Katalog

HAYVANLAR DÜNYASI Yok deve! Var deve! Tüp deve! Arab'a sormuşlar, "Tanrının yarattığı en güzel ve en mükemmel yaratık nedir?" "Tabii ki deve" demiş.. raplar için tanrının yarattığı en güzel ve en mükemme! ydratıklardan biri devedir. Arap şairleri deveyi ancak güzel kadınlarla, nadide mücevherlerle karşılaştırırlar Peki, batının ilkel bir ucube olarak gördüğü bu hayyanı sıcak çöllerin incisi haline getiren nedir? Çölde 10 kilometreyi 18 dakikadan kısa bir sürede geçen tek hörgüçlü develer bugün Arap dünyası için ayrı bir önem taşı A araştırma merkezleri var. örneğin Abu Dhabi'de Deve Araştırma Merkezi, Deve Embriyo Transferi Araştırma Merkezi, Yarış Develeri Bilimsel Araştırma Merkezi var. Deve Üretim Laboratuvarı ise Dubaı'dekurulmuş. "Yok deve!" demeyin. Deve yarışları araplar için çok ciddi ve önemli bir spor Hem kültürel hem de sosyoekonomik önem taşıyan bu sporu geliştirmek için araplar her şeyi yapmaya hazırlar Tıpkı ingilizlerın atları için her şeyi yapmaya hazırolmaları gıbı Ingilizlere kötü bir haber Develer göründüğü kadarıyla atlardan daha iyi bırer atlet ve aynı zamanda fizyolojik açıdan da dünyanın en esnek yaratıklarından biri. Eh her konuda ingilizler üstün olacak değil ya Yarış develeri Erkek develer çok saldırgan olduğu için yarışlarda dişiler tercih ediliyor. Daha hızlı koşabilen develeri yetiftirmek için 4 temel nokta var. Oreme, Araplar hızlı yaeğHlm, beslenme ve sağlık rış develeri üretmek için şampiyon develeri çiftleştırıyoryor Bedevilerin can dostu olan bu dayalar Ancak dişı develer bu konuda sorun nıklı hayvanlar bugün milyonlarca dolarlık çıkartıyor Dişı develer yalnız bahar ayalabir endustrının, yani deve yarışları enrında çiftleşmeye izin veriyor ve gebelikdustrısinin baş kahramanı durumunda. leri 13 ay sürüyor Bu da üstün deve ırkı Yaklaşık 35 bin deve eğitılmekte ve binlerüretimini yavaşlatıyor Işte bu amaçla cesi ise daha hızlı türlerin üretimi için kulAraplar tüp deve üretiyorlar. lanılmakta Deve araştırmaları yalnız uretimle sınırDeve araştırmaları lı değil. Hayvanın egzersız fizyolojısı de Deve endüstrisinde sadece deve bakıcıderınlemesine inceleniyor örneğin kolarına değil bilim adamlarına da büyük işler düşmekte. Şeyhler, daha hızlı koşan develere sahıp olabılmek için büyük yatırımlar yapmakta. Deve yarışları her yıl eylül ayında bir kaç kilometrelik yarışlarla başlıyor Nisan ayında da Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki 10 km ve Suudi Arabistan'daki 20 km yarışlarıyla sona eriyor. Aynen yarış atlarında olduğu gibi iyi yarış develeri yetiştirmek için de onemlı olan 4 temel nokta var. Üretme, eğıtım, beslenme ve sağlık. Bunların hepsı de buyük paralar anlamına geliyor Satın alınan yalnızca besin, ilaç, insan emeği değil, aynı zamanda beslenme, üreme, egzersiz fizyolojisi ve patolojisinde uzman olan kişiler. Bugün BAE'de (Birleşik Arap Emirlikleri) dünyanın en önemli deve biyolojisı 30416 şarken nasıl nefes aldığı, jokeyın hayvanın neresıne oturacağını belirliyor. Yapılan araştırmalar develerin iyi birer spirinter olmaktan çok maraton koşucusu olabileceğini gösteriyor Develer yarışa kimi zaman yuzme havuzlarında ve yerınde koşma aletleri üzerinde hazırlanıyorlar Beslenmelerine gelince deve beslenme uzmanları esas olarak kasları güçlendirecek, rahatlıkla sindirilebılen proteinden zengin gıdaları öneriyorlar. Hayvancıklar ancak bayram günlerinde normal otla beslendikleri için bazı sindirim bozuklukları gösteriyorlar ve uzman lar bu sorunları gıdermek için çalışmlar yapıyorlar Develerin en meşhur özellikleri günlerce susuz kalabilmeleri Büyük baş hayvanlar susuzluğa 23 gün, develer ise 9 gün dayanabıliyor. Develer terlemelerini kontrol ederek, yani terlemeyerek susuzluğa dayanabıliyorlar. Bu kontrolü de vücut sıcaklıklarını sabahları 36 dereceden akşamları 41 42 dereceye çıkartarak sağlayabiliyorlar Bunun yanında böbreklerinin süzme kapasitesi de büyük baş hayvanlarınkine göre iki kat fazla Böylece sıvıyı vücutlarında tutarak neredeyse katı ıdrar yapıyorlar. Develer tabii ki yalnızca sporda ve ulaşımda kullanılmıyor Sütünden, etinden ve tüyünden yararlanılıdığı gibi drahoma olarak da kullanılıyorlar. Deveye bu kadar methiye yeter. Araplardan sonra bilimcilerin de gözdesi haline gelen bu hayvanlara uzun ömürler. (zi)