Katalog

TIP H AFTAN I N GÜNDEMİ Tümör hücrelerinin intiharı Krammer ve çalışma grubu, kanser rrücrelerinde büyümenin denetimi konusuyla ilgileniyorlardı. Temel bilimler alanında yürüttükleri bu çalışma, kanserin tedavisinde yeni umutlar ortaya çıkardı. Çalışma ekibinin çıkış noktası "monoklonal antlkor" olarak adlandırılan moleküllerdi. aşayan bir gezegen" olması, dünyamızın da her canlı gibi farklı evrelerden geçmesini zorunlu kılar. tnsanlarm tanık olduğu, 4 milyar yıllık geçmişinin yanında kısacık kalan şu tarihsel evresinde bile, bilim dünyası, gezegenimizde gelecekteki niteliksel ve niceliksel değişimlerin ipuçlarını (kıtaların hareketi, magmanın iç dinamizmi, volkanik etkinlikler, depremler, atmosferik değişikler vs.) izlemekte. "Buzul çağı" tartışmaları, yerini, iki üç yıldır, "sera etkisi" nedeniyle gündeme gelen sıcaklık artışı ve iklim değişiklikleri güncel tartışmalarına bırakmıştır. Bu alanda bilimciler, her yıl çok sayıda senaryolar üretmekte, mümkün olduğunca "gerçek modeller" kurmaya ve henüz göremediğimiz yakın geleceğe projeksiyon tutmaya çalışmakta. Onlar, yarın için kafa çatlatadursunlar, jeologlar, jeofizikçiler de gezegenimizin insanlığın tanık olmadığı geçıriiş dönemlerinin "yaşatn tablolannı" gerçek çizgileriyle oluşturmaya çalışıyor. Gezegenimizin geçmiş yaşamı hakkında her bilgi, gelecekteki hareketi hakkında da bir ipucu olmaktadır. Bilgisayar çıkışlı resim Intihar sürecindeki tümör hücrelerlni gösterlyor. Bu intihann nedeni hücre yüzeyindeki APO1 proteinlne yapışan monoklonal antlkorlar. Çeşitli kayalann, katmanların, fosillerin vs. incelenmesi sonucu, dünyamızın 5 büyük felaket geçirdiği belirtilmekte. Asımov, bu haftaki yazısında, "en yaşlı kaya"nın keşfedilişinin, gezegenimizin tarihi açısından taşıdığı önemi vurgularken, yeryüzünün şekillenmesinde (kıtalar, okyanuslar) ana etkenin ne olduğunu araştıran kapak konumuz da, bu konuda çok temel bir soruyu tartışmakta. Bu yazıların yanında, ikinci sayfamızda yer alan küçük bir haberin önemine de dikkat çekmek isteriz: 65 milyon yıl önce dinozorların tarih sahnesinden silinmesine, bir göktaşınm dünyaya çarpmasının Heidelberg Alman Kanser Araştırma Merkezi'nde neden olduğu doğrulandı! Göktaşı varsayımı, dünyanın başına gelen çalışan immunologlar, rastlantı sonucu kanserlerle 5 felaketten biri kabul edilmekteydi... savaşta yeni bir ilke keşfettiler. Bilim dünyasında yaygın bir kanı, 6. felaketi ise bizzat insanların hazırladığı doğrultusunda... lman Kanser Araştırmaları MerkeAncak bu ölüm, tümör hücresinin aktif bir • • • zi'nin Heidelberg Immunogenetik biçimde zehirlenmesi şeklinde meydana Gelecek cumartesiye kadar, mutlu bir hafta... Enstitüsü'nden Prof. Peter Y A gelmiyor. Monoklonal antikorun tümör hücresine dokunması sonucunda hücrede tümüyle kendini tahribe yönelik bir "intihar" süreci başlamakta. Antikorun etkisi saptanıyor Araştırmacılar, bağışıklık sistemi tümüyle baskılanmış genetik bozukluğu olan 'çıplak fareler'e, önce tümör hücreleri vermişler. Farelerde 5 hafta içinde boyutları 2.5 santimetreye ulaşan tümörler oluşmuş. Daha sonra 11 adet tümörlü fareye söz konusu monoklonal antikor damar yoluyla