Katalog

BİLİM D Ü N Y A S I N D A N KISAKISA M Kayıt olanağı veren Compactdisc'ler uzıkseverlere mujde Kayıt olanağı saglayan boş compactdısc ler Ja ponlar tarafından pıyasaya suruldu Kısaca CdR denen Compactdısc Recor der'ların şekıl olarak gunumuzde kullanılan compact dısc'lerden hıçbır farkı yok CdR'lara çıft lazer ışınlı ozel teyp aracılığıyla ses kaydı yapılabılıyor daha sonra bu kayıt herhangı bır dısc okuyucusuyla dınlenebılıyor CdR'ları 1981'den bu yana yuksek kalıtelı dı jıtal bantlar ureten Japon Taıyo Yuden Corporatıon hazırladı Yılbaşında satışına başlanan urunun oykusunu şırket laboratuvarında go revlı Tokashı Ishıguro şoyle ozetledı "Uç yıllık araştırmadan sonra 1988 temmuzunda dıscın prototıpını hazırladık Compactdısc Re corder Phılıps ve Sony tarafından duzenlenen ' Kırmızı Kıtap"a yanı uluslararası standarda uyuyor" Compactdısc'lerın Eındhoven'dakı Phılıps laboratuvarlarında ılk uretımınden (1983) bu gune kadar gecen surede dunya pıyasasına 44 mılyon adet Cd (muzık) ve CdRom (bılgısayar) suruldu CdR uretıcılerı bu dev pazarda oncehkle edıtoryal çalışmalar ya da radyo televızyon yayınları gıbı profesyonel kullanımlara seslenmeyı planladılar Aslında urunun fıyatı çok pahalı değıl 1989 yılında CdR 22 24 dolara (Yıl sonunda 11 dolara ınmesı beklenıyor),teybı 420 dolara satılacak Yenı urunun yankıları surerken yuksek ses kalıtesını sınırsız korudukları ıçın buyuk ılgı goren compactdısc'lerın kayıtlarının 81C yıl ıçınde bozulduğu haberı muzık dunyasında bomba etkısı yaptı Bırçok muşterı aldatıldık larını ılerı surerek uretıcı fırmalara başvurdular Fırmalar da dısc'lerın kayıtlarının sonsuza dek dayandığı konusunda hıçbır garantı verılmedığını açıkladılar Bu durumda cornpact dısc lerın omurlennın normal plaklardan daha kısa olduğu 1983 yılında pıyasaya surulen en eskı urunlerın son gunlerını yaşadıkları ortaya çıktı Testler sonucu compactdısclerdekı ses sı lınmesıne bılgı amacıyla dısc yuzeyme yazılan yazıların murekkebının neden olduğu an laşıldı Kuçuk molekullerden oluşan etıket boyaları zamanla dış plastık kaplamaya oradan da alumınyum yuzeye sızıyor burada depo lanmış sesı yıpratıyor Zamanla oksıtlenen ve çızılen alumınyum yuzey en gelışmış lazer lerle bıle okunamıyor Compactdısc ın patentını elınde bulunduran Philips hemon harekete geçerek 'yaşlanmaya karşı" deneylere başladı Şırket yetkılılerı altı yıldır ara vermeden gunde 24 saat çalışan ' Beethoven'ın yapıtlan'nı ıçoren compactdısclerae hıçbır bozulma gorulmedığını, ancak araş'ırmalar yapacaklarını belırttıler Amerıkan Mobıl Fıdelıty ıle Japon Matsushita altın ve gumuş yuzeylı dıscler uzerınde çahşmalarını yoğunlaştırdılar Oksıde olmayan ve yıpranmjyan bu ıkı maddeden uretılecek dıscler daha pahalıya mal olacağı, ancak arşıve oneın veren tuketıcının bu parayı (yaklaşık ıkı katı) odeyebıleceğı hesaplanıyor (c.c.) T Olümünden 2500 yıl sonra otopsi B Dinazorlar döneminden kalma yeraltı canlıları D ınazorların yaşadığı dönemlerden berı yeryuzunun keşfedılmemış derınlıklerınde yaşayan canlılar olabıleceğını duşundunuz mu hıç? Aıken yakınlarındakı Savannah Nehrı Laboratuvar'ında çalışan bılım adamları Savannah Nehrı nukleer sılah tesıs alanlarının 205 m altındakı mağaralarda ıkısı dışında hıçbırı daha önce bılınmeyen 3500'den fazla mıkroorganızma buldular "Hıç kımse bunları bulacağımızı ummuyordu, çunku kımse bıtkılerın köklerının erışebıldığınden (915 m ) daha derınlerde yaşamın var olduğuna ınanmıyordu Derın Yuzeyaltı Araştırma Programı Enerjı Mıkrobıyolojısı Bolum Başkanı Carl Fliermans böyle dıyor Fliermans, ayrıca bu mıkroplardan çoğunun 70 mılyon yıl öncesıne dayanan çökeltı tabakalarında bulunduğunu da ekliyor 1986'da ılk kez bulunuşlarından berı bu canlılardan yalnızca 1500 kadarı sınıflahdırılmış "Bunlar bazı mantarlar, tek hucrelıler, bakterı ve vırusler, ama