Katalog

TV'DI B İ L İ M VE BELGESELLER TV:1 Saat 13.10 Belgesel "Macera Peşlnde" Albay Mangels, Torres Strait Adaları'nı dolaşırken kaplumbağalann yumurtlayışına tanık oluyor Adalıların kaplumbağa ve bir çeşit deniz memelisi olan Ougong avındaki acımasızlıklarını filme alıyor Ayrıca inci avcılarıyla birlikte dalış yapıyor. TV.2 Saat 17.05 Saglıgımız içln Ramazan Bakkal'ın hazırladığı yeni sağlık programında sağlıkla ilgili her konu işlenlyor. Programda tıp tarihinden çevre saglıgı, bulaşıcı hastalıklar, zararlı alışkanlıklar, beslenme, tıpta yenilıkler, ana çocuk saglıgı, sağlık için spor gibı köşeler yer alıyor. llk programa konuşmacı olarak Doç. Dr. Osman Hayran, Dr Oğuz Polat, Dr. Mecit Çalışkan ve Prof. Dr. Hüsrev Hatemi katılıyorlar. TV:2 Saat 18.25 Blllm Gündeml Orhan Buraalı'nın sunuculuğunu ve danışmanlığını yaptığı programda, yaz dönemi çalışması olan Iğneada bir su basar ormanın, sazlık ve gölleriyle özellikleri anlatılıyor. Konuklar Prof Dogan Kantercı ve kuş billmci Aaaf Ertan. Programda ikinci konu, Karadeniz ölüyor mu? Sovyet deniz bilimci Vofcov'un görüşleri. Stüdyo konuk ProTDr.Sumru Ünaal. Yapımcı: Emel Uygur 5 Ekim Cumartesl TV2 Saat 21.05 Belgesel "Savaş Tarlhl" II. Dünya Savaşı sırasında Pasikfik'teki Peleliu Adası'nı ele gecirmek isteyenAmerikan Donanması bunun çabuk bitecek bir iş olduğunu düşünür. Ama Japonlar düşündüklerinden daha hazırhkhdır. TV.3 Saat 22.00 Belgesel "TahHT Bu bölümde küçuk bir ada olan Tetiaroa'nın güzellikleri, ada halkının gelenekleri ve adanın sahibi olan Marlon Brando'nun bilinmeyen ilginç yönleri anlatılıyor. TVrt Saat 23.30 Belgesel "Eklnox" 8 Ekim Salı Isaac Asimov Süperağırlar En karmaşık atom elementler, isimsiz element 114 ve sorunları A TV2 Saat 19.20 Belgesel "Kümbetler" TV:3 Saat 20.05 Belgesel "Mercan Kayalıklannda" Avustralya'nın doğu kıyısındaki Büyük Set Resifi'nin incelendiği bu dizinin ilk bölümünde resifin en güney ucundaki Fraser Adası inceleniyor. TV:4 S a a t 22.50 Belgesel "Blllm G t e torisi" Hipnotizma hakkında ve kendi kendine tedavi yöntemi hakkında bilgiler. tomlar, çekirdeklerinde bulunan parçacıklann sayısına göre adlandırılır Buna göre, çekirdeğinde bir tek proton bulunan hidrojene, hidrojen1 denir öte yandan, Yer'de varolan en karmaşık atomlardan biri olan uranyum, 92 proton ve 146 nötron içerir, dolayısıyla uranyum238 adını alır. Son yarım yüzyılda, bilim adamları, yapay olarak, uranyumdan daha karmaşık atomlar üretmeyi başardı Genelde, atom ne kadar karmaşıksa, o derece radyoaktif olur ve ömrü de o kadar kısa oluf. Oluşturulan en karmaşık atom element109'dur (109 protonu ve 266 nötronu vardır ve bugüne kadar bir ad aimamıştır). Oluşmasıyla bozunması arasındaki süre yalnızca saniyenin binde birkaçı kadardır. Bu yapay elementleri incelemek gittikçe zorlaşıyor. Bu nedenle, bilim adamları, bir süre ıçin, 109'u geçen bir