verilmiş. iki gün içinde tümörler küçülmeye başlayarak 14 günde 11 fareden onunda tümörlerin dıştan ıçe doğru ölmeye başlayarak belirgin biçimde küçüldükleri gözlenmiş. Mikroskopik incelemede tümör hücrelerinde antikorun etkisi kanıtlanmış. Peter Kramer: "Elimizdeki monoklonal antikorlar şimdiye kadar hücre yüzeyindeki bir protein aracılığıyla tümör hücresini intihara sürükleyen ilk antikor türü" diyor sevinçle. Bundan sonraki aşama, laboratuvarda sağlanan başarının kliniklerde hastalar üzerinde tekrarlanması. Kramer bu konuda çok ihtiyatlı konuşuyor, çünkü öncelikle antikorun gerçekten yalnızca tümör hücrelerine etkili olduğunun ve sağlıklı hücrelere zarar verip vermediğinin açıklığa kavuşması gereklyor. (i.mBdW) O K U R D A N Bilim Teknik ekinizi beğeniyle okuyorum. Bu haftaki derginizde yer verdiğiniz "Ekolojik çevre ve insanın evrimi" baslıklı yazınızı da beğeniyle okudum. Böyle önemli konuların dilimize çevrilip tarafımızdan okunmasını sağladığınız için tesekkür ederim. İnsanın, çağdaş, mutlu bir hayat sürdürebilmesi tabiatı, olayları bilimsel bir anlayışla yorumlayabilmesi için her şeydrn önce kendisini yani insanı tanımau gerektiğine inanıyorum. Bundan sonraki naftalarda da yaytmlayacağınız bu tör konularla bizetyardımcı olacağınıza inanıyor, saygılar sunuyorum. COŞKUN GÜLER DEMİRCİ BİZE bilimler öğrencisi olduğum halde, sadece teorik konular üzerinde çalışmanın stkıcı olduğunu düsünüyorum. Cumhuriyet BilimTeknik bu konuda büyük bir eksikliği tamamlamaya calışıyor. Devamlı olarak BilimTeknik ekini izlememe rağmen kaçırdığım, alamadığım sayılar oluyor. Acaba eksik sayılanmızı temin edebileceğimiz bir servisiniz var mı? GÜNAY BOZKURT ODTÜ FİZİK BÖLÜMÜ ANKARA Antlkorlar, beyaz kan hücrelerı tarafından üretilen vücuda özgü savunma maddeleridir. Bağışıklık savunmasında av köpeği gibi iz süren birer molekül olan antikorlar, hastalığa yol açan maddeleri antigenleri bularak ortadan kaldırırlar. Her bir antikor, bu amansız savaşta belirli türden bir antigene karşı özgülleşmiş durumdadır. Hepsi aynı antigeni tanıyan ve ona karşı savaşan her bir antikor grubuna, monoklonal antikorlar adı verilir. Heidelberg çalışma grubu tarafından üretilen monoklonal antikor da, kan hücrelerinin yüzeyinde bulunan belirli bir protein türünü tanıyor. Araştırmacılar, hücrenin büyüme kontrolünden sorumlu bu yüzey proteinine APO1 adını vermişler. Sözkonusu protein APO1 • Bölünmekte olan insan kan hücreleri, • Kanserli kan hücreleri ve • Kan kanseri hastalıklarının kan hücreleri üzerinde yer alıyor. Araştırmacıların bulduğu monoklonal antikor, yüzeyinde APO1 proteini bulunan hücreleri birkaçflüniçirideöldüfüyor. Beğeni ile okuyoruz Bilim Teknik'in notu 5O'den sonraki sayılardan bir kısmı henüz elimizde mevcut. Bize başvurun. Cumhuriyet Blllm Teknik • Sahlbi Cumhuriyet Matbaaodık ve Gazetecilik Türk Anonim Şlrketl adına Nedlr Nadl • Genel Yayın Müdürü: Haeen Cemel • Muessese Mudürü: Emlne UşaMıgll • Yazı Işleri Mudürü: Otay Oöneneln • Yayın Yönetmeni: Ortten Bureelı • Grafik Yonetmen: Tutea HMdemlr • Eksik sayılan bulabilir mlyiz? Bilimi ve teknoloiiyi en iyi şekilde takip etmeyr çalifiyorum. Bir reme/