Katalog

BİLİM VE PO LİTİ KA Bilimin silahlanmadaki rolü "Soğuk Savaş"ın asıl galibi, bugün süper bir ekonomik güç olan ve silahlanmaya en az para harcayan: Japonya ömerKuleli / Osman Gurel B ırkaç yıldır surdurduğumuz bu kısa yazılarımızın tek bir amacı var Blllml harfcaaa Mvdirmak. Bunun içın de bılımin bir köşesınden bucağından sectığımız konuları elımızden geldığınce yalın, ama hep guler yuzlü bir anlatımla sunmaya çalışıyoruz Çunku bılımin guler yüzlu olduğuna inanıyoruz Ne var kı yaşam çelişkısız değıM Bılımin de asık yuzu var, bunu da bılmemız gerekıyor! Bılımin asık yüzunu ar.latırken, onun savaşla olan karanlık ılışkılerını anlatmaktan daha doğru bir şey gelmedi aklımıza Evet, son sözumuzu şimdıden söyleyip başlayalım yazımıza Tum onemlı bılımsel buluşların sılah sanayıınde ışe yarayıp yaramayacağı denenmıştır ve hâlâ denenmektedir ve askerı amaçlı harcamaların paylarının önemını daha lyı görebılmenız ıçin aşağıdakı çızelgeye bir goz atmanız yeterlı olacaktır Bu çızelgedekı rakamlar "ftofluk Savaş"ın asıl gallbinln soflukkanlı va akıllı Japonlar oluşunu da açıklamaktadır ABD 1971'de ve 1986da arge harcamalarının %32'sını askeri .amaçlara ayırmışken Japonlar 1971 de %0 5,1986 da da %0 7 gıbı paylarla yetındıler Amerıkalılar "sılah ve uzay araştırmalarından sıvıl yaşam ıçın de yenıxırunler doğuyor' dıye kendılerını avuturken, aynı urunu Japonlar çok daha ucuza pıyasaya suruyorlar Bunun nedenı de oldukça açık Askerı urunterde malıyetten çok ustun performansa ozen gosterılıyor Oysa sıvıl yaşamdakı koşullar savaş alanınkinden çok farklı ve bu kesımde malını satmak ısteyene her şeyden önce ekonomık bir uretımı becerebılmesı gerekıyor Geleneksel olarak Amerıkalıların çok kuvvetlı oldukları otomobll, «toktronlk, yanilatfconlor, matal Işlama Uzsâhlan v* oallk Uratlml gıbı dallarda son onyılda satıcılıktan alıcılığa geçmelerı askerı arge harcamalarından sıvıl yaşama pek yararlı urunler çıkamadığını göstermektedır Şu sozlerı ABD'nın en buyuk askeri yuklenıcılerınden TRVV'nın sahıbı Slmon Ramo 1980'de söylemış "Son otuz yılda askari alanlara harcadıgH muc paralan «konomlk aallşma içln •n çok umut varan alanlara harcasaydık aimdi 2OOO yılında olmayı : yar* varmıs olurdukl" AskarlProJ* Yıldız Savaşları 8889 butçesı Dunyanın 3 gunluk askeri harcamaları Dunyanın 2 gunluk askeri harcamaları Yıldız Savaşları 1987 butçesı Bir Trident denızaltısı Etıyopya nın2aylık askerı harcamaları Bir nukleer sılah denemesı Mallyatl 38mılyar dolar 6 5 mılyar dolar 4 8 mılyar dolar 3 7 mılyar dolar 1 4 mılyon dolar 50 milyon dolar 12 mılyon dolar Asıl gallp: Japonlar Evet, gunumuzde dört bılım adamından bırısı askerı amaçlı arge çalışmalarında çalıştırılıyor, ama diğer uçunü akılhca kullananlar sılahlanma yarışının gerçek kazançlıları Göklerde savaşmaktan, yıldızları lethetmekten baş kaldıramayanlara ayağı yerdekı Japonlar otomobıl TV tezgâh, satıyorlar Işın bir de bılım adamlarının, buluşlarının ınsanlığa zarar verıcı bıçımde kullanıldığını gorunce kendılerını nasıl hıssettıklerı tarafı var kı ona verılecek ıkı guzel ornek de Alfrad Nobal ve Rob«rt Oppanholmar... Çogumuz Nobel odullerının dınamıtı buian adamın urununun tehlıkesınden duyduğu korkuyu bastırmak ıstercesıne her yıl unlu bılım adamlarınaverıldığını bılırız Ya "Atom bombasımn babası" dıye bılın^ Oppanhaimar'ın Htroşımafacıasındansonraçektıklerını bılıyormusunuz? Bu fızık dehası bombanın patlatıldığı gunden sonrakı yaşamında surekli olarak bılım adamının ınsanlığa sorumluluğunu savundu savaşa karşı çıktı ABD'de en ust duzeyde görevlerde ıken aynen bızım buralarda olduğu gıbıkomünlatilklo suçlandı 1954 te gorevınden alındı ama fızıkçıler onu 1963 te BnrlcoForml odulit ıle gonendırdıler Çunku onlar da meslektaşları gıbı "bilimin kendi yapısı gereğı lyı olduğuna buyük ve sarsılmaz bir ınançla