Katalog

ÇEVRE Yiyeceklep güzellesti, cevre kötülesti Artık dış görüntü önemli oldu. Mevve ve sebzenin gösterişleri çok iyi, varsın Içleri kof olsun, kimyasal olsun... Tarımda ileri teknikler çevreyi ve sağlığı kötü etkiliyor. Ömer Kuleli undan otuz yıl once kışın domates yoktu, yazın da portakal Hele kıvıyı, ananası hıç tanımıyorduk bıle Çıleklerı 100 gramlık plastık kutularda almıyorduk, yılın her gunu muz bulamıyorduk Domatesın kup şeklınde kesılmışınden de puresınden de, çorbasından da haberımız yoktu Donmuş sebzelerle, meyvelerle, hamur ışlerı ıle tanışmamıştı mutfaklarımız Kısaca o zamanlar daha bır başka ıdı yemek alışkanlıklarımız Çağdaş yaşam bıçımıne uymanın bır gostergesı de mutfaklardakı sessız devrımler ağızlarımızda değışen tatlar Satın aldığımız gıdaların gosterışıne de dıkkat edıyor musunuz bu arada? Çoğu ne kadar şıklaştı, farkında mısınız? Artık elmayı da, uzumu de, çıleğı de ya en parlağından, en ırısınden alıyoruz ya da guzel paketlı reçel, komposto, şurup vb olarak alıyoruz onları Gunumuzde, ınsanlar gıbı, besın maddelerının de ambalajı onemlı Gosterışı iyi olsun da varsın ıçı boş olsun, lezzetsız olsun, vıtamını mıneral tuzları olmasın O guzelım goruntu asl.nda bır suru kimyasal maddenın yazdığı bır senaryonun urunu ve elbette sonuçta ortaya çıkan yapıtta hepsının ımzaları var Turkçe konuşmak gerekırse gunumuzde ıçınde, ustunde ambalajında hızlı buyutucu hormonlar, antıbıyotıkler, kimyasal gubreler, tarım ılaçları, bozulma onleyıcıler renk veren/dağıştıren boyalar, tatverıcıler vb olmadan tarım urunlerı yok, hayvansal urunler yok Her şeyın bedelı olduğunu bılıyorsunuz boylesı hızla artan nufusu tarım alanlarından kentlere goçen ınsanları beslemenın bedelı de bu Yoksa herkes kendı bahçesınde yetıştırdığı lahanayı yer patatesını komşusunun tavuğu ıle takas eder yaşar gıderdı koyunde Bu yaşam yok artık Dılersenız bu yazıda gunumuzdekı tarım ve hayvancılığın çevreye olan etkılerını bır gozden geçırelım mız gıbı, ne benzetme değıl m\"> Ama doğru' Bu ılaçların bırçoğu meyvenın, tahılın ıçıne gırdığı ıçın onları yıkayarak, pışırerek, tekrar onun ıçınden çıkarmaya olanak yok mecburen mecburıyetten onları da yıyoruz Bırden karşısında tanımadığı klorlu hldrokarbonlan bulan karaclgerlmlz ne yapsın kı? Pankreas hangı salgısıyla onlarla uğraşabılsın kı ? Onlar da ışın kolayını yapıyorlar, atıyorlar bu tanımadıkları yabancı maddelerı bır koşeye, çoğunlukla yağ tabakalarının oralara, bırıktırıyorlar daha sonra ne yapacaklarını bılmeden Bır sure sonra (bu sure ay da olabılır, yıl da) bır bakıyor hekımler orada A ne olduğunu bılemedıklerı bır kıst, bır ur Adam bu dertten ölmese de en azından bıçak altına yatıyor Bu dert hepımızın Bıtkılerı, boceklerı olduren her şeyın bıze de zararlı olduğunu oğrenıp dıkkatlı, olçulu olmaktan başka çok şey de gelmıyor elden gunumuzde Artan nufusu