Katalog

Yonca, Avrupa'da patentlenen ilk bltkllerden. Şu anda ICI, uzun sure dayanabilen domatesı için • >atent hakkı talep ediyor. a) Kontrol domateslerl: Depolanmadan önce. b) Kontrol domateslerl: Depolanmadan sonra. c) Antlsense domateslerl: Depolanmadan önce. d) Antisense domatesleri: Depolanmadan sonra. DNA'lannı kullanırlar. Gelişmiş devletler, bu yolla sağladıkları ürünleri yoksul ülkelere satarlarsa onların gen kaynaklarına el koyarak çiftçilerin kendi ülkelerinde mağdur durumda kalmalanna neden olacaklar. Hukuk uzmanları patent yasasının onaylanması için çalışırlarken, bilim adamlarının tartışma dışı kaldıkları görülüyor. Lancashire Polytechnıcs'ın hukuk bölümünden okutman Margaret Llevvelyn, bir bıtki ya da hayvan türünün oluşumu konusunda hukukçuların değil salt bilim adamlarının karar verebileceğini belirtiyor Buna karşın, Avrupa'da yönerge üzerinde süregelen tartışmaların boyutu hakkında ancak çoz az bilim adamının haberdar olduğunu soylüyor. Ayrıca Llevvelyn, canlılara patent verilip verılmemesi konusunda gorüşlerıne başvurulan ınsanların fazla deneyime sahip olmadıklarını ve bunun olumsuz sonuçlar dogurabilecegini sözlerine ekliyor; kendisi, bu konunun parlamentoların gündemine getirilmesini öneriyor. Su seviyesini saptayalım Yeryüzündekı her şey gibi su da "yerçekimi " diye adlandırılan görünmeyen bir güçle dünyanın merkezıne doğru çekilir. Belirlı bölgelerde, kayalar su sızdırmaya elverişli olmadıklarından, su bulunduğu yerde kalır. Bıriken sular, nehirleri, göllerı ve okyanusları oluşturur. Bazı bölgelerde ise kayaların bileşimi suyun sızmasını sağlar. Yeryüzündek var olan su kaynaklan, erışebıldıklerı en alt düzeye doğru yol alırlar * Su seviyesini saptama deneyi Bu deney ıçın bir parça kâğıt, bir kurşun kalem ve makas yeterli. 1. Büyükçe bir kâğıdı önce ikiye katlayın. Sonra bir daha katlayın. 2. Bir yüzeyinin üzerine kalemle şişe resmı çızin. Katladığınız kâğıttan 4 adet şişe silueti çıkaracak biçimde kesin. 3. Kâğıttan kestiğiniz şişelerı şekilde gördüğünüz gibi yerleştirin. Her birınde, şışenın dörtte üçünü dolduracak kadar su olduğunu varsayın. Farklı durumlarda, suyun ıma altına alınan bitki ve hayvanlardan ırlanabilmek için izin istemek ve yükır para ödemek zorunda kalacaklardır. laşma aranıyor /rupa'da muhalif gruplar, bır uzlaşmaarabilmek amacıyla şu anda komisyogündeminde olan yönergenin, yeni bir ya da hayvanın salt İlk aoyuna pahakkı tanınmasını, bunun dışında çitfin ve hayvan yetiştiricilerinin gelenek/öntemlerle ürettikleri türleri iyileştireeleri için tüm günlerden serbestçe ırlanabllmslerlni öneriyorum. Böyleanlı bir varlığın yaşamına sahiplenmenayan ahlaki değerlere tecavüz edillen, geleneksel tarım yöntemlerini gemeleri için kişilere genleri kullanım izjrilecek. icak fazla kâr amacı güden uluslarakuruluşlar bu fikri benimsemiyorlar. üstrl ke8İmi, ekonomik nedenlerden ıyı patent hakkını savunuyor. Sanayi, kendilerine maddi bir ödül sağlamaaraştırmalara bundan böyle destek neyeceklerini belirtiyorlar. anlı varlıklarm patentlenmesi halinde dan an çok az gallşmif ülkeler zagörecekler. Sanayileşmiş devletler, ileri koruma yasalarının gelişmekte ı yerlerde de geçerli olmasını istıyorYoksul ülkeler ise, bu durumun ekoıık gelişmenin can damarı niteliğindeki cek ve haşhaş üretiminde tekele yol cağından, bu tür bir uygulamayı kabul meyeceklerini söylüyorlar. /rıca yüzyıllardan berı bu ülkelerdeki iler yerel koşullara uygun ürünler elıdebilmek için yabani bitkilerin genleen yararlanırlar; bu genetik zenginlik atçilenn yeni türler yetıştırmesinı sağBilim adamları bıyoteknolojık yöntemı bitkiler geliştırirken genelde az geilş ülkelerde bulunan bitkilerin sevıyede duracağını tahmin etmeye çalışın ve kalemle işaretleyin. 4. Aynı deneyi gerçek ve su dolu bir şişe ile gerçekleştirın. (Banyo küvetınde ya da açık havada denerseniz, su dökülmesi sonucu ortaya çıkacak zararı azaltmış olursunuz.) Şışedeki suyun seviyesini doğru tahmin etmiş misiniz? Herhangi bir şeyin ıçındeki su, yatay olarak durur. Şişeyi ne kadar eğerseniz eğin, bu yatay duruş değişmez. Şekilde görüldüğü gıbı farklı şişeler kullanarak da bu deneyi yapabilirsiniz. A Şelaleler, suyun dünyanın merkezine doğru çekilişini ve her zaman kendi seviyesini bulduğunu gösteren en belirgin örnektir. Fotoğrafta görülen Niagara şelalesı örneğinde olduğu gibi. (Niagara şelalesi ABD ile Kanada sınırındadır.) gelişmlş ülkeler zararlı Patentlenmış bir hayvanın yavrulan, bunlan besleyen çiftçıye değıl patent sahibine alt olabilir. Patente muhalif grubun başında kilise geliyor. Dini çevreler, yaşamın Tann'ya ait olduğu inancından hareket ederek patente karşı yoğun bir kampanya yürütüyorlar. Hayvanseverler ise, genetik sistemin bozulan hayvanların fiziksel acı hissedeceklerini ileri sürerek yönergeyi şiddetle reddediyorlar. Bazıları da ziraat mühendisleri, çiftçiler, eğıtimciler ve ekonomıstlerin bir araya gelerek halkı bu konuda aydınlatmalarını teklif ediyorlar. Sonuç olarak denılebılir ki, lehte ve aleyhte ortaya konulan tüm bu fikirlerin bir potada erıtilerek herkesi memnun edecek bir uzlaşmaya varılması kanımızca tüm insanlığın yararına olacaktır. (New Sclentlat, 12 ocak) 2069