Katalog

OKURDAN BİZE HAFTANIN GÜNDEMİ Ülkemızde molekuler biyoloji araştırmalarının hız kazanmaya başlamış olması çok sevindirici. Llseyı bıtırmekte olan ve ıleride araştırmacı olmayı düşunen öğrencılerln bıze en sık yönelttıklerı sorulann cevabını, bize ulaşamayanlara da ıletmek istiyoruz. Soru: Gen mühendisliği okumak istiyorum. Türklyo'de hangl unlversltelerde bu eğitim veriliyor? Yanıt: "Gen Mühendisliği" konusunda oğitım hiçbir ulkode yok. çunku gen muhendıslığı bır teknik, ve molekuler biyoloji araştırmalarında uygulama alanı çok genış olan bır teknık. Soru: Ileride molekuler genetik konusunda arastırma yapmak istiyorum. Ne gıbi bir eğitim almam gerekir? Yanıt Molekuler genetik alanındaki araştırmalar için en uygun temel eğitim molekuler biyoloji ağırlıklı lisans eğıtımıdir Boğazıçı Unıversıtesı, ve Orta Doğu Teknik Universıtesı Biyoloji bölumleri bu tür bır eğitim vermektedır. Bu eğitim molekuler genetik, bıyokımya, hucre bıyolojısi, mıkrobiyolojı, molekuler bıyoloji gıbı ınsan, hayvan ve bıtkıler üzerine yapılacak araştırmalar içın gerekli bir çok alanı kapsamaktadır. Gen mühendisliği iizerine Bilim raporu üzerine, Türkıye'de bilimin gelişmesi, uluslararası düzeyde hakettiğı yerı alması ve bütün bunlar içın bir bilım pohtıkasımn saptanması içın çaba sarfeden az sayıâaki bilım adamlarımızdan önde gelenleri arasında sayabıleceğımız Kemal Gürüz, Celal Şengör, Erdoğan Şuhubi, Kazım Tiirker ve Ersin Yurtsever'ın TÜStAD'a hazırladıkları "Türkıye'de ve Dünya'da Yükseköğreüm, Bilim ve Teknoloji" raporu hafta ıçınde açıklandı. 390 sayfalık rapor çok kapsamlı ve kıyaslamah içeriğiyle, bu konuda yapılacak bütun çalışmalar, üretılecekpolitikalar veyenı bır bılım ve teknoloji polıtikası ve altyapısı oluşturulması ıçin çok temel bir çalışma nıtelığinde. Rapor sadece bunlarla sınırlı kalmıyor. Türkiye'ye bir bilim ve teknoloji örgütlenmesı modeli de önerıyor. Bu açıdan, hem raporun, hem de önerilen modelm uzun ıızun tartışılması gerekıyor. Herşeyden önce, Türkıye'de bilim politikasına yön verecek olan polıtikacıları bu tartışmanın ıçıne çekmek gerekıyor. Türkıye'de hemen herşeyin bır tartışma platformu var. Bır lobisi var Ankara üzerınde baskı oluşturacak gücü var Ne yazık kı bılimın yok. Politikacı, bır türlü bılimle buluşamadı, ülkemızde. Bılım de pohtıkacıyı yanına çekecek gırişimlerini gerçekleştıremedı Bu nedenle de geniş kıtlelere yönelinemedi ve ülkenin bır bılim polıtika olması gereğı bır türlü kavranamadı. *** Bilim adamlarımıza sorduk:"Acaba hazırladığınız bu rapora ülkemiz polıtik lıderlermden, partı kurmaylarından, Meclis'teki milletvekillerinden kaçı ılgi gösterir? Okur, tartışır ve partısinin ve ülkenin bu konudaki eksıklığıni hissederek siyasal girişimlerde bulunur? " Yamtları, tahmın ettıgimız gibıydi ama gene de içimızi burktu: "Liderler düzeyinde bu raporu okuyacak kımsenin çıkacağını sanmıyoruz. Demirel okuyabılır, ama bunun ötesinde bir şey yapmaz. " Partilerin kurmay politıkacılan arasından birkaç isım sayıldı, raporu okuyacak kadar meraklı olan. Ama işte hepsı o kadar. Yani topu topu iki elin parnıak sayısı kadar blle değ Raporda imzası olan bilım adamlarımızdan biri, polıtik düzeyde fazla bir umudu ve beklentisi olmadığım belirttı ve "1lerde Türkiye'nin bilımde nıçın bu kadar gen kalındıgını