Katalog

KASIM AYINDA GÖKYÜZÜ Çıplak gözle dört gezegen Kasım ayına girdiğimizde Pers (persesus), Cassiopedia ve Andromeda tepemizde yer alıyor. Doğu ufkunda ise yavaş yavaş kış gökyüzünün ünlüleri Boğa (taurus), Arabacı (auria) ve kış üçgeni belirdi. Bülenî Uvcınıker enus akşam gokyuzunde gunden gune daha geç batarak kaçırılmaz bır gosterı sunuyor Hazıran ayından bu yana guneş yorungesındekı konumunu bıze kendını daha 1yı gosterecek şekılde değıstıren Venus onumuzdekı aylar ıçınde belırgınleşecek Venus u guneş batar batmaz gozlemeye başlayabılırsınız Yapacağınız tek şey gun batımında batı ufkunu şoyle bır taramak Gezegen kasım ayının başlarında guneşten yaklaşık 3 saat sonra batacak ayın V Lithodomus un actıgı oyugun enıne kesıtı. dır" şeklınde ıfade ettığı prensıptır Buna gore bugun yeryuzunde ve yerı çınde oluşan jeolojık olaylar yerkuremızın 4,5 mılyar yıllık geçmışı boyunca hep aynı tarzda ya da benzer bıçımde suregelmıştır Jeo loglar bugun dunyada olan jeolojık olayla rı ınceleyerek bu temel bılgı ışığında geçmışte olan olayları arazıde derledıklerı ıpuçları yardımıyla anlamaya çalışırlar Çorum da Eosen ıstıfının tabanında görulen Lıthodamuslar bu bolgenın 50 mılyon yıl önce tıpkı bugunku Bozburun (Marmarıs) ve Datça'nın kayalık sahıllerı ıle aynı coğrafı koşullara sahıp olduğunu belırtırler Kultur Bakanlığımızın gırışımlerı ıle ana yola çok yakın olan Çorum Kuşsaray ve Palabıyık sahaları acaba kuçuk bırer hatıa ve açıklama konularak birer Jeopark halıne getırılebılır mu nın yakınlaşması sonucu bız Mars'ı gun geçtıkçe daha buyuk ve daha parlak goreceğız örneğın kasım ayında parlaklığı ıkı kat artacak ve 0 2 kadtre ulaşacak Kırmızı gezegen ortalama gece yarısı dolayında doğuyor ve ıkızler (gemını) takımyıldızında yer alıyor Gorunur çapı 13 yay sanıyesıne kadar buyuyecek olan Mars onumuzdekı ayların gozlem lıstelerınden eksık olmayacak Teleskop goz lemcılerı ıçın kutup bolgelerını ve yuzey şekıllerını gormeye çalışmak bır zevk olacak Teleskopunuz yok sa da uzulmeyın Mars'ı ıkızler takımyıldızında çıplak gozle bıle gorebılırsınız Jüpiter sabah *İTÜ Maden Fak. Jeo/o// Bölümu Başak (vırgo) takımyıldızındakı jupıter guneşten ortalama 4 saat once doğuyor, guneş doğduğunda ıse guneydoğu ufkunda epey yukselmış konumda Gezegen dunun bu saatlerınde guneydoğu gokyuzunde yer alan en parlak cısım 1 8 kadlr parlakhğındakı Jupıter teleskopla bakarsanız çapının Mars tan 3 Mars ikizler takımyıldmnda ünlü halkasını çizerken dolunaydan yenı çıkmış ay ona eslik ediyor. Mars 7 gözlemek kat daha fazla olduğunu goıçın gece yarısını beklemek gerekecek. rebılırsınız ıkıncı yarısında ıse guneşten ortalama 4 saat sonra batacak Venus e bır durbun ya da teleskopla bakarsanız gun geçtıkçe çapının buyuduğunu goreceksınız Kasım ayı ıçinde Venus un gorunur çapı 13 5'den 16 yay sanıyesıne kadar artacak (yay saniyesı gokyuzunde bir saniyelık açı Bır sanıye derecenın 3600'de bırı) Venus un yorungesındekı hızlı hareketı teleskop gözlemcılerıne gezegenın tıpkı ay gıbı evrelerı olduğunu da gosterecek Kasım ayı boyunca ortalama parlaklığı 4 0 kadır olacak olan gezegenı 27 kasımda ayın hemen altında ızleyebılırsınız Venus ve Uranus 26 kasımda birbırlerıne 0 2 yay sanıye uzaklıkta olacaklar Kasım Mars gozlemleri Içın uygun bır ay Geçen ay da sozunu ettığımız gıbı Mars gokyuzundekı unlu halkasını çızıyor (tersınlr hareket) Bu arada gezegen dunyaya gıttıkçe yaklaşıyor ya da dığer bır deyışle yörungeslnde daha hızlı hareket eden dünya Mars'ı yakalıyor Bu olay her ıkı yılda bır tekrarlanıyor Iki gezege 26 kasımda Uranus ve Venus 'un konumları. Ikı gezegen yay takımyıldızında buluşacaklar 26 ve 27 kasım tarıhlennde ıse uydumuz ay bu olaya tanıklık edecek Venüs zaten yetennce parlak, ancak bu tarıhte batı gökyuzune bakarak Uranus'un yerını bulabilirslniz. rumdalar 5 8 parlakhğındakı Uranus'u gormek ıçın bır durbun yeterlı Neptun ıse 8 0 kadırde ve bır teleskop gerekıyor Uydumuz ay 10 kasımda dolunay 17 kasımda son dordun ve 24 kasımda yenı ay evresınde olacak Satürn akşam yemeğinden önce Mars dünyaya yaklaşıyor Guneş batar batmaz guneyde tek başına parlayan Saturn 0 6 kadır parlaklıkta Sönuk oğlak (caprıcornus) yıldızları arasında kolayca ayrımsa nabılecek olan Saturn'un halkaları bıze 17 derecelık bır eğımle gorunuyor Gun geçtıkçe daha erken batmaya başlayacak olan Saturn'u çıplak gozle guney gokyuzunde arayın Orterım mutlaka bır teleskop bulun ve Saturn e bır kez de teleskopla bakın, buyuleneceksınız' Uranüs ve Neptün akşam Alt Kretase klreçtası /ç/nde nçüyı yuvasında korunmuş Lithodomus losilinın gbrunufü. Sabaha karşı doğacak olan JüpHer'i mutlaka ızleyın. Doğu ufkundakı enparlak cisım olan Juplter e 20 kasında uydumuz Uranus ve Neptun bu ay ay da katılacak. Bir gün sonra ise uydumuz başak takımyıldıyanlarına Venus u de ala zının en parlak yıldızı Spıca'nın yanında yer alacak. 22 karak bır uçlu oluşturmuş du sımda ayın yanındakı yıldızlar terazı takımyıldızına aıt. 2947