd fosıllerı yapmıştı Tarıh oncesı bır bulmaca gıbı Lucy'nın "kayıp bağlantı" konusundakı eksıklığı, bır A Afarensıs kafatasının daha bulunması ıle gıderıldı öne ıtık çenesı ve şempanze ölçulerındekı kafatası, ınsandan çok maymun gıbıydı Dıkey duruşu ve ıkı ayaklı yuruyuşu, ellerının serbest olması sonucunu getırmış ve yıyecek toplamada ona onemlı avantajlar sağla mıştı. Doğal ayıklamanın geçerlı kuralları neydı de Lucy ve kuzenlerı gelışerek, genlerını bır sonrakı kuşağa ılettıler? Gunumuzden 3 mılyon yıl onceden 2 mılyon yıl önceye kadar A Afarensıs dızınınden gelen sağlıklı ve sınırlı sayıdakı bır kuşak yayılmış oldu Bunlar, Lucy'nın vucut dızaynına benzer ama kemık yapılarının detaylarında farklılıklar gosteren dıkey maymunlardı Australopıthecus Afncanus, Paranthropus Robustus ve Paranthropus Boıseı turlerı Afrıka'ya yayıldılar Ancak evrımsel eleme mucadelesınde ıkı Paranthropus turu yok oldu Çoğu bılım adamlarının ılerı surduğune göre yalnızca A Afrıcanus bu ınsanlık dramasında, bır sonrakı karaktere genlerını vermek uzere yaşayabıldı Bır sonra gelen, Homo Habılıs olarak ısımlendırılen veya "becerıklı adam" da denılen bır turdu Yaklaşık 2,5 milyon yıl önce ortaya çıkan bu yenı homınıd de muhtemelen atalarından pek farklı görunmuyordu Ancak bıraz daha buyuk bır beynı vardı ve belkı de dığer homınıdlerın bazı zıhınsel bağlantılarının bır sonucu olarak yapamadıkları ışlerı H Habılıs çozerek, ılk kez kullanışlı aletler (tools) yaptı Örneğın kazmak ıçın kemık veya boynuz parçası, balık avlamak veya termıtlerı (beyaz karıncaları) yuvalarından çıkarmak ıçın de sopa kullandı (Gunumuzde bazı şempanzeler hâlâ "Lucy" nasıl gelişti? bunları yaparlar) Ancak H Habılıs taşlan ozenle yontuyor ve onlara kullanışlı şekıller verıyordu Antropologlar önce aletlerın avlanmada kullanılmadığını duşunduler H Habılıs'ın ortalama uzunluğu 150 cm'den, ağırlığı da 45 kg'den azdı O zamankı Afnka ortamında, avına sezdırmeden yaklaşan aslanlar ve leoparlarla mucadele etmıştı Çoğunlukla leş yıyıcı bır özellık gosterıyordu Vahşı hayvanlardan kalan etlere bazı bıtkısel besınlerı de eklıyordu Çakal, sırtlan gıbi dığer leş yıyıcıler bıle ondan daha guçluyduler Ancak H Habılıs var olan zekâsı ıle leş yıyıcılığının yanında avcılık yapma alışkanlığına da sahıptı Muhtemelen etlerı çabucak kesmek ve guvenlı bır şekılde goturmek ıçın aletler kullandı H Habılıs bıreylerının tarıh oncesı Afrıka'nın zorluklarına uyum sağlayabılmesı, onların bır tur olarak 500 000 yıl veya bıraz daha fazla yaşamlarını surdurebılmelerını olası kıldı 2 mılyon yıl kadar once, onların en azından bır grubu evrımleşerek daha uzun, daha guçlu ve daha zekı bır ılk ınsan turune, Homo Erectus'a dönuştu Ortalama 170 cm uzunluğunda ve başı harıç hemen hemen gunumuz ınsanı gıbıydı Homo Erectus Baş kısmı ıse hâlâ ılkel bır ınsana benzıyordu Yassılaşmış kafatası, alnı ve yuzunun goze çarpan dığer ayrıntılarıyla daha çok gorıl ve H. Erectus sahnede a Neanderthal insanının gizemi lman araştırmacılar onları ılk bulduklarında neslı tukenmış bır mağara ayısının kalıntıları olduğunu sandılar 856'da Dusseldorf yakınlarında Neander adisi anlamındakı Neanderthal'de bır maarada çalışmalar yaptılar llgınç bır kafatası a bazı kemıklere rastladıklarında mağaranın Bmınını kazmaya başladılar Keşıflerının, ugun hâlâ suregelen şaşkınlıkları, bazı haal kırıklıklarını ve en sıcak tartışmaları başlaıcağını hıç duşunmeyerek kazıya devam dıp, bazı ıskelet kalıntılarını çıkardılar Bu kemıkler, gunumuzden 200.000 yıl önaden 27.000 yıl onceye kadar yaşamış Neiderthal ınsanlara aıttı Neander Vadısı fosıllerı bulunduğunda harles Darvvin unlu "Turlerın Kökenı" adlı tabını yayımlamamıştı Evrım hâlâ bır avuç lım adamı ıçın olsa olsa bulanık bır varsamdı Gerçekten de çoğunluk, ınsanlığın yatılışından bu yana hıç değışmeden kaldığı3 ınanıyordu Irlandalı jeolog Or. VVİIIiam ıng Neander bulgularını ınceledığınde bunrın ınsanlığın yok olmuş bır formuna, farklı r ture aıt olabıleceğını ılerı surmuştu Alnın goze çarpan çıkıklığı ıle Neanderthal ınını, o yıllarda çoğu kımse ıçın "vahşi iam"ın ötesıne geçemedı Ancak zamanın çoğu bılım