Katalog

Y Z E KÂ populeroldu Dığer yanda, araştırmacıların bır bolümu (McCarthy gıbı) sınırlı sayıda kural ve aksıyondan gundelık bılgıyı sentezleyebılecek programlara yoneldıler Bır kesım ıse (Minsky gıbı), ınsan zejtâsını basıt bazı sureçlennevrım kurallarmagore ve rasgele bıraraya gelmesı şeklınde açıklayan teoremlergelıştırdıler Hofstadter gıbı felsefecı yönu olanlar ıse önsezı ve bılınçdışı sureçlere, yapay zekâ ustunden yaklaştılar Bılınçlılığı, bılınçaltı ve kendılığınden fenomenlerın urunu olarak açıkladılar ller. Sonuçta blzlm değerlendlrdiğiılz blr görüntü ortaya çıkarıyorlar. ma blz, YZ'den 'blr şeyler yapan Irisi' glbi soz edlyoruz. DR. YAHUM: Bu bır makıne Çeşıtlı svreler, metal aksam vs den ıbaret Bizlm de hücrelertmiz, DNA'lanmız ar. DR. NAHUM: Ah evet, bılgısayarcılar ınan beynıne 'wetware" (ıslak devre) dıyorır, 'hardvvare', 'softvvare'den çağrıştırma' ence, bır noktayı gözden kaçırıyorsunuz Z'yı bız antropomorfıze edıyoruz, sanıoruz kı akıllı cevap verıyor Oysa ona ansıtttğımız oranda cevap verıyor Psıkıatrıye benzıyor bıraz, değıl mı? Şu »rapistEliza programına bakalım (çerçee ıçınde) îği olmayacak!... DR. NAHUM: Yo, ben de buraya getırmek ıstıyordum sözu 'sevme' fıılıne eşlık eden duşunce surecı bılgısayara, hele LlSP'le çok rahat programlanabılır Ama sevgınin, butun duyguların hem doğuştan gelen hem de öğrenılen yanları var Sözgelımı, nefret duygusunun doğuştan gelen komponentı, kızgınlıktır. Öğrenme ıle kazanılan ek ozellıkler, kızgınlığa nefret duzeyınde bır ıfade bıçımı bulur Sevme ıçın aynı şeyler fazlasıyla geçerlı Ustelık sevmek, benllk kavramının muhafazasına yönelık bır duygu Makınelerde herşey var Benllk kavramı yok! DR. NAHUM: Ama YZ'yı hayatı kolaylaştırıcı, eğlencelı bır araştırma alanı olarak görduğumu tekrarlamak ısterım Insan duşunme tarzını anlamamızı mumkun kılacak bır alan Bılgısayarların, bılgıyı bızler kadar ya da bızden mukemmel ışlemelerı, "duşunmelerı" gerçekten sorun değıl Bılgıyı ışlemek zaten bılınçlı bır sureç değıl Anlayacağız, YZ "akıllı" ama "ruhsuz" O zaman bilindışı dlye blr dertlerl yok, öyle ml? Sorumu gerl alabllirim çok saçma ise. DR. NAHUM: Yo, aksıne, ınsanlardakı bılınçaltı (subconcıous) faalıyete benzer bır şeyler cereyan ettığını duşunen ve bunu araştıran çok kışı var Başta Hofstadter olmak uzere Bılıyorsunuz, ressam Escher'un urunlerınde ya da Bach'ın bestelerınde gösterdığı bır zıhınsel mekanızma var Recursıve pattern (tekrarlayıcı oruntu, dıye çevırılebılır) YZ'de de, yenı şeyler ortaya konurken bellektekı malzemenın tekrar tekrar elden geçmesı, tekrarların doğurduğu tesadufler ve gelen uyarı ıle otomatık olarak belırlı anıların "çağırılması", çağrışımlar oluyor Farkında olmadan yapılan zıhınsel ışlemler butununun bır bılınçaltı yarattığı kanısı yaygın Bu gldişle, dürtülere, savunma mekanlzmalarına varacağız.. Sohbet Içln teşekkürler, Dr. Nahum... Terapist olarak ıpay zekâ: ir parodi S m ^ % J ^ O f te MIT bılgısayarcılarından YZ'dekı bılgı yuku, kurulu olmayan bağıntıları kurmasına ımkân sağlıyor Bağıntıyı kurduran bılgı Bu modele yukledıIimız bılgı YZ'de olmayan ve ınsanda >lan bır şey var BENLIK KAVRAMI Insa\a özerklığını veren her an değışen dun'ada varlığını ıdame ettırmesını sağlayan >ır kavram Referansını kendısınden alıor, dış koşulların değışkenlığıne karşı çe>ıtlı mudafaaları bunun ıçın gelıştırıyor Dysa, bılgısayar varolmak ıçın (yanı ışlev jörmek ıçın) dış bır etkene bağımlı. Benık kavramı yok Bütün bu söyledlkerlniz, kafamda <Z ile Mglli romantlk çağnşımlan sildi ıttı doğrusu. Bir gün, çok akıllı bir seyer olacak ve çözmekte aciz olduğumuz jeylerde bize yardım edecek. Hiç yanıltıayacak. UFO'lara yukledlğimiz