element üstünde araştırma yapmanın yararsız olduğunu düşündü Bununla birlikte, Sovyet fizikçi Vlk*n Strutlnsky, 1966 ile 1972 arasında, 109un öteslndeki atomların varolduklarını ve bunların incelenebileceklerini gösteren kuramlar üzerinde çalıştı. Element114 (eğer varsa), milyonlarca yıl varolacak kadar kararlı olmalıydı. Doğal olarak, bilim adamları, hep birlikte element114'ü aramaya başladı. Doğal sureçler sonucu oluştuğuna ve Yer'in herhangi bir yerinde bu elementten az miktarda bulunduğuna inandılar. Ancak arastırmalarsonuçsuz kaldı. İkinci bir olasılık, element114'ün, öteki ağır elementler gibi yapay olarak oluşmasıydı. 109'dan sonraki bu elementlere genelde "süperağır" elementler denlr. Yapılacak iş, 114 proton ve 184 nötron içeren bir element oluşturmaktır. Bu, etement298 olacaktır ve kurama göre, çok az kararlı olması gerekir. Yapay element üretmenln bir yolu, nötronlarla bombardımandtr. Bir nötron, bir çekirdeğe girebilir ve orada önceden bulunan bir nötronla birleşerek daha karmaşık bir yapı oluşturabilir. 100den sonraki elementler bu şekilde oluşturulmuştur. Bununla birlikte, atom ne kadar karmaşıksa, bir nötronu çekirdeğin içine sokmak o kadar zorlaşır. Bu nedenle, çekirdekler, küçük atomların çekirdeklerl gibl ağır parçacıklarla bombalanır. Üstelik, bu çekirdeklerin ağır çekirdeklerın içlerine girebiimeleri için çok enerjili olmaları gerekir, dolayısıyla çeşltli atom çarpıştırıcılarıyla hızlandırılırlar. Element109, oksijen çekirdekleriyle, krom çekirdekleriyle ve demir çekirdekleriyle bombardıman sonucu oluşturuldu. Üstelik, her keresinde bir atomun oluşması gerekiyordu. Eğltfmde yeni bir arayış, eğitimin tamamı bilglsayarlı her öğrencinın kendi hızında ilerlediği yeni bir yöntem inceleniyor. Element14 sorunu 9 Ekim Çarşamba TVâ saat 13.10 Belgesel "Yeryüzü KeşHlert" T V * Saat 19.45 Flzlkle Eglenellm Bu sihir kutusunun, bir insanın ya da bir bitkinin ruhi durumunu sezdiği varsayılır. Bunun gerçekliğine izleyici kendisi karar verir. Yüksek gerilim hatlarındakı ızolasyon problemi bu programda sözü edilen bir diğer konudur. TV:4 Saat 20.55 Belgesel "Genç Kalnat" Bu bölümde Fransızbır tenisçi, araba yarışçısı genç, küçük bir ada olan Litıl Kranberi, hayat kurtaran köpeklerve canavaradlı bir lunapark tanıtılıyor, 6 Eklm Pazar TV:3 Saat 21.00 Belgesel "Daha dün glbl" Belgeselin ikinci bölümünde, çağımızın unutulmaz olaylarından birisi olan Rus Devrimi incelenmekte, devrimin baş mimarları, karşıtları, evreleri ele alınarak geniş bir panoraması sunulmaktadır lOEkimPepşembe TV:2 Saat 20.15 Çevre TV:3 Saat 20.00 Belgesel "Macera Günlügü" Deniz diplerindeki gemi ve uçak enkazlarını bularak, kime ve ne zamana ait olduklarını bulmayı tutku haline getiren doktor JeanPierro Johohroy 25 yıllık macerasını anlatıyor. Element114'un nasıl oluşturulabileceğini söylemek oldukça zor Çeşitli fizikçiler, ne