adamı bu tur •erınde tartıştı Alman anatomıst Rudolf rchow; mağara adamının, çocukluğunda »çırdığı arterıt ve raşıtızm nedenıyle deforasyona uğramış modern bır Homo Sapıens abıleceğını soyledı Belçıka'dakı bır mağarada ıkı Neanderthal sanının daha bulunduğu 1886'ya kadar rchow'un goruşu kabul gordu Vırchov bu bulgunun da sakat kalmış ınsanlara aıt olığunu savlamışsa da dığer bılım adamları >yle bır rastlantıyı olası gormedıler, ılkel stlerden ve ıskeletlerın yanında bulunan k olmuş hayvan kalıntılarından etkılendıler »anderthal'ın çok eskı olduğunda hemfıkırer Ancak hâlâ, Darvvın'ın yenı kuramına dırenıyorlardı llginç yaratıklar, yükselerek kendileri gıbi ınsan olamazlardı! 1900'lerın başlarında, Guney Fransa'nın Dordogne^Bolgesı'nde pek çok Neanderthal ıskeletı bulundu Eldekı bu bulgularla, bılım adamları Neanderthal insanının fızıksel ozellıklerının artık tanımlanması gerektığını duşunduler Bu gorev Fransız paleontolog Marcellın Boule'ye duştu Neanderthal hakkındakı kanılar zaten onyargılarla doluydu Boule, Neanderthal'ın bukuk ayakları, genışlememış kolları, bıçımsız one ıtık kafası olduğu ve omurgasının dık yurumesını engelledığı sonucuna Soldakı bırıncı resım 1873 yılında Harper's VVeekly dergısinde Neandertal bır avcı resmı. Ortadaki vardı Boule kendı bılımsel kayıtla1909 yılında L'lllustratııon dergisınde yayımlandı. Son resım ıse 1984'te John Lone'un oynadığı rında onu "Erkeksı ve hantal vucu"Karadam" fılmınden bıryemek yeme aahnesi.. dun kaba gorunuşu" olarak tanımladı Bu "maymun adam" ımaıı 10 yıl kadar Ancak Neanderthal ıle ılgılenen tum bılim loglarından Milford Wolpoff, eskı Avrupa'da geçerlı oldu adamları ıçın, onunla modern ınsan arasıntureyerek Neanderthal ve Homo Sapıens dakı ılışkı hâlâ sıcak bır tartışma konusudur arasında olan Neanderthal ozellıklerının bazı Bazı ders kıtaplarında Neanderthal, Homo bolgelerde btnlerce yıl önce yok olduğu Gerçek anlaşılıyor Saplens'ın bır alt turu olarak sınıflandınlır goruşundedır Ancak bu ımaj yanlıştı Boule'nın uzerınde Bazıları da Homo Neanderthalensıs olarak Harvard Unıversıtesı antropologlarından çalıştığı ıskeletı Amerıkan ve Ingılız araştırfarklı konumlandırır Ingllız paleontolog Ofer BarYosef de buzul çağında buzulmacılar 1957'de tekrar ınceledıler Sonuçta Christopher Stringer'a göre Neanderthal larının ılerlemesının Neanderthal'ı guneye, bu Neanderthal'ın eğık durmasının arterıt geAvrupa'da Homo Erectus'tan evrımleştı ve Homo Sapıens bölgesıne doğru goç etmeye çınmesınden kaynaklandığını ve normalde dıAfnka kokenlı Homo Sapıens ıle etkılı bır şezorlandığını, buzullar gerı çekıldığınde de key duruşlu olduğunu ortaya çıkardılar Ayrıkılde yarışamayarak 35 00030 000 yıl once Homo Sapıens'ın Neanderthal'ı ızleyerek ca ne ayakları bukuk, ne de omurgası eğrıyanıden yok oldu kuzey bölgelerıne gıttığını ve karışım oldı Ek olarak Boule'nın yayımlarında onemAynı göruştekı uzmanlardan bırısı olan, Tel duğunu one surmektedır sememış olduğu bır konu olan NeandertAvıv Unıversıtesı anatomıstlerınden Yoel Bazı bılım adamları, Neanderthal turunun hal'ın kafatası ıncelenerek, beynının ılk moRak, Neanderthal'ın kendı tarıhımızle bır ılgıbulunan son örneklerındekı bazı anatomık dern ınsanlar kadar buyuk olduğu sonucuna sı olmadığını, Avrupa'da buzul çağındakı sodeğışıklıklere dayanarak, onların ılk Avvarıldı ğuk ıklıme, yaşamak ıçın çok lyı uyum sağlarupalıların ıçınde evrımleştıklerını duşunmekNeanderthal ınsanı konusundakı bılınenleyan bu yaratıkların ıklımın tekrar değışmesıtedırler VVolpoff, Neanderthal tartışmaları re son 2030 yıldan bu yana hâlâ yenılerı ekne ıse uyum sağlayamayarak yok olduklarını ıçın şu çözumu onermektedır lenmektedır Değışık kazılardan gelen buguone surdu "Neanderthaller ınsanların atası mıdır dıye larla basıt aletler kullandıkları, vucut takıları Bazı bılım adamları ıse, Neanderthal gensoramayız Bazı Neanderthaller bazı Avtaktıkları, dınsel torenler yaptıkları ve olulerını lerının bugun yaşamakta olduğunu savlarupalıların ecdadından mıdır"? dıye sortorenle gomduklerı ortaya çıktı maktadırlar Mıchıgan Unıversıtesı antropomalıyız Ve bunun yanıtı 'evet'tır " 4269