Katalog

BİR BİLİM A D A M I PORTRESİ Sağduyu hariç her şey ilerledi İkizler dışında hiçbir insan birbirinin benzeri değil ve olmayacak. Irklara inanmıyorum. Melezleştirme yararlıdır. Yüzyıl çocuklarındır. "Evde tıp" yaygınlaşacak. AIDS ve kanserin tedavisi 10 yıl içinde gerçekleşecek. Hücre ve kromozomtarda yazılı 'uzun ömürlülük geni" saptanacak. Röportaj: Philippe Boegner Çeviri: Dr. Ismail Kılınç rofesör Jean Bernard, Fransız Akademısı uyesı ve bır kanbılım uzmanı (hematolog) Kan kanserının (lösemı) ılk sağaltımını sağlayan kışı Zamanımızın buyuk doktor ve araştırmacılarından bırı önce slze özel blr soru sormak Istlyorum Izln verlrsenlz. 193539 yıllarında Hltler slzl muayene Içln çağırsaydı, ne yapardınız? Prof. J.B. Bır doktorun, kım olursa olsun bırısını muayene etmeyı reddetmesını duşunemıyorum Doktor eğer ayrımcılık yoluna gırerse, Hıtler'ı sağaltıma gıtmeyecek, ama belkı Goerıng ıçın gıdecek Kımı kez, tanınmış kışılerce çağrıldım Ama kım olduklarını duşunmedım Savaştan sonra, ışbırlıkçılerın en kötulerınden bırının yanına gıttım ve onu sağalttım Ama ne kadar kötuluk yaptığını Tanrı bilır Belkı de bu soruyu bana Hıtler'ın kötuluk sımgesı olduğu ve yuzyılımızı en çok etkıleyen birı olduğu ıçın soruyorsunuz Bu sizin duşüncenlz ml? Prof. J.B. Kötuluk sımgesı kuşkusuz Bu yuzyılı en çok etkıleyen kışı değıl Etkısı buyuk oldu, ama etkısı bırkaç yılla sınırlı kaldı Ve özellıkle Hıtler ınsanların etkınlıklerının gelışımı uzerınde Elnsteln ya da Louls de Broglle gıbı etkı yapmadı Bılım adamlarının bu egemen etkısı uygarhklar tarıhımızde yenı bır olgudur Son yıllarda bılgınler ve buluşlarının sonuçları yaşamımızı değıştırdı Yüzyılımızın en önemll özelllği sizce bu mudur? Prof. J.B. En önemlılerlnden birı Benı şaşırtan ve XX yy'a damgasını vuran dığer özellık, teknık ve bılımın ılerlemesıne karşılık, sağduyunun ılerlememesi Bılıyorsunuz kı gelışım tarıhçılerı duzensızlıklerle (uyumsuzluk) yakından ılgılenirler örneğın, ıkıncı çağın buyuk surungenlerı çok buyuktu ve kuçuk bir beyınlerı vardı Işte bu uyumsuzlukta, onların kozmık olaylara karşı koyma yeteneksızlıklerı yatmaktadır İnsan olarak Einstein'ın Arşlmet'ten ustun olduğunu soyleyemeyız Bırıncısının buluşlarının sonuçları, ıkıncısınınkıyle karşılaştırılamaz Ben Parıs'te atlı otobuslerı tanıdım Atları yormamak ıçın yokuşlarda ınıyorduk Sonra sokaklara otomobıller, göklere uçaklar, kırlara traktörler, evlere telefon, radyo, televızyon geldı Herkes ıçın buyuk değışım oldu Fızık ve bıyolojinın bırbırını ızleyen ıkı devrımının sonuçları söz konusu özellıkle Prof. Jean Bernard ile söyleşi P insan ömrunün uzaması Napolyon dönemınde insan ömru 2830 yıl arasındaydı Bugun erkekler ıçın 70, kadınlar ıçın 79 ve çocukların kaderınin değişmesı var Bilginlerln dışında slzl etkileyen klşller de oldu mu? Prof. J.B. Kuşkusuz Tanışma onuruna erıştığım De Gaulle Onda benı etkıleyen, geleceğe kendısını atabılen ender devlet adamlarından bırı olması Başka bırıyle birlıkte Tanıdığım dığerlerı ıse hep butçe sınırlarında kalıyorlardı ve her şeyı butçe yılı olarak göruyorlardı Başka blrl dediğiniz kimdl? Prof. J B. Mendes France. Çok değişık bır