Katalog

BİLİM VE SPOR UZAY Yetenekli sporcu nasıl saptanır? Sürat ve çabukluk, sporcunun yeteneği konusunda önemli ipuçları verir. Metin Tükenmez etenek nedır? Yetenekli sporcular nasıl saptanır soruları, spor bılımcılerını en çok uğraştıran konulardan bırı Gunumüzde, sporda maksımal performans elde edebılmek ıçın bılımsel verılerın yeterlı olmaması ıse yetenekli sporculann saptanmasının önemını gun gıbı açığa çıkartıyor Spor bılımcılerı, yeteneği şöyle tarıf edıyor "Henuz tam olarak gelışmemış, doğuştan gelen kışisel özellıklerdır " Yeteneklerın ışlenmesı ve gelışmesı ıse ancak eğıtımle olasıdır Her çocuğun buyume ve olgunlaşma hızı genlerle belırlenir Bellı bır bıyolojik temel olmaksızın ne kadar oğrenme ve deneme olanağı verılırse verılsın, doğuştan gelen kapasıte önemli derecede artmaz Bunun yanı sıra doğuştan özel yeteneklere sahıp olan bır sporcu, kısıtlayıcı çevre faktörlerı nedenı ıle bu yeteneklerını gelıştıremez Yetenek doğuştan garantı altına alınmış olarak kabul edılemez Spora ilişkın yeteneklerın kalıtımla ve çevre koşulları ıle yakın ılışkısı vardır Var olan rezervın egzersızlerle daha da gelıştırılmesı gerekır Yeteneklerın gelışmesınde eğıtıcının ve bılımsel antrenman programlarının önemı buyüktur Uygulaması yapılmayan yetenekler ıse zamanla korelır ve kaybolur. Aynı dıspozısyona sahıp olan ıkızler uzerınde yapılan bır araştırmaya göre bırı koşucu olan ıkızın diğerı farklı spora yonelebılıyor Bu da eğıtımın ve çevre koşullarının önemını belgelıyor Bır de mukemmel sporcuların çocukları da çok tyı sporcu olabılıyor Ancak aynı branşta olmayabılır Sporcuların motorık özellıklerı kalıtım yoluyla geçmektedır Yetenek doğuştan mı gelır? Yoksa daha sonra verılen eğıtımle mı elde edılır? Isvıçrelı spor eğıtımcısı Or. Artro Hotz, 'Kanımca en önemlısı yetenekli sporcuyu erken ve zamanında tanımak gerektığıdır Yetenekli sporcuların önceden saptanılması ve eğıtım yoluyla teşvik edılmesı onemlı bır konudur Erken yaşta tanınan yetenek, ılk başta verılen eğıtım ıle çok daha onemlı başarılara neden olur Daha sonra ıse yapılan çalışmalar ıle yetenekler gelıştırılır Bu nedenle yeteneklerın saptanması ve gelıştırılmesı konusunda eğıtıcılere buyuk gorevler duşer" dıyerek yeteneğin sonradan yapılacak çalışmalarla kazanılabıleceğını Y vurguluyor Köln spor okulu öğretım görevlisı Günnar Gerlch de Hotz'a yaklaşık bır değerlendırme ıle "Sporcuların yeteneklerının saptanması gunumüzde hâlâ karmaşıklığını koruyor Kanımca yetenekler ılk önce saptanmah ve daha sonra gelıştırılrnelıdır Bu da ancak testlerle olasıdır Sporcunun motorık özellıklerının gelıştırılmesı, dış çevreden etkılenmesıne bağhdır" dıyor Bır sporcunun yetenekli olup olmadığını on tar, belırler Dıyagnosttk (şımdıkı durumu) ve prognostık (gelecektekı durumu) değerler arasında, genç sporcu ılerısı ıçın bılgı verebılır Yetenekli sporcularda şu özellıkler gelışmıştır 1Antrenmanlarda başarılıdır 2Ayrı kapsamdakı antrenmanlarda daha başarılıdır 3Verılen egzersızlerı çok çabuk uygular 4Performansı devamlı yukselır 5Psıkolojık yonden dayanıklı ve dengelıdır 6Oksıjen kullanma kapasıtesı yuksektır Sporda performans oylesıne karmaşık bır olay kı sadece fızıksel testlerle bu karmaşıklığı anlamak olası değıl Puberteden (buluğ) önce yapılan testler, genellıkle yanılgıya goturur Bu dönemde bır yarışma yapmak ve bunu test olarak kabul etmek genellıkle lyıdır Bır sporcunun 1 1 yaşında strese dayanıklı olmaması da strese dayanıklı olamayacağı anlamına