Katalog

B İ L İ M GÜNDEMİ B İ L İ M KÜLTÜR • Zehlrlenmelerde dlyallzln yerl Uz Dr Salım Çalışkan, Cerrahpaşa Çocuk Sağ ve Hast AD Kıt, 2 Mayıs, 13 00 • Marmara Bölgesl depremlerinin veri Işlemi ve depremsellik Dr Balamır Uçer, İTU Maden F Jeofızık Muh Böl, 3 Mayıs, 15 00 • Vaskülltler Prof Dr Nıhat Dılşen, Çukurova U Tıp F Balcalı Hast Konf Sal, 3 Mayıs 13 00 • Mekanik ventilasyon Dr P Esmaılzadeh Ege U Tıp F Goğus Hast AD Ders , 29 Nısan, 9 00 • Oç fazh kemlk sintlgraflsi ve kemik SPECT Dr Z Balkan, Ege U Tıp F Radyodıag AD Topl Sal, 29 Nısan, 13 00 • Palklyatrlde metodolo|i I I Dr S Sorıas, Ege U Tıp F Nec Arkan Kıt, 30 Nisan 10 30 • Genltal, clntel llişki ile bulaşan pato|enler Dr Z Badak Ege U Tıp F Intaniye Alt Ders , 30 Nısan, 11 00 • Paranazal sinüa patolojllerinde MRI Ege U Tıp F Radyodıag AD Topl Sal 30 Nısan, 15 00 • Çocuktarda nonprogressH ansefalopatller Dr A Ulku, Ege U Tıp F Ncrolojı AD Ders , 1 Mayıs 10 00 • Epilepsl ve antldepresanların kullanımı Dr S Bılgın, Ege U Tıp F Norolojı AD Ders , 1 Mayıs, 10 00 • Endokrln tümörler Dr Ş Aydın, Ege U Tıp F Iç Hast AD Ders , 1 Mayıs, 10 30 • Çocuk ve ergende affektlf bozukluklar ve suislt Dr E Bayraktar, Dr Ö Karaçam Dr I Bağdıken, Ege U Tıp F Çocuk Psık BD Ders , 1 Mayıs 14 30 • Jlnekolo|lde kromozom anallzlerlG Sapmaz, Ege U Tıp F Tıbbı Bıy AD Kut,2Mayıs, 11 00 • ImmunoprolHeratlf Ince bağırsak hastalığı Dr Y Batur, Ege U Tıp F Gastroent BD Kut, 2 Mayıs, 13 00 • Skolyoz egzeraizler Dr O Sevın, Ege U Tıp F Fızıksel Tıp ve Reh , 2 Mayıs 13 00 • Penls, uretra, epidldim ve semlnalla tümörleri Dr I Koçak, Ege U Tıp F Urolojı AD Ders , 2 Mayıs, 14 00 • Kemlk grellerl Dr G Yuceturk, Ege U Tıp F Ortopedı ve Trav AD kut, 3 Mayıs, 7 30 • Kranioserebral travmalarda reanlmaayon Dr S T Balcıoğlu, Ege U Tıp F Anestıyolojı ve Rean AD Ders , 3 Mayıs, 8 00 • Toraslk ve dlger travmalarda reanlmasyon Dr M çalışkan, Ege U Tıp F Anestıyolojı ve Rean AD Ders , 3 Mayıs, 6 00 • özofagus atrezlsl Dr U Sakallı, Ege U Tıp F Çocuk Cer AD topl Sal , 3 Mayıs 8 30 • llkel savunmaların ontogenezlnde yenl görüşler Dr Cahıt Ardalı, Beyoğlu oğretmenevı (Turk Psıkolojı Derneğı'nce duzenlenmıştır 4 Mayıs Cumartesı 11 00 • Estetlk cerrahl D A Çağdaş, Ege U Tıp F Plastık ve Rekons Cer AD sem Sal, 3 Mayıs, 9 30 • Kas Igclklerl Ince yapısı Dr A Uysal Ege U Tıp F Morfolojı AD Ulutaş Sem Sal ,3 Mayıs 10 30 • Türklye Ortopedl ve TravmatoloJI Kongresl'nde tebllğ edllen çalışmalarDr H Sur, Ege U Tıp F Ortopedı ve Trav AD Kut, 3 Mayıs, 13 30 Filin altı göpünüsü Dil öğrenmenin tek yolu yok. Herkes, ihtiyacına göre, dlll değlşlk blçimlerde öğrenebilir. Vehbi Belgil JF mart 1991 tarıhlı sayımızda ^ % çıkan "Yabancı Dıl Nasıl öğre^ ^ nılmez" başlıklı yazı çok boyutlu olduğu ıçın değışık goruşlere yol açtı Kımı, gramersız oğrenılen bır dılın dıl oğrenmek sayılamayacagını, bu kadarını seyyar satıcıların ışaretle bıle kulllanabıldığını ılerı surerek cıddı bır öğrenmenin ancak gramerden geçtığını, aydın bır kışıye yakışanının bu olabıleceğını soyledı Daha başka göruşlerle de karşı çıkanlar oldu Konu, altı korun fılı anlamaya