beslemek ıçın doğal gubreler yetmıyor, nltratlı yapay gubreler yapıp kullanıyoruz Çunku bızı besleyen bıtkılerı buyutmek ıcın bızım de onları beslememız gerekıyor Ama toprakta bıtkının alıp kullanamadığı nıtratların bır bolumu nıtrıtlere oradan da nıtrozamınlere donuşuyor Bu maddelerı urunlerımızle bırlıkte yersek bızı bekleyen tehlıke ıse kanser özellıkle salata, ıspanak gıbı genış yapraklı sebzelerde, seralarda yetıştırılen sebze ve meyvelerde bu nıtrat zengınleşmesı daha sık oluşuyor Nıtratlar suda kolay çözunduklerı ıçın sularda bırlıkte taşınmaları da çok kolay Dolayısı ıle nıtratlar Içme sulanmız ıçın de onemlı bır tehlıke Tam bır çelışkı, nıtratlı gubreler olmazsa açız, onları yanlış yerde, çok mıktarda kullanırsak da hastaoluyoruz Besı hayvanlarının çabuk buyumesı, hastalanmaması, ahır ya da kumeslerde sakın olmaları ıçın antıbıyotıkler anabolık maddeler ve kimyasal maddeler kullanımı olağan Bu hayvanların etlerı guzel, renklı, canlı gorunuyor vıtrınlerde ama ettekı su çoğaldığı ıçın doğal buyuyenlere gore daha besleyıcı değıl Bu etlerı yıyerek dolaylı yollardan edındığımız antıbıyotıklerın vucudun bağışıklık sıstemını bozduğunu artık bılıyoruz Çok fazla hayvanın bır arada bulunması nedenı ıle ortaya çıkan Salmonella en ılerı ulkelerde bıle baş edılemeyen bır hastalık Tarımsal Üretimln Çevreye Etkileri Etkllenen ÇEVRE Toprak Doğal ortamda yaşayan canlılar bırlıkte yaşamayı iyi bılırler, bırbırlerım tuketırlerken aradakı tur çeşıtlıliğını, nufus dengesını bozmazlar, boylece bırbırlerının nesıllerını kurutmazlar Yaşam zıncırı, tumu de guneşten, doğrudan sağlanan, çok az enerjı ıle surer gıder, Insanlar bu doğal zıncırı bozmuşlardır, "BlrllMe yaşa ve yaşat" duyarlığını dığer canlılar ıçın gostermezler Hızla çoğalır, hızla daha uygun yaşam ortamlarına goç ederler Bu nedenle de doğa ıle uyumlu geleneksel tarımsal uretım ınsanlara yetmemektedır Çıftçıler artık çeşıt urunler uretmemektedırler, tek ya da çok az sayıda urune dayalı çalışan tarım fabrıkatorlerıdır onlar Tavuk besıcılığı yapan bu ışı onlarca tavukla değıl, bınlerle tavukla yapar ve aynı yerde/aynı zamanda ınek de beslemez Uretım çeşıtlılığı artarken uretım ıjyt M yerlerının sayısı Çağdaş Tarım = Enerji Yoğun Bir iş Kolu Eflcl Erozyon Yoflunluflun azalması Zararlı maddelerın sızması Mıkroyaşamınbozulması Yuzey ve yeraltı sularına zararlı maddelerın karış ması Yuzey sularınıncanlılarımn aşırı beslenme ıle boflulması Yeraltı sularında nıtral zengınleşmesi Atıkgazlar Kokular Tarımsalılaçlar Su Hava CANU SİSTEMLER Flora (Bltkl dünyatı) Turlerın tanmsal ılaçlar gubreler vb yabancı mad delerle yok edılmesı Fauna (Hayvan dünyatı) BiyOtoplar Turlerın azalması Genlerın bozulması ıle turlerın seyrekleşmesı Özelbıyotoplarınyokolma sı Yerel çesltllllğın yok olması Turlerın doğal ortamların dan kovulması ve glderek azalması Estetlk