Katalog

2 00 1YIL Otolarda elektroniğin rahatlığı ve güvenilirliği Jordan'ın ofısının altındakı tasarım stuayosunda sekıllenen '1992 Cutlass Supreme' adlı model yırmı bırıncı yuzyıl oto mobıl tasarımının oncusu sayılır On cam, surucunun çevresınden yana dolanıyor arka cam, govdeyle kaynasmış durumda Aracın çevrcsındekı hava akımını bozarak tur bulansa ve ruzgâr sesıne yol açan gırıntı ve cıkıntılar yok yenı modelde Toyota da doksanların sonu ıçın benzerı bır tasarım uzerınde çalışıyor Bu aracın tavanı, ıstendığınde bır duğmeye basmakla saydamlaşan 'likıd kristal' camdan olusacak General Motors daha şımdıden 1993 modelını kotarmış, ılerı tasarım grubu artık 2001 yılının o'osu uzerınde çalış;/or Aerodınamığe uygun yumuşak hatların dışında 2001 modelı aracların yıne eskısı gıbi dort tekerleği, pistonlu motorları ve çelikten şasılerı olacak Ancak 2001 'dekı en buyuk değışim kuşkusuz otonun elektronık donanımı Yırmı bırıncı yuzyılda taşıtlar yetkın bır sınır sıstemı ve beyne kavuracaklar Akıllı aracın beynı en kucuk motor hıçkırığından' anı fren ya da buzda tekerleklerın kaymasına kadar her şeyı en kısa surede algılayıp duruma el koyacak Aracın mekanık sıstemlerı, nın hemen tunıu elektronık devrelerın ege menlığı altında olacak Elektronık donanım gıderlerı arac malıyetının bugun yuzde on kadarını kapsıyor bu oran 2001 'de yuzde yırmı beşe yukselecek Luks modellerde ıse elektronık donanım gıderlerı daha fazla Seksenlerın pırıltılı dıjıtal gostergelerınde ağırlık taşıyan abartılı gosteıışoğesı 2001'de terk edılerek daha ışlevsel bır nıtelık kazanacak Surucu elektronık rahatlık ve guvenlığı' tam anlamıyla yasayacak arac kendılığınden fren yaparak yavaşlayacak Ilerı elektronık teknolojının sağladığı olanakların ıcınde en onemlısı butunsel çekış denetımı (total tractıon contro1) adı verılen duzenek Gunumuzde luks arabalaraa kul lanılan antıblock' frenler 2001 'de siandartlaşırken bılgısayar kontrollu fren duzeneğı her bır tekerleğın donus hızını ızleyecek patina| durumunda tekerleğı durduracak Çekış denetımının otekı yarısı ıse kayma durumunda kayma yonunun tersıne ıvme sağlayan bır sıstem Cekış denetımı sayesınde bılgısayar buzlanmış bır yolda arabanın kayarak yoldan çıkmasını onleyecek 'Babadan kalma' dortzamanlı motor (1862'de patentı alınmıştı) yırmı bırıncı yuzyılın eşıgınde ıktıdarını surduruyor Yapısındakı onemlı değışıklık çok ısınan parcalar.n seramikten ya da ozel metal alaşımlarından oluşması Karburator ıse yerını bılgısayarın yonettıgı yakın enjeksıyon sıstemıne bırakıyor Zaten bu duzenek gunumuz arabalarının çoğunda var Motorun kendisi her turden alıcıyla donatılmış durumda Egzozdakı oksııen mıktarında (etkın bır ateşleme sağlamak ıçın) sılındırlerdekı tıireşımlere (havayakıt karışımı nı ve ateşleme zamanını ayarlamak ıçın) kadar her şey bılgısayar kontrolunde Nıssan fırması daha ılerı gıderek motordakı anormal tıtresımlerı merkeze bıldıren bır mıkrochıp gelıştırnıış Yenı bır otomobılın ılk orneğı. serı uretıme geçılmeden once bugun en gehşmış teknık laboratuvarlarda elden geçınlıyor', olçulebılecek nesı varsa hepsı olçuluyor Orneğın bu lotoğrafta, otomobıl çeşıtlı sesler, tıtreşımler açısından denenıyor Hangı noktalardan gereksız sesler çıkardığı saptanıyor ve uretım yenıden bu sonuçlara gore yenıden planlanıyor meyecek, patlamayacak, çunku lastıktekı delık hemen kendılığınden kapanacak Boylece stepne tedavulden kalkıyor Otomobıller ne denlı mukemmel olursa olsun gelecekte varlığını surdurecek sorunlardan bırı, trafık yoğunluğu Trafığın yoğun olduğu saatlerde yırmı bırıncı yuzyılın surucusu kentın trafık merkezındekı bılgısayarla bağlantı kuracak ve gıtmek ıstedığı yere kısa surede ulaşmak ıçın ızlemesı gereken en uygun rotayı oğrenecek Oto tasarımcılarının yaptıkları ışte en buyuk yardımcıları bılgısayar Tasarımcılar ekrandakı goruntuyu duşuncelerıne en uygun bıçıme sokma ve aracı ıstedıklerı yonden ekranda gorme olanağına sahıpler Bunun yanında GM ve MIT'nın bırlıkte gelıştırdıklerı uç boyutlu holografik tasarım sıstemı gelecek ıçın umut verıyor Tasarımcıların amacı arabanın gerçek buyukluğunde uç boyutlu goruntuler elde etmek Evet, butun bu anlatılanlar bırer bılım kurgu fantezısı değıl Yırmı bırıncı yuzyılda otomobıl endustrısı ılerı teknolojının ustunluklerını, suruculere en lyı şekılde sunmak ıçın yarışacak. 