ınanıyorlardı." Inançla Inanıyorlardı". Sız, sevgılı okurumuz bu yazıda ıçınızı karartacak şeyler söylemış olsak bıle Oppenheımer ın sozlerını unutmayın! Nıce acılardan damıtılıp çıkarıldı bu gerçek Her şeye karşın lyılıktır asıl olan1 Bılım de gerçektır ve de lyıdır Soayal/Çavra ProJ* ABD'dekı çokzehırli radyoaktıf atıkların yok edllmesı 5 yıllık tropık ormanları kurtarma pr maliyeti 20 yıllık Üçuncu Dunya erozyon önleme pr maliyeti 200 000 nufuslu bir kente guneşten enerjisağlama Yılda 1 mılyon çocuğun ölumunu onleyecek 5 yıllık aşı programı Etıyopya nın erozyon önleme programının yıllık maliyeti Uçuncu Dunya'da 80 000 köye su pompası Oppenheim«r'in yazgısı 2 DünyaSavaşı'ndanbuyanadunyada askerı amaçlarla 16 trılyon dolar harcandı şımdılerde ıse yılda 900 mılyar dolar harcanıyor Uçüncü Dunya ulkelerl 1965'te ulusal gelirlerınin % 6'sını askerı amaçla harcıyorlardı, 1985'te % 18'ıni Dunyada asker sayısı 29 milyon kadar, 11 mılyon ınsan ıse doğrudan sılah uretiminde çalışıyor Bunun pahası herkes ıçın farklı, ama sonuçta herkes eskısıne gore daha guvenlı değil, tam tersine çok daha buyuk tehlıkeler ıçine ıtılmış durumda Alın, sılahlanma öncusu ABD yı Etrafını çevıren okyanuslarla 170 yıl her tur savaştan uzak, guvenlık içınde yaşamışken şımdı kendı başlattığı nukleer sılahlanma çılgınlığının korkusu içınde Çunku artık 11 000 km ötelerden atılıp hedefı en çok 90 m yanılgı ıle bulabılecek ve patladığında 200 tane Hıroşıma'yı bir anda gerçekleştırebılecek bir değıl, yuzlerce Sovyet fuzesının tehdidı altında yaşıyor Bu işi başlatan polltikacılar da, onlara yardımcı olan bılım adamları ve muhendısler de sağ olsunlar, sayelerınde artık bu yoks'ül dunyamızın 55 000 tane nur topu gıbı nukleer başlıklı bombası var, tam 160 mılyon Çernobil'e eşıt Olmaz olsun böyle varlık Göstermelık de olsa 1989da bırkaç tanesı yok edıldı, darısı öburlerının başına Bunca olumsuzluğa karşın ınsana umut veren şeyler de yok değıl bu dunyada, örneğın saMırganlann başan oranları gıderek duşuyor 20 yuzyılda savaşı başlatanların ancak 4/10'u savaşı kazandı 80'li yıllarda bu oran 1/ 10'a duştu Ama olan da savaşanlara 10 Darısı dlğ«rtorinln basına! değıl, sıvıllere oldu 1950 lı yıllarda savaşlarda ölenlerın % 52'sı sıvıllerdı, 8O'lı yıllarda bu oran ıse %85 e yukseldı Sılahlı kuvvetlerın çağımızda dış değıl, daha çok ıç savaşlarda kullanıldığını gözetırsek bu urkutucu orana da şaşırmamarnız gerekıyor Ortalama olarak dunya devletlerı ulusal gelirlerınin %6'sını savunmaya harcıyorlar Savaşan devletlerde bu oran çok daha yuksek, orneğın 1984 yılında Irak gelirlerınin tam % 50 sını savaşa harcıyordu, sonucu bılıyorsunuz Askerı amaçlı bu harcamaları başka amaçlarla kullansaydık neler yapabılırdık, hıç merak ettınız mı? Işte sıze bırkaç örnek Gelelım askerı harcamaların toplam arge (araştırmagelıştırme) harcamaları ıçındekı paylarına Sureklı daha tyı bir yaşamdan söz eden uygar toplumları yönetenlerın kendı ınsanlarına daha lyı bir yaşam sağlamak ıçın doktuklerı onca paranın nelerı araştırmakta kullanıldığına ve yetışmış ınsan gucunun ne amaçlarla kullanıldığına Gunumuzde yapılan arge harcamalarının 1/4'u askerı amaçlıdırve araştırmacıların 1/4'u bu alanlarda çalışmaktadırlar 1985 yılında dunyada askerı araştırmalar ıçın 80 mılyar dolar harcanmıştır ABD' de kamu arge harcamalarının %70'ı, SSCB de %60'ı, Ingıltere'de %50'sı askerı amaçlıdır Isvıçregibıyuzyıllardırsavaşgormemış ulkelerde bıle kamu arge harcamalarının %5 ı bu amaçla harcanmaktadır özel sektörun de genış olçude katkıda bulunduğu tum arge çalışmalarını göz önune aldığımızda bu oran duşmektedir Söz konusu rakamların buyökluğunu Arge harcamaları 1986 harcamaları ABD Saldırganlar basarısız Ingiltere Fransa F Almanya Japonya Askeri Mılyar dolar 37 3 35 35 14 03 Sıvıl 79.4 85 14 6 261 440 Askerı Pay 32 0 293 19 5 51 07 %