çalışmasını akla getırıyor öykuyu Ingılızceye aktaran J G Saxe', dızelerını şoyle bıtırıyor "And so, these men of Hındustan/Dısputed loud and long/Each ın hıs own opınıon/Was very stıff and strong/Though each was partly ın the rıght/And all Were partly vvrong (Işte boyle, altı Hıntlı/Bağırıp tartıştı butun gun/Hepsı kendısıne gore/Çok guçlu, çok haklıydı/Oysa bunların her bırı/ Hem haklı, hem haksızdı) 1 Dıl seyyar satıcılık ıçın oğrenılmez sadece Dıl oğretmenı, bılım adamı tercuman (konferans tercumanı) içın en ust duzeyde gramer bılgsıne gerek var Turkçeden Fransızcaya, Almancaya çevırı yapacaksınız Gramer bılmeden yapamazsınız Yapsanız bıle alaya alınırsınız Yabancı yazar denince, dılını en lyı konuşan, yazan adam akla gelır Oysa, gramer, işın bılım tarafıdır Onu da herkes bılmez Bılmek de çok kez gerekmez Butun gazetelerde, duzeltmenler vardır işın asıl kahrını çekenler bunlardır Fransızca, Ingılızce bır kıtap çıçek gıbı sunuluyorsa bunda duzeltmenlenn rolu buyuktur Bir üst düzey ka'ya gltmeye karar vermış Asker olunca Incırlıktekı Amerıkalılarla dostluk kurmuş Bunların çogu Teksaslı olduğundan o da Teksas ağzını oğrenmış Bu arada fotoğrafçılık da oğrenmış Hava fotoğrafçılığı Bır ara New York'tan bır kart gondermıştı Demek emelıne ulaşmıştı Genç, blr tek gramer sözcuğu bılmıyordu Ama şakır şakır Ingılızce konuşuyordu Istanbul da Ingılızce derslerı veren bır Ingilız dostum. gramer gerektığınde benden rıca edıyordu Çocuktan al haberi Okullu, alaylı Dıl altmış yılına kadar, hep okulda oğrenılırdı Bu tarıhten sonra Avrupa'ya akın başlayınca gundelik yaşam yoluyla da öğrenılmeye başlandı Dağ başındaki koyunden Almanya ya gıden ışçı ıçın, oncelık, derdını anlatmak, soylenenı anlamaktı Bugun Beyazıt'ta, Lalelı'de, Sultanahmette Kapulıçarşıda bu yolla 78 dıl konuşan satıcı var Evvelce bunların yerınde Rumlar, Yahudiler vardı Rumların hemen hepsı Yunanıstan'a, Yahudının buyuk kısmı israıl'e göç etti Bunlar daha çocukken pıyasa yaşamına atılıyor, şımdı bızımkılerın yaptığı gıbi, bır çok dıl oğrenıyordu Ama, okullu, böyle dıl oğrenmeyı kuçumsuyordu Çunku, ona, dılın, soylu amaçlar ıçın oğrenıleceğı duşuncesı aşılanmıştı Yabancı dil, çevırı yapmada kullanılabılırdı Gayrı muslım o pıyasa dılı ıle tıcaret yapmayı da, para kazanmayı, sonunda dunya çapında tuccar olmayı da oğrenıyordu Bızımkıler okulda fııl çekımı ıle vakıt olduruyordu Alıyorum, alıyorsun, alıyor, alıyoruz, alıyorsunuz Neden fııl çekımı? Doğru çekım ögrenınce "almıyor musunuz?" dıyebılmek ıçın işın gulunçluğune bakın "Almıyor musunuz' dıyebılmek ıçın çekım sırasına gore, ışınıze yarayanı bulacaksınız Ne kadar zaman alırbu? Pıyasadan oğrenılen dıl ıle gençlerımız Romanyahlara, Polonyalılara mal satıp ulke ekonomısine de yardımcı oluyor Ama, okullu, onu, fııl çekemedığı ıçın kuçumsuyor Dılin o turlu oğrenılenıne de gerek var İşın tuhafı, okullu, dışı ve erkek kelımelerın bırlıkte nasıl kullanılacağını hemen bulamazken, öburu şıp dıye doğrusunu yapıştırıyor Oyle oğrenmış öğrenmenin ıkı turlusune de gereksinme var, her bırının yerı başka < öğrenmede ılk adım nıçın öğrenıldığıne karar