gelmez Bıyolojık ve psıkolojık açıdan yetışmış bır sporcuda yarışma en önemli testtır Bu nedenle yetenek araştırması erken yaşlarda yapılamaz 810 yaşlarında yapılan yetenek araştırması genellıkle yanılgıya göturur Kuçuk yaşlarda antrenmanlardakı kalıte, sporcuların yeteneklerı hakkında bilgı verır Testler ıse sadece antrenmanların sonuçlarını kontrol etmek ıçın yapılır Optımal oğrenme kapasıtesı 912 yaşlan arasındadır Bu yaştakı gençler her şeyı kolay görur ve öğrenır Hıçbır gencı spordan uzaklaştırmamak gerekır Bu durum pedagojık açıdan buyuk sorunlar çıkarır Ancak elıt sporcuları her zaman on planda tutmak gerekır Surat yukseldıkçe yaptığı hareketlerde başarılı olan sporcular geleceğin şampiyonlarıdır. Bu anlamda, antrenmanlarda surat ve çabukluğu yuksek olan sporcuların uzerınde daha çok durulmalıdır Yetenek konusunda da bu tur sporcular önemli ipuçları verır Galileo Jüpiter yolunda ODTÜ Amatör Astronomi Topluluğu U ç yıllık bır gecıkmeden sonra Galileo nıhayet Guneş sistemı ıçındekı yolculuğuna başladı 19 Ekım 1989'da Atlantıs uzay mekığı tarafından uzaya bırakılan aracın Jupıter'e 1995 aralığında ulaşması beklenıyor Galileo 1990 şubatında Venus'un aralığında Dunya ve Ayın, 1991 ekımınde astreoıd Gaspra'nın, 1992 aralığındayenıden Dunya ve Ayın, 1993ağustosunda ıse astreoıd Ida'nın yakınından geçecek Galıleo'nun Dunya ve Venus ıle olan yakınlaşmaları Jupıter'e ulaşması ıçın gereklı yerçekımı desteğını sağlayacak Galıleo'nun en buyuk özellığı donen ve donmeyen olmak uzere ıkı kısımdan oluşması Dönen kısım tanecık ve alan fızığı hakkında ölçum yapacak olan aletlerın butun yonlerde verı toplamasını sağlıyor (Pıoneer uzay aracında olduğu gıbı) Donmeyen kısımda ıse sabıt tutulması gereken kamera ve dığer alıcılar barındırılıyor (Marıner, Vıkıng ve Voyager gıbı) Dunya ıle olan haberleşme 4 m çapında altın kaptı bır kısa dalga antenı ıle saglanacak Galıleo'nun bır özelliğı de aracın butun programlarının gerektığınde dünyadan gelecek emırlerle yenıden duzenlenebılmesı Galıleo'nun Venusle olan yakınlaşması gezegen araştırmalarına önemli katkılarda bulunacak Galıleo'dan alınacak gözlem verılen sonunda Venus'un atmosferık olayları, bulut özellıklerı ve benzerı meteorolojık olaylar hakkında bılgı alınacak Galıleo'nun cevaplayacağı ılgı çekıcı sorulardan bırı de Venus'un atmosferınde şımşek olup olmadığı KURS * * * * DERSANE EĞITIM • * • • ÇANAJANS TEL: 151 00 44 INGILTEREDE İNGİLİZCE Haftada Sadece OHattada 2530 derslik yogun kurs OKıtaplar+Kırtasıye OAıle yanında yarım panslyon konaklama VUfl! 015» 1 S*< ORULl AN I I M 5 ı C FAX: 151 41 55 ı I I ENGLISH LANGUAGE CENTRE İNGİLİZCE DIL KURSU CbcsD TEK DILLE YASANIR MI? İNGİÜZCEyi Ya AMERİKA'da YalNGlLTERE'de YadalSTANBUl BESTdeÖĞREhİN GcLIN BIRLIKTE KARAR VERELIM Lisan öğrenmek gerek AmaBen ENIYI EN KOLAY EVET LISKUR SÜRÜCÜ KURSU EHLİYET'inizi LlSKUR'dan alın Aracınızı GÜVENLE kullanın Maltepe : 352 24 21 KadıfcJy: 336 02 79 3360206 r 611 Kijilık anıflar Uzman Oğrermenler * Yetişklnlere haftada 12 * Çalışanlara, ögrencllere ak$am veya hatta sonu kursları * Evnanmtarmaözelgruplcr 1ŞILDAR SADECE İNGİLİZCE ÖĞRETİR IncMI Cd No 64 Bakırköy saat gunduz kursları DERSANESİ Hafta ıçı 20 Kışılık sınıtlarda LISKUR ÖYS FlLOLOJl'ye Hazırlık 129 Pound Ayda 30.000 TL'ye Naslöğrenebilıim * diyorsanız, arayın l$t: 14073871523558 tortt:110140 Edime: 20325 Ayrıca KAYITLAR DEVAM EDİYOR Kadıköy. 336 02 06336 02 79 (Hiliâ Sonu Kayıllanmız Dolmırçtur) 58313595426314