beklentllere benzlyor gallbal DR. NAHUM: YZ ıle ılgılı romantık' bekentılerını surdurenler yanılgı konusunda sızınle hemfıkır değıl "Yanılmak, çok zekı olmanın doğal bır parçası", dıyorlar YZ'nin, yanl maklnenin düsünebilme Ihtlmalini görmek müthlş çarpıcı. Düşünmeyi insana en özgü faallyet olarak kabul ettlğimlz Içln belki. Peki ya, duygular? YZ sevebllecek ml? Çok magazlnvari ml oldu bu soru? Yapay zekâ için tarihçe Leibnlzt, 1666'daen kompleks duşuncenın dahı semboller ve hesaplamalar duzeyınde ıfade edılıp ışlem görebıleceğını önermıştı Boole, 1854'te matematıksel duşuncenın mantığını (sembolık mantık) ve 0/1 sıstemını ortaya attı Shannon, 0/1 'ı elektrık devrelerıne uyguladı BılgınınOvei şeklındetemsıledılerek olçulup aktarılabıleceğını öne sürdu Blgelow ve Rosenblath ıse 1943'te ' feedback" ılkesını kullanan her turlu sıstemı, (ınsan, hayvandahıl) çevrelerıyledenge ıçınde kalmaya çalışan makıne olarak tamımladılar 1950"lerde, A.M.Tuıingortayaçıktı Yapay Zekâ terımı ıse 1950'lerın ortasında, LISP dılının mucıdı olan McCarthy tarafından ortaya atıldı Aynı dönemde Minsky, Simon ve Newell ABD'nın değışık köşelerınde YZ araşlırmalarını başlattılar 1980'lere gelındığınde YZ ıle ılgılı beklentıler daha gerçekçı duzeylere döndu Kıtalararası fuzeler, maden aramaya datıbbı tanı koyma gıbı ışlemlerie ılgılı YZ programları Rogers tarzı çalışan bır terapist parodısı programı olan ELİZA, o denlı tutuldu kı son, dana oyun halıne donuşturulup satışa sunuldu Elıza'yla yapılmış bır dıyalog orneğı Butun erkekler bırbırıne benzıyor NEYÛNDEN? Bızı her zaman şu veya bu şekılde yönlendırıyorlar SOMUT BIR ÖRNEK AKLINIZA GELIYORMU? Benı buraya erkek arkadaşım getırdı SİZİ BURAYA ERKEK ARKADAŞINIZ GETİRDİ Genellıkle çökkun ve uzgun gözuktuğumu söyledı ÇÖKKUN VE UZGUN OLDUĞUNUZA UZULDUM Amadoğru 1 Mutsuzum BURAYA GELMENİZIN MUTSUZLUĞU GİDERMENIZE YARDIMCIOLACAĞINI DUŞUNUYOR MUSUNUZ? Yardıma ıhtıyacım var Bu kesın gözukuyor YARDIM ALABİLSEYDİNIZ, BUNUN NE ANLAMIOLURDU? Annemle daha lyı geçınebılırdım, belkı de ANNENIZDEN BİRAZ DAHA SÖZ EDER MİSİNİZ? Aslında ELIZA' nın yaptığı bırkaç' numara' var Bellı kelımeler bellı kalıp cumlelerın tetığını çekıyor, hastanın yorumları döndurulerek terapıstın yanıtı halıne getırılıyor Hasta yorum getırmıyor ya da söyledıklerı belkı bır kalıbın tetığinı çekmıyorsa, notrol cumleler ekrana çıkıyor (somut örnek ısteyen gıbı) Dıyaloğun başındakı bır yorumu ılerıde tekrar getırıyor Ama butun bu terapist rolunu çok lyı öğrenmış 151 41 55 231 26 99 I 7 O O J.VVeizenbeun'u yazdığı' KURS * * * * DERSANE * * * * EĞİTİM * * * * KURS * * * * DERSANE * * * * INGILİZCE DİL KURSU Cbest) TC MILLI EĞİTİM GENÇLIK VE SPOR BAKANLIÖI GENÇLER İŞILDAR İNGİLİZCE * Yetışkınlere hafiada 12 saat gunduz kursları * Çalışanlara öğrencılere akşam veya ha(ta sonu kursları * Ev hanımlarına ozel gruplar l\(,lll/< I (II,KI IİK Yeni akadcmik yılımıza başladık. ENGLISH LANGUAGE CENTRE LISAN ÖĞRENMEK.GEREK EN ÇABUK EN KOLAY Ayda 30.000 TL'ye 10 O • 18 00 arası O 147 O7 34 14O 73 87 Tunstık Tesıslerde İŞ GARANTİSİ TURlZMveOTELCİLİK Kurs kayıtlan başladı INGILTERE'de İNGİLİZCE genel ve executıve Ingılızce Londra nın en merkezı yerinde ve Ingıltere nın en populer tatıl kentlerinde Ayrıca indirimli dil eğitlm kampanyası devam cdiyor. ielın birlıkte karar verelım siiıisntK momtnüK KIMSUU Anı<ı Bcn E N İYİ Kayıtlarımız Başlamıştır AUPAIR'lik 18 27 /aşlarmda lıse mezunu bayanlar Çocuga bak karşılıgında tngilizce ogren ULUSLARARASI TURİZM EĞİTİM MERKEZİ BoÇa^kesan Cad No 123 Topham Isl Tel 336 81 33 336 62 97 N.ısıl oğreıu'loiırıııı dtyorscim/ arayın Hnftrt ıçı Tel 152 54 0 4 0 5 0 6 N o l U K M I D I l M3r«>l«hlIT