Katalog

OCAK AYINDA GÖKYÜZÜ Yeni yılda yeni bir gökyüzü, • 4 ocak: Dünya Güneş'e 147.1 milyon km üzaklıkta. • 5 ocak: Ay Satüm'ün 7derece kuzeyinde. • 8 ocak: Ay ilkdördün evresinde. • 13 ocak: Venüs en büyük batı uzanımında (47 derece). • 14 ocak: Venüs ve Jüpiter bir arada. Venüs Jüpiter'in 2.8 derece kuzeyinde. • 17 ocak: Uranüs Güneş'in arkasında. • 19 ocak:Merkür en büyük doğu uzanımında (19 derece). • 19 ocak:Ay, Mars'ın 9.4 derece güneyinde. +20 • 26 ocak:Ay, Jüpiter'in 1.7 derece kuzeyinde. • 27 ocak:Ay, Venüs'ün 0.18 derece kuzeyinde. lf ®. Yi Bülent Uyanıker boyunca gokyüzü tıpkı bir tiyatro sahnesı gıbı gorunuşunü değıştırır. Her ay yeni bir oyun sahnelenır. Gokyüzündekı yıldız grupları batı ufkundan yok olurken doğudan yeni yıldızlar gelır. Her mevsimde gökyuzu bambaşka bir gorunüşe bürıinür. Dünyanın donmesı sonucu bir gece once gorunmeyen yıldızlar belırır. Kış gokyüzu parlak yıldızlar açısmdan zengındır. Boğa, Pers, Arabacı, Avcı, Ikızler ve Büyük Köpek bu mevsıme özgü yıldız takımlarıdır. Arabacı takımyıldızının parlak sarı yıldızı Capella akşam gokyüzunde tam tepemızde yer alır Başımızı yukarı kaldırdığımızda Capella'yı hemen goruruz. Bu takımyıldızın belırgın yıldızları bir beşgen şeklınde bırbırını tamamlar. Capella beşgenın en kuzey ucunda yer alır. Tam karşısında yer alan 6 (Beta) ya da dığer adıyla El Nath hem Arabacı hem de Boğa takımyıldızına aıttır. El Nath'ın guneyınde ıse ünlu kırmızı dev Aldebaran yer alır. Aldebaran Oküz kümesı (Hyades) yıldızları ıle bırlıkte Boğa takımyıldızını oluşturur. Gozterımızı bıraz daha aşağı doğru kaydtrırsak Avcı takımyıldızını göruruz. Avcı'yı, ortasından çapraz olarak ıkıye ayıran uç yıldıza bakarsak tanıyabılırız Ayrıca Betelgeuse, Sırıus ve Procyon'dan oluşan kış uçgenı de bu bolgede. Bu buyuk uçgenın hemen uzerınde de ıkızler yer alıyor. Capella'dan başlayarak yenıden sayarsak CapellaAldebaranRıgelSırıusProcyopPolluxCapella altı takımyıldızın parlak yıldızlarından bir altıgen oluşturuyor. Bu bolge gerek çıplak gözle gerekse durbün ya da teleskopla ızlemek ıçın son derece elverışlı. Bu altıgen ve çevresını dıkkatlıce ızleyen bırı, kış gokyuzünü hemen hemen öğrenmış sayılır. Gezegenier ve Gökyüzü Merkur ayın ılk yansında gozlem ıçın elverışlı değıl, ancak ayın ıkıncı yansında konumu bıraz daha duzelıyor. 