vermektir Dıl bır maksatla öğrenılır, tamamını herkes bılemez O dılın sahıplerı bıle Mtıhendıs doktorun bıldığını, doktor hukukçunun bıldığını, bılgısayarcı uçak teknısyenın bıldiğını bılemez Gerek de yoktur Herkes, dılin, sadece kendıne yarayacak kısmını bılır Şanlı Urfalı dıvan şırımız Nâbı bunu ne guzel belırtıyor "llm bır lucce'ı bîsâhıldır/Anda âlım geçınen câhıldır' (Bılım kıyısız bır denızdır/Onda kendını bılgın sanan, câhıldır) Dılı neden öğreneceğınıze karar verdıkten sonra her şey açığa çıkar Ama, gramer en sonda gelır Yenı başlayana sıfat, zamır, fııl, zarf ve turlerını oğretmek, nefret ettlrmek ıçın bırebırdır Dıl, yuzde doksan konuşma ıçın öğrenılir Arkamda Teksas şivesı ile Ingılızceyı bulbul gibı konuşan Amerıkalıya göz ucu ıle baktım Kendısi, pos bıyığı, koyu esmer yuzu ıle hıç de Amerıkalıya benzemıyordu Ahbap oldum Turkçe sozcuklerı Turk gıbı rahatça soylemesı dıkkatımı çektı Genç, Mardınlı ımış Ameri Dıl öğrenmede çocuk bıze yol gosterebılır Çocuk once tek tek sozcuklerı oğrenir Zekası tam oluşmadığı ıçın oyle yapar Zamanla sozcuklerı ıkıye, uçe çıkarır Hattâ, ılk sozcuklerı de hecelere ayırarak oğrenır Babbba, havhav, pısı, gel, koş, al, yat gıbı Dıl öğretmenını suçlamak gelenek olmuştur 'Okulda oğrenılenle bır şey olmuyorkı' 5060 kışılık bir sınfta 45 er dakıkalık aralarla oğretılen dılden tabıı hayır gelmez Ama oğretmenı suçlamak, ıçın kolay yam Aslında, dıl bır aşamadan sonra, oğrencı tarafından öğrenılır Çocuk, her ulkede, kendı dılını bınlerce tekrarla oğrenır Baba anne kuş, kopek, kedı, su, gıttım, ağlama geleceğım gıbı kelimelerı her gun kaç yuz kez duyarız? Konuşulanlara kulak verırız Dıl, yaşamla bırlıkte öğrenılır Hastalıkla, sağlıkla, eğlenceyle kederle, korkuyla Bu hallerı yaşarken ılgılı sozcukler kafamıza çıvı gıbı çakılır Şu soru akla gelır Yabancı bır ulkede böyle bır ortam nasıl yaratılır? Konuşana yanaşarak, konuşmaya çabalayarak, Başını gozunu yararak, konuşmadan utanmayarak Ikıncı bır aşamada bol bol roman ve tıyatro pıyesı okuyarak, okuduklarınızı tekrarlayarak Tekrar ediyorum Dılde onemlı olan, Turkçeden o dıle aktarmadır Dılı, derdınızı anlatmada kullanacaksınız (bu yolla konuşulanı da anlarsınız) Çarpıcı bır kaç ornek vereyım "ökuz oldu ortaklık ayrıldı" nasıl dersınız? "Hadı bıze gıdelım, Allah ne verdıyse yerız ' nasıl dersınız? "Allah aldı" nasıl dersınız'? Dıkkatı kolay çekmek ıçın boyle deyışler seçtım aslında, dıl demek, atasozu, deyım demek de değıldır Daha kolay sozcuklerle her gunku gereksınmelerımızı anlatmaktır öğrenmenin tek yolu yok Bır başkası, Istanbul Fılm Sansur Heyetı nde dıl bılmeyen uyelere fılmlerı çevırıyordu Meğer, senaryoları bır gun onceden bır ıkı kez okuyup yapıyormuş bu ışı Sonradan o kadar guzel Ingılızce oğrendı kı Hollyvvood'a gıttı, orada yaşadı Sözumu bır fıkra ile bıtıreyim Hendese öğrenmenin daha bır kolay yolu olup olmadığını soran Buyuk Iskender'e Arısto şu yanıtı vermış "Henuz krallara ozel bır hendese ıcat edılmedı ' Dıl de oyle Butun oğrenılen yolları tek bır yola çıkıyor "Guducu bır amaç/Sıkı çalışma" Bunu göze alamayan vaktını boşa harcamasın ^ „ 21513