mıkroplarm buyuk bır kısmını bakterıler oluşturuyor " "Mıkroplar enfeksıyonlarla mucadelede kullanılan ılaçlara kaynaklık edebılır Bunların yuzde kırkı antıbıyotıklere dayanıklı" dıyor Fliermans "Bu bazı mıkroorganızmalarının kendı doğal çevrelerınde antıbıyotık urettıklerı anlamına gelır Yenı bulunan organızmalar, çevre korunmasında da onemlı rol oynayabılır Fliermans bunların zehırlı artıkları zararsız bıleşıklere ayrıştırma yeteneğınde olduğunu belırtıyor ve "bu mıkroorganızmaları kullanarak kırlenmış durumdakı yeraltı sularını eskı hallerıne döndürmek mumkündur" dıye ekliyor (p.e.) ır pazar sabahı dığer hastalara pek benzemeyen AnkhPefHor Boston' dakı Mormon Hastanesı'ne getırılıyor l ö 600 yıllarında doğmuş, 1872'den bu yana Boston Sanat Muzesı'nde bulunan bır Mısırlı ıçın alışılmadık bır alınyazısı Mumya AnkhPefHor'un hıkâyesı de dığerlerınden (arklı değıl Kalbınden başka butun organları çıkarılmış lyıce temızlenıp bandajlanmış AnkhPefHor'un vucudu X ışınlarına karşı çok dayanıklı Kemık yapısı kalsıyum oranı açısından çok zengın Dışlerı hâlâ sapasağlam Kasları çok gelışmış Ağır ışlerde çalışmış olduğu bellı Omurgası ıncelenıyor, sonuç Dısk fıtığı Bundan tam 25 yuzyıl once bızımle aynı hastahklardan yakınıyorlarmış Thebes tapınağı gardıyanının kızı Lady Tashat'ın ıskeletı ıse tamamen deforme olmuş Kolunun bırı kırık ve yer yer çatlaklarla dolu Dızlerının arasında başka bır kafatası bulunmuş Bunun tek bır açıklaması var Lady Tashat'ın vucudu mezar soyguncuları tarafından parçalanmış ve blı kafatası uzerınde Tashat ısmı bulunan dığer mezardakı ıskeletın kafatası yerınde olmadığına gore Lady Tashat'ın babasına aıt Mumyalar Ortaçağda buyulu ıksır yapımında, XIX yy'da ıse trenlerde yakıt olarak kullanılmışlar Kanadalılar bandajlanndan kâğıt hamuru yapmışlar Gunumuzde ıse taşınmalarında gereklı guvenlık onlemlerı alınmayan mumyalar, tomografı salonlarında delık deşık edılıyor Kemık yapıları ıncelenıyor, dışlerı sayılıyor, sonra da, artık ışe yaramaz hale geldıklerınden bır kenara kaldırılıyorlar Sayısız mumya "bılım uğruna" denılerek yok edılmış Dıleyelım kı, geçmışı ınceleyerek gunumuzdekı hastalıklara bır çözum getırmek mümkün olabılsın (b.a.) ıpkı ateşboceklerının gece parılda maları gıbı, yapraklar, bakterıler de ışıklandırılabılıyor Işık maddesı Lucı (er'ın ışımasını uyaran Luciferase enzımınin yapı planının şıfrelendığı gen Kalılornıya Unıversıtesı ndekı Dr Davıd Ow ve çalışma arkadaşları tarafından ayırt edıldı Dr Ovv bıtkı hucrelerındekı mutasyon oranı uzerındekı araştırmaları ıçın şımdı IşıkGen'ı kullanmakta Bıtkılerı ışıklandırmak ıçın çok buyuk bır çaba gostermek gerekmıyor Dr Ow bırkaç saat Lucıfern solusyonunda beklettığı bır tutun fıdanında bu olayı gerçekleştırıyor Karanlık bır odada bu tutun bıtkısı yeşıl bır ışıkla parlıyor Daha anlaşabılır sonuçlar elde etmek uzere Ovv, ışık saçan parçayı bıtkıden veya hucre kulturunden ayırıyor Bır 'Lumınometre' ıle ışıma yoğunluğundakı kuçuk farkları ölçebılıyor ve enzımın aktıvıtesındekı mutasyona bağlı değışıklıklerı farkedebılıyor Ow, gen testını bazı çalışma gruplarına aktardı Bunlardan çoğu, LucıferaseGen'ı bır tur bıyolojık şalter olan Prometreyle bırbırıne bağladılar Böylece bıtkıdekı prometrenın nerede ve ne zaman hangı genı harekete geçıreceğını ızleyebılıyorlar San Dıego'dakı Oşınografı Enstıtusu'ndekı denız bıyologları denız bakterılerınden değışık grup IşıkGenlerı elde ettıler Bıtkı sevenlerın ruyalarını cadde kenarlarına dızılı ışık saçan çıçeklerle parıl parıl parlayan yenı yıl ağaçları susluyor "Bızım amacımız tabıı kı, bu değıl ama bunun uzerıne konuşmak da hoş doğrusu" dıyor Kalıfornıya Unıversıtesı'nden Dr Clarence Kado Geceleri ışıldayan yılbaşı agacı ister misiniz? Bir tutün bltkısı hayalet glbl ışıldıyor, çün kü yapısına 'ışık veren gen' karıştınldı 12