kışılığı vardı ve o da geleceğe kendısinı atabılecek yeteneğe sahıptı Sağaltımını yaptığım yuzyılın buyuk adamlarından bırı de Salnt John Perse'dır Arkadaşı oldum ve ona verdığım sağattımla yaşamını on yıl uzatmakla ve çok guzel şıırler yazmasını sağlamakla gururluyum Hayran olduklarım arasında blr de kadın var, Adrlenne Monnler. Onu 19201940 yılları arasında Fransız yazınının en parlak dönemlerı sırasında tanıdım Gençlığımde evınde ya da haftada bırkaç kez Odeon sokağındakı kıtapçıda Paul Valery, Claudel, Saint John Perse, Joyce, Aragon, Andre Breton'la karşılaşırdık Adrıenne Monnıer yazın dunyasına kımılerının dıne gırmesı gıbı gırmıştı Tanrıyı sevmek gıbl yazını sevıyordu Farkında olmadan sıze öğut verıyor ve sızı yönlendlrıyordu Okuma tutkumda bana çok yardım ettı İnsan bılım ve araştırma ıle ılgılenınce, sadece bılımle yetınmemelı ve bunun yanında başka şey de mutlaka yapmalı Tanıdığım Etlenne VVolf, Jacques Monod gıbı bılgınlerın durumu böyle Jacques Monod çok lyı vlyolonsel çalıyordu Yuksek duzeyde bır vıyolonselıst ya da orkestra şefı olabılırdı ikı tıyatro eserı ve ıkı guzel kıtap yazdı "Raslantı ve Gereklılık buyuk ve guzel bır kıtap Benı etkıleyen ınsanlar arasında, en yuksek yere hocam Robert Debre'yı koyarım Çocuk tuberkulozunun kalıtsal olmadığını fakat bır bulaşmadan sonuçlandığını ve dolayısıyla çocuğu tuberkulozlu bır anneden ayırmamın gereklı olduğunu o kanıtladı Doksan beş yaşında, bozulmamış bır bılgisı vardı Olumunden Ikl yıl önce, Bılımler Akademısı'nde bır oturumdan çıkarken onunla karşılastım Bana "butun bu yaşlılar 'mıyoruz. Savımızın ılk doğrulaması beni yoruyor" dıye yanıt verdı Biraz önce, bu yüzyılda çocuklann kaderlnln tümüyle degiştlğini söylemlştinlz? Prof. J.B. Evet, bunda Robert Debre'nın de katkısı çok oldu Tarıhımızın yakın bır zamanına kadar, çocuklann çoğu öluyordu Ölum oranı kral aılesınde olduğu gıbı (LouisXIV'ın çocuklarına bakın, sadece Louıs XV yaşadı) fakır aılelerde de (azlaydı 1935'te Yardıma Muhtaç Çocuklar Hastanesı'nde ılgınç bır olay yaşanıyordu Genç anneler bır bölmenın arkasından bır arabaya terk edeceklerı çocuklarını koyuyordu Sonra bir rahıbe çocuğu hastaneye alıyordu Bu Saınt Vıncet de Paul'un kımı çocuklann ölumunu önlemek ıçın bulduğu bir yoldu Bu sağlıklı çocukların bır kısmı hastanede mıkrop bulaşmasından öluyordu Bugun çocuk ölum oranı çok duşuktu Bunun sonucunda çocuk toplumda değışık bır yere sahıptır Bu da tarıhımızın buyuk dönemeçlerınden bırıdır Uç çocuktan ıkısınin olduğu bır dönemde annebabalar çocuklara pek bağlanamıyorlardı "Söz Konusu Olan Insandır" adlı kltabınızda, Ilk kan kanaerl sağaltımı yaptığınız kuçuk Myzlam'ın öyküsünu anlatıyorsunuz. Bu yaşamınızın en büyük sevlncl ve en güçlü heyecanlarından blrl glbl... Prof. J.B. Kuşkusuz Bu yuzyılın dığeı bır buyuk olayı bır Fransızın, Nobel ödulü almış Prof. Jean Dousset'nındır Sonuçla rı ınsanlığın geleceğı ıçın çok önemlı olan bıı buluşu gerçekleştırdı Jean Dausset H L A denılen ve 500 mılyon kombınezonu olan yenı bır kan grubu buldu Bu kombınezonlara daha önce bılınen A B O Rhesus kombınezonlarını eklersek, birkaç mılyarlık bır sayı elde ederız Ilk