18 ocakta Qüneş'ten 19 derece kadar uzaklaşıyor ve 21 ocakta guneş battığında batı ufkunun yaklaşık 15 derece uzennde yer alıyor. Ancak bu tarıhten sonra gezegen aybaşındakı parlaklığını (0.9) yıtınyor ve +2 7 pariaklıga kadar duşuyor Görünen çapının 10 yay sanıyesı kadar buyümesı bıle gezegenın gorunurluğune fazla katkıda bulunamıyor. Çunku yuzeyının ancak yuzde altısı aydınlık. Merkur'ü gözlemek ıçın en lyı zaman dılımı gezegenın ufuktan yukseklığı ve parlaklıgının gorelı olarak elverışlı olduğu 1525 ocak tarıhlen. Oğlak takımyıldızındakı Merkur'ün gokyuzündekı yennı belırleyebılmek ıçın de bu tarıhlerden sönce Saturn'ü ve yakınındakı Kanatlı At takımyıldızını bulmakta yarar var. Satum'un yen bılınırse Merkur'ü bulrnak kolaylaşacaktır. Uranüs ve Neptunde ayın ılk yansında Merkur'ün bulunduğu bolgeye yakın. Ancak her ıkı gezegen de Guneş'e çok yakın olduklarından gozleme uygun değıller Merkür ayın ikinci yansında Ocak ayında akşam gökyüzü. Gunof battıktan sonra yüzümüzü güney ufkuna döndüğümüzde gör»bil»coğlmlz gökyüzü parçası, Kış gökyuzunun on bolirgin bölgosl. yınde yer alıyor. Gorunur çapı 12.5 yay sanıyesıne ulaşan Mars gıderek Dünya'ya yaklaşıyor. Gezegenı gözlemek ıçin en lyı zaman gecenın ılerleyen saatlen. Mars 19 ocakta uydumuz Ay'ın yaklaşık 9 derece kuzeyinde yer alacak. Bu tarıhte Ay'ın kuzeyıne bakıldığında bolgede görülebılecek en parlak ıkı cısımden bırı Mars dığen ıse Regulus. Mars, Regulus'un daha kuzeyinde yer alıyor. Mars akşam gokyüzunde her gün beşdakıka daha erken doğuyor Aslan takımyıldızında yer alan gezegen ay boyunca parlaklığını 0.4 kadır pariaklıktan 1.1'e kadar yükseltıyor. Her ıkı gezegende ortalama saat 20 00 dolayında doğacaklar. Mars 21 ocakta Regulus'un 4 derece kuze Mars akşam gökyüzünde V • *t 1 X » / % t • ı 2tT. K Venüs ve Jüpiter bir arada • ı 1 | I Q6k ekvatoru bölgosl. Günoş, gazogonler vo uydumuz Ay'ın birblrtorine gön» konumlan. 40716 Jüplt»r v» Vonüs bir arada. 2528 ocak tarlhlorinGokyüzünün en d» Ay da bu ikiliye eşlik odlyor. 1317 ocak tarihloparlak ıkı gezegenı rindo Ikl gezogon birbirlne 3 dorsceden daha az tüm gozlen güneydoğu yakınlıkta. ufkuna çekıyor. Sabah ğı kalmıyor. En son kuyrukluyıldız çarpısgökyüzünde ortalama saat mu3inın ızlen halâ merakla ızlenen Jüptter'ı 04.00 dolayında doğan ıkı gözlemek ıçın lyı bir fırsat. Her ıkı gezegen gezegen de görulmeye dede Yılancı ve Akrep takımyıldızı arasında ğer. Venus, Guneş'ın batıbirblrıne çok yakın bir konumdalar. 1317 sında ve Guneş'ten 47 deocak tanhlennde Jüpiter, Venüs'ün altında rece kadar uzakta olduğu (guneyınde) yer alıyor Daha sonra Jupıter, ıçın pariaklığı 4.5 kadıre Venus'un sag üzenne dogru hareket edıyor. kadar ulaşıyor. Bu da gezeUydumuz Ay, 16 ocakta dolunay ve 31 genı bir sokak lambası kaocakta dolunay evresinde olacak. dar belırgınleştırmeye yetıAçık bir gokyuzü ve mutlu bir yeni yıl dıyor. Jüpiter de ondan aşalegıyle.