yapılması konusunda çeşitli kuramlar ortaya attı. Bir çekirdeğin, daha ağır bir çekirdeğin içine girmesı ve element114'ü oluşturması olasılığı çok kuçüktür. Bir milyarda birden az olasılıkla bir 114 atomu elde edilebileceği hesaplandı. Geri kalan tepkimeler, atomlarda çekirdek bolünmesi (fisyon) üretiyor ve çekirdekleri ortadan kaldırıyor. Belki de, bir günde bu yolla en fazla üç atom elde edllebilecektir Element114 oluşturmak için yapılan 25 çalışma olduğu bilinıyor. Hepsi başarısız Üretilen 114'lerin sayısı, bir milyarda yaklaşık üç olabilır ve bu en iyi gereçlerimizle bile saptanamayacak kadar az bir sayıdır Element114 izole edilmiş olsaydı bile, bunun element114 olduğunu kanıtlama sorunuyla karşı karşıya kalınacaktı Daha hafif süperağırlar, yani element100e kadar olanlar, kimyasal olarak tanımlanabilir, ancak bundan sonrakilerın ömürleri kimyasal tepkimelerin izlenemeyeceği ölçüde çok kısadır. Bilim adamlarının, bir süperağırı ötekinden ayırmak ıçın radyoaktif tepkimeleri incelemeleri gerekir. Elementler, alfa parçacıkları üreterek bozundukları ölçüde, tanımlanmaları göreli olarak kolaydır Bununla birlikte, element114, anlık çekirdek bolünmesi ile bozunur ve bunu belirlemenin hiçbir kolay yolu yoktur Mllyarda bir ihtimal Yaran var mı? 11 EkimCuma TV:2 Saat 20.50 Belgesel "Yarımn Dünyası" TV:3 Saat 21.15 Belgesel "Büyük TV HaberHlkayeleri" Sovyetler Birliği'nin Sputnik'i uzaya yollamasından Amerika Birleşik Devletleri'nln aya ilk insanı indirmesine kadar geçen devredeki SovyetAmerikan uzay yarışını konu alan ABC NEWS Haber kliplerinden oluşturulmuş bir belgesel. TV:4 S a a t 23.25 Belgesel "Dogaya Açılan Pencere" Ayıların günlük yaşantıları konu ediliyor. TV:3 Saat 20.00 Belgesel "Getecege Mlras" Bu bolümde Mısır'da bulunan Luxor Tapınağı ve Mısır hiyeroglifleri ile Kopan Harabeleri ve Kaya hiyeroglifleri inceleniyor. 7 Eklm Pazaptesl Ancak, bilim adamları teslim olmuyor. Bir kısmı, süperağırların varolduklarına, saptanabileceklerine ve incelenebıleceklerine inanıyor. Ancak niçin? Bunun bir anlamı var mı? Element114'ün varolduğunu, keşfedıldiğıni ve tanımlandığını varsayın. Bunun bize nasıl bir yararı olabilir. Üstelik, bilimadamları bu İş İçin çok büyük paralar ve zaman harcıyor. Neyln peşindeler? Aslında, atom çekirdeğinin yapısı hakkında sağlam bilgileri var. Bazıları küresel, bazıları oval; biçimleri, davranışlarını yönlendiriyor. işte bu noktada element114 devreye gıriyor. Bunun davranışından yola çıkarak biçiminin nasıl olduğunu çıkarabilirler. Bu, çekirdek yapısı ve davranışını kapsayan düşünceleri için önemli bir dönum noktası oluşturabilir (özellikle süperağır, yeterince kararlı ise). Bu, bilim adamlarının ilgilendikleri bir şey ve 'yararlı mı?' gibi sorular sormuyorlar. Sordukları soru şu: Çekirdekler neye benziyor? Bunu yanıtlamak için, para ve çaba sarfetmeye hazırlar. (mj. LATS) 2385