sonucu şöyle açıklayabıiırız (Başka sonuçlar da var) ınsanlar var olduğundan berı ve var oldukça, hıçbır zaman ıkı insan gerçek ıkızler harıç bırbırının benzeri değıldı ve olmayacak Gerçekten, ınsanların hepsının aynı olduğunu duşunun Ilk kozmık ya da meteorolojık bır felakette hepsı kaybolacaktı Farklı olmaları nedeniyle kımılerı hayatta kalabıldı Eşltslztiğln erdemlerinl ml övüyorsunuz? Prof. J.B. Hayır, farklılığın Farklılık ve eşıtsızlık aynı şey degıllerdır Kanbılım eşıtsızlığe karşı ılk kanıtları getırmenın onuruna sahıptır Sahte bır bılımı ınsanlar arasında sözde eşıtsızlık uzerıne kurulu Hıtlervarı korkunçlukları görmuş olan bır kuşağa aıtım Blz blyologlar, ırkların variığına kesinlike inan19141918 savaşında, Douu'da göruldu Bu savaşta Fransız, Alman, fngılız, Turk bırlıklerıyle bırlıkte Cıpayesler ve Senegallı avcı bırlıklerı vardı Yerleşmış duşuncelerın aksıne, kan grupları bu bırlıklerın hemen hemen hepsınde aynıydı Bır dığer doğrulama, ağır bır hemoglobın hastalığı olan orak bıçımınde alyuvar kansızlığı ya da S hemoglobını bınlerce yıldır Afrıka'da ölum saçıyor Bugun de çok sık görüluyor önemını ve doğal ayıklama yasalarını dıkkate alırsak, bu hastalığın uzun sure önce kaybolması gerekıyordu. Çelışkılı olarak sürmesinı açıklaması Ingılız bılgını Allıson tarafından yapıldı S anormal hemogtobını sıtmaya karşı koruyucu Böylece 2000 yıldan uzun sure Afrıka'da, 1 Annebabasından normal (AA) hemoglobını alan kışıler ve sıtmadan ölmeye mahkum olanlar, 2 Annebabasından anormal (SS) hemoglobını alanlar ve hemoglobı hastalığından ölenler ve 3 Ebeveynın bırınden normal (A) hemoglobın alan ve dığerınden anormal (S) hemoglobın alan kışıler sıtmaya karşı korunanlar ve yasayanlar bırlıkte var oldular Dolayısıyla, ıkı sonuç çıkıyor Insanlar arasında eşıtsızlık değıl, farklılık var Olumsuz karakter (hemoglobın S) kımı yerde, sıtma bölgesınde olumlu olabılır Melezleştirme yararlıdır Blraz önce sağduyunun llerlemeslnin olmadığından söz ettlnlz. En iyl llerleme şansının korku da olduğuna Inanıyor musunuz? Prof. J.B. Kuşkusuz gerçek 1945'ten berı savaşsız 43 yıl Bır nedenı belkı de en önemlısı nukleer savaş korkusu Korkunun etkısını hastalık konusunda da saptıyoruz Bugun AIDS ıçın bu söz konusu Bırkaç hafta önce, 2728 yaşlarında bır erkek bana geldı ve dedı kı "10 yıldır rahattık " Şunu demek ıstıyordu Doğum hapı ve frengının sağaltımıyla her turlu seksuel ılışkıye sorun olmadan gırebılıyorduk "Şımdı bu bıttı Bugun eşcınseller doktoriara şu açıklamaları yapıyorlar " Eskıden otuz kadar arkadaşım vardı Şımdı bır tane var Esrar ıçenler ıse çok kötu davranıyorlar Gerçeğı söylemek gerekırse, frengının Avrupa'ya gelışıne benzer bır olayı AIDS'le yaşıyoruz Uzun sure frengı ıçın sağaltım bulunamadı Ilk AIDS vakaları ABD'de goruldu 1981 'de Avrupa'da Montanler tarafından vırusun bulunuşu ıse 1983 Fazla guvene kaçmadan 10 yıla kadar bır aşı ve sağaltım bulabılırız Şunu da eklemelıyım Kım korku dıyorsa bu Önlem demektır Bunun bızım meslek ıçın önemlı bır sonucu var O da pratisyen hekımin, aıle doktorunun önem kazanması 1958'de SaıntLouıs'de ben ve Jacques Caen gunduz hastanesını kurduk Pratisyen