değerı olan yerlerın yıtırılmesl Tekduze görunum kazan ma mmU^fel0 tJ^^^^^m^^ '^|^PK' ' ^r ' azalır Uretım boylece yenıden bıçımlenırken, bır r Gunumuzde en çok şıkayet konusu tanm llaçlarının bılınçsızce kullanılması şonunda ınsan va hayvan yaşamlarının tehlıkeye gırmesı 1700 dolayında tarım ılacı var dunyada kullanılan Zararlı saydığımız bttkılerın, hayvanların, mıkropların kullandığımız ılaçlara karşı dırencı arttıkça once onları değıştırıp duşmanlanmızı (aldatmaya çalışıyoruz, olmazsa hemen daha başkasını daha etkılısını bulup kullanıverıyoruz Ne var kı bu topyekun savaştan tum canlılar zararlı çıkıyor her zaman kurunun yanında yaş da yanıyor hem de yok oluncaya dek Tıpkı duşman askerlerını, terorıstlerı oldureceğız dıye çocukları, kadınları, yaşlıları da oldurme3574 ileri Tekniklerin Çevreye Olumsuz Etkilerinden örnekler " ^ zerken aynı onlar gıbı enerjı gırdılerı de artmıştır Çağcıl tarım teknıklerı pek çok makıne, kimyasal gubreler ve tarım ılaçları kullanır Urunlerını ışlemek ıçın depolar, uzaklara taşır Butun bu sıstemın çalışması ıçın fosıl yakıtları tuketerek enerjı sağlanır Duzenın enerjı verımlılığı azalır Örneğın geleneksel tahıl ya da patates tarımında bır kalorılık enerjı eşdeğerı besın sağlamak ıçın 0,20,7 kalorı tuketılırken şımdı aynı kalorı eşdeğerı besını besı hayvanları ıle masaya getırmek ıçın 510 kalorı harcanıyor, tahıllar ıçın de bu oran 35 kalorı Urun ne denlı çok ışlenırse ve uzağa taşınırsa o denlı çok enerjı tuketıliyor Bır koylunun kendı buğdayından ekmek yapması ıle o buğdaydan bıskuvı yapılması arasında enerjı tuketımı açısından en az 10 kat fark var Ahırlarda bır sut ıneğının yıllık elektrık tuketımı Avrupa'da 600 kWsaat Benım, oldukça çok elektrıklı eşya ıle donatılmış, dort kışılık evımın yıllık tuketımı 4200 kWsaat Enerjı verımlılığınden çok sık soz ettığımız şu gunlerde bu ışte bır terslık var ama Son yıllarda Avrupa ve Amerıka da "doğal beslenme" çok moda Işın arkasındakı felsefeyı anladınız, ama doğru şeylerı uygulamaya çabalarken de sızı hur bırakmaya nıyetı yok tıcaret erbabının Bılın, gerısı sizın becerınıze kalmış ' §f' > başka deyışle dı'^^* Ö e r sanayı ure^ f l ^ H S vtımlerıne, naylon a Doğal Görünüm Vj^K da bısıklet ^ H B yapmaya, ben DOĞAL KAYNAKLARIN TÜKETİLMESİ Enerll Gubre uretimi Içln enerjı tuketiml Tarım makınelerl Içln yakıt lar Yapay yağmurlama ıçın çoksukullanımı Petrol tuketımı Fostor tuketıml Potasyumtuketımı Yoksululkelerdeınsanların yedıklerı tarım urunlerını varsıl ulkelerde besı hayvanlarınayedırme Su Hammaddeier Protein İŞTEHLİKELERİ Tarım maklnelerınden kaynaklanan rıskler Tarım llaçlarına bulaşarak edlnılenhastalıklar zehlr lenmeler BESİN MADDELERI Bıtkısel ve hayvansal urun lerde tarımda kullanılan za rarlı kimyasal maddelerın kalıntılarının bulunması Yerel urun çeşıtlılıflının a zalması BıyolO|ikkalıtenlnazalması