merak edip de araştırmaya kalkan olursa, bu raporla karşılaşacak ve bız de insan olarak, bilim adamı olarak, hıç olmazsa gelecek nesillere karşı sorumluluğumuzu bırazcık yerine getirmiş olacağız " düşüncesını dıle getırdi. Bu sözler karşısında kendimı bırden çöldeymış gibi duyumsadım. Birazcık tüylerim de ürperdi. Türkiye, nitelikli politikacı bakımından bu kadar mı çorak topraklar iilkesi? Bu ülkenin geleceğıne yatırım yapmak düşüncesi, polıtıkacıların gündeminden bu kadar mı uzak7 Bılımi, politikası, teknolojısı gelişmiş, çok sayıda uluslararası düzeyde bılım adamı yetışmiş bır ülkenin temellerme harç koymanın keyfini, huzurunu, vicdan rahatlığım duyma, yaşama isteğı, bızım politıkacılarımızda hiç mi gelişmemış? *** Türkiye biliminin temel sorunu, örgütlenmeden önce politik bır baskı gurubu oluşturmak sanınm. Herşey, ıcra eylemını gerçeklestirecek olan politikacının elinde, ıse eğer? Bu rapor bu gırışimler için iyi bir baslangıç noktası Türkiye'nin bılim kurumları, bılim sorumluları, bilimi kamuoyu platformuna taşımak, gündemde tutmak ve polıtikaya bır bılim kapısı açmakla da görevlıler, dıye düşünüyorum. *** Gelecek cumartesi yeniden birlikte olmak umuduyla, güzel bir hafta geçırmenizi diliyoruz. FUTBOL:1OO$ BİÜM : 0 Prof. Dr. Aslı Tolun 28 Mayıs 1994 tarihli Cumhurıyet Bilım Teknık dergısinde "Yıne futbol ve bılım üzenne" adlı yazınızda, "Bılim üretir; pekı futbol ne üretir?" sorusunu sormuş, futbolun "anlık ve geçicı hoş duygu ve avunmalar ürettığı" cevabını vermıştıpiz. Ben bu cevabınıza katılmakla birlikte, futbolun en önemli toplumsal etkisıni unutarak, futbolu haftfe (I) aldığınızı düşunuyorum. Türkıye'de futbol, yuzbınlerce kişının gundeminde kalarak, ınsanların gerçek yaşamın sorunlarından uzaklaşıp, tepkısızleşerek (ancak kotu hakemlere, kotu futbolculara ve kötu antrenörlere hep bir ağızdan, her zaman tepkı gösterılır) koyun surüsu halıne gelmesine buyuk katkıda bulunduğuna ınanıyorum. Bu faydasıü nedeniyle futbol camıası her zaman hükümetlerden buyuk teşvık görmuştur. Bu teşvıklerın en sonuncusu ise sizın de belırttiğiniz gibi on mılyarca transfer parası alanların vergiden muaf tutulmasıdır. Biz tasarruf nedeniyle sınavlarda kullanılan kâğıtlar ıçin, öğrencılerden para toplayacak kadar yüz kızartıcı duruma düşerken, milyarlar kazanan insanların vergiden muaf tutulmaları, sanınm hiçbir gezegende görulmemiş ve görulmeyecektır de. Peki, bılimın yetıştırip Meclıse soktuğu bu ulkeyl yöneten o bilımadamlarımız ne urettı? Gazete manşetlerıne bakmak cevap için oldukça yeterli sanınm. Kocaman bır kaos. Meclistekı profesorlere rağmen, futbolun bılime oranla daha fazla gundeme gelmesi ve Konut Fonu konusunda bılım camıasının bugune kadar maçı hep kaybetmesı haylı duşundurucudur Maçın sonucu daima futbol: 100 $ bilim: 9 olarak bitmiştir. Bilım camıası olarak bır gün bu maçı kazanmak dıleğıyle. En buyuk bılım, başka buyuk yok!1! Araştırma görevlisi Altan Lök Cumhuriyet BİLİMTEKNİK «No 379, 25 Hazıran 1994 «Basan ve Yayan Yenı Gun Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A Ş »Genel Yayın Koordınatöru Hıkmet Çetınkaya «Genel Yayın Danışmanı Orhan Erinç • Yazı Işlerı Muduru Ibrahim Yıldız, Oinç Tayanç (sorumlu) «Yayın Yönetmenı Orhan Bursalı »Grafık Yönetmenı Tüles Hasdemir •Reklam: Reha Işıtman 3793