Katalog

TIP ARAŞTIRMALARI zmetinde len bıleşıkler artrıt ve astımın yol açtığı şişlere 1yı gelıyor Yıne denızden elde edılen kımı maddelerın şeker hastalığını sağaltıcı bır etkısı olduğu sanılıyor Kalıfornıya Scrıpps Enstıtusu kımya ve oşınografı uzmanı MVIIIIam Fenical, ' Artrıde tyı geldığı sanılan bırçok madde denızde bulunuyor Bunlardan bırçoğunun lısansı alındı ve farmasotık sanayı tarafından gehştırılmekte," dıyor Henuz denızden bol mıktarda ılaç uretılecek aşamaya yaklaşılamıyor Ancak bılım adamları sudakı yaşama hekımlık alanında bırçok çozumler sunan bır kıtaplık gıbı yaklaşıyor Bılım adamı Mark Hay "Aradığımız zehırlı olmaktan çok sıhırlı olan maddeler Örneğın ağrı kesıcı bır madde bulunursa bunun tumunu denızden elde etmek yerıne kendımız uretme yoluna da gıdebılınz Ancak bunun yapılabılmesı ıçın kımyasal çozumlemelerle maddenın yapay uretımının olası olup olmadığı belırlenmelıdır," dıyerek goruşunu dıle getırıyor Fenical ıle araştırma gezılerıne çıkan Hay, denız bıtkılerı ve hayvanlarından elde edılen kımyasalların bocek ılacı olarak kullanılabıleceğıne parmak basıyor Hay'a gore denız, karada yaşayan boceklerın daha once hıç gormedıklerı, evrımsel deneyımlerı olmayan ve henuz bağışık olmadıkları bır depo Zıraı kımyasal ureten şırketler denızden kaynaklanan bu tur maddelerın bılıncınde olmakla bırlıkte henuz konuya yeterınce eğılmedıler Bunun temel nedenı, okyanuslardan elde edılecek buyuk mıktarlarda bıleşıklerın malıyetının çok yuksek oluşu Bu maddeler çok genış alanlara yayılması gerektığınden ucuz olmak zorunda Genelde okyanuslardan elde edılen maddeler çok etkıh, ılgınç ve son derece yararlı olmakla bırlıkte pek ekonomıkdeğıl Otçul hayvanlar ve bıtkılerın mercan resıflerı uzerındekı etkısının temelınt kımyasal maddelerın olşturduğu ancak bırkaç yıl once Mark Hay ve bır ıkı başka bılım adamının çalışmaları sonucu anlaşıdı Daha once, beslenme amacıyla başka canlılar tarafından avlanan kımı denız bıtkılerı ve kuçuk otçul hayvanların sağ kalabılmek ıçın kımyasal salgılarla korunduğu kanıtlanmamıştı Gozune ılışen hemen her şeyt mıdesıne goturen balıklar sayesınde mercan resıflerı dunyanın en verımlı otlakları durumuna gelmıştır ölçumler, her bırmetre karelık kayalık ıdıklan zehlr, ilaç şirketleri taralından urerındekı bıtkı, mınık hayvan ve mercana zehirin önemli bir rol oynadığını düşünüyor. ların balıklara gunde 40 00 ıle 156 000 arasında lokma sunduğunu ortaya koyuyor ırunden karasal sorunlara çozum getıreBu çılgınca beslenmeye karşı koymak asğıne ınanılıyor macıyla kımı ufak yaratıklar zehırlı yosunOkyanus zehırlerının ınsan yaşamına ları yıyerek kendılerını koruyor Bır boluarartt bır bıçımde kullanımı henuz gelışmu ıse, balıkların yaklaşmadığı zehırlı bıtle aşamasında bır kavram Farmasotık akılerın ardına gızlenıyor Mınık bır eklemınında yapılan genış kapsamlı araştırmabacaklı kahverengı bır yosunu zehırlı bır ırda yosun ve kayalıklarda yaşayan kuçuk sandovıçe donuşturerek kendısı de ortasıanlılara hastalıklara karşı çok guçlu bırer na kurularak sıgınır Hay'a gore hayvan, lah gozuyle bakılıyor Kımı sunger ve mı"Bıtkıden bır parça keserek katlar, kenarık mercanlaıın ıçınde bulunan oldurucu larını salgısı ıle yapıştırdıktan sonra, bır laddelerın ınsandakı kanserlı gozelerı saçağanoz gıbı bedenının arka bolumunu ıılıyor Yumuşak mercanlardan elde edı Matematik eğitimi nasıl olmalı? Oünyanın diğer ülkelerinde de sorun olan matematik eğitimi için Amerikalılar yeni bir biçim deniyor, G elecekte matematik eğıtım yontemlerı çok farklı boyutlara ulaşacak, toplama ve çıkartma alıştırmaları ve kafadan hesaplamaların yerını, gozlemlerden yola çıkarak sonuçlara varma yontemı alacak New York'ta bır okulun uçuncu sınıfında oğretmenlık yapan Oıane Lang, "Matematik kavramları aynı, ancak ambalajı farklı önemli olan doğru sonuç değıl, bu sonuca nasıl ulaşıldığının açıklanabılmesı," dıyor En lyı matematik oğretmenlerı oğrencılerın ezbere dayanmadan araştırarak oğrenmelerı konusuna özen gosterıyor Bu nedenle ABD çapında tum oğretmenlere, bır zamanlar sakın yurutulen derslere daha çok çaba ve dırenç katmaları yolunda yön verılıyor öğrencıler salt doğru