11 Trafik so S anayı toplumu ınsanının başlıca sorur larından bırı trafık Buyuk şehırlerde y; şayan ınsanlar dunyanın her yerınd evlerınden ışlerıne gıtmek ıçın her gun SJ atlerce zaman harcıyorlar Orneğın Amer kalılar, trafık sorunu nedenıyle yılda 1,6 mı yar saatlerını yolda geçırıyorlar Bu rakamı 2005 yılında 8,1 mılyar saat olacağı tahmı edılıyor Bu sorunu çozumlemek ıçın otoyo lar ınşa etmek yeterh olmuyor Amerıkalı u. manlar, artık yenı yollar yapmanın trafığı h< fıfletemeyeceğını belırtıyorlar Bu nedenlt yenı çozum yolları aranıyor ABD'de karayolları yonetıcılerı, otomob fırmaları ve bağımsız araştırmacılar, surucı lerın yollarla elektronık ıletışım kurabılect ğı, trafık akışını oğrenebıleceğı ve buna gc re alternatıf yollara yonelebıleceğı bır sıster gelıştırmeye çalışıyorlar Sıstem ılk olarak gelecek yıl Los Angele kentınde denenecek Çalışmalar Calıfornı Ulaşım Daıresı ve General Motors fırması t; rafından yurutuluyor Santa MonıcaLos Aı geles arasında uygulanacak olan sıstem ıçıı trafık akışını ızleyecek kameralar ve yolu yuzeyıne alıcılar yerleştırılmış bulunuyor Bı radan alınan verıler Los Angeles'takı Cal rans Trafık Işlemlerı Merkezi'ne aktanlacal General Motors'un bu denemelerde kullanı nıak uzere ureteceğı arabalarda ıse, merke ıle bağlantı ıçın radyo ıletışımı ya da (elefo olacak Arabalarda aynı zamanaa bolgenı harıtasını gosterecek olan bır ekran bı lunacak Otovoldan geçmeyı planlayan sürucı merkezdekı bılgısayarlarla bağlantı kuracal Yol açık ıse, surucuye gıtmek ıstedığı yer ne kadar surede ulaşabıleceğı bıldırılecel Yol sıkışık ıse, surucuye başka bır yol ont rılecek VKes sistemi, süspansiyon, stepne Akıllı otalarda vıtes kolları tarıhe karışacak Uzmanlar, bır vıtesten oburune anı geçışı ortadan kaldıran sureklı değışken vıteslerı oteden berı duşlerınde goruyorlar Sureklı değışken tam otomatık vıtesler muhtemelen yenı yuzyılın başında duş olmaktan çıkıyor Bılgısayarla donatılmış aktıf süspansiyon sıstemlerı her bır tekerlek ıçın ayrı olarak yoldakı tumsek ve çukurları kompanse edecek Arazı arabaları 25 cm'lık bır süspansiyon yeteneğıne sahıp, yanı araç yola devrılmış bır kutuğun uzerınden kolayca geçecek Gaz pedalı ıle motor arasındakı mekanık bağlant da yerını fıberoptık elektronık bağlantıya bırakıyor Lastıkler ıse artık hıç son Anahtara gerek yok Ford un ılerı teknolo|i şeflerınden Chrıs Magee, soyledıklerının fantezı olmadığını belırt^rek 2001 'de luks araç sahıplerının koııtak anahtarına gerek duymayacağını soyluyor, ozel surucu kartı sokulduğunda kapılar otomatık olarak açılacak, araba çalışacak. radyo, koltuk dıreksıyon ve otekı aksesuarlar onceden belırlenmış programa gore kendılığınden ayarlanacak ve araç kalkışa hazır duruma gelecek Akıllı araç sahıbının saat kaçta ışten çıktığını bıldığınden. surucusu gelmeden once mevsıme gore ıç sıcaklığını arzu edılen dereceye ayarlayacak Butun bu gelışmelere bakacak olursak yırmı bırıncı yuzyılın arabası daha 'kısısel ozellıkler tasıyor Surucu guvenlığı elektronık yardımıyla nerpdeyse mukemmele erışıyor Yoldakı kor noktaları tarayarak surucuyu uyaran alıcılar, çukurlardan tumseklere ve yola fırlayan çocuklara kadar her seyı anında surucuye bıldırecek Fırmalar ayrıca gece ve sislı havalarda goruş mesafesını arttırmak ıçın yo lun kırm'zıotesı goruntusunu veren ekranlar gelıstırıyorlar Surucunun onuidekı ekranda sıslı ve karanlık yolların net bır gorunumu yamnda ondekı ve arkadaki araca olan uzaklıklar otomatık olarak hesdpldnacdk Ondekı arabaya cok yaklabildıgında akıllı Derleyen: Ismail Murat Jaoon Subaro'nun spor otomobil tasarımı