yanıt vermekten çok problem çozebılme yetılerını gelıştırme yolunda egitılıyor Bılgısayar ve hesap makınelerı kullanmalarına, çarpım tablosu olarak değıl, yardımcı bır kaynak olarak ızın verılıyor Hem desteklenen hem de yerılen bu yenı yaklaşım, boylesı bır uygulamanın yabancısı olan bınlerce oğretmenın yenıden eğıtımden geçmelerını zorunlu kılıyor Uygulamaya, 60'lı yıllardan berı matematik konusunda gerçekleştırılen en genış kapsamlı yenılık gozuyle bakılıyor Oğrencılerın yetersız bır matematik bılgısıyle ortaokullardan mezun olmaları uzerıne, Matematik uğretmenlerı Ulusal Kurulu ılk kez 80 lı yılların ortalarında boylesı bır yenılık eylemını başlattı Yenıden oluşturulan matematik eğıtım programı 1989da ABD'nın 41 eyaletınde resmen kabul edıldı Programın hedefı 2000 yılına kadar Amerıka'da oğrencılerın bılım ve matematik alanlarında başka ulkelerı gerıde bırakacak bır duzeye ulaşmalarıydı Yenı ölçutler doğru yonde atılan bır adım nıtelığınde olup, matematik kavramının daha tyı algılanmasını sağlıyor ve teknolojık gelışmelerden yararlanıyor Amaç, matematik eğıtımının geleneksel dar çerçevesınden sıyrılıp, genış boyutlar kazanması Bu programda oğretmenlerın konumu otorıte sağlamaktan çok ' yardımcı olmaya yonelık Bu uygulamayia ortaoğrenımını tamamlamış olan oğrencılerın basıt geometrı, trıgonometrı, olasılık hesapları ve ıstatıstık konularını lyıce kavramış olmaları beklenıyor Ancak oğretmenler bu yenı programın kuçuk yaşlardan başlatılmasının zorunlu olduğunu savunuyor llkokulun bırıncı ve ıkıncı yıllarında tamsayılar ve ondalık sayılar kavramı verılıyor Uçuncu sınıfta ıse problem çozumlerıne geçılıyor Eskıden çocuklara sorulan, "Bır çocuğun uç elması var Bırısını yıyınce kaç elması aldı?" problemı yerıne, "Uç çocuğun ıkı elması var Çocuklar elmaları nasıl paylaşırlar?" turunden problemler soruluyor Yontemın yararlı olup olmadığı konusunda ıse tartışmalar surmekte Kımıne gore yontem kısa vadede olumlu sonuçlar vermekle bırlıkte, uzun vadede olumsuzluklasonuçlanacak Eski Matematik: 3 ve 4 sınıflara yonelık geleneksel matematik eğıtımı oğrencılerın ezberıne dayanıyor Örnektekı problem oğrencıden sayı kavramını anlamaya calışmadan toplam uzerınde odaklanmalarını ıstıyor Ayşe nın 2 tane 2500 lırası Alı'nın 3 tane 100 lırası Oya'nın ıse 1 5000'lığı var Hepsının parası toplam ne kadar' VeYenisi... Yenı yönteme gore matematik, mantık kullanma, ıletışım kurma ve gerçek sorunlara çozum bulmayı gerektırıyor Aşağıda verılen ornek gerçek yaşam uygulamalarınaağırlıkverıyor Problem 1 Elımde 4200 lıra tutarında para var Sızce elımdekı para kaçlık madenı paralardan oluşuyor? Problemın bırden çok yanıtı olabılır mı? Problem 2 Elımde bır mıktar 1000lık, 5000 lık ve 10 000'lık var Bunlardan bırkaçını cebıme koyuyorum Sızce ne kadar param var' Uç madenı parayı ayırdığımda elımde kalan paranın olası tutarlarının bır sıralamasını yapın Otçul denız hayvanlarının kendılerını avlanmaktan korumak ıçın zehırlı bıtkılerle beslenmelerınden yola çıkarak Hay karada yaşayan boceklerın de benzer durtulerle davrandıklarına ınanıyor Çekırge, yaprak bıtı ve onlarla beslenen hayvanlan ınceleyen bocekbılımcı Elızabeth Bernays belırlı bır bıtkıyı kendısıne sığınak ya da besın olarak seçen boceklerın, daha az seçıcı olanlara kıyasla daha çok yaşama şansı olduğunu belırterek Hay'ın goruşune katılıyor Bunun dışında kalan boceklerın ıse sarmısağa benzer bır koku yayarak duşmanlarını uzaklaştırdığı, ya da yedıklerı bıtkılerın renk ve tadını alarak avlanmaktan kurtuldukları sanılıyor 3429 çerı ılıştınr " Kımı zehırlı olmayan yosun turu ıse kalkerleşıp beton sertlığınde maddelere donuşerek yenemez duruma gelır, yıne de balıkların peşlerınden koşmalarını engelleyemezler Enınde sonunda balıkların kayalıkların buyuk bır bolumunu ırfalayıp yok ederler Bu durum, uzerıne yağ dokulmuş bır lokanta otoparkında otlamaya çalışan ıneklerı andırır Bırçok kuçuk resıf hayvanı ıçın zehır en geçerlı savunma bıçımıdır Zehırlı bıtkılerle beslenerek bır tur denız sumuklu boceğı zehırlenmeye karşı bağışıklık kazanmıştır Boylelıkle balıklara yem olmaktan kurtulan bu hayvanlar koruyucu kabuklarından bıle sıyrılmıştır